Ochan ta banti te bintik yichʼoje

Baan ta sleojiʼbal

ARTÍCULO YUʼUN ESTUDIO 38

Junuk ayukotik sok te hermanoetik

Junuk ayukotik sok te hermanoetik

«Ya xmohonix bahel ta banti ay te Jtat soc te Tatil awuʼunic» (JUAN 20:17).

KʼAYOJIL 3 Jaʼ kiptik sok smukʼul koʼtantik te Jehová

¿BIN YA KILBEYTIK SKʼOPLAL? *

1. ¿Bin-utʼil ya yilik te Jehová te machʼatik jun yoʼtan ta stojol?

TE JEHOVÁ ay sfamilia te ya x-ichʼotik ta mukʼ yuʼun. Tey ochem skʼoplal-a te Jesús te «ha ba-alalil yuʼun spisil bintic pasticlambil» sok te chʼul-abatetik (Col. 1:15; Sal. 103:20). Kʼalal xtaluk ta Balumilal te Jesús, la yakʼ ta naʼel te jich ya xjuʼ ya yilik bitʼil sTatik te Jehová te machʼatik jun yoʼtanik ta stojol. Ta jun buelta te kʼalal yak ta kʼop sok te jnopojeletik, jich la yal ta stojol te Jehová «te Jtat soc te Tatil awuʼunic» (Juan 20:17). Jaʼnix jich kʼalal ya kakʼ jkuxlejaltik ta stojol te Jehová sok ya kichʼtik jaʼ, jun-nax ya xkʼootik ta sfamilia te talel kʼaxel kʼux ya kaʼiy jbatik (Mar. 10:29, 30).

2. ¿Bin ya jnoptik ta artículo ini?

2 Ay j-abatetik te wokol ya yilik te Jehová jich bitʼil jtul Tatil te ay skʼuxul yoʼtan. Ayniwan ma snaʼik te bin-utʼil ya yakʼik ta ilel skʼuxul yoʼtanik ta stojol te yermanotak. Ta artículo ini, ya jnoptik bin-utʼil ya skoltayotik te bin la yal te Jesús yuʼun jichuk ya kiltik te Jehová bitʼil jtul Tatil te kʼuxotik ta yoʼtan sok te ya xjuʼ ya xnoptsajotik ta stojol. Jaʼnix jich ya jnoptik bin-utʼil ya jtʼunbeytik stalel te Jehová ta swenta te bitʼil ya kiltik te kermanotaktik.

TE JEHOVÁ YA SKʼAN TE YA XNOPTSAJOTIK TA STOJOL

3. ¿Bin yuʼun ya xnoptsajotikxan ta stojol Jehová kʼalal ya kaltik jTatik?

3 Te Jehová jaʼ jtul Tatil te ay skʼuxul yoʼtan, jaʼnix jich te Jesús ya skʼan te jichuk ya kiltik te bin-utʼil ya yil: bitʼil jtul Tatil te ay skʼuxul yoʼtan te ya xjuʼ ya jkʼopontik ta biluk-ora, ma jichuk te bitʼil machʼa yichʼoj yaʼtel te maʼyuk skʼuxul yoʼtan. Te Jesús jamal la yaltiklanbey te jnopojeletik te jichuk ya yalik ta skʼoponel Dios: «Jtatic» (Mat. 6:9). Te Jesús ma la yal te jichuk ya kaltik «te Dios te spisil ya xhuʼ yuʼun», te Jpaswanej o «te Ajwalil te sbahtel qʼuinal ay» kʼalal ya jkʼopontik te Jehová manchukme ay ta Biblia (Gén. 49:25; Is. 40:28; 1 Tim. 1:17). Pero te Jesús la stuuntes te bin tʼujbilxan ta aʼiyel, jich bitʼil «Jtatic».

4. ¿Bin yuʼun ya jnaʼtik te ya skʼan ya xnoptsajotik ta stojol te Jehová?

4 ¿Wokolbal ya kaʼiytik te jich ya kiltik te Jehová bitʼil Tatil te ay skʼuxul yoʼtan? Ayniwan chaʼoxtul te wokol ya kaʼiytik. Jaʼniwan ta skaj te wokolil kʼax kuʼuntik te kʼalal chʼiotik tal. Ya yakʼ smukʼul koʼtantik snaʼel te ya xkʼot ta yoʼtan te bin yaʼiyel ya kaʼiy jbatik sok ya skʼan te nopol ay ta jtojoltik. Jaʼ yuʼun jich ya yalbotik: «Nohpojanic ta stojol Dios, hich ya xnohpoj ta atojolic» (Sant. 4:8). Te Jehová kʼuxotik ta yoʼtan sok ya yalbotik te jaʼ lekil Tatil kuʼuntik.

5. Jich bitʼil ya yal te Lucas 10:22, ¿bin-utʼil ya skoltayotik te Jesús yuʼun ya xnoptsajotikxan ta stojol te Jehová?

5 Te Jesús ya skoltayotik yuʼun ya xnoptsajotikxan ta stojol te Jehová. Melel ya snaʼbey sba ta lek sok la yakʼ ta ilel te taleliletik yuʼun. Jaʼ yuʼun jich la yal: «Te machʼa yilojonix, ha nix yilojix te Tatile» (Juan 14:9). Te Jesús jich kʼoem bitʼil mukʼul bankilal kuʼuntik, te ya snojptesotik ta yichʼel ta mukʼ, ta schʼuunbeyel skʼop, te ya jtseʼentesbeytik yoʼtan sok te lekuk ya yilotik te Jehová. Pero spisil te bin la spas te Jesús kʼalal xtaluk ta Balumilal la yakʼ ta ilel, te lek yoʼtan te Jehová sok ay skʼuxul yoʼtan (kʼopona Lucas 10:22). Kiltik cheʼoxebuk ejemplo.

Te bitʼil jaʼ Tatil te Jehová te ay skʼuxul yoʼtan, la stikun jtul chʼul-abat yuʼun ya yakʼbey yip yoʼtan te sNichʼan. (Ilawil te párrafo 6). *

6. ¿Bin-utʼil te Jehová la yaʼiybey skʼop te Jesús?

6 Te Jehová ya yaʼiybey skʼop te snichʼnab. Kiltik bitʼil la yaʼiybey skʼop te sba sNichʼan. Te oracionetik la spas te Jesús te kʼalal xtaluk ta Balumilal spisil–ora la yaʼiy stojol te Jehová (Luc. 5:16). Kʼalal la stsa te 12 ta tul jpuk-kʼopetik, la skʼanbey koltayel te Jehová (Luc. 6:12, 13). Jaʼnix jich te Jehová la yaʼiybey skʼop te kʼalal ay ta wokol-ae. Kʼalal nopol ya x-akʼotix ta kʼabal yuʼun te Judas, la skʼopon te sTat ta skʼanbeyel koltayel yuʼun ya sitintay te wokoliletik. Te Jehová ma jaʼuknax la yaʼiybey skʼop te sNichʼan, jaʼnix jich la stikun jtul chʼul-abat yuʼun ya yakʼbey yip yoʼtan (Luc. 22:41-44).

7. ¿Bin yaʼiyel ya awaʼiy aba kʼalal ya yaʼiybat akʼop te Jehová?

7 Jaʼnix jich ya yaʼiy te jkʼoptik te kʼalal ya jkʼopontik, ya sutbotik ta yorail sok te bitʼil lek ya yile (Sal. 116:1, 2). Jtul hermana te yak ta kuxinel ta India jich kʼax ta stojol. Yak ta kʼaxel ta tulan mel-oʼtan-a sok la skʼanbey koltayel te Jehová, jich ya yal: «Te JW Broadcasting® yuʼun mayo 2019 la yalbey skʼoplal te bitʼil ta sitintayel te tulan mel-oʼtan. Jaʼ te bin ya xtuun kuʼun ta yorail-abi sok jich la kaʼiy te la yaʼiybon jkʼop te Jehová».

8. ¿Bin-utʼil la yakʼ ta ilel Jehová te skʼuxul yoʼtan ta stojol te Jesús?

8 Te Jehová ya yakʼ kiltik te skʼuxul yoʼtan jich bitʼil la skoltay te sNichʼan te kʼalal xtaluk ta Balumilal (Juan 5:20). La yakʼbey yip yoʼtan, te lekuk ya yaʼiy sba sok la yakʼbey te bintik ya xtuun yuʼun. Jaʼnix jich la yalbey ta jamal te kʼux ta yoʼtan sok te bayal yutsil yoʼtan ta stojol (Mat. 3:16, 17). Maʼyuk bin-ora stukel la yaʼiy sba te Jesús, melel snaʼoj te spisil-ora ya xkoltayot yuʼun te sTat te ay ta chʼulchan (Juan 8:16).

9. ¿Bin-utʼil yakʼoj kiltik te kʼuxotik ta yoʼtan te Jehová?

9 Jich bitʼil la yaʼiy sba te Jesús, jpisiltik ya kaʼiytik te kʼuxotik ta yoʼtan te Jehová. Jnop kaʼiytik ini, te Jehová la yikʼotik tal ta sfamilia te ay skʼuxul yoʼtanik, jun-nax ayik sok tseʼel yoʼtanik, jaʼnix jich ya skoltayotik (Juan 6:44). Ya yakʼbotik te bin ya xtuun kuʼuntik ta swenta te schʼuunel koʼtantik sok te bin ya xtuun kuʼuntik ta jujun kʼajkʼal (Mat. 6:31, 32). Kʼalal ya jnaʼulantik te kʼuxotik ta yoʼtan te Jehová, ya xchʼixan te skʼuxul koʼtantik ta stojol.

KʼUXUK TA KOʼTANTIK TE HERMANOETIK

10. ¿Bin-utʼil ya jtʼunbeytik stalel te Jehová te bin yilel ya kiltik te kermanotaktik?

10 Te Jehová kʼux ta yoʼtan te kermanotaktik. Pero ayniwan wokol ya kaʼiytik sok te ya kakʼtik ta ilel te skʼuxul koʼtantik ta stojolik. Ayniwan jaʼ ta skaj te yanyantik jtsʼumbaltik o te bintik kʼaxem ta jkuxlejaltik. Jpisiltik ya xchʼayotik sok ayniwan ma lek ya yaʼiy sbaik yuʼun te yantik o ya x-ilinik. Manchukme jich-abi, ya xjuʼ ya kakʼtik ta ilel te kʼux ta koʼtantik te kermanotaktik, jich bitʼil ya spas te Jehová (Efes. 5:1, 2; 1 Juan 4:19). Kiltik te bin ya yakʼ jnoptik te ejemplo yuʼun.

11. ¿Bin-utʼil la yakʼ ta ilel te Jesús te «yutsil scʼuxul yoʼtan» te Jehová?

11 Te Jehová ay «yutsil scʼuxul yoʼtan» (Luc. 1:78). Te machʼa ay yutsil yoʼtan ya smel yoʼtan ta stojol te machʼatik ya xkʼax swokolik, ya slee bin-utʼil ya skoltay sok ya yakʼbey smukʼul yoʼtan. Te bin yilel la yil Jesús te ants winiketik, jich la yakʼ ta ilel te Jehová te ya smel yoʼtan ta stojolik (Juan 5:19). Te Biblia jich ya yal: «Cʼalal la yil te bayel ants-winiquetic, stsʼujet ta yoʼtan la yaʼiy, como ay swocolic soc ihquitaybilic hich bin utʼil tuminchijetic te mayuc jcanan yuʼunique» (Mat. 9:36). Te Jesús la yak ta ilel te yutsil yoʼtan kʼalal la slekubtes te chameletik sok la yakʼbey smukʼul yoʼtan te machʼatik ayik ta wokol (Mat. 11:28-30; 14:14).

Jtʼunbeytik stalel te Jehová, ayuk skʼuxul koʼtantik sok ayuk slekil koʼtantik ta stojol te hermanoetik. (Ilawil te párrafo 12 kʼalal ta 14). *

12. ¿Bin-utʼil ya kakʼtik ta ilel yutsil koʼtantik?

12 Teme ya jkʼantik te ya kakʼtik ta ilel te ay skʼoplal ta koʼtantik sok ay yutsil koʼtantik ta stojol te kermanotaktik, ya skʼan ya kiltik te bin wokoliletik yakik ta sitintayel. Jnop kaʼiytik te ay jtul hermana te ayniwan ta tulan chamel. Manchukme maʼyuk bin ya yal, pero ya xjuʼ ya jkoltaytik. ¿Wokolbal ya yaʼiy yakʼbeyel te bin ya xtuun yuʼun te sfamilia? ¿Yabal xjuʼ ya jkoltaytik ta chajpanel te weʼelil o ta smesbeyel sna? O teme ay jtul hermano te maʼyuk yaʼtel, ya xjuʼ kakʼbeytik jtebuk takʼin yuʼun ya skoltay sba-a jaʼto teme la sta yaʼtel.

13, 14. ¿Bin-utʼil ya jtʼuntik te slekil yoʼtan te Jehová?

13 Te Jehová ay slekil yoʼtan (Mat. 5:45). Teme ya jkʼantik te ya kakʼtik ta ilel yutsil koʼtantik, ma jmaliytik te ya skʼanbotik koltayel te hermanoetik. Ya skʼan ya xlokʼ ta koʼtantik spasel, jich bitʼil ya spas te Jehová. Ta jujun kʼajkʼal ya yakʼ xlokʼ talel kʼajkʼal manchukme ma jkʼanbeytik sok ya sta slekilalik spisil te ants winiketik, manchukme ma xyalik wokol yuʼun. Te Jehová ya yakʼ ta ilel skʼuxul yoʼtan ta jtojoltik kʼalal ya yakʼbotik te bin ya xtuun kuʼuntik. ¡Kʼux ta koʼtantik, melel lek yoʼtan sok ay yutsil yoʼtan!

14 Bayal kermanotaktik ya stʼunik te ejemplo yuʼun te jTatik te ay ta chʼulchan kʼalal ya xlokʼ ta yoʼtanik skoltayel te yantik. Kiltik te bin kʼot ta pasel ta 2013, kʼalal kʼax te tulan yikʼal jaʼal te Haiyan sbiil jteb ma spisil te Filipinas la sjin. Bayal hermanoetik jin snaik sok maʼyuk bin jil yuʼunik. Pero te hermanoetik ta swolol Balumilal la yakʼik koltayel. Ta swenta te majtan takʼin sok te koltayel la yakʼik, ma la sta jun jaʼbil te la yichʼ chaʼpasel 750 naetik. Ta yorail te tulan chamel COVID-19, te Testigoetik la spasik tulan ta skoltayel te yermanotak. Kʼalal oranax ya jkoltaytik te kermanotaktik, ya kakʼtik ta ilel te kʼux ta koʼtantik.

15, 16. Jich bitʼil ya yal te Lucas 6:36, ¿bin ya xjuʼ ya jpastik yuʼun ya jtʼunbeytik stalel te Jehová?

15 Te Jehová ya snaʼ yoʼbolil jbatik sok ya spasbotik perdón (kʼopona Lucas 6:36). Ta jujun kʼajkʼal, te jTatik te ay ta chʼulchan ya yakʼ kiltik te ya snaʼ yoʼbolil jbatik (Sal. 103:10-14). Jich bitʼil la spas te Jesús, la yakʼ ta ilel te ya snaʼtiklanbey yoʼbolil sba sok la spastiklanbey perdón te jnopojeletik, manchukme jmulawiletik. Jaʼnix jich la yakʼ sba ta lajel yuʼun jich ya jtatik perdón ta swenta te jmultik (1 Juan 2:1, 2). ¿Mabal jichuk te ya yakʼ xnoptsajotikxan ta stojol te Jehová sok te Jesús te bitʼil ya snaʼ yoʼbolil jbatik?

16 Kʼalal ya jpastik perdón sok yutsil koʼtantik, ya xchʼixan te skʼuxul koʼtantik ta stojol te kermanotaktik (Efes. 4:32). Wokolniwan ya kaʼiytik spasel perdón, pero ya skʼan ya jpastik tulan. Jtul hermana ya yal te bayal koltayot te artículo te lokʼ ta La Atalaya te sbiilinej, «Perdónense liberalmente unos a otros» * jich ya yal: «Snopel te artículo-abi skoltayejon yuʼun lekuk te bin ya jta ta nopel. Ya yal te artículo kʼalal ya jpastik perdón ma jaʼuk ya skʼan ya yal te lek la kiltik te bin la spas o te maʼyuk skʼoplal ta koʼtantik. Pero jaʼ ya skʼan ya yal te ya jtupʼtik ta kʼaxel ta koʼtantik te bin ma lek la spas sok te ayuk lamalkʼinal». Kʼalal ya jpasbeytik perdón sok yutsil koʼtantik te kermanotaktik, jich ya kakʼtik ta ilel te kʼux ta koʼtantik sok ya jtʼunbeytik stalel te jTatik Jehová.

AYUK SKʼOPLAL TA KOʼTANTIK TE AYOTIK TA SFAMILIA TE JEHOVÁ

Te jchʼieletik sok te machʼatik ay yaʼbilalik, ya yakʼik ta ilel skʼuxul yoʼtanik ta stojol te hermanoetik. (Ilawil te párrafo 17). *

17. Jich bitʼil ya yal te Mateo 5:16, ¿bin-utʼil ya kakʼtik ta ilel te ya kichʼtik ta mukʼ te jTatik te ay ta chʼulchan?

17 Jaʼ jun mukʼul majtanil te ayotik ta sfamilia te Jehová te kʼux ya kaʼiy jbatik. Jaʼnix jich ya jkʼantik te bayal ants winiketik ya yichʼik ta mukʼ-euk te Jehová. Jaʼ yuʼun ma jkʼantik te ay bin ma lek ya jpastik yuʼun ya jbolobtesbeytik sbiil te Jehová sok te lum yuʼun. Spisil-ora ya skʼan ya kakʼtik ta ilel lekil taleliletik te jich ya x-ikʼbot yoʼtan te ants winiketik ta snopel te lek yachʼil kʼop (kʼopona Mateo 5:16).

18. ¿Bin ya skoltayotik yuʼun ma xiwotik ta scholel skʼop Dios?

18 Ayniwan baeltik ya kichʼtik pʼajel o ya kichʼtik kontrainel ta swenta te ya jchʼuunbeytik skʼop te jTatik te ay ta chʼulchan. ¿Bin ya jpastik teme ya xiwotik ta yalbeyel yantik te bin jchʼuunejtik? Juluk ta koʼtantik te jaʼ ya skoltayotik te Jehová sok te Jesús. Melel te Jesús la yaltiklanbey te jnopojeletik, te manchuk ya smel yoʼtanik te bin ya yalik sok te bin-utʼil ya yalik, jich la yaltiklanbey: «Como ta yorahil ya xʼaʼbotex te bin yac awalique, como ma haʼuquex te ya xcʼopojex, ha ya xcʼopoj ta acuentahic te Espíritu yuʼun te Atatique» (Mat. 10:19, 20).

19. ¿Bin-utʼil la yakʼ ta ilel te ma xiw ta kʼop te Robert?

19 Kiltik te bin kʼax ta stojol te hermano Robert, te kʼalal jajchelto ta snopel te Biblia sok mato ayuk bayal bin koem ta yoʼtan, la yichʼ ikʼel ta stojol te jchajpanwanejetik yuʼun soldadoetik ta Sudáfrica. Maba xiw yoʼtan ta yalel te ma x-och ta soldado ta swenta te kʼux ta yoʼtan te yermanotak. Chikan ta ilel te mukʼ skʼoplal ta yoʼtan te ay ta familia yuʼun Jehová. Jich jojkʼoybot yuʼun te juez: «¿Machʼa-a te awermanotak?» Te Robert ma snopoj te jich ya yichʼ jojkʼoybeyel, pero jul ta yoʼtan te texto la snop ta kʼajkʼal-abi, jaʼ te Mateo 12:50: «Como spisil te machʼatic ya spasbeyic te bin ya scʼan yoʼtan te Jtat ay ta chʼulchan, ha quihtsʼinab soc ha jnan stuquel». Manchukme te Robert mato bayal tiempo yak ta snopel te Biblia, pero ta swenta te schʼul espíritu te Jehová akʼbot ta yoʼtan te bin ya yal sok ta yakʼbeyel sujtib yantik jojkʼoyeletik. ¡Bayal stseʼelil yoʼtan la yaʼiy te Jehová! Jaʼnix jich tseʼel yoʼtan ta jtojoltik teme ma xiwotik ta scholel skʼop Dios manchukme ay wokolil.

20. ¿Bin ya skʼan ya jpasulantik? (Juan 17:11, 15).

20 Ayuk skʼoplal ta koʼtantik te ayotik ta sfamilia te Jehová te ay skʼuxul yoʼtanik. Te Jehová jaʼ lekil Tatil kuʼuntik, jaʼnix jich ay hermanoetik sok hermanaetik te kʼuxotik ta yoʼtan. Mame chʼay ta koʼtantik spisil-abi, melel te Satanás sok te sjoʼtak ya skʼan te ya jkuytik te ma kʼuxotik ta yoʼtan te jTatik te ay ta chʼulchan sok ya spasik tulan te manchuk junuk ayotik. Te Jesús la skʼopon te Jehová sok la skʼanbey te yakuk skanantayotik yuʼun junuk ayotik ta sfamilia (kʼopona Juan 17:11, 15). Te Jehová ya yakʼbey sujtib te kʼalal ya jkʼopontik. Jtʼunbeytik stalel te Jesús sok manchuk ya schʼay ta koʼtantik te kʼuxotik ta yoʼtan sok ya skoltayotik te jTatik te ay ta chʼulchan. Junuk koʼtantik ya x-ayinotik ta sfamilia te Jehová.

KʼAYOJIL 99 Bayal ta mil hermanoetik

^ parr. 5 Jpisiltik ya jmulantik te jun-nax ayotik sok te kermanotaktik te talel kʼaxel kʼux ya kaʼiy jbatik. Ya jkʼantik te ya stsakxan yip te bitʼil jun-nax ayotik. ¿Bin-utʼil ya jpastik? Jaʼ te ya jtʼunbeytik te skʼuxul yoʼtan te Jehová, te Jesús sok te kermanotaktik.

^ parr. 57 TE BIN YA XCHIKNAJ TA DIBUJO: Te Jehová la stikun jtul chʼul-abat yuʼun ya yakʼbey yip yoʼtan te Jesús te kʼalal ay ta Getsemaní.

^ parr. 59 TE BIN YA XCHIKNAJ TA FOTOETIK: Ta yorail te tulan chamel COVID-19, ay machʼatik la spasik tulan ta yichʼbeyel bael te bin ya xtuun yuʼun te hermanoetik.

^ parr. 61 TE BIN YA XCHIKNAJ TA FOTOETIK: Te hermana sok te chʼin achʼix yuʼun, yakik ta spasel carta yuʼun ya yakʼbey yip yoʼtan te hermano te ay ta cárcel.