TE Jesús jich la yalbey jtul winik te ya skʼan ya x-och ta jnopojel: «Bahan ta ana, halbeya yaʼiy te machʼatic ay awuʼun te bin mucʼ la spasbat te Cajwaltic soc bin utʼil la scʼuxultayat» (Mar. 5:19). Nopolniwan ay ta mukʼul lum Gadara, ta sureste yuʼun te mar Galilea. Te bin la yal te Jesús ya yakʼ ta ilel te ya xkʼot ta yoʼtan bitʼil ya yaʼiy sba te ants winiketik: jaʼ te ya skʼan yalbey te sfamilia te bin mukʼ skʼoplal ay ta yoʼtan.

Ta kʼajkʼal ini jichnix ya spas te ants winiketik sok ay chaʼoxtul te kʼaxtoxan jich ya spasik. Jaʼ yuʼun kʼalal ay machʼa ya x-och ta testigo yuʼun Jehová, yoʼtanuk yalbey te sfamilia te bin schʼuunej. Pero ¿bin-utʼil ya yalbey? ¿Bin-utʼil ya scholbeyik skʼop Dios te machʼatik yan sreligionik te sfamilia o te ma schʼuunik te ay Dios? Te Biblia ya yalbotik bin-utʼil ya skʼan jpastik.

Ta sbabial siglo, te Andrés jaʼ sbabial te machʼa kʼot ta yoʼtan te jaʼ Mesías te Jesús. ¿Machʼa la yalbey ta oranax? «Ha nahil cʼoht sta te Simón te sbanquil, hich la yalbe: La jtahcotiquix te Mesías, xchi (Ha Cristo, xchi te cʼasesbile.)» (Juan 1:35-42). Ta patil la yikʼ bael te Pedro ta stojol te Jesús, jich och ta jnopojel.

Wakeb jaʼbil ta patil, —te kʼalal ay ta Jope— te Pedro la yichʼ albeyel te yakuk xbajt ta norte ta Cesarea, ta sna jtul soldado te Cornelio sbiil. ¿Machʼatik sjokinej te Cornelio? Te Biblia jich ya yal: «Te Cornelio yac ta mahliywanej, stsoboj tal te smohlol stsʼahquil soc machʼatic cʼux sba ta yoʼtan soc» (Hech. 10:22-33). Te bitʼil jich la spas te Cornelio la yakʼbey snop ta yoʼtan te sfamilia teme ya skʼan schʼam yaʼiyik te bin ya yal te Pedro.

¿Bin ya yakʼ jnoptik te bin la spas te Andrés sok te Cornelio ta stojol te sfamiliaik?

Ta schebalik la yakʼ ta yoʼtanik te bin ya skʼan spasik. Te Andrés la spas tulan yuʼun yakuk snaʼbey sba te Jesús te sbankil, yan te Cornelio la stsob te sfamilia yuʼun ya schʼam yaʼiyik te bin ya yal te Pedro. Pero ta schebalik maʼyuk bin-ora la suj te sfamiliaik yuʼun ya x-ochik ta jnopojel. ¿Bin ya yakʼ jnoptik? ¿Bin-utʼil ya xjuʼ jkʼayinbeytik te stalelik? Yaniwan kalbeytik te jfamiliatik te bin mukʼ skʼoplal yakotik ta snopel, yakuk jletik tiempo yuʼun ya kakʼbeytik snop te bin smelelil ay ta Biblia o te yakuk snaʼbeyik sba yantik Testigoetik. Pero spisil-ora ya kichʼtik ta mukʼ te bin ya staik ta nopel, maba ya kakʼtik te ma lek ya yaʼiy sbaik sok ma sujtik. Yuʼun ya jnaʼtik bin-utʼil ya jkoltaytik te jfamiliatik, kiltik jun ejemplo te bin kʼax ta stojol te Jürgen sok te Petra te nainemik ta Alemania.

Te Petra jajch ta snopel te Biblia sok te testigoetik yuʼun Jehová ta patil la yichʼ jaʼ. Te smamalal ochem ta soldado, ta nailal ma la smulan te bin la spas te Petra. Ta patil kʼot ta yoʼtan te jaʼ ya yakʼik ta nopel te Testigoetik te bin smelelil ay ta Biblia. Jaʼ yuʼun och ta abatinel ta stojol te Jehová, ta ora ini ancianoix ta congregación. ¿Bin ya yal te Jürgen yuʼun ya xkʼot ta yoʼtan te skʼop Dios te jfamiliatik te ayik ta yan religión?

Te Jürgen jich ya yal: «Mame xa asuj ta snopel te bin achʼuunej sok mame bayal información ya awalbey. Teme jich ya apase, yame xnamaj ta atojol, jaʼme lek te baeltik ya awalbey. Jaʼnix jich ya xkoltayot teme ya snaʼbey sba hermanoetik te pajal yaʼbilalik sok o te pajal bin ya smulanik. Jaʼme ya xkoltayotik-abi».

Te jpuk-kʼop Pedro sok te sfamilia te Cornelio oranax kʼot ta yoʼtanik te skʼop Dios. Pero ay yantik ants winiketik ta sbabial siglo te ma jichuk la spasik.

Chaʼoxtul sfamilia te Jesús la schʼuunik te skʼop Dios. Te jpuk-kʼop Santiago sok te Juan jaʼniwan sprimotak te Jesús, te smamaik te jaʼ te Salomé, jaʼniwan smeʼjun te Jesús. Teyniwan ochem skʼoplal-a te Salomé ta «tsobol yantic antsetic te la scoltayic te Jesús yuʼun te bintic ay yuʼunique» (Luc. 8:1-3).

Ta sjajchibal ay chaʼoxtul sfamilia te Jesús te ma la yakʼ schʼuunel yoʼtanik ta stojol. Jun jaʼbil ta patil te kʼalal yichʼojix jaʼ-a te Jesús, la stsob sbaik bayal ants winiketik yuʼun ya schʼam yaʼiyik te bin ya yal te Jesús. Te Biblia jich ya yal: «Cʼalal la yaʼiyic te machʼatic ay yuʼun te Jesús, ya cʼan tal stsaquic bahel, como la yalic: Sojquem sjol». Cheʼoxeb kʼajkʼal ta patil kʼalal jojkʼoybot yuʼun te yijtsʼinab te banti ya xbajtik, maba la sutbey te skʼopik. ¿Bin yuʼun? Melel «ni haʼuc chʼuhumbil yuʼun te yihtsʼinabe» (Mar. 3:21; Juan 7:5).

¿Bin ya yakʼ jnoptik te bitʼil la snojptes te sfamilia te Jesús? Maba ilin te kʼalal la yalbeyik te sojkem sjol. Te kʼalal chaʼkuxajemix-a la yakʼbey smukʼul yoʼtan te sfamilia, melel la yakʼ sba ta ilel ta stojol te Santiago. Jich yilel te kʼalal chiknaj ta stojol te Santiago te yijtsʼinab kʼot ta yoʼtanik te jaʼ Mesías te Jesús. Te kʼalal stsoboj sbaik ta schaʼkajal na ta Jerusalén sjokinejik te jpuk-kʼopetik sok yantik jchʼuunjeletik sok la yichʼik-euk te chʼul espíritu. Ta patil te Santiago sok te Judas, la yichʼik tulan yaʼtelik (Hech. 1:12-14; 2:1-4; 1 Cor. 15:7).

Jich bitʼil ta sbabial siglo, ay machʼatik ta jfamiliatik te ma orauk ya x-ochik ta abatinel ta stojol te Jehová. Jich kʼax ta stojol te Roswitha, te jaʼ catolica-a te kʼalal och ta testigo yuʼun Jehová te smamalal ta 1978. Te bitʼil mukʼ skʼoplal ta yoʼtan te bin schʼuunej ta sreligion, ma la smulan te bin la snop spasel te smamalal. Pero bayal jaʼbil ta patil la sjeltay stalel. Kʼunkʼun la sta ta ilel te jaʼ smelelil te bin ya yakʼik ta nopel te Testigoetik jich yuʼun ta 2003 la yichʼ jaʼ. ¿Bin yuʼun te jich la spas? Te bin tijbot yoʼtan jaʼ te lek stalel te smamalal, melel maba ya x-ilin te ma lek ya x-ilot yuʼun te yinam, jun yoʼtan ya smaliy te ya xjelon te stalel. ¿Bin ya yal te Roswitha? «Bayal bin ya xkʼot ta lokʼel teme spisil-ora ya kakʼtik ta ilel te ya jnaʼtik smaliyel».

Ta 1974 te Monika la yichʼ jaʼ, te chaʼtul yalatak ochik ta testigo yuʼun Jehová lajuneb jaʼbil ta patil. Te smamalal, te Hans sbiil, maʼyuk bin la yal yuʼun te och ta Testigo, pero ta 2006 la yichʼ jaʼ. Ta swenta te bin kʼax ta stojolik, ¿bin ya yalik yuʼun? «Junuk awoʼtan ta stojol te Jehová sok mame xa awakʼ te ay machʼa ya sjinbat te schʼuunel awoʼtan». Te bin koltayot te Hans jaʼ te kʼux aʼiybil yuʼun te sfamilia. Jun yoʼtan la smaliyik te ya sta skʼajkʼalel te ya x-och ta organización.

Ta jun buelta te Jesús la spaj te smelelil kʼop jich bitʼil jaʼ te ya yakʼ kuxlejal ta sbajtelkʼinal (Juan 4:13, 14). Jaʼ ya jkʼantik te ya yuchʼik te jfamiliatik te jaʼ ini, pero ma skʼan sujtik, melel ma jkʼantik te yakuk sjikʼanik. Teme lamalnax kʼinal ya yaʼiy sbaik o tenbil ya yaʼiy sbaik jaʼ chikan te bin-utʼil ya jcholbeytik yaʼiy te skʼop Dios. Te Biblia jich ya yal: «Te machʼa toj yoʼtan ya snop bin utʼil ya yaʼbe suhtib» sok «te yoʼtan te machʼa ay spʼijil ya stojobtes te scʼop, soc ya yacʼ te ay yutsilal te bin ya yal» (Prov. 15:28; 16:23). ¿Bin-utʼil ya jpastik ta jkuxlejaltik te mantalil ini?

Te inamil te ya skʼan te ya xkʼot ta yoʼtan te smamalal te bin schʼuunej, jaʼ yuʼun «ya snop bin utʼil ya yaʼbe suhtib», ya skʼan ya stsajtay ta lek te bin ya yal sok te ma animaluk ya xkʼopoj. Mame ayuk bin-ora ya yakʼ ta ilel te jaʼ mukʼxan skʼoplal o te jaʼ tojxane. Teme ya snop ta lek te bin ya yal ay lamalkʼinal ta schebalik. Te inamil te ay spʼijil «ya stojobtes te scʼop», lek teme jich ya sjojkʼoybey sba: «¿Bin-ora skuxoj yoʼtan te jmamalal yuʼun ya xkʼopojon sok? ¿Bin ya smulan yalbeyel skʼoplal? ¿Bin ya smulan skʼoponel? ¿Aybal skʼoplal ta yoʼtan te ciencia, política o te tajimal? ¿Bin-utʼil ya jtijbey yoʼtan yuʼun ya skʼan snop te Biblia sok te ya kichʼ ta wenta te bin yaʼiyel ya yaʼiy sba sok te bin ya yal?».

Yuʼun ya xkʼot ta yoʼtan te jfamiliatik te ma Testigouk, ma jaʼuknax ya skʼan jcholbeytik te bin jchʼuunejtike. Chikanuk ta ilel te ya jpas ta jkuxlejaltik te bin ya kaltik.

Te Jürgen te la kalbeytikix skʼoplal jich ya yal: «Mame xa akom aba ta spasel ta akuxlejal te bin ya yal te Biblia. Te afamilia te ma Testigouk ya yil te bin ya apas, manchukme ma xyal ta jamal». Te Hans, te la yichʼ jaʼ 30 jaʼbil ta patil te bitʼil la yichʼ jaʼ te yiname, jaʼnix jich ya yal: «Ya skʼan ya kakʼtik ta ilel lekil talelil, jichme ya yil te jfamiliatik te ma Testigouk te jaʼ skoltayojotik te sKʼop Dios». Jaʼ ya jkʼantik te ya staik ta ilel te jfamiliatik te ma pajalukotik sok te yantik ta skaj te schʼuunel koʼtantik, pero mame jkʼantik te ma lek ya yaʼiy sbaik yuʼun, jaʼ ya jkʼantik te ya xkʼot ta yoʼtanik.

Te jpuk-kʼop Pedro jich la yal ta stojol te antsetik te ma jchʼuunjeluk te smamalalik: «Ha nix hichex, antsetic, acʼa abahic ta cuentahinel yuʼun te amamalalic, scuenta yuʼun teme ay maba ya schʼuhunic te scʼop Dios, ya me schʼuhunic, ma haʼuc ta scuenta acʼopic, ha ta scuenta te bin yac apasic, te cʼalal ya yilic te lec bin yac apasic soc te ya xʼichʼawanex ta cuenta. Te achʼahlelic ma me haʼuc nax ta sba, hich te bin utʼil tesbil ajolic te chʼalbil, te achʼahlelic ta oro o lequil cʼuʼul pacʼal, haʼuc me achʼahlelic te bin ay ta awoʼtanic, te schʼahlel te ma xlaj scʼoblal, ha te yutsil awoʼtanic soc lamal awoʼtanic, te ha lec yoʼtan yuʼun te Diose» (1 Ped. 3:1-4).

Te Pedro la yalbey skʼoplal te inamil te jaʼ ta swenta stalel ya xkʼot ta yoʼtan skʼop Dios te smamalal. Te hermana Christa te la yichʼ jaʼ ta 1972 yichʼoj ta cuenta te mantalil-abi yak ta spasel tulan yuʼun ya xkʼot ta yoʼtan te skʼop Dios te smamalal. Ay yichʼoj estudio yuʼun te Testigoetik, pero mato snopoj ta yoʼtan te ya x-abatin ta stojol te Jehová. Ay baeltik baem ta tsoblejetik sok lek ya yil sba sok te hermanoetik, jaʼnix jich ya yichʼik ta wenta te bin ya sta ta nopel. ¿Bin ya spas te Christa yuʼun ya xkʼot ta yoʼtan te skʼop Dios te smamalal?

Jich ya yal: «Jaʼ ya kakʼ ta koʼtan spasel te bin ya skʼan te Jehová. Jaʼ ya jkʼan te ya schʼuun skʼop Dios te jmamalal ta swenta te bin ya jpas. Teme maba ya yichʼ kʼaxuntaybeyel smantal te Jehová, ya jpas te bin ya smulan. Ya kichʼ ta wenta te bin ya sta ta nopel sok ya kijkitay spisil ta skʼab te Jehová».

Te bin kʼax ta stojol te Christa ya yakʼ jnoptik te mukʼ skʼoplal te manchuk ya sujawanotik. Manchukme bayal bintik ya spas ta stojol te Jehová, jich bitʼil te ya xbajt ta tsoblejetik, ya xlokʼ ta scholel skʼop Dios, ya xkʼot ta yoʼtan te bin yaʼiyel ya yaʼiy sba te smamalal. Ya xkʼot ta yoʼtan te ya skʼan ya yakʼbey yil skʼuxul yoʼtan ta stojol te smamalal sok te ya yakʼbey tiempo. Jpisiltik ya skʼan kakʼtik ta ilel te ma sujawanotik sok te ya xkʼot ta koʼtantik bin yaʼiyel ya yaʼiy sbaik te jfamiliatik te ma Testigouk. Te Biblia jich ya yal: «Spisil ay yorahil». Ya skʼan ya yal-abi te ya jokintik te jfamiliatik te ma pajal schʼuunel koʼtantik sok, jaʼ mukʼxan skʼoplal sok te machʼa nujpunemotik sok. Teme jich ya jpastike maba stukel ya yaʼiy sba, kʼalal ya jokin jbatik ya xjajchotik ta aʼiyej sok ma stukeluk ya yaʼiy sba o te jich ya yaʼiy sbaik te ma jokinbilike (Ecl. 3:1).

Te Holger jich ya yal: «Mukʼ skʼoplal te yakuk xkʼot ta yoʼtan te kʼux ta koʼtantik te jfamiliatik sok te ya jpastik oración ta stojolik», melel te stat la yichʼ jaʼ 20 jaʼbil ta patil. Te Christa jich ya yal-euk: «Smukʼulinej koʼtan te ya sta yorail te ya skʼan snop sKʼop Dios te jmamalal sok te ya x-abatin ta stojol Jehová». Lekuk te bintik ya jtatik ta nopel ta stojol te jfamiliatik te ma Testigouk. Mame ayuk bin-ora ya xlujbotik.

Te bin ya jkʼantike, jaʼ te lekuk ya kil jbatik sok te jfamiliatik, te yakuk sjach snopik te smelelil kʼop sok yakuk xkʼot ta yoʼtanik. Yuʼun jich ya xkʼot ta pasel-abi, ya skʼan te mansouk koʼtantik sok te ichʼbiluk ta mukʼ kuʼuntik (1 Ped. 3:15).