1, 2. ¿Bin wokolil ya sitintayik bayal ta tul ermanoetik?

TE JPUK-KʼOP Pablo la stijbey yoʼtan te Timoteo sok te yantik yermanotak yuʼun ya sjuʼtesik ta pasel te cholel skʼop Dios (2 Tim. 4:5). Jpisiltik ya jpastik tulan yuʼun jich ya jpastik, pero ma kʼunuk ta pasel. Bayal ermanoetik ya xiwik te kʼalal ya xlokʼik ta scholel skʼop Dios (2 Tim. 4:2). Ay lugaretik te banti makbil te kaʼteltik, pero te ermanoetik ya spasik tulan ta scholel te skʼop Diose.

² Ay ermanoetik te ya sitintay wokoliletik te yaniwan chebaj yoʼtanik yuʼun. Bayal machʼatik sjunal kʼajkʼal ya x-aʼtejik yuʼun ya yakʼbeyik te bin ya xtuun yuʼun te sfamiliaik. Ya skʼan ya scholikxan skʼop Dios, pero ta slajibal te semana lujbenix ya yaʼiy sbaik. Ay yantik te maʼyuk yipal ya spasik te yaʼtelik ta stojol Jehová ta skaj te ayik ta tulan chamel, te ayix yaʼbilalik sok ay yantik te ma xjuʼ ya xlokʼ ta snaik. Jaʼnix jich ay yantik te maʼyuk skʼoplal ya yaʼiy sbaik. Jtul ermana ta Oriente Medio te Mary * sbiil, jich ya yal: «Te kʼalal ya jnopilan ta koʼtan te bintik ma lek ya kaʼiy jba yuʼun, ya slajinbon kip, ay jmul ya kaʼiy te bitʼil ya spojbon te jtiempo sok kip te bitʼil jaʼ ya xjuʼ ya jtuuntes ta scholel skʼop Dios».

3. ¿Bin ya kilbeytik skʼoplal ta artikulo ini?

³ Chikan te bintik wokolil ya jsitintaytik, te Jehová ya yakʼbotik yip koʼtantik yuʼun ya jsitintaytik sok ya x-abatinotikxan ta stojol te ban kʼalal ya xjuʼ kuʼuntik. Ta artikulo ini ya kiltik bin-utʼil ya skoltayotik te Jehová. Pero ta nail ya kiltik bin-utʼil la yakʼbey yip yoʼtan te Pablo sok te Timoteo ta scholel te skʼop Dios manchukme kʼax swokolik.

4. ¿Bin wokolil la sitintay te Pablo?

⁴ Te Pablo sitintay bayal wokoliletik, jaʼ yuʼun ya skʼan te ayuk yip yoʼtan te kʼalal la yichʼ majel, chʼojel ta ton sok te la yichʼ chukel (2 Cor. 11:23-25). La yal ta jamal te aynix ma lek la yaʼiy sba (Rom. 7:18, 19, 24). Jaʼnix jich la skʼanbey sok spisil yoʼtan te Jehová te yakuk xlokʼesbot te swokol te ay ta sbakʼetal (2 Cor. 12:7, 8).

5. ¿Bin juʼ yuʼun spasel te Pablo manchukme kʼax swokol?

⁵ Te Jehová la yakʼbey yip yoʼtan te Pablo yuʼun ya schol skʼop Dios manchukme yak ta kʼaxel ta tulan wokolil. Kiltik te bintik juʼ yuʼun spasel te Pablo. Jich bitʼil te kʼalal la yichʼ chukel ta Roma, la skoltaybey skʼoplal te lek yachʼil kʼop ta stojol te jwolwanej yuʼun te judioetik sok ta stojol te machʼatik ay yaʼtelik ta gobierno (Hech. 28:17; Filip. 4:21, 22). Jaʼnix jich la scholbey skʼop Dios te jkanan jchukeletik sok te machʼatik ya xkʼotik ta ulaʼtayel yuʼun (Hech. 28:30, 31; Filip. 1:13). Te Jehová la stuuntes te Pablo yuʼun ya stsʼibay kartaetik te koltayot te ermanoetik ta yorail-abi sok ya skoltayotik ta ora ini. Te bitʼil jich la spase, te ermanoetik ta Roma la sta smukʼul yoʼtanik sok ma xiwik ta yakʼelxan «fuersa ta yalel te scʼop Diose» (Filip. 1:14). Manchukme maba juʼ yuʼun spasel spisil te aʼtelil, la spas te ban kʼalal juʼ yuʼune sok la yal te jich la yichʼ pukel te lek yachʼil kʼop (Filip. 1:12).

6. Jich bitʼil ya yal te 2 Corintios 12:9, 10, ¿bin koltayot te Pablo ta scholel te skʼop Dios?

⁶ Te Pablo snaʼoj te spisil te aʼtelil ya spas ta stojol te Jehová ma ta swentauknax yip, jaʼ ta swenta te koltayel ya x-akʼbot yuʼun te Jehová. Jaʼ yuʼun la yal te yuʼel te Dios ya xchiknaj te banti maʼyuk kiptik (kʼopona 2 Corintios 12:9, 10). Te Jehová la yakʼbey schʼul espiritu te Pablo yuʼun ya schol te skʼop Dios manchukme la yichʼ kontrainel, chukel sok yantikxan wokoliletik.

7. ¿Bin wokolil la sitintay te Timoteo?

⁷ Jaʼnix jich te Timoteo koltayot yuʼun te Jehová ta scholel skʼop Dios. Jich bitʼil te kʼalal la sjokin te Pablo ta scholel skʼop Dios ta yanyantik lugaretik. Jaʼnix jich tikunot bael yuʼun te Pablo ta  yulaʼtayel sok ta yakʼbey yip yoʼtan te ermanoetik (1 Cor. 4:17). Te Timoteo jichniwan la yaʼiy sba te ma xjuʼ yuʼun spasel, jaʼniwan yuʼun te jich albot yuʼun te Pablo: «Ma me ayuc machʼa ma xyichʼat ta cuenta yuʼun te jcolel winicat» (1 Tim. 4:12). Jaʼnix jich te Timoteo la sitintay wokolil, melel te Biblia ya yal te spisil-ora ya stsakot ta chamel (1 Tim. 5:23). Pero te Timoteo snaʼoj te ya xkoltayot yuʼun te schʼul espiritu te Jehová te ya x-akʼbot yip yoʼtan ta scholel skʼop Dios sok ta skoltayel te yermanotak (2 Tim. 1:7).

8. ¿Bin-utʼil ya yakʼbotik yip koʼtantik te Jehová ta kʼajkʼal ini?

⁸ Ta kʼajkʼal ini te Jehová ya yakʼbotik «te yutsil yuʼel» yuʼun jun koʼtantik ya x-abatinotik ta stojol (2 Cor. 4:7). Kiltik chanchajp te bin yakʼbeyojotik te Jehová yuʼun ayuk yip koʼtantik sok te yakuk skoltayotik yuʼun jun koʼtantik, jich bitʼil te orasion, te Biblia, te kermanotaktik sok te scholel skʼop Dios.

9. ¿Bin-utʼil ya skoltayotik te orasion?

⁹ Te orasion. Ta Efesios 6:18 te Pablo jich la yal: «Spisiluc ora cʼoponahic Dios». Teme jich ya jpastike, ya yakʼbotik yip koʼtantik te Dios. Te Jonnie te yak ta kuxinel ta Bolivia, koltayot yuʼun te Jehová te kʼalal kʼax ta bayal wokolil. Te smeʼ stat sok te yinam tsakotik ta tulan chamel ta yoxebalik. Jich yuʼun wokol ya yil te ya skanantaye. Laj te smamae, yan stukel te yinam sok te spapa wokol lekubik. Te Jonnie jich ya yal: «Kʼalal ma xkujchix kuʼun-a te jwokole, te bin la skoltayon jaʼ te la kalbey ta jamal te Jehová te bin yaʼiyel ya kaʼiy jbae». Akʼbot yip yoʼtan yuʼun te Jehová yuʼun ya xkujch yuʼun-a te swokole. Jaʼnix jich jtul ansiano te Ronald sbiil te tsakot ta kanser te smama, pero jun u ta patil laj te smamae, jich ya yal: «Te orasion la skoltayon yuʼun ya kalbey ta jamal te Jehová te bin ay ta koʼtane. Ya jnaʼ te jaʼnax ya xkʼot ta yoʼtan te bin yaʼiyel ya kaʼiy jbae». Ayniwan wokol ya kaʼiytik o ma jnaʼtik te bin ya kaltik ta orasion, pero te Jehová ya skʼan te yakuk kalbeytik te bin yaʼiyel ya kaʼiy jbatik, manchukme wokol ya kaʼiytik yalel (Rom. 8:26, 27).

10. Jich bitʼil ya yal te Hebreos 4:12, ¿bin yuʼun mukʼ skʼoplal te ya jkʼopontik te Biblia sok ya jnopilan ta koʼtantik?

¹⁰ Te Biblia. Jich bitʼil la spas te Pablo, jaʼnix jich te joʼotik ya xjuʼ ya jkʼopontik te sJun Dios yuʼun ya jtatik yip koʼtantik sok smukʼul koʼtantik (Rom. 15:4). Kʼalal ya jkʼopontik jun teksto sok ya jnopilan ta koʼtantik, te Jehová ya stuuntes te schʼul espiritu yuʼun ya skoltayotik te yakuk xkʼot ta koʼtantik sok te bin-utʼil ya jpastik ta swenta te bin yakotik ta sitintayel (kʼopona Hebreos 4:12). Te Ronald te la kalbeytikix skʼoplal, jich ya yal: «Tseʼelnax koʼtan te kʼayon ta skʼoponel te Biblia ta jujun ajkʼabal. Ya jnopilan ta koʼtan te taleliletik yuʼun te Jehová sok te skʼuxul yoʼtan ta stojol te j-abatetik yuʼun. Jaʼ ya skoltayon yuʼun ayukxan yip koʼtan».

11. ¿Bin-utʼil koltayot jtul ermana te bin ya yal te Bibliae?

¹¹ Kʼalal ya jnopilan ta koʼtantik te bin ya yal te sKʼop Dios, jaʼ ya skoltayotik yuʼun ma jaʼuk ya xbajt ta koʼtantik te jwokoltik. Kiltik te bin kʼax ta stojol jtul ermana te laj te smamalal. Albot yuʼun jtul ansiano te yakuk skʼopon te libro yuʼun  Job yuʼun jich ya xkoltayot-a. Te kʼalal la skʼopone, te bin nail la spase jaʼ te la slaban te Job ta swenta te bin la sta ta nopel. Jaʼ yuʼun jich la yal: «Ay Job, ¡mero ma xa anaʼ te bin ya awale!». Jich yuʼun la sta ta ilel te pajal stalel sok te Job. Jaʼ koltayot ta sjeltayel te bin la snop ta yoʼtan sok koltayot yuʼun ya xkujch yuʼun te bitʼil laj te smamalale.

12. ¿Bin-utʼil te Jehová ya stuuntes te ermanoetik yuʼun ya skoltayotik?

¹² Te kermanotaktik. Jaʼnix jich te Jehová ya stuuntes te ermanoetik yuʼun ya yakʼbotik yip koʼtantik. Te Pablo la stsʼibay te ya skʼan ya yilix te yermanotak yuʼun talel kʼaxel ya yakʼbey sba smukʼul yoʼtanik (Rom. 1:11, 12). Te Mary te la kalbeytikix skʼoplal ta parrafo 2, ya smulan sjokinel te ermanoetik, jich ya yal: «Te Jehová la skoltayon ta swenta te ermanoetik sok te ermanaetik te ma snaʼojik-a te bin yak ta kʼaxel ta jtojole. Ay bin la yalbonik te la yakʼbon smukʼul koʼtan o la stikunbonik jun tarjeta, jaʼ te bin ya xtuun kuʼun ta yorail-abi. Jaʼnix jich ya skoltayon te ya xkʼopojon sok te ermanaetik te jich kʼaxem ta stojolik sok ay bin ya jnop ta stojolik sok te ansianoetik ya yalbonik te mukʼ jkʼoplal ta kongregasion».

13. ¿Bin-utʼil talel kʼaxel ya kakʼbey jbatik smukʼul koʼtantik ta tsoblejetik?

¹³ Ta tsoblejetik talel kʼaxel ya kakʼbey jbatik smukʼul koʼtantik. Kʼalal ya xbootik ta tsoblejetik ya xjuʼ ya kakʼbeytik smukʼul yoʼtan te yantik kʼalal ya kalbeytik te kʼux ta koʼtantik sok te ya kalbeytik wokol yuʼun te bin ya spasik. Jich bitʼil te kʼalal mato xjajch-a te tsoblej jtul ansiano te Peter sbiil, jich la yalbey jtul ermana te ma Testigouk te smamalal: «Ya yakʼ stseʼelil koʼtantik te ya kilatkotik liʼ ta tsoblej, spisil-ora chapal awuʼun te awuntikil sok ya yakʼ skomentarioik». La yal wokol yuʼun te ermanae sok och ta okʼel, jaʼ yuʼun jich la yalbey te ermano: «Ya yakʼbon smukʼul koʼtan te bin la awalbone».

14. ¿Bin-utʼil ya skoltayotik te scholel skʼop Dios?

¹⁴ Te scholel skʼop Dios. Lek ya kaʼiy jbatik sok ya yakʼ yip koʼtantik te kʼalal ya jcholtik skʼop Dios, manchukme ay ya skʼan ya yaʼiyik o maʼuk te ants winiketike (Prov. 11:25). Jtul ermana te Stacy sbiil la yil te yuʼun-nix jich-ae, melel bayal la smel yoʼtan te kʼalal la yichʼ lokʼesel ta kongregasion jtul sfamilia. Jaʼ bajt ta yoʼtan snopilanel te ayuk bin la spasxan ta stojole. ¿Bin koltayot? Jaʼ te scholel skʼop Dios. Te kʼalal lokʼ ta scholel skʼop Dios, jaʼ bajt ta yoʼtan skoltayel te ants winiketike, jich ya yal: «Ta yorail-abi, te Jehová la skoltayon ta stael jtul estudiante te oranax chʼi te schʼuunel yoʼtan sok jich la staxan smukʼul koʼtan. Te bin ya skoltayone jaʼ te ya xlokʼonxan ta scholel skʼop Dios».

15. ¿Bin ya yakʼ jnoptik te bin la yal te Mary?

¹⁵ Manchukme maʼyuk bayal bin ya xjuʼ ya jpastik ta scholel skʼop Dios ta skaj te bin yak ta kʼaxel ta jtojoltik, pero juluk ta koʼtantik te tseʼel yoʼtan kuʼuntik te Jehová teme ya jpastik te ban kʼalal ya xjuʼ kuʼuntik spasele. Te Mary te la kalbeytikix skʼoplale, te kʼalal bajt ta yan kongregasion yuʼun yan kʼopil jich la yaʼiy te maba yak ta koltaywanej. Jaʼ yuʼun jich ya yal: «Te bin-nax ya jpas-ae jaʼ te ya kakʼ chʼin komentario o ya jkʼopon jun bersikulo ta Biblia o ya kakʼ jun tratado ta scholel skʼop Dios». Maʼyuk skʼoplal ya yaʼiy sba  te kʼalal ya spaj sba sok te machʼa ya snaʼikix te kʼopile, pero ta patil jelon te spensare, melel la sta ta ilel te ya xjuʼ ya xtuuntesot yuʼun te Jehová manchukme ma snaʼ te kʼopile, jich ya yal: «Kʼax tʼujbil te bin ya yal te Biblia, ya sjeltaybey skuxlejal te ants winiketik».

16. ¿Bin ya x-akʼbot yip yoʼtanik te machʼatik ma xjuʼ ya xlokʼ ta snaik?

¹⁶ Teme ma xjuʼ ya xlokʼotik ta jnatik, te Jehová ya yil sok ay skʼoplal ta yoʼtan te ya jcholbeytik te skʼope. Yaniwan xjuʼ ya jcholbeytik skʼop Dios te machʼa ya skanantayotik o te doktoretik. Teme ya jpajtik te bin ya jpastik ta ora ini sok te bin la jpastik ta nailalto, yaniwan xchebaj koʼtantik. Pero teme ya kiltik te bin-utʼil ya skoltayotik te Jehová ta ora ini, ya yakʼbotik yip koʼtantik yuʼun ya xkujch kuʼuntik biluk wokolil sok spisil-ora tseʼel koʼtantik.

17. Jich bitʼil ya yal te Eclesiastés 11:6, ¿bin yuʼun ma skʼan ya jkom jbatik ta scholel skʼop Dios?

¹⁷ Te kʼalal ya jcholtik skʼop Dios ma jnaʼtik te banti ya xchʼi ta yoʼtan te ants winiketik (kʼopona Eclesiastés 11:6). Jtul ermana te kʼaxemix ta 80 yaʼbilal te Barbara sbiil, ya schol skʼop Dios ta telefono sok ta karta. Tey ta sobre la yakʼ bael te La Atalaya 1 yuʼun marso 2014, te jich sbiilinej te artikulo «¿Qué ha hecho Dios por usted?». Te karta jaʼ kʼot ta stojol jtul winik sok yinam te yijkitayojik te organisasion yuʼun te Jehová. Cheʼoxeb buelta la skʼoponik te rebista. Te winike jich la yaʼiy te jaʼ yak ta kʼoponel yuʼun te Jehová. Jajchik ta bael ta tsoblejetik sok ochik yan buelta ta Testigo, manchukme ayix 27 jaʼbil te lokʼemike. Akʼbotniwan smukʼul yoʼtan sok yip yoʼtan te Barbara te kʼalal la yil te ay bin lek lokʼ yuʼun-a ta swenta te karta la spase.

18. ¿Bin ya skʼan ya jpastik yuʼun ya yakʼ yip koʼtantik te Jehová?

¹⁸ Jich bitʼil la kiltikix, te Jehová bayal bin-utʼil ya yakʼbotik te yuʼele. Jtuuntestik ta lek te bintik yakʼojbotik jich bitʼil te orasion, te Biblia, te kermanotaktik sok te scholel skʼop Dios. Jich ya kakʼtik ta ilel te ya kakʼ smukʼul koʼtantik ta stojol sok te ya jkʼantik te koltayel yuʼune. Akʼa jkʼanbeytik koltayel ta spisil-ora te Jehová, melel «ya yaʼbe yip te machʼatic jun yoʼtanic ta stojol» (2 Crón. 16:9).