• AYIN TA: 1963

• SLUMAL: GRAN BRETAÑA

• STALEL TA NAIL TAL: LA YIJKITAY JUN LEKIL AʼTEL

TE BIN YILEL JKUXLEJAL-A:

Ayinon ta sur yuʼun Londres te Croydon sbiil. Te slumal te jmeʼ jtate jaʼ ta isla yuʼun Caribe ta San Vicente. Nueveotik ta tul, joʼon te swakebalone. Manchukme te jmama ochem ta jun Iglesia Metodista, te joʼon ma jmulan-a te religión. Te kʼalal chʼinonto-a spisil bin ya jkʼan ya jnop-a. Jteb ma spisil-ora te kʼalal ay jvacacion ya xboon ta tiʼ jaʼ ta skʼoponel bayal libroetik te ya jkʼan tal ta biblioteca.

Cheʼoxeb jaʼbil ta patil, te kʼalal lokʼon ta escuela, jajch jkoltay te machʼatik ayik ta wokol. Jaʼ nail jajch jkoltay te machʼatik maʼyuk snaik, te machʼatik ayik ta chamel o te machʼatik wokol ya yaʼiyik snopel te june. Ta patil ochon ta jun curso ta universidad de ciencias de la salud. Kʼax lek te jich la jpase, melel ta patil la jta lekil aʼtel te kʼax lek ya stojonik sok te jich ya xjuʼ ya jman spisil te bin ya jkʼane. Ochon ta aʼtel ta gestora sok investigadora social independiente. Jaʼnax ta xtuun kuʼun jun computadora sok Internet yuʼun ya jpas te kaʼtele. Jteb ma spisiluk-ora ya xboon ta yan nación sok ya xjilon ta jun hotel te mero ya jmulane, ya x-ochon ta gimnasio, te banti ya yakʼik masaje sok ya jmulan spisil te bintik ay ta sjoyobal te hotel. La jkuy te ya yakʼbon stseʼelil koʼtan spisil te bin ay kuʼun. Manchukme jich-abi, spisil-ora la jmel koʼtan yuʼun te machʼatik ayik ta wokole.

¿BIN-UTʼIL LA SJELBON JKUXLEJAL TE BIBLIAE?

Bayal jaʼbiletik la jojkʼoybey jba bin yuʼun te liʼ ayotik sok bin swentail te kuxlejalile. Pero, maʼyuk bin-ora jul ta koʼtan te ya jlebey sujtib ta Bibliae. Ta jun buelta ta 1999 la yulaʼtayon te kijtsʼin achʼix, Margaret, sok jtul yamiga. Jaʼik testigoetik yuʼun Jehová. Te yamiga la yakʼ ta ilel slekil yoʼtan ta jtojol, jich la jkʼan te ya snojpteson ta Bibliae. Pero ma orauk chʼi te schʼuunel koʼtan, melel te jcarrera sok te bintik ya jpas bayal la smakon la kaʼiy.

Ta 2002 boon ta suroeste yuʼun Inglaterra, melel la jkʼan jnopxan jun ta swenta te investigación sok yuʼun jich ya jta te doctorado. Tey jajchon ta bael ta tsoblejetik ta sNail Tsoblej yuʼun te testigoetik yuʼun Jehová sok te kale. Manchukme jnopoj te universidad, ma kʼoem ta koʼtan-a te bin yuʼun ay wokolil sok te bin-utʼil ya xlaj skʼoplal, jaʼto te kʼalal jajch jnop te Bibliae. Te bin ya yal te Mateo 6:24 jaʼnix jich la skoltayon, melel ma xjuʼ te ay cheb kajwale: ya skʼan ya jtsa teme jaʼbal te Dios o te Kʼulejalile. Ta swenta te bin ya jta ta nopel ya xchiknaj ta ilel te bin mukʼ skʼoplal ta koʼtan.

Jun jaʼbil ta nail bayal buelta boon ta sna jtul Testigo te banti ya snopik-a te libro ¿Existe un Creador que se interese por nosotros? * Jich kʼot ta koʼtan te jaʼnax te Jpaswanej kuʼuntik Jehová ya xjuʼ ya slajinbey swokol te ants winiketike. Pero, ta universidad ya yakʼik ta nopel te maba puersauk te ya jchʼuuntik jtul Jpaswanej yuʼun ya jtabeytik swentail te kuxlejalile. Mero ma la jmulan-abi. Chebtonax u jachbel-a te universidad te kʼalal la kijkitaye, la jta ta nopel te jaʼ ya kakʼbeyxan tiempo te Diose.

Te bin la skoltayon ta sjeltayel te jkuxlejal jaʼ te bin ya yal te Proverbios 3:5, 6: «Jcʼaxel acʼa smucʼulin awoʼtan te Jehová, ma me xawichʼ aba ta cuenta yuʼun te bin anopoj. Ta spisil te bintic yac apas, naʼa me te Jehová, ha ya stojobtesbat te behetic awuʼun». Te snaʼbeyel sba te Dios te kʼax kʼuxotik ta yoʼtan maba ya spaj te lekil aʼtelil sok te kʼulejalil. La jkʼan te ya kakʼ jkuxlejal ta stojol te Dios te kʼalal la jnopxan te skʼanojel yoʼtan ta swenta te Balumilal o te bin-utʼil la yakʼ sba ta lajel te Jesús ta jtojoltik. Jich yuʼun la kichʼ jaʼ jich bitʼil testigo yuʼun Jehová ta abril ta 2003. Teyto tal-abi ma jaʼukix bajt ta koʼtan te kaʼtele.

¿BINTIK LEKILAL JTAOJ YUʼUN?

Te bitʼil kamigoinej jba sok te Diose maʼyuk bin ya pajal sok. Ayix slamalil koʼtan sok stseʼelil koʼtan. Jaʼnix jich ya jmulan sjokinel te j-abatetik yuʼun te jun yoʼtanike.

Te snopel te Biblia sok te tsoblejetik ya skoltayon ta snaʼbeyelxan sba te Diose. Jaʼnix jich ya jmulan scholbeyel yantik te bintik jnopoje. Jaʼ kaʼtelinojix spasel ta jkuxlejal, sok jaʼto tal ta junio ta 2008, ya x-aʼtejon bitʼil precursora. Jich ya jkoltay te ants winiketik yuʼun ya xlekub te skuxlejalik sok te yakuk kuxinik ta jun tʼujbil balumilal. Maʼyuk jich kaʼiyoj-a te kʼax tseʼel koʼtane. Bayal ya kalbey wokol te Dios, melel ta ora ini ayix swentail te jkuxlejale.

• AYIN TA: 1973

• SLUMAL: AUSTRIA

• STALEL TA NAIL TAL: BAYAL YA YAʼIY TAJIMAL TA TAKʼIN-A

TE BIN YILEL JKUXLEJAL-A:

Ayinon ta chʼin lum te Braunau sbiil (Austria), te jfamilia catolicoetik-a. Jaʼ jun lugar te banti nainemik bayal jkʼulejetik sok maʼyuk bayal machʼatik ya x-utsʼinwanik tey-a.

Yato xjul ta koʼtan te ta jaʼbil 1984, te kʼalal ayix 11 kaʼbilal-ae, ay bin kʼot ta pasel. Jtul kamigo te la kaʼiy tajimal ta fútbol soke, laj ta accidente ta carro ta kʼajkʼalnix-abi. Ta bayal jaʼbil kʼax ma lek la kaʼiy jba yuʼun te laj te kamigoe. Spisil-ora la jojkʼoybey jba bin ya xkʼot ta pasel te kʼalal ya xlajotike.

Te kʼalal lokʼon ta escuela, jajchon ta aʼtel ta jpas-luz. Ma bayal tiempo ta patil jajchon ta tajimal ta takʼin. Manchukme bayal la kakʼ jtakʼin ta swenta te tajimal, maʼyuk bin-ora la spasbon falta. Jaʼnix jich bayal tiempo ya jkʼases ta yantik tajimal, ta yaʼiyel música heavy metal sok punk. Kʼax ma lek-a te jkuxlejale sok bayal boon ta discotecaetik sok ta kʼinetik. Ya jpas-a te bin ya skʼan koʼtane; pero, maʼyuk swentail ya kaʼiy-a te jkuxlejale.

¿BIN-UTʼIL LA SJELBON JKUXLEJAL TE BIBLIAE?

Ta 1995, jtul testigo yuʼun Jehová te ayix yaʼbilal kʼot yulaʼtayon sok la yakʼbon jun libro te lokʼem ta Biblia te ya yakʼbey sujtib te jojkʼoyel ini: «¿Bin ya xkʼot ta pasel te kʼalal ya xlajotike?». La jtsak te libro, melel yato jmel koʼtan-a te bitʼil laj te kamigoe. Ma jaʼuknax la jkʼopon te capítulo-abi, la jkʼopon spajkal te libroe.

Ma jaʼuknax la jtabey sujtib te jojkʼoyeletik kuʼun ta swenta te lajele, jaʼnix jich bayal bintikxan la jnop. Te bitʼil chʼion ta catolicoe, jaʼnax jchʼuunej-a te Jesucristoe. Pero, ta swenta te la jnop ta lek te Bibliae, jaʼnix jich la kamigoinxan ta lek te sTat te Jesús, jaʼ te Jehová Dios. Kʼax bayal la jmulan snaʼel te ma namal ay ta stojol te j-abatetik yuʼun sok ya yakʼ sba ta naʼel ta stojol te machʼa ya xleot yuʼune (Mateo 7:7-11). Jaʼnix jich la jnop te ay tʼujbil taleliletik yuʼun sok te spisil-ora ya skʼotes ta pasel te bin ya yale. Jaʼ yuʼun la jmulanxan snaʼel bin-utʼil kʼoem ta pasel te albilkʼopetik te ay ta Bibliae. Te bin la jnop la yakʼbeyxan stsak yip te schʼuunel koʼtan ta swenta te Diose.

La jta ta ilel te jaʼnax te testigoetik yuʼun Jehová ya spasik tulan ta skoltayel te ants winiketik ta yichʼbeyel swentail te Bibliae. Ya jtsʼibay spisil te versiculoetik yuʼun Biblia te talem ta junetik yuʼunik, ta patil ya jle ta jBiblia católica. Te kʼalal la jnopbeyxan swentaile, kʼotxan ta koʼtan te la jta te smelelil religione.

Jaʼnix jich la jnop ta Biblia te ya skʼan Jehová te ya jchʼuunbey te mantaliletik yuʼune. Te kʼalal la jkʼopon te Efesios 4:22-24, kʼot ta koʼtan te ya skʼan ya kijkitay te jpokoʼ kuxlejale sok ya skʼan ya jlap «te yachʼil cuxlejal, te hich pasbil te bin utʼil ay te Diose». Ta oranax la kijkitay te spasel mulwej sok te tajimal ta swenta takʼin te ya sjach te bikʼtal oʼtanil (1 Corintios 6:9, 10). Pero, swenta ya jeltay te jkuxlejale, la skʼan la kijkitay te kamigotak sok la jle kamigotak te jaʼ ya spasik te bin ya skʼan te Diose.

Ma kʼunuk ta pasel la kaʼiy. Pero la jta kamigotak te lek stalelik te kʼalal jajchon ta bael ta tsoblejetik yuʼun te Testigoetik. Jaʼnix jich ma la jkom jba ta skʼoponel te Biblia sok ta snopilanel te bin ya jkʼopone. Kʼunkʼun jajch jeltay te bin música ya kaʼiye, te bin ya jkʼan ya jpas ta jkuxlejal sok te bin-utʼil ya jchajpan jbae. Ta 1995 la kichʼ jaʼ bitʼil Testigo.

¿BINTIK LEKILAL JTAOJ YUʼUN?

Ta ora ini ma jaʼuk ya xbajtix ta koʼtan sleel bayal takʼin sok biluketik. Jaʼnix jich ya jnaʼix skomel jba sok ma orauk ya x-ilinonix jich te bin-utʼil te namey. Soknix ma jmelix koʼtan te bin ya xkʼot ta pasel ta pajel chaʼbej.

Kʼax tseʼel koʼtan te ayon ta jun grupo yuʼun ants winiketik te ayik ta swolol Balumilal te ya x-abatinik ta stojol te Jehová. Manchukme yanyantik-a te wokoliletik ya sitintayik, ya kil te jun yoʼtan ya yakʼ sbaik ta stojol te Jehová. Tseʼel koʼtan te ma jaʼukix ya jpas te bin ya skʼan te koʼtane, jaʼ ya x-abatinonix ta stojol te Jehová sok jaʼ ya jkoltayix te yantike.

• AYIN TA: 1963

• SLUMAL: GRAN BRETAÑA

• STALEL TA NAIL TAL: MAʼYUK SWENTAIL YA YIL-A TE SKUXLEJALE

TE BIN YILEL JKUXLEJAL-A:

Ayinon ta Inglaterra, pero te kʼalal ayniwanix jukeb kaʼbilal-ae boonkotik sok te jfamilia ta nainel ta Australia, ta jun lugar te bayal machʼatik ya yulaʼtayik, Gold Coast sbiil te ay ta Queensland. Manchukme maba jkʼulejotik, maʼyuk bin-ora lajotik ta wiʼnal.

Manchukme maʼyuk bin la spasbon falta, maba tseʼel koʼtan-a. Maʼyuk swentail ya kil-a te jkuxlejale. Bayal ya xyakub-a te jpapae, jaʼ yuʼun ma mero kʼux ta koʼtan-a. Ma jmulan-a te ya xyakube sok te ya yutsʼin te jmamae. Bayalto jaʼbil ta patil, kʼot ta koʼtan bin yuʼun te jich stalele, jaʼ ta skaj te bayal kʼax swokol te kʼalal och ta soldadoil ta Malasia.

Mato ayuk bayal kaʼbilal-a te kʼalal jajch kuchʼ trago. Te kʼalal 16 kaʼbilal-ae la kijkitay te escuela sok ochon ta soldado. Ta yorail-abi jajch jtuuntes bayal ta chajp drogaetik, jaʼ kʼayonxan ta stuuntesel te tabaco sok kʼatpʼujon ta jyakubel. Ma jaʼukxanix ya kuchʼ ta slajibal semana, jaʼnix jich jajch kuchʼ jujun kʼajkʼal.

Ayniwanix 20 kaʼbilal-a te kʼalal jajch jnop teme yuʼun-nix ay-a te Diose. Jich la jnop: «Teme ay te Diose, ¿bin yuʼun te ya xkʼax jwokoltik sok ya xlajotik?». Jaʼnix jich jajch jpas poemaetik te banti jaʼ ya kakʼbey smulin Dios te bintik ma lek ya yichʼ pasel ta Balumilal.

Te kʼalal ayix 23 kaʼbilal-ae, la kijkitay te soldadoil. Bayal banti aʼtejon sok ta jun jaʼbil boon ta yanyantik lugar, pero mananix ayuk swentail la kil-a te jkuxlejale. Maʼyuk bin jnopoj ya jpas-a sok maʼyuk bin ya yikʼbon koʼtan ya kaʼiy-a. Maʼyuk skʼoplal ta koʼtan-a te ya jle jna sok ya jta kaʼtel. Jaʼnax ya jkʼan ya kuchʼ trago sok ya kaʼiy música.

Maba ya xchʼay ta koʼtan te bin-ora jajch jkʼan ya jlebey swentail te jkuxlejale. Ayon ta Polonia-a, bajt kulaʼtay te campo de concentración ta Auschwitz. Ay jkʼoponojix ta jun-a te bintik kʼax ma lek la spasik tey-ae, pero te kʼalal joʼon-nix la kil te campo-abi, bayal la jmel koʼtan yuʼun. Ma kʼot ta koʼtan bitʼil-a te ay ants winiketik te kʼax chopol yoʼtanike. Te kʼalal yakon ta sbeentayel-a te campo-abi —sok te yakon ta okʼel-ae— jich ya jojkʼoybey jba: «¿Bin yuʼun, bin yuʼun?».

¿BIN-UTʼIL LA SJELBON JKUXLEJAL TE BIBLIAE?

Ta 1993, te kʼalal sujton ta jlumale, jajch jlebey sujtib te jojkʼoyeletik kuʼun ta Biblia. Tey-abi, la yulaʼtayonik chaʼtul testigoetik yuʼun Jehová sok la spasonik invitar ta jun mukʼul tsoblej te ya yichʼ pasel ta jun estadio te nopol aye. Boon ta mukʼul tsobleje.

Aytonax cheʼoxeb u-a te sujton ta estadio-abi ta yilel tajimal, pero ma pajal sok te mukʼul tsobleje. Te Testigoetik lek yoʼtanik, leknax schajpanoj sbaik sok toj ya yakʼ sbaik te alaletike. Ta olil kʼajkʼal ay bin chajpnax la kil: te kʼalal laj yoʼtanik ta weʼel te Testigoetik maʼyuk la yijkitayik ni xujtʼuk kʼaʼpal ta lum. Te bin chajpxan la kile, jaʼ te tseʼelnax yoʼtanik sok lamalnax yoʼtanik, jaʼ te bin yakon ta sleel-ae. Ma xjulix ta koʼtan te discursoetik la skʼasesike, pero jaʼ ma xchʼay ta koʼtan te bin yilel stalelik te testigoetik yuʼun Jehová.

Ta ajkʼabalnix-abi jul ta koʼtan te jprimo, te snopoj te Biblia sok te yilojbey skʼoplal bayal ta chajp religionetik, ay yalojbon-a te ya xjuʼ ya jnaʼtik machʼatik-a te smelelil jchʼuunjeletik yuʼun Cristo ta swenta te bin ya spasik o te bin yilel stalelike (Mateo 7:15-20). Jaʼ yuʼun la jkʼan la jnaʼ bin yuʼun te Testigoetik ma pajalukik sok te yantik religionetik. Jich la kaʼiy te jajch jta smukʼul koʼtane.

Jun semana ta patil, la schaʼyulaʼtayonik te hermanaetik te la spasonik invitar ta mukʼul tsoblej. La sjojkʼoybonik teme ya jkʼan ya jnop te Biblia, la kalbeyik te yake. Jaʼnix jich jajchon ta bael ta tsoblejetik.

Te kʼalal la jnop te Biblia, kʼot ta koʼtan te ma jaʼuk smul te Dios te wokoliletik ta Balumilal sok te kʼux ya yaʼiy te kʼalal ya yil te ya spasik bin chopol te ants winiketike (Génesis 6:6; Salmo 78:40, 41). La jta ta nopel te ya jpas tulan yuʼun maba ya kakʼbey smel yoʼtan te Diose. Te jaʼuk te ya kakʼbey stseʼelil yoʼtan (Proverbios 27:11). La kijkitay te cigarro, te trago sok te spasel mulwej. Jaʼ yuʼun ta marzo ta 1994 la kichʼ jaʼ jich bitʼil testigo yuʼun Jehová.

¿BINTIK LEKILAL JTAOJ YUʼUN?

Tseʼelix koʼtan, sok teme ay ya jmel koʼtan maba ya kuchʼix trago, jaʼ ya kijkitaybey ta skʼab te Jehová (Salmo 55:22).

Ayix diez jaʼbil te nujpunemon sok jtul tʼujbil ants te Karen sbiil, sok ay jtul jchaʼnichʼan te kʼax lek stalel, Nella sbiil. Ta koxebaltik bayal ya jcholtik skʼop Dios sok ya jkoltaytik te ants winiketik ta snaʼbeyel sba te Diose. Ayix swentail ya kil te jkuxlejale.