Jelontesbot skuxlejalik yuʼun te Biblia

¿BIN YUʼUN la yijkitay ta schʼuunel lokʼombaetik jtul ants te kʼaxemix ta 60 yaʼbilal? ¿Bin la spas jtul winik yuʼun la yijkitay yaʼtel ta sacerdoteil sok te och ta j-abat yuʼun Dios? ¿Bin-utʼil ma la smelix yoʼtan jtul ants te kʼebanot yuʼun te smeʼ state? Kiltik te bin ya yalik.

«Ma mosoinbilonix yuʼun te lokʼombaetik» (ABA DANSOU)

AYIN TA: 1938

SLUMAL: BENÍN

STALEL TA NAIL TAL: YA YICHʼ TA MUKʼ-A TE LOKʼOMBAETIK

TE BIN YILEL JKUXLEJAL-A: Chʼion ta jun aldea te So-Tchahoué sbiil te ay ta stsʼeel jun laguna. Te bitʼil maʼyuk carretera, te ants winiketik kʼayemik ta stuuntesel barcoetik sok canoaetik. Ya x-aʼtejik ta tsak chay, ya schʼitesik wakaxetik, tentsunetik, tuminchijetik, chitametik, mutetik sok ya spasik te naetik ta teʼ, ta ak sok ta ladrillo. Manchukme pobreik, pero maʼyuk bayal j-elekʼetik te bitʼil ta mukʼul lumetik.

Te kʼalal chʼin achʼixotikto-ae te joʼon sok te jwix la stikunotik bael ta jun convento te jpapa, te banti la kichʼtik nojptesel ta yichʼel ta mukʼ te lokʼombaetike. Ta patil jajchon ta yichʼel ta mukʼ te Dudua, te jaʼ yan sbiil te dios Oduduwa te ay ta lum yuʼun yoruba. La jpasbey snaul sok jajch kakʼtiklanbey majtaniletik jich bitʼil te aceite yuʼun palma, ñame o malanga, puyetik, mutetik, stsumutetik o yantikxan chambalametik. Bayal ya jlajin jtakʼin yuʼun-a te kʼalal jich ya jpase.

¿BIN-UTʼIL LA SJELBON JKUXLEJAL TE BIBLIAE?: Te kʼalal jajchon ta snopel te Biblia, la jnop te jaʼnax ay jtul smelelil Dios Jehová sok te ma smulan te yichʼel ta mukʼ lokʼombaetik (Éxodo 20:4, 5; 1 Corintios 10:14). La jta ta ilel ta oranax te bin ya skʼan ya jpase, la jlajinbey skʼoplal te lotil diosetik soknix te lokʼombaetik. Jaʼnix jich ma boonix ta stojol te jnaʼojeletik sok ma la jpasbeyix skʼinul te lotil diosetik soknix te machʼatik lajemikixe.

Tulan la kaʼiy, melel kʼaxemix ta sesenta jaʼbil te yakon ta yichʼel ta mukʼ-a te lokʼombaetik. Te kamigotak, te jfamiliatak sok te jpatxujk la skontrainonik sok la slabanonik. La jkʼanbey koltayel te Jehová yuʼun ya skoltayon ta spasel te bin leke. Bayal la skoltayon te bin ya yal te Proverbios 18:10, te jich ya yal: «Ha toyol tsʼahc te sbihil te Jehová; tey ya xʼahnimaj bahel a te machʼa toj yoʼtan soc hich ya xcol».

Jaʼnix jich la skoltayon yuʼun ya xboon ta tsoblejetik yuʼun te testigoetik yuʼun Jehová, te banti la kil te skʼuxul yoʼtanike. Yanax la kil-a te ya schʼuunik spasel te bin ya yal te Biblia sok kʼot ta koʼtan te jaʼik te smelelil religione.

¿BINTIK LEKILAL JTAOJ YUʼUN?: Te bintik ya yal te Biblia skoltayejon yuʼun lek ya kil jba sok te kalatak. Jaʼnix jich yakʼbeyejon slamalil koʼtan. Ya jlajin jtakʼin-a ta smanel lokʼombaetik te maʼyuk bin-ora la skoltayon. Ta ora ini ya x-abatinonix ta stojol te Jehová, te machʼa ya xbajt slajin spisil te wokoliletike (Apocalipsis 21:3, 4). Maba ya smosoinonix te lokʼombaetik, jaʼ ya kichʼix ta mukʼ sok spisil koʼtan te Jehová. Jaʼ ya skanantayon sok ya yakʼbon stseʼelil koʼtan.

«La jle te Dios te kʼalal chʼinonto-ae» (SHINJI SATO)

AYIN TA: 1951

SLUMAL: JAPÓN

STALEL TA NAIL TAL: SACERDOTEA

TE BIN YILEL JKUXLEJAL-A: Chʼion ta jun chʼin lum te Fukuoka sbiil. Te jmeʼ jtat schʼuunejik Dios, jaʼ yuʼun te kʼalal chʼinonto-ae la snojptesonik ta yichʼel ta mukʼ dios sintoistaetik. Jaʼto tal-abi ya jnopilan te ya jkʼan ya xkolon sok te ya jkʼan ya jkoltay te machʼatik ay swokolik. Yato xjul ta koʼtan te kʼalal jun buelta te jmaestro la sjojkʼoybotik te bin ya jkʼan ya jpastik te kʼalal mukʼotikix-ae. Te joʼtak la yalik te ya skʼan te ayuk yaʼtelik o te yakuk snopikxan bayal jun o te yakuk xkʼotik ta científico. Pero te kʼalal la kal te ya jkʼan ya kichʼ ta mukʼ te Dios, lanax stseʼlayonik.

Te kʼalal lokʼon ta secundaria ochon ta jun escuela te banti la kichʼ nojptesel yuʼun ya x-ochon ta maestro yuʼun religión. Tey la jnaʼbey sba jtul sacerdote te ya skʼopon jun ijkʼal libro. Pero te joʼon la kilbeyix-a te spate, jaʼ yuʼun te kʼalal la sjojkʼoybon teme ya jnaʼ bin libroil te yak ta skʼoponele, jich la kalbey: «Jaʼ te Biblia», jaʼ yuʼun jich la yalbon: «Spisil te machʼa ya skʼan ya x-och ta sacerdoteil, ya skʼan ya skʼopon te libro ini».

Ta oranax la jman jun Biblia sok la kakʼ ta jun lugar te banti chikan ta ilel. Manchukme jich-abi, ma la yakʼbon tiempo ta skʼoponel, melel yakon ta skʼoponel yantik junetik. Patil lokʼon ta escuela sok jajchon ta aʼtel jich bitʼil sacerdote ta jun iglesia. ¡Kʼot ta pasel te bin jnopoj-ae!

Pero ta patil la jta ta ilel te ma jaʼuk te bintik jnopoj-ae. Bayal sacerdoteetik ma smel yoʼtanik ta stojol te ants winiketik, ay yantik te maʼyuk schʼuunel yoʼtanik. Jtul jwolwanej jich la yalbon: «Teme ya akʼan lek ya xbajt te akuxlejal, jaʼnax ya awal ta swenta te filosofía, mame xa awalbey skʼoplal ta swenta te schʼuunel oʼtanile».

Spisil ini la schebajtesbon koʼtan. Manchukme ma la kijkitay te iglesia, jajch kilbey skʼoplal yantik religionetik. Pero te kʼalal ya kil te bintik yilel stalelik, ya schebajxan koʼtan yuʼun. Jich yilel te maʼyuk jun religión te ya yakʼ ta nopel te bin smelelile.

¿BIN-UTʼIL LA SJELBON JKUXLEJAL TE BIBLIA?: Ta 1988 la jnaʼbey sba jtul budista te la stijbon koʼtan ta skʼoponel te Biblia. Tey jul ta koʼtan te sacerdote te jaʼnix jich la yalbon-euke, jaʼ yuʼun jajch jkʼopon te Bibliae. Bayal la jmulan, te ay sakub kʼinal kuʼun ta skʼoponel.

Te bin la jkʼopone la stijbon koʼtan ta skʼoponel te Dios jich bitʼil ya yal ta Mateo 6:9-13. Ta cheʼcheb-ora ya kalulan te oración ini, jaʼnix jich te kʼalal yakon ta spasel te aʼtelil ta iglesia.

Te bitʼil jajchon ta skʼoponel te Biblia, bayalxan jojkʼoyel ya jpasbey jba. Ta yorail-abi nujpunemonix-a sok jnaʼoj te testigoetik yuʼun Jehová ya yakʼik nojptesel ta Biblia, melel ay yichʼojix ulaʼtayel-a te kiname. La jnaʼbey sba jtul Testigo sok la jpasbey bayal jojkʼoyeletik. Te bintik chamnax koʼtan yuʼune, jaʼ te spisil la yakʼbon sujtib ta Biblia. Ta patil la yalbey yantik Testigoetik yuʼun ya yakʼbonik nojptesel ta Biblia.

Ta patil boon ta sNail Tsoblej, manchukme ta nail ma la jnaʼ stojol te ay Testigoetik tey-a te ay la jkutiklan. Manchukme jich-abi ma jaʼuk makotik yuʼun, la spatbonik koʼtan sok lek la kaʼiy jba tey-ae.

Ta tsoblejetik la jnop te Dios ya skʼan te kʼuxuk ta koʼtantik sok ya kichʼtik ta mukʼ te jfamiliatik. Tey la jta ta ilel-a te jaʼnax baem koʼtan ta aʼtel pero te jaʼ ma kichʼoj ta wenta te kinam sok te cheb jnichʼnabtak. La jta ta ilel te jaʼnax ya kaʼiybey skʼop te ants winiketik, pero maʼyuk bin-ora kaʼiybeyoj skʼop stukel te kiname.

Nopolxan ya kaʼiy jba ta stojol te Jehová te kʼalal ya jkʼoponxan te Biblia. Bayal versiculoetik kʼot ta koʼtan, jich bitʼil te Romanos 10:13, te jich ya yal: «Spisil te machʼatic ya yalbeyic wocol ta scuenta sbihil te [Jehová], ya me xcolic». La jle te Dios te kʼalal chʼinonto-ae, pero ta ora ini la jtaix.

Ma lekix ya kaʼiy jba te kʼalal yakon ta aʼtel ta iglesia. Ta sjajchibal la jmel koʼtan yuʼun te bin ya yal te yantik teme ya kijkitay te kaʼtele, pero kalojnanix-a teme ya jta te smelelile, ya kijkitay te aʼtelil ta sacerdote. Jaʼ yuʼun ta 1989 la kijkitay te kaʼtel sok la kakʼbey ta skʼab Jehová te jkuxlejale.

Wokol la kil te bin la jta ta nopele, melel te machʼatik ya swolonike la slabanonik sok la yalbonik te manchuk ya xlokʼone. Manchukme jich-abi te bin kʼax tulanxan la kaʼiy, jaʼ te ya kalbey te jmeʼ jtate. Te kʼalal yakon ta bael ta jna-ae, bayal yakon ta xiwel sok yak ta nijkel te koke. Bayal buelta tejkʼajon ta skʼoponel te Jehová yuʼun yakuk skoltayon.

Te kʼalal kʼoon ta sna te jmeʼ jtat ma la kalbeyik ta ora. Bayal ora ta patil te kʼalal la jkʼopon te Jehová, juʼ la kalbey te jpapae. La jcholbey te la jta te smelelil Dios ta yan religión sok te ya kijkitay te sacerdoteil. Ma wejt bin la yal yuʼun te jpapae sok la smel yoʼtan. Jaʼnix jich chaʼoxtul jfamiliatak tal yilonik yuʼun yakuk jelontes te bintik la jta ta nopele. Ma yuʼunuk ma jkʼan ya jchʼuunbeyik skʼop, pero ma jkʼan ya kijkitay spasel te bintik lek, te jaʼ te yichʼel ta mukʼ te Jehová. Ta patil te jfamilia maʼyukix bin la yalbonik yuʼun-a te bin la jta ta nopele.

Ma tikʼuknax-a te ya kijkitay te kaʼtel ta iglesia, jaʼnix jich ya skʼan ya jel te snopojibal kuʼune. Te kʼalal ayon ta sacerdoteil-a bayal bin la jpas, manchukme ya jkʼan ya jchʼaytes ta koʼtan, yananix tal ta koʼtan-a.

Chaʼchajp te bin la skoltayone, te sbabiale jaʼ te la jtsob sok la jchikʼ spisil te bin ay ta yutil jna ta swenta te religión. La jchikʼ libroetik, cuadroetik sok yantikxan te bintik kʼax toyajtik stojol. Te schebale jaʼ te ya jkʼases bayal tiempo sok te Testigoetik. Te bitʼil la yamigoinonik sok te la skoltayonik, kʼunkʼun la skoltayon yuʼun chʼay ta koʼtan te bintik ya jpas ta nailto-ae.

¿BINTIK LEKILAL JTAOJ YUʼUN?: Ta nail ma kichʼoj ta wenta-a te kinam sok te jnichʼnab, jaʼ yuʼun stukel ya yaʼiy sbaik-a. Pero te kʼalal jajch jpas ta jkuxlejal te bin ya yal te Biblia, jun-nax la kaʼiy jbatikix, melel ya jkʼasesix tiempo sok. Ta patil te kinam jajch ta abatinel ta stojol te Jehová. Ta ora ini te joʼon sok te kinam, te jnichʼan sok te jnichʼan ta achʼix sok te smamalal pajalnax ya kichʼtik ta mukʼ te smelelil Diose.

Te kʼalal ya xtal ta koʼtan te kʼalal jchʼielonto-a te ya jkʼan ya kichʼ ta mukʼ te Dios sok te ya jkʼan ya jkoltay te yantik, la jta ta ilel te kʼoemix ta pasel kuʼun sok ay yantikxan te bintik jpasoj. Ya kalbey wokol yuʼun te Jehová.

«Jich ya kaʼiy te ay bin ya spasbon falta» (LYNETTE HOUGHTING)

AYIN TA: 1958

SLUMAL: SUDÁFRICA

STALEL TA NAIL TAL: IJKITAYOJ YUʼUN TE SMEʼ STAT

TE BIN YILEL JKUXLEJAL-A: Ayinon ta jun chʼin lum te Germiston sbiil, te banti maʼyuk bayal j-elekʼetik. Te jmeʼ jtat la skuyik te ma xjuʼ ya skanantayonik, jaʼ yuʼun la slebonik yan jmeʼ jtat te kʼalal aytonax catorce kʼajkʼal kayinel-ae. La jkuy te jaʼ smelelil jmeʼ jtat te machʼatik la schʼitesonike. Pero te kʼalal la jnaʼ stojol te ma jaʼuke, jich la kaʼiy te ma xkʼot ta yoʼtanik te bin yaʼiyel ya kaʼiy jbae. La jmel koʼtan sok jich la kaʼiy te ma xkʼot ta yoʼtanik te bin yaʼiyel ya kaʼiy jbae.

Te kʼalal ayix 16 kaʼbilal-ae jajchon ta bael ta baretik sok te kamigotak ta ajkʼot sok ta yaʼiyel música. Te kʼalal ayix 17 kaʼbilal-a, jajch jnukʼ cigarro. Jaʼ ya jkʼan te jichuk ya xkʼoon te bitʼil te modeloetik te kʼax jayik te ya xlokʼik ta anuncioetik yuʼun cigarroetik. Jaʼ yuʼun boon ta Johannesburgo ta aʼtel te kʼalal ayix 19 kaʼbilal-ae. Ta patil jajch jokin te machʼatik ma lek stalelik jaʼ yuʼun jajch kal chopol kʼopetik, la jnukʼ cigarro sok jajch kuchʼ trago ta jujun semana.

Manchukme jich-abi, ya jpas bayal ejercicio. Jich bitʼil gimnasia aeróbica, squash sok fútbol. Jaʼnix jich la jpas tulan yuʼun ya jlokʼes te estudio ta industria informática. Lek ay te jkuxinel, ay jtakʼin, jaʼ yuʼun ya yalbonik te bayal bin juʼem kuʼun spasel. Pero ta smelelil maba jichuk, maʼyuk swentail ya kaʼiy te jkuxlejal sok maʼyuk stseʼelil koʼtan. Jich ya kaʼiy te ay bin ya spasbon falta.

¿BIN-UTʼIL LA SJELBON JKUXLEJAL TE BIBLIA?: Te kʼalal jajchon ta snopel te Biblia, la jnop te Jehová jaʼ jun Dios te kʼuxotik ta yoʼtan jaʼ yuʼun yakʼojbotik te sKʼope. Te Biblia jich kʼoem bitʼil jun carta te jaʼ stsʼibayoj te Jehová yuʼun lek ya xkʼot te jkuxlejaltik (Isaías 48:17, 18). Kʼot ta koʼtan teme ya jkʼan ya jpas ta jkuxlejal te bin ya yal te Biblia, ya skʼan te bayal bin ya kijkitay ta spasel.

Te bin la jpase, jaʼ te la kijkitay ta yamigoinel te machʼatik ma lek stalelik. Jich bitʼil ya yal te Proverbios 13:20, «te machʼa ya sjoquin te machʼatic pʼij yoʼtanic, ha nix hich pʼij ya xcʼoht, yan te machʼa ya sjoquin te machʼatic ma snaʼic qʼuinal, ya me sta swocol». La kichʼ ta wenta te bin ya yal te texto ini, jaʼ yuʼun jajch kamigoin te testigoetik yuʼun Jehová.

Te bin wokol la kaʼiy yijkitayel jaʼ te cigarro. Te bitʼil la jkʼan la kijkitaye, mo 14 kilo kalal. Bayal la jmel koʼtan yuʼun sok ayniwan diez jaʼbil ta patil te ko te kalale. Manchukme jich -abi jnaʼoj te ya skʼan ya kijkitay te snukʼel cigarroe, jaʼ yuʼun ta spisil-ora ya jkʼopon te Jehová sok jaʼ la skoltayon ta yijkitayel.

¿BINTIK LEKILAL JTAOJ YUʼUN?: Lekuben te jkuxlejal, jaʼnix jich tseʼel koʼtan yuʼun te bin ay kuʼune. Ma jaʼukix ya jle te jun lekil aʼtelil o te takʼine. Te jmamalal sok te joʼon tseʼel koʼtantik te bitʼil yakotik ta snojptesel yantik ta swenta te bintik ya yal te Biblia sok jkoltayej oxtul te joʼtak ta aʼtel-a, yuʼun yakuk yichʼik ta mukʼ te smelelil Dios. Jaʼnix jich te kʼalal mato lajem-a te jmeʼ jtat te machʼatik la schʼitesonik, juʼ la kalbeyik ta swenta te chaʼkuxajel liʼ ta Balumilal ta jun nichimal kʼinal.

Te bitʼil lek kiloj jba sok te Jehová, juʼem kuʼun stsalel te mel-oʼtan yuʼun te bitʼil la yijkitayon te smelelil jmeʼ jtat. Ta ora ini jich ya kaʼiy te ayon ta jun familia ta swolol balumilal yuʼun te testigoetik yuʼun Jehová, te banti ay jmama, jpapa, jbankiltak sok jwixitak (Marcos 10:29, 30).

[Foto]

La kil te ay skʼuxul yoʼtanik te testigoetik yuʼun Jehová

[Foto]

Te iglesia te banti ayon ta sacerdoteil-a