• AYIN TA: 1941

• SLUMAL: BENÍN

• STALEL TA NAIL TAL: BAYAL YINAM-A SOK YA SKONTRAIN-A TE TESTIGOETIK YUʼUN JEHOVÁ

TE BIN YILEL JKUXLEJAL-A:

Ayinon ta Cotonou, jun mukʼul lum te ay ta Benín. Chʼion tal ta religión Católica, pero maʼyuk bin-ora kʼoon ta misa. Bayal catolicoetik ay chaʼoxtul yinamik-a, melel ta lugar-abi lek ya yil-a te ajwalil. Te joʼone chantul kinam-a.

Ta 1970 jajch guerra ta Benín. Jaʼ yuʼun, la jchʼik jba ta guerra sok ta política. Te machʼatik la sjachik te guerra maba lek ya yilik-a te testigoetik yuʼun Jehová ta skaj te ma la schʼik sbaik ta guerra stukelik, jaʼ yuʼun la skontrainik, jich la jpas-euk. Kʼalal lokʼik bael ta jlumaltik te misioneroetik ta 1976 la jkuy te maʼyuk bin-ora ya sujtikix tale.

¿BIN-UTʼIL LA SJELBON JKUXLEJAL TE BIBLIAE?

Laj ta 1990 te guerrae, xchamnax koʼtan yuʼun te oranax chaʼsujtik tal te misioneroetike. Jajch jnop te jokinbilik yuʼun te Diose. Ta yorail-abi la jeltay te kaʼtel. Te machʼa la jokin ta aʼtele jaʼ testigo yuʼun Jehová sok la scholbon skʼop Dios. La skʼoponbon textoetik ta Biblia te ya yakʼ ta naʼel te toj yoʼtan sok te ay skʼuxul yoʼtan te Jehová (Deuteronomio 32:4; 1 Juan 4:8). La jmulan te taleliletik yuʼune, jaʼ yuʼun la jkʼan nojptesel yuʼun Biblia.

Jajchon ta bael ta tsoblejetik yuʼun te testigoetik yuʼun Jehová, la yikʼbon koʼtan te skʼuxul yoʼtanike, maba ya spʼajik te machʼatik yan stsʼumbalik o te machʼatik ay o maʼyuk stakʼinik. Te kʼalal bayalxan la jokinlane, la kilxan ta lek te jaʼik te smelelil jnopojeletik yuʼun te Jesús (Juan 13:35).

Kʼot ta koʼtan teme ya jkʼan ya x-abatinon ta stojol te Jehová, ya skʼan ya kijkitay te Iglesia Católica. Wokol la kaʼiy spasel, melel ma jnaʼ bin ya yalik ta jtojol te yantike. Manchukme ma orauk la jpas, jaʼ la yakʼbon yip koʼtan te Jehová ta yijkitayel te Iglesia.

Aytoxan bin ya skʼan ya jpas-a. La jnop ta Biblia te ma lek ya yil te Jehová te bayal yinam te winike (Génesis 2:18-24; Mateo 19:4-6). Ta sit te Diose jaʼnax kinam te sbabial ants la kikʼe, jaʼ yuʼun la jlokʼesbey sjunal te jnujpuneltike. Te yantikxan antsetik kikʼoj-ae la kalbey te akʼa bajtukike, pero spisil-ora la kakʼtiklanbey te bin ya xtuun yuʼunike. Ta patil chaʼtul te antsetik-abi, ochik ta testigo yuʼun Jehová.

¿BINTIK LEKILAL JTAOJ YUʼUN?

Manchukme ayto ta católica te kiname, lek ya yil te ya x-abatinon ta stojol te Jehová sok ya yalbon te lekubix te jtalele.

Ta namey talel la jkuy te jaʼnax ta swenta te política ya xjuʼ ya xlekub te jlumale, pero ma jichuk. Ta ora ini jnaʼojix te jaʼnax te Wentainel yuʼun Dios ya xjuʼ ya slajin spisil te wokoliletik ta Balumilal (Mateo 6:9, 10). Ya kalbey bayal wokol te Jehová yuʼun te la skoltayon ta snaʼel bin-utʼil ya jta stseʼelil koʼtan ta jkuxlejal.

• AYIN TA: 1977

• SLUMAL: BRASIL

• STALEL TA NAIL TAL: PASTOR PENTECOSTAL

TE BIN YILEL JKUXLEJAL-A:

Chʼion ta estado yuʼun São Paulo ta stiʼil te lum Itu, naʼbil sba yuʼun te kʼax chopolik tey-ae.

Kʼax bayal ya xmajawanon-a sok ya jpas mulwej, jaʼnix jich ya jchon droga-a. Pero la jta ta ilel te ya xjuʼ ya yikʼon bael ta cárcel o ta lajel te bintik ya jpase, jaʼ yuʼun la kijkitay. Tey-abi, ochon ta Iglesia Pentecostal sok ochon ta pastor.

La jkuy te ta swenta te Iglesia ya xjuʼ ya jkoltay te ants winiketik, jaʼ yuʼun jajch jchol skʼop Dios ta radio sok bayal la snaʼbonik jba yuʼun. Pero kʼunkʼun la jta ta ilel te Iglesia maʼyuk skʼoplal ta yoʼtan te ants winiketik, ni jaʼuk te ya yichʼ ichʼel ta mukʼ te Diose. Jich yilel te jaʼ mukʼxan skʼoplal ta yoʼtanik stsobel takʼin. Jaʼ yuʼun la kijkitay.

¿BIN-UTʼIL LA SJELBON JKUXLEJAL TE BIBLIAE?

Te kʼalal jajch snojptesonik ta Biblia te testigoetik yuʼun Jehová, la jta ta ilel te ma pajalik sok te yantik religionetik. Ay cheb te bin chajpnax la kile. Te sbabial, jaʼ te ma jaʼuknax ya yalik te kʼuxuk ta koʼtantik te Dios sok te spatxujkik, ya spas ta skuxlejalik, te schebale, jaʼ te maba ya schʼik sbaik ta política ni ta guerra (Isaías 2:4). Jaʼ te bintik la skoltayon ta snaʼel te la jta te smelelil religión: te chʼin be te ya x-ikʼawan bael ta kuxlejalil ta sbajtelkʼinal (Mateo 7:13, 14).

Kʼot ta koʼtan te bayal bin ya skʼan ya jeltay ta jkuxlejal swenta lek ya yilon te Diose. Jich bitʼil te ya skʼan pekʼelxan koʼtan sok te ya jkʼasesxan tiempo sok te jfamilia. Wokol la kaʼiy sjeltayel te jtalele, pero jaʼ la skoltayon te Jehová. Te kiname jaʼ nail jajch snop te Bibliae, chajpnax la yil-a te bintik la jeltay ta jkuxlejale sok la stijbon koʼtan ta yakʼbeyelxan yipal. Ma bayal tiempo ta patil la kaltik te ya x-ochotik ta testigo yuʼun Jehová. Pajal la kichʼkotik jaʼ.

¿BINTIK LEKILAL JTAOJ YUʼUN?

Te joʼon sok te kinam ya jmulantik skoltayel te oxtul kal jnichʼnabtik yuʼun ya xnoptsajikxan ta stojol te Jehová. Jpisiltik tseʼel koʼtantik. Bayal ya kalbey wokol te Jehová yuʼun te la yakʼbon jnop te smelelil te ay ta sKʼope. Te Biblia ya sjeltaybey skuxlejal te ants winiketik, jich ya yakʼ ta ilel te jkuxlejale.

• AYIN TA: 1957

• SLUMAL: AUSTRALIA

• STALEL TA NAIL TAL: BAYAL KʼAX SWOKOL TE KʼALAL CHʼINTO-AE

TE BIN YILEL JKUXLEJAL-A:

Juktulonkotik, joʼon te wixilon, chʼion ta Newcastle (Nueva Gales del Sur). Te jpapae bayal ya xyakub-a sok ya smajotik. Te jmamae ya smajotik-euk, bayal bintik ya yalbon-a te kʼux ya kaʼiye. Jujun kʼajkʼal ya yalbon-a te chopolone sok te yalaj xboon ta infierno. Te bintik ya yalbone kʼax bayal ya jxiʼ.

Jteb ma spisil-ora te jmamae ya yejchenteson te jich ma xjuʼ xboon ta escuela. Te kʼalal 11 kaʼbilal-ae, te j-aʼtel patanetik la spojonik ta stojol te jmeʼ jtat sok jaʼ la skanantayonik. Ta patil la yotsesonik ta jun convento te banti anon lokʼel te kʼalal 14 kaʼbilal-ae. Te bitʼil ma jkʼan ya sujton ta jnae, kuxinon ta calle, te calle Kings Cross (ta jun barrio te ay ta Sydney).

Te kʼalal kuxinemon ta calle-ae jajch jtuuntes droga, jajch kuchʼ trago, yilel pornografía sok la jchon jba. Ta jun buelta ay bin kʼot ta pasel te kʼaxto la jxiʼe. Yakon ta jilel ta scuarto te yajwal te banti ya schonik trago, tey kʼotik chaʼtul winiketik ta ajkʼabal. Te yajwal nae la stikunon bael ta yan cuarto, pero la kaʼiy spisil te bin la yalike. Yak yalbel-a te ya schonon bael sok te chaʼtul winiketik yuʼun ya snakʼonik ta barco sok ya yikʼonik bael ta Japón yuʼun tey ya x-aʼtejon ta jun bar. Kʼaxto la jxiʼ, jaʼ yuʼun wilon lokʼel ta ventana, bajt jkʼan koltayel.

La jta jtul winik te yak ta paxial te ma teyuk slumal-ae, la kalbey te bin kʼot ta pasele yuʼun ya jkʼan te yakuk yakʼbon takʼine. Pero, la yalbon teme ya jkʼan ya xboon ta scuarto yuʼun ya x-atinon sok ya jweʼtik waj. Tey jilon ta nainel-a, sok jun jaʼbil ta patil nujpunon sok.

¿BIN-UTʼIL LA SJELBON JKUXLEJAL TE BIBLIAE?

Te kʼalal la jnop bael te Biblia sok te testigoetik yuʼun Jehová, bayal bintik la kaʼiy ta koʼtan. Kʼax bayal ilinon kʼalal la jnop te jaʼ ta smul te Satanás te ay wokolile, melel spisil-ora yalojbonik-a te jaʼ te Dios te ya yakʼ jwokoltike. Pero jaʼnix jich lek la kaʼiy jba te kʼalal la jnop te maba ya yakʼbotik castigo ta infierno te Diose, te jaʼ te bin la yakʼbonik jnop ta jchʼinilto sok te kʼaxto ya jxiʼ-ae.

Chajpnax la kil-a te ya sleik tojobtesel ta Biblia te Testigoetik ta spisil te bin ya spasike, ya spas ta skuxlejalik te bin schʼuunejike. Bayalto ya skʼan ya jeltay jtalel-a, pero spisil-ora lek yoʼtanik ta jtojol sok ya yichʼonik ta wenta ma jaʼuk ya xbajt ta yoʼtanik te bin ya kal o ya jpas.

Te bin tulanxan la kaʼiy yijkitayele jaʼ te ma jnopilanix te bintik ma lek ta jtojole. Ma xtuunon ya kaʼiy jba-a sok bayal ya kilay jba-a. Bayal tiempo jich la kaʼiy jba manchukme kichʼojix jaʼ bitʼil testigo yuʼun Jehová. Kʼux ta koʼtan-a te Diose, pero ma schʼuun koʼtan te ya xjuʼ te kʼuxon ta yoʼtane.

Jelon te snopojibal kuʼun te kʼalal ayix 15 jaʼbil kichʼbel jaʼ-ae. La kaʼiy jun discurso ta sNail Tsoblej yuʼun te testigoetik yuʼun Jehová te banti la yichʼ albeyel skʼoplal te Santiago 1:23 sok 24. Te versiculoetik ini ya spajbey skʼoplal sok jun espejo te sKʼop te Diose te banti ya xjuʼ ya kil jbatik jich bitʼil ya yilotik te Jehová. Jajch jojkʼoybey jba teme jich ya yilon te Jehová te bitʼil ya kil jba. Ta sjajchibale maba ya jchʼuun-a, melel jich ya kaʼiy-a te ma snujpʼuk te kʼuxon ta yoʼtane.

Cheʼoxeb kʼajkʼal ta patil la jkʼopon jun texto te la sjeltaybon te jkuxlejale. Jaʼ te Isaías 1:18, te banti jich ya yal te Jehová: «Laʼic, [...] ya jchahpantic te cʼop ini: aunque hich amulic te bin utʼil buen tsaj, buen sac ya xhilic hich te bin utʼil meʼsic». Jich la kaʼiy te jaʼ yak skʼoponbelon te Jehová: «Laʼ Vicky, jchajpantik te kʼop ini. Ya jnaʼbat aba, ya jnaʼ te muliletik apasoje sok te bin ay ta awoʼtane, pero, kʼuxat ta koʼtan».

Ta ajkʼabal-abi ma och jwayel. Mato jchʼuun-a teme yuʼun-nix kʼuxon ta yoʼtan-a te Jehová, pero jajch jnopilan ta koʼtan te la yakʼ sba ta lajel ta jtojoltik te Jesuse. Tey-abi kʼot ta koʼtan te kʼax lek yoʼtan te Jehová sok te bayal bitʼil yakʼojbon kil te skʼuxul yoʼtane. Pero jich kʼoem te ya kalbey: «Ma tikʼon-a te skʼuxul awoʼtane. Manchukme laj te aNichʼane mananix skoltayon ta stael perdón-a». Ta melel yakal jpʼajbel-a te bin la spas ta jtojoltik te Jesuse. Pero ta ora ini, te kʼalal ya jnopilan ta koʼtan te majtanil te la yakʼbotik te Jehová, jajch kaʼiy te yuʼun-nix kʼuxon ta yoʼtan-ae.

¿BINTIK LEKILAL JTAOJ YUʼUN?

Lekix te jkuxlejal sok xkuxetix kʼinal ya kaʼiy. Lek ya kil jba sok te jmamalal, sok kʼax tseʼel koʼtan ya kaʼiy te ya xjuʼ ya jkoltay yantik ta swenta te bin kʼax ta jtojole. Ta jujun kʼajkʼal nopolxan ya kaʼiy jba ta stojol te Jehová.

• AYIN TA: 1974

• SLUMAL: RUSIA

• STALEL TA NAIL TAL: KʼAXTO YA SMULAN-A TE HEAVY METAL

TE BIN YILEL JKUXLEJAL-A:

Te jfamilia maʼyuk bayal stakʼin-a, ayinon ta Vótkinsk te banti ayin-euk jtul compositor te Piotr Ilič Chaikovski sbiil. Te jpapae ay lekil taleliletik yuʼun-a, pero bayal ya xyakub, jaʼ yuʼun ma jun koʼtantik ta na.

Maba la kakʼbey yipal te nop jun ta escuela, te kʼalal kʼax bael te jaʼbile kʼax pekʼel jkʼoplal la kaʼiy jba. Ya xkʼexawon-a sok maʼyuk smukʼul koʼtan ta stojol te yantike, kʼax wokol ya kaʼiy-a te ya xboon ta escuela. Jich bitʼil, te kʼalal ay bin ya skʼan ya xkʼax jcholbey skʼoplal ta komonsitil ma xjuʼ kuʼun scholel-a, pero ma jichuk ya kaʼiy jba-a te kʼalal maʼyukon ta komonsitile. Te kʼalal ayon ta secundaria ta slajibalix jaʼbile, ay bin la stsʼibaybonik ta jlibreta, jich ya yal-a: «Ma snaʼ kʼop; sok maʼyuk bin ya snaʼ scholel». Kʼax ma lek la kaʼiy jba yuʼun sok jich la kaʼiy te ma xtuunone. Tey jajch jojkʼoybey jba bin swentail te jkuxlejale.

Te kʼalal jchʼielonto-ae jajchon ta yakubel. Ta nail tale lek ya kaʼiy jba-a, pero te kʼalal ya xjelawone, ma lekix ya kaʼiy jba. Ma jtabey swentail-a te jkuxlejale. Sok jujun kʼajkʼal kʼaxtoxan ya jmel koʼtan-a, ay baeltik te jkʼaxel ma xlokʼon ta jna ta bayal kʼajkʼal. Sok ay la jnop te ya jmil jbae.

Te kʼalal la jta 20 kaʼbilale, ay bin jajch skoltayon la kaʼiy, jaʼ te heavy metal. Jich ya kaʼiy te ya yakʼbon kip te kʼayojiletik-abi, jaʼ yuʼun jajch jokin te machʼatik ya yaʼiyik kʼayoj ta rock, la kakʼ najtubuk te jole, la kakʼ ta jutel te jchikin sok jich la jlap jkʼuʼ jpakʼ te bitʼil machʼatik ya jokinlane. Kʼunkʼun maʼyuk bin ya jxiʼix ta jkʼaxel-a sok bayal ya xmajawanon-a, jaʼ yuʼun bayal jajch kʼop ta yutil jna.

Jelon ta jkʼaxel te jtalele. La jkuy te ya yakʼbon stseʼelil koʼtan te kʼayojiletik-abi, pero kʼaxtoxan la jmel koʼtan yuʼun-a. Te kʼalal la jnaʼ stojol te ay bintik ma lek yakik ta spasel te machʼatik ya jokinlane, la jmel koʼtan yuʼun.

La jchaʼnop te ya jmil jbae, pero ya jkʼan ya jpasix ta smelelil-a. Te bin la skomone jaʼ te la jnop te bayal ya smel yoʼtan te jmamae, melel kʼuxon ta yoʼtan sok bayal bin lek spasoj ta jtojol. Ma jnaʼix bin ya jpas-a, ma jkʼan kuxulonix-a, pero jaʼnix jich ma jkʼan ya jmil jba.

Swenta ay bin ya jchʼay koʼtan-a, jajch jkʼopon libroetik te ay ta Ruso. Jun libro te la jkʼopone, ya yalbey skʼoplal jtul winik te ay sreligion. Jich la kaʼiy te ay bin lek ya jkʼan ya jpas ta stojol te Dios sok te ants winiketike. La kalbey te Dios te bin ay ta koʼtan —maʼyuk jich jpasoj-a— la kalbey te yakuk skoltayon ta stabeyel swentail te jkuxlejale. Te kʼalal la jkʼopone, lamaj kʼinal la kaʼiy. Pero te bin chajpxan la kile: jaʼ te chebnax ora ta patil jtul testigo yuʼun Jehová kʼot ta jna sok la sjapbon nojptesel yuʼun Biblia. Jichniwan la sutbon jkʼop te Diose. Ta kʼajkʼal-abi jelon te jkuxlejal sok la jta stseʼelil koʼtan.

¿BIN-UTʼIL LA SJELBON JKUXLEJAL TE BIBLIAE?

Manchukme wokol la kaʼiy, la jchʼoj bael ta kʼaʼpal spisil te biluketik yuʼun heavy metal. Jaʼukmeto, te kʼayojiletik-abi maba orauk chʼay ta koʼtan. Te kʼalal ya xkʼaxon-a te banti ya stijik rock, bayal bin ma lek ya xtal ta koʼtan. Ma jkʼan te ya skap sba sok te bintik lek ayix ta chʼiel ta koʼtan sok ta jpensar-ae, jaʼ yuʼun ma kʼaxonix tey-a. Jaʼnix jich, te kʼalal ya xtal ta koʼtan te bintik kʼax ta jkuxlejal ta nameye, ya jkʼopon Dios ta spisil koʼtan. Jich la kaʼiy ta koʼtan «te lamal qʼuinal te ya yacʼ te Diose, te cʼax mucʼ te ma xhuʼ cuʼuntic snaʼel» (Filipenses 4:7).

Te kʼalal la kichʼ te nojptesel yuʼun Biblia, tey la jnop-a te j-abatetik yuʼun Dios ya skʼan ya yalbeyik yantik te bin schʼuunejike (Mateo 28:19, 20). Te joʼone jkuyoj-a te maʼyuk bin-ora ya xjuʼ kuʼune, pero te bin yakon ta snopele ya yakʼbon bayal stseʼelil koʼtan sok lamalkʼinal. Jnaʼoj-a te jaʼnix jich ya skʼan ya snopik te smelelil te yantike. Jaʼ yuʼun, manchukme bayal ya xiw koʼtan-a, jajch kalbey yantik te bin yakon ta snopele. Kʼax lek la kaʼiy jba yuʼun sok kʼotxan ta koʼtan te nojpteseletik te ay ta Bibliae.

¿BINTIK LEKILAL JTAOJ YUʼUN?

Ta ora ini tseʼel koʼtan sok te machʼa nujpunemon soke, sok bayal machʼatik jkoltayej ta snopel te Biblia, jich bitʼil te kijtsʼin achʼix sok te jmamae. Te bitʼil yakon ta abatinel ta stojol te Dios sok bayal machʼatik jkoltayej ta snaʼbeyel sba, jtaojbey swentail te jkuxlejale.