TA KʼAJKʼAL INI, te ants winiketik ya yalik te machʼauknax ya xjuʼ ya jkʼopontik ta oración, melel yalaj yaʼiy te Diose. Jich ya snopik-euk te machʼatik ya skuyik te lek spisil te religión sok te jwolwanejetik yuʼunike. Pero, ¿melelbal-abi?

Ta mero smelelil, te Biblia ya yal te bayal machʼatik te manix jaʼuk ya skʼoponik-a te Diose. Te kʼalal la yichʼ tsʼibayel te Biblia, bayal machʼatik te jaʼ ya skʼanbeyik koltayel te lokʼombaetik. Pero te Dios bayal buelta la yalbey te j-abatetik yuʼun te manchuk jich ya spasik-euke. Ta Salmo 115:4-6 ya yal te «ay schiquinic, pero ma xyaʼiyic cʼop» te lokʼombaetike. Jamal chikan te bin ya skʼan ya yale, tojolnax ya jkʼopontik jtul dios te ma xyaʼiy te jkʼoptike.

Kiltik jun ejemplo ta Biblia te jich ya yakʼ ta ilele. Swenta ya xchiknaj ta ilel machʼa-a te smelelil Diose, te j-alwanej Elías la yalbey te sacerdoteetik te yakuk skʼoponik te dios yuʼunik te jaʼ te Baal, yan stukel te Elías jaʼ ya skʼopon te Jehová. Te sacerdoteetik jajch skʼoponik te Baal. Jalajik bayal ora ta skʼoponel, pero «mayuc machʼa la sjacʼ, mayuc machʼa la yichʼ ta cuenta» (1 Reyes 18:29). Jaxan te Eliase, ¿aʼiybotbal skʼop yuʼun te sDiose?

Aʼiybot, te kʼalal lajnax yoʼtan ta spasel oración-a, te Dios la yakʼ tal koel kʼajkʼ ta chʼulchan te la schikʼ te majtanile. ¿Bin yuʼun te aʼiybot skʼope? Jaʼme ya yakʼ jnaʼtik te bin la yal ta oración te Elías te tsʼibaybil ta 1 Reyes 18:36, 37. Te kʼalal la skʼopon te Diose, la stuuntesbey te sbiil te jaʼ Jehová. Te oración-abi la spas ta hebreo kʼop sok jaʼnax la stuuntes treinta ta jpʼal kʼopetik.

¿Bin yuʼun ya kalbeytik skʼoplal-abi? Te Baal (te ya skʼan ya yal «kajwal») jaʼ sdiosik-a te cananeoetik soknix te chʼin lumetik te ay ta sjoyobal, pero yanyantik sbiil ya yakʼbeyik jaʼ chikan te banti ayike. Yan te biilil Jehová jun-nax stukel, jaʼ jich ya yichʼ naʼbeyel sba ta swolol Balumilal sok ta chʼulchan. Te Jehová jich la yal: «¡Hoʼon Jehovahon, ha me te jbihile! maʼyuk machʼa ya caʼbe te cutsilale» (Isaías 42:8).

Te machʼa la skʼopon ta oración te Elías, ¿jaʼnixbal te Dios la skʼoponik te j-alwanejetik yuʼun te Baal? Maʼuk. Te machʼatik ya yichʼik ta mukʼ te Baal ya yakʼik ta chikʼbil majtanil ants winiketik sok ya spasik mulil te ya sjinbey spensar sok stalel te yantike. Yan stukel te machʼatik ya yichʼik ta mukʼ te Jehová maba ya spasik te bin ya xjuʼ ya x-utsʼinotik yuʼune. Te oración ya jpastik ta stojol te Jehová maba ya xkʼot ta stojol te Baal. Jaʼ jich kʼoem te ya jtikunbeytik jun carta te kamigotik te ichʼbil ta mukʼ kuʼuntik, ma yanuk machʼa ya xkʼot ta stojol te kʼax ma lek stalele.

Te machʼatik ya skʼoponik te Jehová jaʼ yak skʼoponbelik te Jpaswanej, te Tatil yuʼun spisil te ants winiketik. * Jich la yal te j-alwanej Isaías ta oración: «Haʼat Jehová, tatilat cuʼuncotic» (Isaías 63:16). Jaʼ-abi jaʼme te machʼa la yalbey skʼoplal te Jesús kʼalal jich la yalbey te jnopojeletik yuʼune: «Ya xmohonix bahel ta banti ay te Jtat soc te Tatil awuʼunic, te Dios cuʼun soc te Dios awuʼunic» (Juan 20:17). Te sTat te Jesús jaʼ te Jehová, jaʼme te machʼa la skʼopon ta oración sok jaʼ ya skʼan ya skʼoponik-euk te jnopojeletik yuʼune (Mateo 6:9).

Pero, ¿yabal yal te Biblia te lek ta kʼoponel te Jesús, te María, te santoetik sok te chʼul-abatetike? Maʼuk, jaʼ ya skʼan ya jkʼopontik te Jehová. Kiltik cheb swentail. Sbabial, te oracione jaʼ jun te bin-utʼil ya kichʼtik ta mukʼ te Diose, sok te Biblia ya yal te jaʼnax ya skʼan ya kichʼtik ta mukʼ te Jehová (Éxodo 20:5). Te schebale, jaʼ te bin ya yal Salmo 65:2: «Haʼat yac awaʼiybe scʼop te machʼa ya scʼoponat». Manchukme ay yantik aʼteliletik te ay machʼa yakʼbeyoj spas, maʼyuk machʼa yan yakʼbeyoj yaʼtel ta yaʼiyel te oración kuʼuntike.

Jich yuʼun, swenta ya yaʼiybotik jkʼoptik te Diose, jaʼnax stukel ya skʼan ya jkʼopontik. Te Biblia jich ya yal: «Spisil machʼatic ya scʼoponic te sbihil te Diose, ya me xcolic» (Hechos 2:21). ¿Yabal skʼan ya yal-abi te ya yaʼiy stojol spisil te oración ya yichʼ pasbeyele? ¿O ay bin ya skʼan ya jpastik?