1, 2. ¿Bin ya skʼan ya jpastik yuʼun lek ya yil te Dios te bin-utʼil ya kichʼtik ta mukʼe?

 ¿BIN ya xtal ta awoʼtan kʼalal ya awaʼiy te kʼopil ichʼel ta mukʼ? Jaʼniwan jtul hermano te kejel ta stsʼeel swayib te yakʼ ta skʼoponel sok spisil yoʼtan te Jehová. O jaʼniwan jun familia te yakik ta snopel te Biblia sok stseʼelil yoʼtanik.

² Te machʼa la kalbeytik skʼoplal yakik ta yichʼel ta mukʼ te Jehová. ¿Lekbal ya yil Jehová te bin yakik ta spasele? Lek, jaʼnax teme ya spasik jich te bin-utʼil ya skʼan yoʼtan sok skʼuxul yoʼtanik sok te ya yichʼik ta mukʼe. Te bitʼil kʼux ta koʼtantik te Jehová sok ya jnaʼtik te ya skʼan ichʼel ta mukʼ, jich ya skʼan ya jpastik te bantito kʼalal ya xjuʼ kuʼuntike.

3. ¿Bin ya kilbeytik skʼoplal ta artículo ini?

³ Ta artículo ini ya kilbeytik skʼoplal bin-utʼil la yichʼik ta mukʼ Dios ta namey sok ya kiltik waxakeb ta chajp te bin-utʼil lek ya yil Jehová te ya kichʼtik ta mukʼ ta ora ini. Akʼa kiltik bael te bin-utʼil ya jlekubtestik te yichʼel ta mukʼ te Dios. Jaʼnix jich ya kiltik bin yuʼun ya yakʼbotik stseʼelil koʼtantik te yichʼel ta mukʼ Dios ta smelelil.

4. Te kʼalal mato talem-a te Cristo, ¿bin-utʼil la yakʼik ta ilel te j-abatetik te kʼux la yaʼiyik ta yoʼtanik sok la yichʼik ta mukʼ te Jehová?

⁴ Te kʼalal mato talem-a te Cristo, te Abel, Noé, Abrahán sok Job la yakʼik ta ilel te la yichʼik ta mukʼ sok kʼux ta yoʼtanik te Jehová. ¿Bin-utʼil? Kʼalal la schʼuunbeyik skʼop, la  yakʼ schʼuunel yoʼtanik ta stojol sok la yakʼik chikʼbil majtanil. Te Biblia maba ya yal bin-utʼilnix la yichʼik ta mukʼ-a te Jehová. Pero ya jnaʼtik te la spasik te bantito kʼalal juʼ yuʼunik swenta la yichʼik ta mukʼ sok lek la yil te Jehová. Ta patil, te Dios la yakʼ te Ley yuʼun Moisés ta stojol te stsʼumbal Abrahán. Te Ley-abi la yakʼ mantaliletik te bin-utʼilnix ya skʼan ichʼel ta mukʼ-ae.

5. ¿Bin-utʼil jelon te yichʼel ta mukʼ Dios kʼalal laj te Jesús sok chaʼkuxaj?

⁵ Kʼalal laj te Jesús sok chaʼkuxaj, te Jehová maba la yal te puersa yato skʼan ya schʼuunik te lum yuʼun te Ley yuʼun Moisés (Rom. 10:4). Jaʼ yuʼun te jchʼuunjeletik jaʼ la schʼuunik te yachʼil ley, «te ley yuʼun Cristo» (Gál. 6:2). Jich yuʼun maba ya yakʼ ta yoʼtanik spisil te mantaliletik sok te bin ma xjuʼ ya spasike, jaʼ ya skʼan ya stʼunik te ejemplo yuʼun te Jesús sok te bin la yakʼ ta nopele. Ta kʼajkʼal ini, te j-abatotik yuʼun Dios ya jpastik tulan ta stʼunbeyel stalel te Cristo yuʼun ya kakʼbeytik stseʼelil yoʼtan te Jehová sok ya jtatik slamalil koʼtantik (Mat. 11:29).

6. ¿Bin-utʼil ya skoltayotik te artículo ini?

⁶ Kʼalal ya awilbey skʼoplal jujun chajp te bin-utʼil ya awichʼ ta mukʼ te Jehová, jojkʼoybeya aba: «¿Jlekubtesojbal te bitʼil ya kichʼtik ta mukʼe? ¿Bin-utʼil ya jlekubtesxan?». Lek te tseʼel awoʼtan yuʼun te apasoj tulan, pero ya skʼan ya akʼanbey te Jehová te yakuk skoltayat ta yilel te banti ya skʼan ya alekubtes te bitʼil ya awichʼ ta mukʼe.

7. ¿Bin-utʼil ya yil Jehová te oración ya jpastik sok spisil koʼtantik?

⁷ Kʼalal ya jkʼopontik. Te sJun Dios ya spajaltaybey skʼoplal jich bitʼil pom te lek chajpanbil te ya yichʼ akʼel ta nailpakʼ sok ta patil la yichʼ akʼel ta templo (Sal. 141:2). Te pom-abi bujtsʼan yikʼ sok lek ya yil te Diose. Jaʼnix jich te j-oraciontik ya jpastik sok spisil koʼtantik «lec yoʼtan yuʼun» te Jehová manchukme ma chujkuluk te kʼopetik ya jtuuntestike (Prov. 15:8; Deut. 33:10). Bayal bin yuʼun te ya schʼuun koʼtantik te lek ya yil Dios kʼalal ya kalbeytik te kʼux ta koʼtantik sok te ya kaltik wokole. Jaʼ ya skʼan te ya kalbeytik te bin ay ta koʼtantik, te bin ya jmel koʼtantik yuʼun sok te bin ya jmaliytike. Jaʼ yuʼun te kʼalal ya apas te oración, lek teme nail ya anop ta awoʼtan te bin ya awalbeye. Jich ya awakʼbey te jTatik ta chʼulchan te lekil «pom».

8. ¿Bin-utʼil ya kalbeytik yutsil skʼoplal te Jehová?

⁸ Kʼalal ya kalbeytik yutsil skʼoplal (Sal. 34:1). ¿Bin-utʼil ya kalbeytik yutsil skʼoplal te Jehová? Jaʼ te ya kakʼtik ta naʼel te taleliletik yuʼun sok te bintik spasoj. Kʼalal ya kalbeytik yutsil skʼoplal ya jpastik sok spisil koʼtantik. Teme ya jlokʼestik tiempo ta snopilanel ta koʼtantik te yutsil yoʼtan te Jehová —ta swenta te bintik lek spasoj ta jtojoltik— maʼyuk bin-ora ya xlaj koʼtantik ta yalbeyel yutsil skʼoplal. Te scholel skʼop Dios «ha milbil mahtanil cuʼuntic cʼohem, ha te jcʼoptic te ya yalbe ta jamal te sbihile» (Heb. 13:15). Te bitʼil nail ya jnoptik ta lek te bin ya kalbeytik ta oración te Jehová, jaʼnix jich nail ya jnoptik ta lek te bin ya kalbeytik te ants winiketik kʼalal ya jcholbeytik skʼop Dios. Jaʼ ya jkʼantik te ya kakʼbeytik lekil «milbil mahtanil cuʼuntic». Kʼalal ya kalbeytik yutsil skʼoplal te Jehová ta stojol te yantik, ya jpastik sok spisil koʼtantik.

9. 1) ¿Bin lekilal staoj te lum yuʼun Jehová kʼalal ma skom sbaik ta tsoblejetik? 2) ¿Bin-utʼil skoltayojat te jaʼate?

⁹ Kʼalal ma jkom jbatik ta tsoblejetik.  Ta namey kʼinal te israeletik jich albotik: «Oxeb buelta ta jujun haʼbil spisil winiquetic ya me xtal ta stojol Jehová te Dios awuʼun tey ta lugar tsahbil yuʼun» (Deut. 16:16). Maba ya yakʼik jilel ta kanantayel te snaik sok te skʼinalik, melel jich albotik ta jamal yuʼun te Jehová: «Mayuc machʼa ya sbicʼtal-oʼtantaybat aqʼuinal te cʼalal ya xtal atehcʼan aba […] ta stojol Jehová te Dios awuʼune» (Éx. 34:24). Te israeletik jun yoʼtan ya xbajtik ta yichʼel ta mukʼ te Jehová ta jujun jaʼbil. Jich ya staik bayal lekilal: ya xkʼot ta yoʼtanik te Ley yuʼun Dios, ya snopilan ta yoʼtanik te yutsil yoʼtan yakʼoj ta ilel sok ya smulanik sjokinel yantik j-abatetik yuʼun Jehová (Deut. 16:15). Jaʼnix jich te joʼotik ya jta jlekilaltik kʼalal ya jpastik tulan yuʼun maba ya jkom jbatik ta tsoblejetik. Ya jnaʼtik te tseʼel yoʼtan te Jehová kʼalal ya jchajpan jbatik yuʼun ya kakʼ jcomentariotik te ma najtik sok te nopbil ta lek kuʼuntike.

10. ¿Bin yuʼun mukʼ skʼoplal te ya xkʼayojinotik kʼalal ya kichʼtik ta mukʼ te Jehová?

¹⁰ Kʼalal ya xkʼayojinotik sok te kermanotaktik (Sal. 28:7). Te israeletik mukʼ skʼoplal ta yoʼtanik te ya xkʼayojinik kʼalal ya yichʼik ta mukʼ te Jehová. Te ajwalil David la stsa 288 levitaetik yuʼun ya xkʼayojinik ta templo (1 Crón. 25:1, 6-8). Ta kʼajkʼal ini ya xjuʼ ya kalbeytik te skʼuxul koʼtantik te Dios kʼalal ya jkʼayojtaytike. Ma jaʼuk mukʼ skʼoplal te bitʼil ya xlokʼ kuʼuntik te kʼayoje. Jnop kaʼiytik te ejemplo ini: kʼalal ya xkʼopojotik «jpisiltic bayel buelta ya xjelawotic», pero ma jaʼuk ya skomotik yuʼun ya xkʼopojotik ta congregación sok ta scholel skʼop Dios (Sant. 3:2). Jaʼnix jich ma jaʼuk ya skomotik te bitʼil ya xlokʼ kuʼuntik kʼalal ya jkʼayojtaytik te Jehová.

11. Jich bitʼil ya yal Salmo 48:13, ¿bin yuʼun ya skʼan ya jlokʼestik tiempo ta snopel te Biblia sok te jfamiliatik?

¹¹ Kʼalal ya jnoptik te Biblia sok ya kakʼbeytik snop te kal jnichʼnabtik. Ta jujun sábado te israeletik ya yijkitayik te bin yakik ta spasel yuʼun ya stsakxan yip te schʼuunel yoʼtanik ta stojol te Jehová (Éx. 31:16, 17). Te israeletik ya yakʼbeyik snop te yal snichʼnabik ta swenta Jehová sok te yutsil yoʼtane. Jaʼnix jich te joʼotik, ya skʼan ya jlokʼestik tiempo ta skʼoponel sok ta snopel te Biblia. Melel tey ochem skʼoplal-a te bitʼil ya kichʼtik ta mukʼ te Jehová sok te ya xnoptsajotikxan ta stojole (Sal. 73:28). Jaʼnix jich kʼalal ya jnoptik te Biblia sok te jfamiliatik, ya jkoltaytik te kal jnichʼnabtik yuʼun kʼuxuk ta yoʼtanik te jTatik ta chʼulchan (kʼopona Salmo 48:13).

12. ¿Bin yilel la yil Jehová kʼalal la spasik te bintik ya xtuun ta nailpakʼ templo, sok bin ya yakʼ jnoptik?

¹² Kʼalal ya xkoltaywanotik ta spasel te banti ya kichʼtik ta mukʼ te Jehová sok te manchuk ay yabakul. Te Biblia ya yal te chʼultesbil te aʼtelil kʼalal ya spasik te nailpakʼ templo sok spisil te bintik ya xtuun tey-a (Éx. 36:1, 4). Ta kʼajkʼal ini, jaʼnix jich chʼultesbil ta sit Jehová te kʼalal ya yichʼ pasel te sNail Tsoblejetik sok yantikxan te banti ya yichʼ pasel aʼteletik ta stojol Jehová. Bayal hermanoetik ya yakʼ sbaik ta spasel te aʼtelil-abi. Jaʼ yuʼun ya kaltik wokol ta swenta te aʼtelil ya spasik yuʼun te Wentainel yuʼun Dios. Jaʼnix jich te hermanoetik-abi ya slokʼesik tiempo ta scholel skʼop Dios sok ayniwan machʼatik ya skʼan ya x-ochik ta precursor. Te ancianoetik ya yakʼik ta ilel te ya xkoltaywanik ta construcción kʼalal ya yakʼ te ya x-ochik ta precursor te hermanoetik-abi teme ya yilik te maʼyuk bin ya xmakotik  yuʼune. Chikan teme ya jnaʼtik o maʼuk te construcción, jpisiltik ya xjuʼ ya xkoltaywanotik yuʼun lekuk ta ilel sok te manchuk ay yabakule.

13. ¿Bin yilel ya skʼan ya kiltik te majtan takʼin ya kakʼtike?

¹³ Kʼalal ya kakʼtik majtan takʼin. Kʼalal ya xbajtik ta stojol Jehová te israeletik ya yichʼik bael majtaniletik (Deut. 16:16). Te majtaniletik ya yakʼike, jaʼ chikan te jayeb ay yuʼunik. Jich ya yakʼik ta ilel te ya yalik wokol yuʼun te bendición ya yichʼike. ¿Bin-utʼil ya kakʼtik ta ilel te skʼuxul koʼtantik ta stojol Jehová sok te ya kaltik wokol ta swenta te bendicionetik ya kichʼtike? Jaʼ te ya kakʼtik majtan takʼin ta congregación sok ta obra mundial, jaʼ chikan te jayeb ya xjuʼ kuʼuntike. Te jpuk-kʼop Pablo jich la scholbey skʼoplal: «Teme nahil ay scʼanojel awoʼtanic te yac awaqʼuic te mahtanil, ay ta cuenta te bin ay awuʼunic, ma haʼuc te bin mayuc awuʼunique» (2 Cor. 8:4, 12). Te Jehová mukʼ skʼoplal ta yoʼtan te majtan takʼin ya kakʼtik sok spisil koʼtantik manchukme maʼyuk bayal (Mar. 12:42-44; 2 Cor. 9:7).

14. Jich bitʼil ya yal Proverbios 19:17, ¿bin yilel ya yil Jehová te kʼalal ya jkoltaytik te hermanoetik te yakik ta kʼaxel ta wokol?

¹⁴ Kʼalal ya jkoltaytik te hermanoetik te yakik ta kʼaxel ta wokol. Te Jehová jamal la yal te ya yakʼbey bendición te israeletik teme ya skoltayik te pobreetik (Deut. 15:7, 10). Kʼalal ya jkoltaytik te hermanoetik te yakik ta kʼaxel ta wokol, jich kʼoem te ya kakʼbeytik smajtan te Jehová (kʼopona Proverbios 19:17). Te jchʼuunjeletik ta Filipos la stikunbeyik smajtan te jpuk-kʼop Pablo te kʼalal ay ta chukel-ae sok la yal te jaʼ chikʼbil majtanil te lek la yil te Diose (Filip. 4:18). Jnop kaʼiytik ta stojol te hermanoetik ta jcongregaciontik sok jojkʼoybey jbatik: «¿Aybal machʼa ya xjuʼ ya jkoltay?». Lek ya yil Jehová kʼalal ya jtuuntestik jtiempotik, kiptik, bin ya jnaʼtik spasel sok te bintik ay kuʼuntik yuʼun ya jkoltaytik te machʼatik yakik ta kʼaxel ta wokole. Melel tey ochem skʼoplal-a te bitʼil ya kichʼtik ta mukʼ te Jehová (Sant. 1:27).

15. ¿Bin yuʼun ma skʼan ya kiltik bitʼil ijkatsil te ya jlokʼestik tiempo sok kiptik swenta ya kichʼtik ta mukʼ te Jehová?

¹⁵ Kʼalal ya kichʼtik ta mukʼ te Jehová jich te bitʼil lek ya yile ya skʼan ya jlokʼestik tiempo sok te ya jpastik tulane. Pero ma skʼan te jichuk ya kiltik bitʼil ijkatsil (1 Juan 5:3). ¿Bin yuʼun? Melel kʼux ta koʼtantik te Jehová. Jnop kaʼiytik te jtul alal ya skʼan ya yakʼbey smajtan te spapae. Pero ya yichʼ bael tiempo ta spasel te dibujo, pero ya spas tulan, melel kʼux ta yoʼtan te spapae sok ya skʼan ya yakʼbey te majtanile. Jaʼnix jich kʼux ta koʼtantik te Jehová kʼalal ya jlokʼestik jtiempotik sok kiptik swenta ya kichʼtik ta mukʼ.

16. Jich bitʼil ya yal Hebreos 6:10, ¿bin yilel ya yil Jehová te kʼalal ya apas tulane?

¹⁶ Te meʼil tatiletik te kʼux ta yoʼtan te yal snichʼnabik maba ya smaliyik te pajal te bin ya x-akʼbotik yuʼun. Ya snaʼik te yanyantik te bin ya xjuʼ yuʼunik spasel sok te bin yak ta kʼaxel ta stojol te yal snichʼnabik. Jaʼnix jich te jTatik ta chʼulchan ya xkʼot ta yoʼtan te yanyantik te bin ya xjuʼ kuʼuntik spasele. Te jaʼate ayniwan bin ya xjuʼ ya apasxan ta stojol te Jehová te ma xjuʼ yuʼunik te awamigotak. O ayniwan bin ma xjuʼ awuʼun pasel te ya xjuʼ yuʼunik te yantike, ta skajniwan te ayix awaʼbilal, te  ayat ta chamel o te ya awentain te afamiliae. Pero mame xchebaj awoʼtan yuʼun (Gál. 6:4). Te Jehová maʼyuk bin-ora ya xchʼay ta yoʼtan te bin ya apase. Jaʼ mukʼ skʼoplal te ya apas tulan sok te stojiluk te bin yuʼun te jich ya apase, melel tseʼel yoʼtan yuʼun (kʼopona Hebreos 6:10). Te Jehová ya yil te bin ay ta koʼtantik sok ya skʼan te tseʼeluk awoʼtane soknix te lek ya awaʼiy aba yuʼun te bitʼil ya awichʼ ta mukʼe.

17. 1) ¿Bin ya jpastik teme ay wokol ya kaʼiytik te bitʼil ya kichʼtik ta mukʼ te Jehová? 2) ¿Aybal skoltayojat te bin ya xchiknaj ta recuadro « ¿Bin-utʼil ya jtatikxan stseʼelil koʼtantik?»?

¹⁷ ¿Bin ya skʼan ya jpastik teme wokol ya kaʼiytik snopel ta jtukeltik te Biblia sok te ya xlokʼotik ta scholel skʼop Dios? Yaniwan kiltik te kʼalal ya kakʼbeytikxan stiempoil ya skoltayotik sok ya jmulantik. Te yichʼel ta mukʼ Dios ya xjuʼ ya jpajaltaytik jich bitʼil te ejercicio o stijel aʼtejibaletik yuʼun música. Teme baeltikto ya jpastik o ya jtijtik, maniwan ayuk bin-ora ya xjuʼ kuʼuntik spasel. Pero teme jujun kʼajkʼal ya jpastik, ta sjajchibal maniwan ya kakʼbeytik bayal tiempo ta patil, kʼunkʼun ya xjalajotikxan ta spasel. Jich ya kiltik te bin lek ya xlokʼ kuʼuntik-a sok koʼtantikwan te ya xkʼot yorail te ya kaʼiybeytik yutsil sok te ya jmulantik spasel. Lek te jich ya jpastik-euk kʼalal ya kichʼtik ta mukʼ te Jehová.

18. ¿Bin-a te mukʼ skʼoplal ya jpastik sok bin ya xlokʼ kuʼuntik-a?

¹⁸ Kʼalal ya kichʼtik ta mukʼ te Jehová sok spisil koʼtantik, jich ya xkʼot ta pasel te bin-nix yuʼun kuxulotik-a. Jaʼnix jich ya yakʼ stseʼelil koʼtantik, te ay swentail te jkuxlejaltik sok te ya kichʼtik ta mukʼ te Jehová ta sbajtelkʼinal (Prov. 10:22). Ta ora ini ayix slamalil koʼtantik, melel ya jnaʼtik te jaʼ ya skoltayotik te Jehová kʼalal ya jsitintaytik wokoliletik (Is. 41:9, 10). Bayal bin yuʼun te tseʼel koʼtantik kʼalal ya kichʼtik ta mukʼ te jTatik ta chʼulchan, melel jaʼ snujpʼ te ya yichʼ albeyel yutsilal sok ichʼel ta mukʼ (Apoc. 4:11).