1, 2. 1) ¿Bin ya skoltayotik yuʼun ya xkujch kuʼuntik te jwokoltik ta jujun kʼajkʼale? Cholbeya skʼoplal. 2) ¿Bin ya kiltik ta artikulo ini?

KʼALAL kʼax kuʼuntik jun tulan prueba ayniwan jnopojtik te ma juʼ kuʼuntik sitintayel te manchuk la kichʼtik koltayele. Ayniwan jich kalojtik kʼalal la kiltik te bin-utʼil kujch kuʼuntik jun tulan chamel o te skʼuxul jwokoltik yuʼun te ay machʼa laj kuʼuntike. La kaʼiytik te kujch kuʼuntik te jwokoltik ta swentanax te schʼul espiritu te Jehovae (2 Cor. 4:7-9).

² Jaʼnix jich ya jkʼantik te koltayel yuʼun te chʼul espiritu swenta ya xkujch kuʼuntik te tenel ya yakʼbotik te chopol balumilale (1 Juan 5:19). Jaʼnix jich ya skʼan ya jtsaltik te «chopol espírituhetic te ay yipic» (Efes. 6:12). Jich bitʼil te ay bayal tenel ya skʼan ya xkujch kuʼuntik, yame kiltik cheb te bitʼil ya skoltayotik te chʼul espiritue. Ta patil ya kiltik te bin ya skʼan ya jpastik swenta ya skoltayotik.

3. ¿Bin-utʼil ya xjuʼ ya skoltayotik te chʼul espiritu swenta ya xkujch kuʼuntik te jwokoltike?

³ Te chʼul espiritu ya yakʼ yip koʼtantik swenta ya jpastik te bin ay ta jtojoltik spasel manchukme ay jwokoltik. Te jpuk-kʼop Pablo snaʼoj-a te ya xjuʼ yuʼun spasel te skʼanojel yoʼtan te Jehová ta swenta te «yuʼel Cristo» (2 Cor. 12:9). Kʼalal la sbeentay schebal buelta te lumetike, ma jaʼuknax la spas tulan ta scholel te skʼop Diose, jaʼnix jich aʼtej ta sleel te bintik ya xtuun yuʼune. Ta Corinto jil ta sna te Aquila sok Priscila te ya x-aʼtejik ta spasel nailpakʼ. Te bitʼil pajal yaʼtelike, la sjokin sbaik ta spasel nailpakʼetik cheʼoxeb kʼajkʼal ta semana (Hech. 18:1-4). Te Pablo juʼ yuʼun aʼtel sok abatinel ta stojol Dios, melel jaʼ koltayot yuʼun te chʼul espiritue.

4. Jich bitʼil ya yal 2 Corintios 12:7b-9, ¿bin kʼax ta stojol te Pabloe?

 ⁴ (Kʼopona 2 Corintios 12:7b, 8, XCD; 12:9, TNM). ¿Bin la skʼan la yal te jpuk-kʼop Pablo kʼalal la yal te ay mukʼul chʼix tsʼapal ta sbakʼetale? Te ayuk machʼa ya stsʼapbotik chʼix ta jbakʼetaltik, kʼax kʼux ya kaʼiytik. Kʼalal te Pablo la yal te tsʼapal chʼix ta sbakʼetale la skʼan la yal te ay bin ya x-akʼbot swokol yuʼune, la yakʼbey sbiilin «yaʼbat Satanás». Pero ma jaʼuk ya skʼan ya yal te jaʼ akʼbot swokol yuʼun te Satanás sok te pukujetike. Te bin la spasike, jaʼ te kʼalal la yilik te ayix swokol-a te Pabloe, la yakʼbeyikxan swokol te jich kʼoem te la stsʼapbeyikxan ochel ta sbakʼetal te chʼixe. ¿Bin la spas te Pabloe?

5. ¿Bin-utʼil sutbot skʼop yuʼun Jehová te Pabloe?

⁵ Te Pablo la skʼanbey Jehová te yakuk xlokʼesbot te chʼix ay ta sbakʼetale. Jich la yal: «Oxeb buelta la jcʼambe te Cajwaltic [Jehová] te yacuc sloqʼuesbon» (2 Cor. 12:8). Manchukme jich la skʼanbey te Diose, maba lokʼesbot te chʼixe. ¿Yabal skʼan ya yal te maba aʼiybot skʼop yuʼun te Diose? Maʼuk, sutbot te skʼope. Manchukme maba lokʼesbot te swokole, akʼbot yip swenta ya xkujch yuʼun. Jich albot yuʼun te Diose: «Ya xchiknajxan-a te kuʼel te kʼalal maʼyuk awipike» (2 Cor. 12:9, TNM). Ta swenta te la yichʼ koltayel yuʼun te Diose, te Pablo la sta lamalkʼinal sok stseʼelil yoʼtan (Filip. 4:4-7).

6. 1) ¿Binwan-utʼil ya sutbotik jkʼoptik te Diose? 2) ¿Bin tekstoetik ta Biblia te ayik ta parrafo ini ya yakʼ smukʼul koʼtantik?

⁶ ¿Aybal jkʼanojbeytik Jehová te yakuk slokʼesbotik te jwokoltik jich bitʼil la skʼan te Pabloe? Ayniwan ya jtatik ta nopel te maba lek ya yilotikix te Jehová ta skaj te maba la slokʼesbotik sok te batsʼejxan te jwokoltike. Teme ay jich ya jnoptike, juluk ta koʼtantik te bin kʼot ta pasel ta stojol te Pabloe. Jich bitʼil sutbot skʼop yuʼun te Jehovae jaʼnixme jich ya sutbotik te jkʼoptike. Ayniwan ma slokʼesbotik te jwokoltike, pero ya xjuʼ ya yakʼbotik te schʼul espiritu yuʼun ya xkujch kuʼuntik te wokolile (Sal. 61:3, 4). Manchukme kʼax tulan te jwokoltik te Jehová maʼyuk bin-ora ya yijkitayotik (2 Cor. 4:8, 9; Filip. 4:13, TNM).

7, 8. 1) ¿Bin-utʼil pajal kʼoem te ikʼ sok te chʼul espiritue? 2) ¿Bin-utʼil la scholbey skʼoplal Pedro te bitʼil ya x-aʼtej te chʼul espiritue?

⁷ ¿Binxan-utʼil ya skoltayotik te chʼul espiritue? Jich bitʼil te ikʼ ya sten bael ta lumilal jun barko te ay ta wokol ta skaj te tulan yikʼal jaʼal ta mare, te chʼul espiritu jaʼnix jich ya xjuʼ ya skoltayotik yuʼun ya xkujch kuʼuntik te wokolil te jich kʼoem bitʼil tulan yikʼal jaʼal ta mar, te ya skoltayotik yuʼun ya xkʼootik ta achʼ balumilal te yaloj ya yakʼbotik te Diose.

⁸ Te Pedro jaʼ jtsakchay-a, jaʼ yuʼun yiloj ta lek te beel ta barkoe. Jaʼniwan yuʼun jaʼ la stuuntes ta scholbeyel skʼoplal te bin-utʼil ya x-aʼtej te chʼul espiritue. Jich la yal: «Te scʼop-jalwanejetic ma ba talem ta scuenta scʼanojel yoʼtan ants-winic, ha cuentahinotic yuʼun te Chʼul Espíritu te winiquetic te hich cʼopojic ta scuenta Dios» (2 Ped. 1:21). Te kʼopil «cuentahinotic» te ay ta kʼopil griego jaʼ ya skʼan ya yal te ay bin ya «x-ikʼotik bael» o ya «xtenotik bael».

9. ¿Bin la skʼan la yakʼ ta naʼel te Pedro kʼalal la stuuntes te kʼopil «xtenotik bael», te xchie?

⁹ ¿Bin la skʼan la yakʼ ta naʼel te Pedro kʼalal la stuuntes te kʼopil «xtenotik bael», te xchie? Te Lucas te jaʼ la stsʼibay te libro yuʼun Hechos, la stuuntes te kʼopil te ya yichʼ tuuntesel te kʼalal ya x-ikʼot bael yuʼun ikʼ te barkoe (Hech. 27:15). Jich yuʼun kʼalal te Pedro la yal te «cuentahinotic» o ikʼotik bael te machʼatik la stsʼibayik te Bibliae, la «stuuntes jun tʼujbil seña kʼop te ya yichʼ tuuntesel ta swenta te beel ta barkoe», jaʼme jich la yal jtul winik te ya yilbey skʼoplal te Bibliae. Te bin la skʼan la yal te  Pedroe jaʼ te jich bitʼil te ikʼ ya sten bael te banti ya skʼan ya xbajt te jun barkoe, jaʼnix jich te chʼul espiritu la sten bael kʼoem te j-alwanejetik sok te machʼatik la stsʼibayik te Biblia yuʼun ya spas te yaʼtelike. Jich la yalxan te winike: «Jich kʼoem te la sjamik te spakʼul sbarkoik te j-alwanejetike». Te Jehová la spas te bin ay ta swenta spasele, jaʼ te la yakʼ te schʼul espiritu te jich kʼoem te bitʼil ikʼe, te machʼatik la stsʼibayik te Bibliae jaʼnix jich la spasik te bin ay ta swentaik spasel-euke, jaʼ te la schʼuunik te tojobtesel yuʼun te chʼul espiritue.

10, 11. ¿Bin ya skʼan ya jpastik yuʼun ya jnaʼtik te kichʼojtik te chʼul espiritue? Ala jun ejemplo.

¹⁰ Ta kʼajkʼal ini te Jehová maba ya stuuntes te schʼul espiritu yuʼun ya yakʼ ta tsʼibayelxan libroetik yuʼun te Bibliae. Pero yato stuuntes te schʼul espiritu yuʼun ya stojobtes te j-abatetik yuʼune. Jich yuʼun yakme ta spasel te bin ay ta swenta spasel te Jehovae. Swenta ya jtatik te koltayel yuʼun te chʼul espiritue, ya skʼan te yakuk jpastik-euk te bin ay ta jwentatik spasele. ¿Bin-utʼil ya jpastik?

¹¹ Jnop kaʼiytik te ejemplo ini. Teme ya skʼan stuuntes ta lek te ikʼ te machʼa ya stij te barkoe ay bin cheb ya skʼan ya spas. Sbabial, yame skʼan ya stij bael te barko te banti ya xbeen te ikʼe, melel mame xjuʼ ya xkaj ta beel teme teynax ya xjil te banti aye. Schebal, ya skʼan te ya sjambey spakʼul te sbarkoe, melel jaʼtome ya xjuʼ ya xbeen teme noj ta ikʼ te spakʼule. Jaʼnix jich ya xkʼot ta pasel ta jtojoltik. Jaʼnaxme ya xjuʼ ya x-abatinotik ta stojol Jehová teme ya skoltayotik te schʼul espiritue. Pero ay cheb bin ya skʼan ya jpastik. Sbabial, jaʼ te ya skʼan ya kakʼ jbatik te banti ya xbeen te ikʼe, jaʼ-abi ya skʼan ya yal te ya jpastik te bintik ya yakʼ kichʼtik te chʼul espiritu yuʼun te Diose. Schebal, jaʼ te ya skʼan ya jamtik kʼoem te spakʼul te jbarkotik kʼalal ya x-abatinotik ta stojol Dios te bantito kʼalal ya xjuʼ kuʼuntike (Sal. 119:32). Teme jich ya jpastike, te chʼul espiritu yuʼun Dios yame stij koʼtantik ta abatinelxan ta  stojol te Jehová manchukme ya xtal tulan wokolil o tenel te jich kʼoem bitʼil tulan yikʼal jaʼal, jichme ya jpastik jaʼto kʼalal ya xkʼootik ta achʼ balumilal.

12. ¿Bin ya kiltik ta ora ini?

¹² La kiltikix cheb te bitʼil ya skoltayotik te chʼul espiritue, la jnoptik te ya yakʼbotik yip koʼtantik sok ya skoltayotik yuʼun jun koʼtantik ta stojol te Jehová kʼalal ay jwokoltik. Jaʼnix jich, ya stij koʼtantik ta abatinel ta stojol Jehová sok ya skoltayotik yuʼun ayukotik ta sbelal te kuxinel ta sbajtelkʼinal. Ta ora ini ya kiltik chanchajp te bin ya skʼan ya jpastik yuʼun ya skoltayotik te chʼul espiritue.

13. 1) Jich bitʼil ya yal 2 Timoteo 3:16, 17, ¿bin ya xjuʼ ya spas ta jtojoltik te sKʼop Diose? 2) ¿Bin ya skʼan ya jpastik te joʼotike?

¹³ Sbabial, jnoptik te Biblia (kʼopona 2 Timoteo 3:16, 17, XCD). Te kʼalal ya yal te griego kʼop «loqʼuem tel ta yoʼtan te Diose», ya skʼan ya yal te jaʼ ya «sjuʼxiy tal, o sjujchʼiy tal» te Diose. Te Jehová la stuuntes te schʼul espiritu yuʼun ya «sjuchʼiy tal» o te ya yakʼbey ta spensarik te bin ya skʼan ya yakʼbey stsʼibay te machʼatik la stsʼibayik te Bibliae. Kʼalal ya jkʼopontik te Biblia sok ya jnopilan ta koʼtantik te bin ya yale, te nojptesel yuʼun te Dios ya x-och ta jpensartik sok ta koʼtantik. Te bin la jnoptike ya stij koʼtantik yuʼun ya jpas ta jkuxlejaltik te bin ya skʼan te Diose (Heb. 4:12). Swenta ya x-aʼtej ta jtojoltik te chʼul espiritue, ya skʼan ya jlokʼestik tiempo ta jujun kʼajkʼal ta skʼoponel te Biblia sok te ya jnopilan ta koʼtantik te bin ya yale. Jich te sKʼop Dios ya x-aʼtej ta swenta te bin ya kaltik sok te bin ya jpastike.

14. 1) ¿Bin yuʼun ya kaltik te yak ta «beel te ikʼ» ta tsoblejetike? 2) ¿Bin ya skʼan ya jpastik yuʼun ya jamtik kʼoem te spakʼul te jbarkotik te kʼalal ya xbootik ta tsoblejetike?

¹⁴ Schebal, jokin jbatik sok te kermanotaktik ta yichʼel ta mukʼ te Diose (Sal. 22:22). Ya xjuʼ ya kaltik te yak ta «beel te ikʼ» ta tsoblejetik, melel tey ay-a te chʼul espiritue (Apoc. 2:29). ¿Bin yuʼun te jich ya kaltike? Melel ta tsoblejetik ya yichʼ kʼanel te chʼul espiritu, ya jkʼayojtaytik kʼayojiletik te lokʼemik tal skʼoplal ta Biblia sok ya jchʼam kaʼiytik te nojptesel te ya skʼasesik te ermanoetik te akʼbil yaʼtelik yuʼun te chʼul espiritue. Jaʼnix jich te ermanaetik ya yichʼik koltayel yuʼun te chʼul espiritu te kʼalal ya schajpanik sok ya yakʼik ta ilel te sdemostrasionike. Pero teme ya jkʼantik te ya skoltayotik te chʼul espiritue, yame skʼan ya jchajpan jbatik ta swenta te tsoblejetik yuʼun ya jpastik komentar. Jichme kʼoem te ya jamtik te spakʼul te jbarkotik te kʼalal ya xbootik ta tsoblejetike.

15. ¿Bin ya skʼan ya jpastik yuʼun ya skoltayotik te chʼul espiritu te kʼalal ya jcholtik te skʼop Diose?

¹⁵ Yoxebal, jcholtik skʼop Dios. Kʼalal ya jkʼopontik te Biblia ta scholel skʼop Dios sok ta nojpteswanej jich ya kakʼtik te ya skoltayotik te chʼul espiritu ta spasel te kaʼteltik ta stojol te Diose (Rom. 15:18, 19). Pero yame skʼan ya xlokʼotik ta scholel skʼop Dios ta jujun semana sok ya skʼan ya jtuuntestik te Biblia te bantito kʼalal ya xjuʼ kuʼuntik yuʼun jich ya skoltayotik te chʼul espiritue. Te bin ya skoltayotik yuʼun lek ya jach kaʼiyejtik sok te ants winiketike, jaʼ te ya jtuuntestik te ejemploetik ya xlokʼ ta Sjunal kaʼteltik ta swenta tsoblej: Jkuxlejaltik sok Kaʼteltik ta swenta Dios.

16. ¿Binxan-utʼil ya xjuʼ ya kichʼtik te chʼul espiritue?

¹⁶ Schanebal, jkʼopontik te Jehová (Mat. 7:7-11; Luc. 11:13). Te bitʼil ya kichʼtikxan te chʼul espiritue, jaʼ te ya jkʼanbeytik ta orasion te Jehovae. Maʼyuk bin ya xjuʼ ya smak te ya xkʼot ta stojol Jehová te bin ya kalbeytike o te ya kichʼtik te chʼul espiritue, ma xjuʼ ya smak te tsʼajkʼetik ta karsel ni jaʼuk te Satanase (Sant. 1:17). ¿Bin-utʼil ya skʼan ya jkʼopontik te Dios yuʼun ya kichʼtik te chʼul espiritue? Swenta ya  jtabeytik sujtib te jojkʼoyel-abi, ya kilbeytik skʼoplal te orasion ta swenta jun ejemplo te jaʼnax ya jtatik ta Ebanjelio yuʼun Lucas. *

17. ¿Bin ya yakʼ jnoptik te lokʼombakʼop ta swenta te orasion la yal te Jesús ta Lucas 11:5-9, 13?

¹⁷ (Kʼopona Lucas 11:5-9, 13). Te lokʼombakʼop te la stuuntes te Jesuse ya yakʼ kiltik te bitʼil ya skʼan ya jkʼantik te chʼul espiritue. Tey ya yalbey skʼoplal-a te akʼbot te bin yak ta skʼanel te winik ta skaj te maba la skom sba ta kʼope. Maba xiw ta skʼanbeyel koltayel te yamigo manchukme olilix ajkʼabal-a. ¿Bin-utʼil la spajbey skʼoplal Jesús te orasion sok te lokʼombakʼope? Jich la yal: «Cʼanahic, hich me ya xʼaʼbotex; lehahic, hich me yac atahic ta lehel; cʼopojanic, hich me ya xjambotex». Te bin ya jnoptike, jaʼ te ma skʼan ya jkom jbatik ta skʼanel ta orasion te chʼul espiritue.

18. ¿Bin yuʼun ya smukʼulin koʼtantik te ya yakʼbotik schʼul espiritu te Jehovae?

¹⁸ Te lokʼombakʼop-abi ya skoltayotik ta yilel bin yuʼun ya yakʼbotik te schʼul espiritu te Jehovae. Te winik te la yalbey skʼoplal te Jesuse la skʼan yakʼbey te bin ya xtuun yuʼun te yulaʼ te toyol ajkʼabal kʼote. Jich la yaʼiy te ya skʼan ya yakʼbey sweʼel, pero maʼyuk bin ay yuʼun-a. Te Jesús la yal te akʼbot te pan te la skʼanbey te yamigo ta skaj te maba la skom sba ta skʼanele. ¿Bin la skʼan yakʼ jnoptik? Teme jtul winik te maba toje ya yakʼ te bin yak ta kʼanbeyel, jaʼuktobalix-a te jTatik te ay ta chʼulchan ya yakʼbotik te schʼul espiritu te kʼalal ya jkʼanbeytik bayal bueltae. Jich yuʼun akʼa jkʼanbeytik schʼul espiritu te Jehová sok akʼa smukʼulin koʼtantik te yananix yakʼbotik-ae (Sal. 10:17; 66:19).

19. ¿Bin yuʼun smukʼulinej koʼtantik te ya xkujch kuʼuntik te jwokoltike?

¹⁹ Ay smukʼul koʼtantik te ya xkujch kuʼuntik te jwokoltik manchukme bayal bin ya spas te Satanás yuʼun ya slajinbotik te schʼuunel koʼtantike. ¿Bin yuʼun? Melel ay cheb te bitʼil ya skoltayotik te chʼul espiritue. Sbabial, jaʼ te ya yakʼ yip koʼtantik yuʼun ya xkujch kuʼuntik te pruebaetik. Schebal, jaʼ te ya yakʼ kiptik swenta ya yakʼ xnoj ta ikʼ kʼoem te spakʼul te jbarkotike sok ya stij koʼtantik yuʼun ya x-abatinotik ta stojol te Jehová jaʼto teme ochotik ta achʼ balumilal. Jaʼ yuʼun, ayuk ta koʼtantik te ya yakʼbotik te schʼul espiritue.