1. ¿Bin la skʼan la yakʼ ta naʼel te Isaías ta stojol te israeletik?

 TE J-ALWANEJ Isaías jich la yal ta stojol te Jehová: «Te Dios yuʼun te bin smelelil». Te kʼopil hebreo te yichʼoj kʼasesel «smelelil» ya skʼan ya yal «jichuk» (Is. 65:16). Te kʼopil jichuk ya skʼan ya yal «te jichuknix ya xkʼot ta pasel». Ta Biblia bayal buelta ya yichʼ tuuntesel te kʼopil jichuk yuʼun ya yichʼ akʼel ta naʼel te smelelil te bin ya spasik sok te bin ya yalik te Jehová sok Jesús. Jaʼ yuʼun, te bin la skʼan la yakʼ ta naʼel te Isaías ta stojol te israeletik jaʼ: te bin ya yal ta jamal te Jehová yananix skʼotes ta pasel-a sok jich yakʼoj tal ta ilel.

2. ¿Bin yuʼun ya xjuʼ ya smukʼulin koʼtantik te ya skʼotes ta pasel te bin yaloj te Jehová? ¿Bintik jojkʼoyeletik ya kakʼbeytik sujtib ta artículo ini?

² Jaxan te joʼotike, ¿yabal xjuʼ ya smukʼulin koʼtantik te bin yaloj ta jamal te Jehová ta swenta te pajel chaʼbej? Kʼalal kʼaxemix 800 jaʼbil-a te jich la yal te j-alwanej Isaías, te jpuk-kʼop Pablo la schol ta aʼiyel te ya xjuʼ ya schʼuun koʼtantik te ya xkʼot ta pasel te bin yaloj te Jehová, jich la yal: «Ma xjuʼ ya spas lot te Dios» (Heb. 6:18). ¿Mabal jichuk te banti ya xlokʼ tal jaʼ te ay yatsʼamul ma xjuʼ ya xlokʼ tal jaʼ tey-a te ya xjuʼ ta uchʼele? Jaʼnix jich ta swenta te Jehová, te slokʼib jaʼ yuʼun te bin smelelil, ma xjuʼ ya spas lot. Jaʼ yuʼun ya xjuʼ ya smukʼulin koʼtantik te bin ya yal te Jehová, tey ochem skʼoplal-euk-a te bin yaloj ta jamal te ya xbajt spas ta pajel chaʼbej. Ta artículo  ini ya kakʼbeytik sujtib te jojkʼoyeletik ini: ¿bin yaloj te Jehová te ya spas ta pajel chaʼbej? ¿Bin-utʼil ya yakʼ jnaʼtik te yananix skʼotes ta pasel-a te bin yaloje?

3. 1) ¿Bin yaloj te Dios te ya xbajt spas te kʼax mukʼ skʼoplal ta koʼtantike? (Apocalipsis 21:​3, 4). 2) ¿Bin ya yal chaʼoxtul ants winiketik te kʼalal jich ya kalbeytike?

³ Kʼax mukʼ skʼoplal ta koʼtantik te bin yaloj te Dios te ya xbajt spas te ya kalbeytik skʼoplal ta ora ini (kʼopona Apocalipsis 21:​3, 4). Te Jehová jich yaloj te ya xkʼot ta pasel ta pajel chaʼbej: «Maʼyukix lajel, maʼyukix mel-oʼtan, okʼel sok te bin kʼux». Te versiculoetik ini bayal ya jtuuntestik ta scholel skʼop Dios yuʼun ya kakʼbeytik smukʼul yoʼtan te ants winiketik sok yuʼun ya kalbeytik bin yilel ya xkʼot te kuxlejal ta Nichimal Kʼinal. Kʼalal jich ya kalbeytik te ants winiketik, ay chaʼoxtul te jich ya yalik: «Tʼujbilnax ta aʼiyel, pero ma schʼuun koʼtan».

4. 1) ¿Bin snaʼoj-a te Jehová? 2) ¿Jaʼnaxbal la yal te bin ya xbajt spas te Jehová?

⁴ Kʼalal te Jehová la yakʼbey stsʼibay te jpuk-kʼop Juan te texto ta swenta te Nichimal Kʼinal, snaʼoj te ya xbajt jtuuntestik ta scholel skʼop Dios ta kʼajkʼal ini. Jaʼnix jich snaʼoj te bayal ants winiketik wokol ya yaʼiyik schʼuunel te bintik yachʼil yaloje (Is. 42:9; 60:2; 2 Cor. 4:​3, 4). Jich yuʼun, ¿bin-utʼil ya xjuʼ ya jkoltaytik te ants winiketik yuʼun ya schʼuunik te ya xkʼot ta pasel te bendicionetik te ya yal te Apocalipsis 21:​3, 4? ¿Bin-utʼil ya kakʼbeytik yichʼ yip te smukʼul koʼtantik ta stojol te Jehová sok ta swenta te bintik yaloje? Te Jehová ma jaʼuknax la yal te bin ya xbajt spase, jaʼnix jich la yal te bin yuʼun ya xjuʼ ya schʼuun koʼtantik te yananix xbajt spas-ae. Kiltik te bin yuʼun ya xjuʼ ya schʼuun koʼtantik.

5. ¿Bin versiculoetik ya skoltayotik yuʼun ya schʼuun koʼtantik te bin yaloj ya spas te Jehová, sok bin ya yal te versiculoetik-abi?

⁵ Ta versiculoetik te ya xbajt jkʼopontik ya jtatik te bintik yuʼun ya xjuʼ ya schʼuun koʼtantik te bin yaloj te Jehová ta swenta te Nichimal Kʼinal. Jich ya yal: «Te machʼa nakal ta mukʼul naktajibal jich la yal: ‹¡Ilawil! Yakon ta spasel ta yachʼil spisil te bintik aye›. Jich la yalxan: ‹Tsʼibaya te kʼopetik ini, melel ya xjuʼ ya schʼuun koʼtantik sok jaʼ smelelil› Sok jich la yalbon: ‹¡Kʼoemix ta pasel! Joʼon te Alfa sok te Omega, te sjajchibal sok te slajibal›» (Apoc. 21:​5, 6a).

6. ¿Bin yuʼun ya yakʼbey yichʼxan yip te smukʼul koʼtantik ta swenta te bin yaloj ya spas te Dios te bin ya yal Apocalipsis 21:​5, 6?

⁶ ¿Bin yuʼun te kʼopetik-abi ya yakʼbey yichʼ yip te smukʼul koʼtantik ta swenta te bin ya xbajt spas te Jehová? Te libro Apocalipsis b jich ya scholbey skʼoplal te versiculoetik ini: «Jich kʼoem te Jehová yak ta yakʼbeyel sello te bin yaloj ta jamal te ya spas ta stojol te ants winiketik ta pajel chaʼbej». Ta Apocalipsis 21:​3, 4 tey ya jtatik-a te bin yaloj ta jamal te ya xbajt spas te Jehová, ta patil, ta versículo 5 sok 6 jich kʼoem te ya yakʼbey sello te bin la yal sok jich ya yakʼ ta naʼel te ya xbajt skʼotes ta pasel. Ta ora ini ya xbajt kiltik te kʼopetik te la stuuntes te Jehová ta swenta te bin yaloj ya spase.

7. ¿Machʼa kʼopoj ta versículo 5, sok bin yuʼun te mukʼ skʼoplale?

⁷ Yuʼun ya yakʼ ta naʼel te yananix skʼotes ta pasel-a te bin yaloje, te Dios jich la yal: «Te machʼa nakal ta mukʼul naktajibal jich la yal» (Apoc. 21:5a). Te kʼopetik-abi kʼax mukʼ skʼoplal, melel ta yoxebal buelta te ya xkʼopoj te Jehová ta Apocalipsis, jaʼ ini  jaʼ te sbabial bueltae. Jaʼnix te Jehová te machʼa la yal te ya skʼotes ta pasel, ma jaʼuk jtul chʼul-abat ni jaʼuk te Jesús. Jaʼ ini ya yakʼbeyxan yichʼ yip te smukʼul koʼtantik ta swenta te bin ya yalxan te versículo 5, melel te Jehová «ma spas lot stukel» (Tito 1:2). Te bin ya yal te Apocalipsis 21:​5, 6 ya xjuʼ ya schʼuun koʼtantik.

8. ¿Bin ya yal te Jehová yuʼun ya yakʼ ta naʼel te ya skʼotes ta pasel te bin yaloje? (Isaías 46:10).

⁸ Ta ora ini kalbeytik skʼoplal te kʼopil «¡Ilawil!» (Apoc. 21:5). Ta kʼopil griego te yichʼoj kʼasesel «¡Ilawil!» bayal buelta ya xchiknaj ta Apocalipsis. Jun libro ya yal te kʼopil ini ya yichʼ tuuntesel yuʼun ya stijbey yoʼtan te machʼa ya skʼopon te jun yuʼun «ya skʼan ya snaʼxan te bin ya yichʼ alel ta patile». ¿Bin-a te ya yalxane? Te Dios jich ya yal: «Yakon ta spasel ta yachʼil spisil te bintik aye». Te Jehová jaʼ yak ta yalel te bin ya xbajt spas ta pajel chaʼbej, pero te bitʼil snaʼoj te yananix skʼotes ta pasel-ae, ya yal te yakix ta spasele (kʼopona Isaías 46:10).

9. 1) ¿Bin-a te cheb ya xbajt spas te Jehová kʼalal ya yichʼ alel «ta spasel ta yachʼil spisil te bintik aye»? 2) ¿Bin ya xkʼot ta stojol te «chʼulchan» sok te «balumilal» te ay ta ora ini?

⁹ Ta ora ini kilbeytikxan skʼoplal te Apocalipsis 21:5: «Ta spasel ta yachʼil spisil te bintik aye». Ta capítulo ini ya yal cheb te bin ya xbajt spas te Jehová: Sbabial ya xbajt slajin te chopol balumilal, schebal ya yichʼ tal te achʼ balumilal. Ta nail kalbeytik skʼoplal te bin ya yichʼ lajinel. Apocalipsis 21:1 jich ya yal: «Chʼayix bael te chʼulchan sok te balumilal te ayik ta nailal». Te «chʼulchan» te ay ta nailal, jaʼ skʼoplal te ajwaliletik te ay ta skʼab te Satanás sok te pukujetik yuʼune (Mat. 4:​8, 9; 1 Juan 5:19). Te Biblia, kʼalal ya stuuntes te kʼopil balumilal ay baeltik jaʼ ya yalbey skʼoplal te ants winiketik (Gén. 11:1; Sal. 96:1). Jich yuʼun, te balumilal te ay ta nailal jaʼ skʼoplal te chopol ants winiketik te ay ta ora ini. Ya skʼan ya yal-abi te Jehová ma jaʼuknax ya yachʼubtes te «chʼulchan» sok te «balumilal» te ayik ta nailal, te bin ya xbajt spase, jaʼ te ya slajin ta jkʼaxel sok ya yichʼ tal te «yachʼil chʼulchan sok yachʼil balumilal», jaʼ te Wentainel yuʼun Dios sok te tojil ants winiketik.

10. ¿Binxan-utʼil te Jehová ya xbajt spas ta «yachʼil spisil te bintik aye»?

¹⁰ ¿Binxan-utʼil te Jehová ya xbajt spas ta «yachʼil spisil te bintik aye»? (Apoc. 21:5). Te Jehová ya xbajt yachʼubtes te balumilal sok te ants winiketik jaʼto te kʼalal ya staik te tojil kuxinel. Jich bitʼil la yal te j-alwanej Isaías, spamal te balumilal ya xkʼatpʼuj ta nichimal kʼinal. Kʼax tʼujbil ya xkʼot jich bitʼil te tsʼunbil kʼinal Edén. Jaʼnix jich te joʼotik ya kichʼtik achʼubtesel ta jujuntul. Te Jehová ya xbajt slekubtes te koxoetik, te machʼatik ma xyilik kʼinal, te machʼatik kojkʼ chikinetik, sok jaʼnix jich ya xbajt schaʼkuxajtes te machʼatik lajemikixe (Is. 25:8; 35:​1-7).

11. ¿Bin la yalbey Jehová te Juan te yakuk stsʼibaye, sok bin yuʼun?

¹¹ ¿Binxan la yal te Dios yuʼun ya schʼuun koʼtantik te yuʼunix smelelil-a te bin la yale? Te Jehová jich la yalbey te Juan: «Tsʼibaya te kʼopetik ini, melel ya xjuʼ ya schʼuun koʼtantik sok jaʼ smelelil» (Apoc. 21:5). Ma jaʼuknax la yalbey te jpuk-kʼop Juan te ya stsʼibay te kʼopetik ini, jaʼnix jich te Jehová la yalbey te bin swentail te jich ya spase. Jich la yalbey: «Ya xjuʼ ya schʼuun koʼtantik sok jaʼ smelelil», ya skʼan ya yal-abi te tsʼakal sok te ya xjuʼ ya smukʼulin koʼtantik te bin ya yal te Diose. ¡Kʼax lek te la schʼuun mantal te Juan sok te la stsʼibaye! Ta swenta-abi, ya  xjuʼ ya jkʼopontik ta Biblia te bin yaloj te Dios te ya xbajt spas ta swenta te Nichimal Kʼinal sok te ya jnopilantik ta swenta te bendicionetik te ya kichʼtik ta pajel chaʼbej.

12. ¿Bin yuʼun te ya xjuʼ te jich ya yal te Jehová «¡Kʼoemix ta pasel!»?

¹² Jich la yalxan te Jehová «¡Kʼoemix ta pasel!» (Apoc. 21:6). Te Jehová jich ya yaʼiy te kʼoemix ta pasel spisil te bin yaloj ta swenta te Nichimal Kʼinal. Sok jichnix-a, melel maʼyuk bin ya xjuʼ ya xmakot yuʼun ya skʼotes ta pasel te skʼanojel yoʼtan. Te Jehová ay bin la yalxan te ya yakʼ jnaʼtik te yananix xkʼot ta pasel-a te bin yaloje. Kiltik bin-a te la yale.

13. ¿Bin yuʼun jich ya yal te Jehová «Joʼon te Alfa sok te Omega»?

¹³ Jich bin-utʼil la kalbeytikix skʼoplal, te Jehová oxeb buelta kʼopoj ta najalsitiletik te la yil te Juane (Apoc. 1:8; 21:​5, 6; 22:13). Ta yoxebal buelta, te Jehová jich la yal: «Joʼon te Alfa sok te Omega». Te Alfa jaʼ te sbabial letra yuʼun te alfabeto griego, te omega, jaʼ te slajibal letra yuʼun te alfabeto griego. Te kʼalal jich la yal te Jehová: «Joʼon te Alfa sok te Omega», la yakʼ ta naʼel te kʼalal ay bin ya xjajch spas, yananix slajin spasel-a.

14. 1) ¿Bin-ora la yal te Jehová «Alfa» sok bin-ora ya xbajt yal «Omega»? 2) ¿Bin ya yakʼ jnaʼtik te Génesis 2:​1-3?

¹⁴ Kʼalal la spas te Adán sok te Eva, te Jehová la yaltiklanbey bin-a te skʼanojel yoʼtan ta stojol te ants winiketik sok te Balumilal. Te Biblia jich ya yal: «Dios la yacʼticlambe bendición, hich la yalbe: Sitinan soc pʼohla abahic, nojesahic ta swohlol te bahlumilal, soc tuhunahic te qʼuinale» (Gén. 1:28). Kʼalal la yakʼ ta naʼel bin-a te skʼanojel yoʼtan te Jehová, jich kʼoem te la yal «Alfa». Ya xkʼot skʼajkʼalel te stsʼumbal te Adán sok te Eva ya xbajt snojesik te Balumilal sok ya skʼatpʼuntesik ta  nichimal kʼinal. Ta yorail-abi, te Jehová, ya xbajt yal «Omega». Kʼalal laj yoʼtan ta spasel «te chʼulchan soc bahlumilal, soc spisil bintic nojel tey a», te Jehová la yakʼ ta naʼel te yananix xkʼot ta pasel-a te skʼanojel yoʼtane. ¿Bin-utʼil la spas? Jaʼ te kʼalal la schʼultes te sjukebal kʼajkʼal (kʼopona Génesis 2:​1-3). ¿Bin ya skʼan ya yal-abi? Ya skʼan ya yal te skʼanojel yoʼtan te Jehová ta stojol te ants winiketik sok te Balumilal ya skʼotes ta pasel ta sjukebal kʼajkʼal.

15. ¿Bin yuʼun la snop te Satanás te ya xjuʼ ya smak te Jehová yuʼun maba ya skʼotesix ta pasel te skʼanojel yoʼtane?

¹⁵ Kʼalal la skʼaxuntayik mantal te Adán sok te Eva, la sta smulik sok la skʼasesbeyik jilel te lajel sok te mulil te stsʼumbalike (Rom. 5:12). ¿Jaʼbal ya xmakot yuʼun maba ya skʼotesix ta pasel te skʼanojel yoʼtan te Dios te ya snojes ta tojil ants winiketik te Balumilale? ¿Yabal xjuʼ yuʼun te Satanás te maʼyuk ayuk bin-ora ya xbajt yal «Omega» te Jehová? Jich yilel. Te Pukuj laniwan snop te maʼyukix bin bayal ya xjuʼ ya spas te Jehová. Jun te bin ya xjuʼ ya spas te Jehová, jaʼ te ya slajin te Adán sok te Eva, sok te ya schaʼpas yan ants winiketik te tojik yuʼun ya skʼotesik ta pasel te skʼanojel yoʼtan te Jehová ta stojol te ants winiketik. Pero te jichuk la spas te Jehová, te Satanás la yal te jpaslot te jichuke. ¿Bin yuʼun? Melel, jich bin-utʼil la yal Génesis 1:​28, te Jehová la yaltiklanbey te Adán sok te Eva te jaʼ ya xbajt snojesik te Balumilal te stsʼumbalike.

16. ¿Bin yuʼun laniwan snop te Satanás te ya xjuʼ ya yalbey te Jehová te ma kʼot ta pasel te skʼanojel yoʼtane?

¹⁶ ¿Binxan la snop te Satanás te yaniwan xjuʼ ya spas te Diose? Te Satanás laniwan snop te Jehová ya yakʼ te ya x-alnichʼnajik te Adán sok te Eva, pero te maʼyuk bin-ora tojil ants winiketik ya xkʼotike (Ecl. 7:20; Rom. 3:23). Te jichuk kʼot ta pasele, te Satanás laniwan yalbey te Jehová te maba kʼot ta pasel te skʼanojel yoʼtan te ya xnoj ta tojil ants winiketik te Balumilale.

17. Manchukme la skʼaxuntay mantal te Satanás, te Adán sok te Eva ¿bin la spas te Jehová yuʼun ya skʼotes ta pasel te skʼanojel yoʼtan sok bin ya xkʼot ta pasel ta slajibal te jmil jaʼbil? (Jaʼnix jich ilawil te dibujo).

¹⁷ Chamniwan yoʼtan yuʼun te Satanás ta swenta te bin-utʼil la schajpan te kʼop te Jehová manchukme la skʼaxuntay mantal te Satanás, te Adán sok te Eva (Sal. 92:5). Te kʼalal la yakʼ te Jehová te yakuk x-alnichʼnajik te Adán sok te Eva, la yakʼ ta ilel te maba ya spas lot, te spisil-ora ya skʼotes ta pasel te bin ya yale. Sok la yakʼ ta ilel te maʼyuk bin ya xjuʼ ya xmakot yuʼun ya skʼotes  ta pasel te skʼanojel yoʼtane. ¿Bin-utʼil la spas? La yakʼ chiknajuk jun «tsʼumbalil» te ya xbajt yakʼbey skolel te stsʼumbal te Adán sok te Eva te ya schʼuunik mantal sok jich ya xkʼot ta pasel te skʼanojel yoʼtane (Gén. 3:15; 22:18). Te Satanás maʼyuk bin-ora la snop te ya xbajt skoltay te ants winiketik te Jehová ta swenta te stojol kolele. ¿Bin yuʼun? Melel te stojol kolel la yichʼ akʼel ta swenta kʼuxul oʼtanil (Mat. 20:28; Juan 3:16). Pero te Satanás maʼyuk skʼuxul yoʼtan jaʼ yuʼun maba la snop. Jich yuʼun, ¿bin ya yichʼ tael ta swenta te stojol kolel? Ta slajibal te jmil jaʼbil, te stsʼumbal te Adán sok te Eva te tojikix ya xkuxinik ta Balumilal te kʼalal kʼatpʼujemix ta nichimal kʼinal, jich te bin-utʼil la skʼan te Jehová ta sjajchibal. Ta yorail-abi, te Jehová ya xbajt yal «Omega».

18. ¿Ala oxchajp te bin yuʼun ya smukʼulin koʼtantik te ya xbajt spas te bin yaloj te Jehová? (Jaʼnix jich ilawil te recuadro « Oxchajp te bin yuʼun ya smukʼulin koʼtantik te bin yaloj te Jehová»).

¹⁸ Ta artículo ini la kiltik bin yuʼun ya xjuʼ ya jchʼuuntik te ya xkʼatpʼuj ta nichimal kʼinal te Balumilale. ¿Bin ya xjuʼ ya kalbeytik te yantik yuʼun ya schʼuun yoʼtanik-euk te ya skʼotes ta pasel te bin yaloj te Diose? Ta sbabial, te jaʼnix te Jehová te machʼa yaloj te ya skʼotes ta pasel. Te Apocalipsis jich ya yal: «Te machʼa nakal ta mukʼul naktajibal jich la yal: ‹¡Ilawil! Yakon ta spasel ta yachʼil spisil te bintik aye›». Te Jehová ya skʼan ya skʼotes ta pasel te bin yaloj, ay spʼijil sok yuʼel yuʼun spas. Ta schebal, te Jehová snaʼoj te ya xbajt skʼotes ta pasel te bin yaloje sok jich ya yaʼiy te kʼoemix ta pasele. Jaʼ yuʼun jich ya yal: «Ya xjuʼ ya schʼuun koʼtantik sok jaʼ smelelil». Jich ya yalxan: «¡Kʼoemix ta pasel!». Ta yoxebal, te kʼalal ay bintik ya xjajch spasel te Jehová yananix skʼotes ta pasel-a. Jich ya yakʼ ta naʼel te kʼalal la yal «Joʼon te Alfa sok te Omega». Te Jehová ya xbajt yakʼ ta ilel te jpaslot te Satanás sok te maʼyuk bin ya xjuʼ yuʼun spasele.

19. ¿Bin ya xjuʼ ya apas teme ay machʼa maba ya schʼuun yoʼtan te ya xkʼatpʼuj ta nichimal kʼinal te Balumilale?

¹⁹ Juluk ta awoʼtan te jujun buelta te ay machʼa ya awalbey ta scholel skʼop Dios te yananix skʼotes ta pasel-a te Dios te bintik yaloje, yame yichʼxan yip te smukʼul awoʼtan ta swenta te bin yaloj te Jehová. Jich yuʼun, teme la akʼoponbey te ants winik te bintik yaloj ta jamal te ya xbajt spas te Jehová ta Apocalipsis 21:4 sok jich ya yalbat: «Tʼujbil ta aʼiyel, pero ma schʼuun koʼtan», ¿bin ya xjuʼ ya apas? Te bin ya xjuʼ ya apase, jaʼ te ya akʼoponbey sok ya acholbey yaʼiy te bin ya yal te versículo 5 sok 6. Akʼbeya yil te ants winik te jich yalojix ta jamal te ya skʼotes ta pasel te bin yaloj te Jehová, jich kʼoem te jaʼnix la yakʼbey selloil (Is. 65:16).