TE ISRAELETIK mukʼ skʼoplal ya yilik-a te musicae. Te Biblia bayal buelta ya yalbey skʼoplal ants winiketik te ya stijik aʼtejibaletik yuʼun música sok te ya xkʼayojinike. Ay cheʼoxeb libroetik yuʼun Biblia te jaʼik kʼayojiletik, jich bitʼil te libro yuʼun Salmos, Cantar de los Cantares sok te Lamentaciones, la yichʼik tsʼibayel yuʼun ya yichʼ kʼayojtayel. Te libro Music in Biblical Life (La música en la vida bíblica) ya yal te Biblia «ya yalbey skʼoplal te ants winiketik-abi bayal ya smulanik te música».

Te música ta jujun kʼajkʼal. Te israeletik ya stuuntesik te música yuʼun ya yakʼik ta naʼel te bin yaʼiyel ya yaʼiy sbaik (Is. 30:29). Te antsetik ya xkʼayojinik sok stseʼelil yoʼtanik, ya x-ajkʼotajik sok ya stijik te pandereta te kʼalal ay machʼa ya x-och ta ajwalil, te kʼalal ya spasik kʼin sok te kʼalal ya yaʼiyik tsalaw (Juec. 11:34; 1 Sam. 18:​6, 7; 1 Rey. 1:​39, 40). Yuʼun ya yakʼik ta ilel te ya smel yoʼtanik te kʼalal ay machʼa ya xlaj te israeletik ya skʼayojtayik kʼayojetik swenta mel-oʼtan (2 Crón. 35:25). Jich bitʼil ya yal jun libro, chikan ta ilel «te hebreoetik ja jun lum te bayal ya smulanik te música» (Cyclopedia, de McClintock y Strong).

Te música ta sna te ajwalil. Te ajwaliletik yuʼun Israel bayal ya smulanik te música. Te ajwalil Saúl la stsa te David yuʼun ya xtijbot yaʼiy te arpa (1 Sam. 16:​18, 23). Kʼalal och ta ajwalil te David la spas aʼtejibaletik yuʼun música, la stsʼibay tʼujbil kʼayojetik sok la schajpan te machʼatik ya xkʼayojinik ta templo yuʼun Jehová (2 Crón. 7:6; Amós 6:5). Te ajwalil Salomón jaʼnix jich la stsa winiketik sok antsetik yuʼun ya xkʼayojinik ta palacio (Ecl. 2:8).

Te música sok te yichʼel ta mukʼ te Jehová. Ta templo yuʼun te Jerusalén ay 4 mil ta tul te machʼatik ya stijik te kʼin te pʼijubenik ta lek ta stijel te aʼtejibaletik, jich bitʼil te platilloetik, arpaetik sok trompetaetik (1 Crón. 23:5; 2 Crón. 5:12). Pero maba jaʼukiknax te machʼatik ya stuuntesik te música ta yichʼel ta mukʼ te Jehová. Bayal israeletik ya skʼayojtayik te Kʼayojetik yuʼun moel bael ta Jerusalén, kʼalal ya spasik te kʼinetik (Sal. 120-134). Ay libroetik yuʼun judioetik te ya yal te israeletik ya skʼayojtayik te Hallel a ta yorail te Kʼin yuʼun Pascua.

Te kʼayojiletik jaʼnix jich mukʼ skʼoplal ya yilik te lum yuʼun Dios ta ora ini (Sant. 5:13). Ya jkʼayojtaytik kʼayojiletik yuʼun ya kichʼtik ta mukʼ te Jehová (Efes. 5:19). Te kʼayojiletik ya yakʼ te jun-nax ya x-ayinotik sok te kermanotaktik sok ya yakʼbey yip koʼtantik yuʼun ya xkujchʼ kuʼuntik biluk wokoliletik (Hech. 16:25; Col. 3:16). Te kʼalal ya xkʼayojinotik jich ya kakʼtik ta ilel te bayal schʼuunel koʼtantik ta stojol te Jehová sok te kʼux ta koʼtantike.