Naʼa ta lek te bin smelelile
Te problema
Jteb ma spisil-ora te pʼajaw ay ta koʼtantike, jaʼ ta skaj te ay bin maba jnaʼojtik ta lek skʼoplale. Kiltik ejemploetik.
-
Ay chaʼoxtul patronetik ya skuyik te maba ya xjuʼ ya spasik aʼteliletik te antsetik banti ya skʼan ya yakʼik ta ilel te yipik o te spʼijilik.
-
Ta namey, la yichʼ lebeyel smul te judioetik ta Europa ta yakʼbeyel sbenenoil te posoetik yuʼun jaʼ swenta ya tsakot ta chamel-a te ants winiketike. Ta yorail te gobierno yuʼun nazi, jaʼnix jich la yichʼ alel lotiletik ta stojol te judioetike, la yichʼ alel te jaʼ smulik te ay swokolik yuʼun takʼin te Alemania. Ta swenta te lotiletik la yichʼ alele, te judioetik kʼax bayal pʼajbilik sok ayto pʼajbilik yuʼun ta kʼajkʼal ini.
-
Bayal ants winiketik ya skuyik te jkʼaxel maʼyuk stseʼelil yoʼtanik te machʼatik maba ya yilik kʼinal o te ma tsʼakal yok skʼabike.
Te machʼatik ya schʼuunik te lotil kʼopetik-abi, ya skuyik te ay rason yuʼunik te ya xpʼajawanike. Jaʼnix jich schʼuunej yoʼtanik te machʼatik maba pajal spensarik soke, malaj snaʼik kʼinal.
Tojobtesel te ya yakʼ te Biblia
«Ma lecuc te machʼa mayuc snopojibal yuʼun» (PROVERBIOS 19:2).
¿Bin ya skʼan ya yal? Teme ay bin maba jnaʼojtik ta lek skʼoplale, yame xjuʼ te maba stojiluk te bin ya jnoptike. Teme jaʼnax ya jchʼuuntik te bin ya yalik te yantike, pero maba kilojtik teme yuʼun-nix jich-ae, maba lek te bin ya jtatik ta nopel ta stojol te yantike.
Naʼa ta lek teme smelelile
Te kʼalal ya jnaʼbeytik sba ta lek te ants winiketike, maba ya jchʼuuntik te bintik lotil ya yalik ta stojolike. Te kʼalal ya jtatik ta ilel te lotil te bin chopol ya yichʼ alel ta stojol te jtsob ants winiketike, yaniwan jnoptik te lotil te bin ya yichʼ alel ta stojol-euk te yantik ants winiketike.
Te bin ya xjuʼ ya apase
-
Teme ta jun jtsob ants winiketik ay machʼa maba lek te stalele, mame xa akuy te jich spisilike.
-
Naʼame te ay bin-nix maba ya anaʼ ta stojolike.
-
Smeleliluk te bin ya skʼan ya anaʼ ta swenta te yantike.