1. ¿Bin ya xjuʼ ya xkʼot ta pasel te kʼalal ya jcholbeytik yantik te bin yakotik ta snopele?

¿YATOBAL xjul ta awoʼtan bin yaʼiyel la awaʼiy aba te kʼalal la anop te bin ya yal te Bibliae? Jich la awaʼiy te kʼot ta awoʼtan te bin yakat ta snopele. Jich la akuy te spisil ya skʼan ya snopik-euk te ants winiketike. Kʼot ta awoʼtan te bin ya yal te Biblia te ya yakʼbat stseʼelil awoʼtan ta ora ini sok te ay bin tʼujbil ya amaliy ta pajel chaʼbej (Sal. 119:105). Soknax stseʼelil awoʼtan jajch acholbey te awamigotak sok te afamiliatak te bin yakat ta snopele, pero la amel awoʼtan yuʼun te kʼalal maʼyuk machʼa la skʼan yaʼiybat te akʼope.

2, 3. ¿Bin la snop ta yoʼtanik te ants winiketik ta stojol te Jesús sok te bin la yale?

² Ma chajpuk ya kaʼiytik-a te ay ants winiketik te ma skʼan ya yaʼiyik te skʼop Diose. Kʼalal xtaluk ta Balumilal te Jesús la spas milagroetik te la yakʼ ta ilel te jaʼ koltaybil yuʼun te Jehová, manchukme jich-abi pʼajot yuʼun te ants winiketik. Jich bitʼil te kʼalal te Jesús la chaʼkuxajtes te Lázaro te jaʼ jun milagro te la yilik te skontratak te jichnix ya xkʼot ta pasel-a, te judioetik ma la schʼuunik te jaʼ Mesías te Jesuse. La schapbeyik smilel te Jesús sok te Lázaro (Juan 11:47, 48, 53; 12:9-11).

³ Te Jesús snaʼoj te bayal ants winiketik ma schʼuunik te jaʼ te Mesiase (Juan 5:39-44). Te jnopojeletik yuʼun te Juan te J-akʼ-ichʼjaʼ jich altiklanbotik yuʼun te Jesús: «Bin nax me yutsil te machʼa ma xchebaj yoʼtan * cuʼun» (Mat. 11:2, 3, 6, TZOXCH). ¿Bin yuʼun bayal machʼatik la spʼajik te Jesús?

4. ¿Bin ya kalbeytik skʼoplal ta artikulo ini?

 ⁴ Ta artikulo ini sok ta yan, ya kiltik bin yuʼun bayal ants winiketik la spʼajik te Jesús ta sbabial siglo. Jaʼnix jich ya kiltik bin yuʼun bayal ants winiketik ma skʼan ya yaʼiyik te skʼop Dios ta kʼajkʼal ini sok te bin ya skoltayotik yuʼun tulanuk te schʼuunel koʼtantik ta stojol te Jesús soknix te manchuk ya xchebaj koʼtantik.

5. ¿Bin yuʼun la snop ta yoʼtanik te ants winiketik te ma jaʼuk Mesías te Jesuse?

⁵ Bayal machʼatik ma lek la yaʼiyik te banti talem te Jesús. Ya snaʼik te jaʼ Lekil Jpʼijubteswanej sok te ya spas milagroetik, pero jich ya yilik bitʼil snichʼan jtul karpintero. Soknix talem ta Nazaret te jaʼ pam lum te maʼyuk skʼoplal ta yoʼtanik. Te Natanael te kʼot ta j-abat yuʼun te Jesús, jich la yal: «¿Yuʼun bal ay bila lec ya xlocʼ tel ta Nazaret?» (Juan 1:46, TZOXCH). ¿Bin yuʼun jich la yal? Jaʼniwan yuʼun te banti talem te Jesús maʼyuk lek skʼoplal o jaʼniwan yak ta snopel ta yoʼtan te albilkʼop te ay ta Miqueas 5:2 te banti la yichʼ alel te ya x-ayin ta Belén te Mesías, ma jaʼuk ta Nazaret.

6. ¿Bin juʼ la spasik te machʼatik la spʼajik te Jesuse?

⁶ ¿Bin ya yal te Bibliae? Te j-alwanej Isaías la yal te skontratak te Jesús maʼyuk skʼoplal la yilik te stsʼumbal te Mesías (Is. 53:8). Spisil te bin ya yichʼ alel ta swenta te Jesús ay ta albilkʼopetik. Te lajuk yilbeyik skʼoplal ta leke, la snaʼik te ayin ta Belén te Jesús te jichuke sok te jaʼ stsʼumbal te ajwalil David (Luc. 2:4-7). Te banti ayin te Jesús jaʼ pajal sok te bin ya yal ta Miqueas 5:2. Jich yuʼun, ¿bin yuʼun-nix-a te ma schʼuunike? Te bitʼil maba la yilbeyik skʼoplal ta lek jaʼ yuʼun yan bin la snopik ta oranax, chebaj yoʼtanik sok la spʼajik te Jesús.

7. ¿Bin yuʼun ay machʼatik ya spʼajik te pueblo yuʼun te Jehová?

⁷ ¿Jichnixbal ya xkʼot ta pasel ta ora ini? Jich. Te j-abatotik yuʼun te Jehová pekʼel koʼtantik. Bayal ants winiketik jich ya yilik te maʼyuk kichʼojtik pʼijubtesel sok te jichnax ayotike (Hech. 4:13). Ya yalik te ma la xjuʼ ya xnojpteswanotik ta Biblia, melel ma laj baemotik ta jun lekil eskuela te ya xpʼijubteswanik ta swenta te Biblia. Ay yantik ya yalik te testigoetik yuʼun Jehová jaʼ laj jun relijion te talem ta Estados Unidos, pero maʼyuk bayal ta tul testigoetik tey-a. Ay yantik ya yalik te ma la jchʼuuntik te Jesús. Bayalix tal jaʼbil kichʼojtik albeyel te yomolotiklaj sok te politika, te jtsajtaywanejotiklaj sok te jkʼaxun kʼopotike. Te machʼatik ya schʼam yaʼiyik sok ya schʼuunik te bin ya x-albotike ya xchebaj yoʼtanik sok ya spʼajik te pueblo yuʼun Jehová.

8. Jich bitʼil ya yal te Hechos 17:11, ¿bin ya skʼan ya apas teme ya akʼan ya anaʼ machʼa-a te j-abatetik yuʼun te Diose?

⁸ ¿Bin ya skoltayat yuʼun ma xchebaj awoʼtan? Lebeya ta lek skʼoplal te bin-nix kʼot ta pasel-ae. Jich la spas te Lucas kʼalal jajch stsʼibay te libro te yichʼoj te sbiil, nail la sjojkʼoylan spisil te bintik-utʼil jajchem tal te bintik kʼoem ta pasel, melel jaʼ ya skʼan ya yakʼ ta naʼel te smeleliluk te bin ya skʼoponik ta swenta te Jesús (Luc. 1:1-4). Jichnix kʼot ta pasel ta stojol te judioetik ta Berea, la yilik te Escrituras Hebreas yuʼun ya yilik teme smelelil te bin yakik ta albeyele (kʼopona Hechos 17:11). Jaʼnix jichat-euk mukʼ skʼoplal te yakuk awil ta lek teme yuʼun-nix melel-a te bin ya awichʼ albeyel. Pajbeya skʼoplal ta Biblia te bin ya snojptesat te testigoetik  yuʼun Jehová. Jaʼnix jich mukʼ skʼoplal te yakuk jnoptik ta lek te bin ya yichʼ alel ta swenta te testigoetik yuʼun Jehová. Teme jich ya jpastike ma xpʼajawanotik sok ma jchʼuuntik te bin ya kichʼtik albeyel.

9. ¿Bin kʼot ta pasel kʼalal te Jesús ma la spas te bin kʼanbote?

⁹ Ta skʼajkʼalel te Jesús ma tikʼuknax la yilik-a te bitʼil leknax ya xnojpteswane. La skʼanbeyik te yakuk yakʼ ta ilel seña ta chʼulchan yuʼun jich ya schʼuunik-a teme jaʼnix-a te Mesías (Mat. 16:1). Jich la yalik yuʼun ta skaj te ma lek kʼoem ta yoʼtanik te bin ya yal te Daniel 7:13, 14. Pero te Jehová mato yorailuk ya yil-a te ya xkʼot ta pasel te albilkʼope. Te lajuk schʼuunik te bin la yakʼ ta nopel te Jesús kʼot ta yoʼtanik te jaʼ te Mesías te jichuke. Pero te bitʼil ma la spas te bin skʼanike, chebaj yoʼtanik sok la spʼajik (Mat. 16:4).

10. ¿Bin-utʼil kʼot ta pasel te albilkʼop la yal te Isaías ta swenta te Mesías?

¹⁰ ¿Bin ya yal te Bibliae? Te j-alwanej Isaías jich la yalbey skʼoplal te Mesías: «Ma ba ya xʼawon, ma ba ya stoy scʼop, ma ba ya yacʼ ta aʼiyel scʼop ta callehetic» (Is. 42:1, 2). Kʼalal la schol skʼop Dios te Jesús maba la yakʼ ta ilel ta stojol te ants winiketik te ya snaʼ ta lek. Ma jaʼuk bajt ta yoʼtan spasel mukʼul temploetik sok te skʼuʼ spakʼe maba yan-nax ta ilel-a, jaʼnix jich ma la skʼan te ya yichʼ albeyel te yichʼoj mukʼ yaʼtel ta relijion. Te kʼalal yak ta ichʼel ta kʼop-a te Jesús ma la spas te milagro kʼanbot yuʼun ya yil-a te ajwalil Herodes manchukme yak ta chapbeyel skʼoplal ta milel (Luc. 23:8-11). Te kʼalal kʼax ta Balumilal bayal milagroetik la spas pero te bin mukʼ skʼoplal ta yoʼtane, jaʼ te yalel te lek yachʼil kʼop, jaʼ yuʼun jich la yalbey te jnopojeletik: «Como ha talemon yuʼun» (Mar. 1:38).

11. ¿Bin ya yal te ants winiketik ta jtojoltik?

¹¹ ¿Jichnixbal ya xkʼot ta pasel ta ora ini? Jich. Bayal ants winiketik chamnax yoʼtanik yuʼun te bin-utʼil pastiklanbil te iglesiaetik, te jwolwanejetik jich naʼbil sbaik bitʼil mukʼ yaʼtelik ta srelijionik sok te  bin kʼayemik ta spasel maba lokʼem tal ta Biblia. Pero te machʼatik ya stsob sbaik tey-ae maba yakik ta snopel ta swenta te Dios sok te skʼanojel yoʼtane. Yan stukel te machʼatik ya xbajtik ta tsoblejetik kuʼuntik ya snopik bin ya skʼanbotik te Jehová sok bin-utʼil ta pasel te skʼanojel yoʼtane. Te sNail Tsoblej kuʼuntik maba toyol stojol te bitʼil pasbil, maʼyuk yabakul sok leknax ta tuuntesel. Te machʼatik ya swolik te kongregasion ma chajpuknax ta ilel te skʼuʼ spakʼik sok maʼyuk mukʼ yaʼtel yichʼojik. Te bin jchʼuunejtik sok te bin ya kakʼtik ta nopel lokʼem tal ta sKʼop Dios. Manchukme jich-abi, bayal ants winiketik ya xchebaj yoʼtanik yuʼun te malaj ayuk swentail ya yilik te bin-utʼil ya kichʼtik ta mukʼ te Dios sok te bin ya kakʼtik ta nopel ma jaʼuk te bin ya skʼan ya yaʼiyik stojole.

12. Jich bitʼil ya yal te Hebreos 11:1, 6, ¿bin-utʼil ya stsak yip te schʼuunel awoʼtane?

¹² ¿Bin ya skoltayat yuʼun ma xchebaj awoʼtan? Te jpuk-kʼop Pablo jich la yalbey te jchʼuunjeletik ta Roma: «Te schʼuhunel-oʼtanil ta scuenta yaʼiyel te cʼope, soc te bin ay ta aʼiyel ya xtal ta scuenta te scʼop te Cristo» (Rom. 10:17). Teme ya jkʼantik yuʼun tulan te schʼuunel koʼtantik ya skʼan ya jnoptik te bin ya yal te Biblia, ma jaʼuk te ya jpastik te bin kʼayemik ta spasel te relijionetik te ma lokʼemik tal ta Biblia manchukme kʼax tʼujbil o kʼax lek ta ilel. Ya skʼan te tulanuk ay te schʼuunel koʼtantik sok te kʼoemuk ta koʼtantik te bin jnopojtik ta Biblia, melel «teme mayuc schʼuhunel-oʼtanil, ma xhuʼ te lec yoʼtan Dios yuʼun» (kʼopona Hebreos 11:1, 6). Yuʼun ay machʼa ya schʼuun yoʼtan te jaʼ smelelil te banti ay, ma puersauk te ya yil señailetik ta chʼulchan. Teme ya jtʼuntik ta lek te bin ya yal te Biblia ya xtulanub te schʼuunel koʼtantik sok ma xchebetuk koʼtantik.

13. ¿Bin yuʼun ma lek la yilik te Jesús?

¹³ Ta skʼajkʼalel te Jesús, te machʼatik la stʼunik te Juan te J-akʼ-ichʼjaʼ chamnax yoʼtanik yuʼun te bitʼil ma skom sweʼel  stukelik te jnopojeletik yuʼun te Jesús. Te Jesús la yal te ma puersauk ya skom sweʼelik te kʼalal kuxulto-ae (Mat. 9:14-17). Te fariseoetik sok te skontratak te Jesús la yal te ya smilik, melel ma spas te kostumbreetik sok te bin kʼayemik ta spasele. Lijkʼ slab yoʼtanik yuʼun te kʼalal la yilik te la slekubtes jchameletik ta sabado (Mar. 3:1-6; Juan 9:16). Jaʼnix jich ya skuyik te ya spas ta skʼopik te ley yuʼun te sabado pero lek ya yil stukelik te bitʼil ya xchonbajik ta templo. Pero ma lek la yilik te kʼalal albot yuʼun Jesús te ma lek te bin yakik ta spasel (Mat. 21:12, 13, 15). Te kʼalal la schol skʼop Dios te Jesús ta Nazaret te machʼatik yakik ta yaʼiyel lijkʼ slab yoʼtanik yuʼun, melel te Jesús la stuuntes ejemploetik yuʼun te israeletik yuʼun jich ya x-akʼbotik yil te sbikʼtal yoʼtanik sok te maʼyuk schʼuunel yoʼtanik (Luc. 4:16, 25-30). Bayal chebaj yoʼtanik yuʼun te bitʼil ma la spas te Jesús te bin ya skʼan yoʼtanike (Mat. 11:16-19).

14. ¿Bin yuʼun la spʼaj te Jesús te bin kʼayemik ta spasel te ants winiketike?

¹⁴ ¿Bin ya yal te Bibliae? Ta swenta te j-alwanej Isaías, te Jehová jich la yal: «Te pueblo ini ya xnohpojic tal ta jtojol soc scʼopic soc ya yichʼonic ta mucʼ ta stiʼil nax yehic, pero namal ay ta jtojol te yoʼtanic soc te ya yichʼonic ta mucʼ, ha nax smandar winic te nohptesbilic a» (Is. 29:13). Te Jesús la spʼaj te bintik kʼayemik ta spasel te ants winiketik te ma jichuk ya yal te sJun Dios. La spʼajik te Jehová sok te Mesías te machʼatik jaʼ mukʼ skʼoplal la yilik te kostumbreetik sok te bin ya yal te winiketik.

15. ¿Bin ma lek ya yilik te ants winiketik ta stojol te testigoetik yuʼun Jehová?

¹⁵ ¿Jichnixbal ya xkʼot ta pasel ta ora ini? Jich. Bayal ants winiketik ma lek ya yilik te bitʼil ma spasik te kumpleaño sok Nabidad te testigoetik yuʼun Jehová. Jaʼnix jich ay yantik te ya x-ilinik yuʼun te ma jpastik te bin kʼayem ta spasel te nasionetik sok te kostumbreetik te snitojbey sba skʼoplal sok te machʼatik lajemikixe. Lekniwan yoʼtanik te ants winiketik ini sok yaniwan skuyik te lek ya yil Dios te bin yakik ta spasele, pero teme maba ya yijkitayik spasel te bin kʼayemik ta spasel te balumilal, maba lek ya x-ilotik yuʼun te Jehová (Mar. 7:7-9).

16. Jich bitʼil ya yal te Salmo 119:97, 113, 163-165, ¿bin ya skʼan ya jpastik sok bin-a te ya skʼan ya jpʼajtik?

¹⁶ ¿Bin ya skoltayat yuʼun ma xchebaj awoʼtan? Kʼuxme xa awaʼiy ta awoʼtan te leyetik sok te mantaliletik yuʼun te Jehová (kʼopona Salmo 119:97, 113, 163-165). Teme kʼux ta awoʼtan te Jehová, ya apʼaj te kostumbreetik te ma lek ya yil. Ma xa awakʼ te ay bin ya schʼaybat te skʼuxul awoʼtan ta stojol te Jehová.

17. ¿Bin ya skuyik te ants winiketik te ya spas te Mesías?

¹⁷ Ta skʼajkʼalel te Jesús ay la skʼanik te yakuk xjelon te ajwalile. Jaʼ la skʼanik te ya xkoltayotik yuʼun te Mesías ta stojol te romanoetik. Pero te kʼalal jaʼ kʼan yotsesik ta ajwalil te Jesús, ma la skʼan (Juan 6:14, 15). Te saserdoteetik la xiʼik te ay bin ya sjelontes te Jesús ta swenta te politika te jich ya yakʼ x-ilin te romanoetik sok te ya xlokʼesotik ta yaʼtel yuʼun. Bayal judioetik chebaj yoʼtanik.

18. ¿Bin albilkʼop ta swenta te Mesías ma schʼuun te judioetik?

¹⁸ ¿Bin ya yal te Bibliae? Yuʼun-nix jich  yichʼoj alel-a te ya yaʼiy guerra sok ya xtsalawan te Mesías, pero jaʼnix jich la yichʼ alel te nail ya yichʼ milel yuʼun te jmultike (Is. 53:9, 12). Pero, ¿bin yuʼun yan-a te bin kʼoem ta yoʼtanike? Melel jaʼ ya skʼanik te oranax ya xchajpaj te swokolike ma jaʼuk te yato smaliyik te bin yato xkʼot ta pasele (Juan 6:26, 27).

19. ¿Bin yuʼun bayal machʼatik ya xchebaj yoʼtanik?

¹⁹ ¿Jichnixbal ya xkʼot ta pasel ta ora ini? Jich. Bayal ants winiketik ma lek ya yilik te ma jchʼik jbatik ta politika. Ya skuyik te jaʼ lek te ya jchʼik jbatik ta jun partido. Pero teme jaʼ ya jtsatik jtul ajwalil yuʼun te balumilal, jich yakotik ta spʼajel te Jehová (1 Sam. 8:4-7). Ya skuyik te jaʼ lek te ya jpastik ospitaletik sok eskuelaetik jich bitʼil ya spasik te yantike. Ma lek ya yilik te jaʼ ya xbajt ta koʼtantik te scholel skʼop Dios, jaʼ ya skʼanik te jaʼuk ya kakʼbeytik schajpajib te swokolik te ants winiketik.

20. Jich bitʼil la yal te Jesús ta Mateo 7:21-23, ¿bin-a te mukʼxan skʼoplale?

²⁰ ¿Bin ya skoltayat yuʼun ma xchebaj awoʼtan? (Kʼopona Mateo 7:21-23). Julukme ta awoʼtan te jaʼ mukʼ skʼoplal te aʼtelil la yakʼbotik jilel te Jesuse (Mat. 28:19, 20). Mame xa awakʼ te ya schʼaytesbat awoʼtan te kʼopetik ta swenta te politika sok te bintik ya spasik te ants winiketik. Te testigootik yuʼun Jehová kʼux ta koʼtantik te ants winiketik sok ya jmel koʼtantik yuʼun te swokolike, pero te bin lek ya skʼan ya jpastik jaʼ te ya jnojptestik ta swenta te Wentainel yuʼun te Dios sok te yakuk jkoltaytik yuʼun ya yamigoinik te Jehová.

21. ¿Bin-a te ya skʼan ya jpastike?

²¹ Ta artikulo ini la kilbeytik chanchajp skʼoplal te bin yuʼun chebaj yoʼtanik sok la spʼajik te Jesús ta sbabial siglo sok la kiltik bin yuʼun ay ya spʼajik te jnopojeletik yuʼun te Jesús ta ora ini. Pero ma jaʼuknax-abi, ta yan artikulo ya kiltik chanchajpxan te bin-utʼil ya skʼan te tulanuk schʼuunel koʼtantik sok te ma xkakʼtik te ay bin ya schebajtes koʼtantik.