•   ¿Mi chopol chavaʼi ti chal bol kʼopetik li yantike?

  •  Muʼyuk, muʼyuk chkakʼ venta; nopem xa xkaʼi xchikintael.

  •  Chopol chkaʼi jutuk, pe muʼyuk kʼusi stakʼ jpastik.

  •  Chopol tajek chkaʼi, mu stsʼik kuʼun.

•   ¿Mi oy chlokʼ ta ave bol kʼopetik?

  •  Mi jsetʼuk.

  •  Bakʼintik.

  •  Tana, skotol kʼakʼal.

•   ¿Mi jaʼ tsatsal mulil li bol kʼope?

  •  Maʼuk, yuʼun oy to kʼusitik mas chopol.

  •  Chopol tajek.

 ¿Mi toj chopol xanaʼ li bol kʼopetike? Xuʼ van xi chanope: «Muʼyuk, yuʼun oy to kʼusi mas toj chopolik xchiʼuk jaʼ xa jech yeinoj skotol li krixchanoetike». ¿Mi melel van taje?

 Akʼo mi mu xachʼun, pe oy to buchʼutik muʼyuk chalik bol kʼopetik, yuʼun oy kʼusitik tstsakik ta venta ti mu sventaikuk li yantike. Jech kʼuchaʼal liʼe:

•  Li bol kʼopetik chlokʼ ta avee jaʼ te chvinaj kʼu avelan ta melel. Ti kʼu yelan chaloʼilaje jaʼ te chvinaj li kʼusi oy ta avoʼontone. Kʼalal chaval bol kʼopetike, xvinaj ti muʼyuk chatsak ta venta ti kʼu yelan chaʼi sba li yantike. ¿Mi jaʼ jech yelan atalelal chapas li kʼusitik chlokʼ ta avee?

   Xi chal li Vivliae: «Li kʼusitik chlokʼ ta ye jun krixchanoe ta yoʼonton chlik tal» (Mateo 15:18).

•  Kʼalal chaval bol kʼopetike, chopol akʼoplal chkom yuʼun. Li livro Cuss Control xi chale: «Ti kʼu yelan chakʼopoje jaʼ te chvinaj buchʼutik li avamigotake, mi tstsakoxuk ta venta li avutsʼ avalale, li achiʼiltak ta abtele, ti kʼu yelan chavil aba xchiʼuk li yantike xchiʼuk ti kʼusi chchan avuʼun li yantike. Jech xtok, ti kʼu yelan chakʼopoje xuʼ xata˗o avabtel o muʼyuk, jech xtok, naʼtik kʼu yelan chayiloxuk li yantik ti mu toʼox xayojtikinoxuke». Xi to chal li livroe: «Nopo kaʼitik mi xlekub stalelal avamigotak mi muʼyuk xa chaval li chopol kʼopetike».

   Xi chal li Vivliae: «Jipic loqʼuel ta atojolic [...] ti xacʼaqʼuet noʼox chacʼopojique, xchiʼuc li chopolcʼoptavaneje» (Efesios 4:31, Xchʼul Cʼop Jtotic Dios, ta skʼop Chenalhó).

•  Maʼuk ti mas xa tsots akʼoplale o ti pʼijot xa tajek ta skʼoj ti kʼu yelan chakʼopoje. Li ta slivro doktor Alex Packer ti ¡Qué maleducado! xi sbie xi chale: «Li krixchanoetike xtavan chaʼiik ti oy buchʼutik naka bol kʼopetik chalike. Jech xtok, maʼuk xa toj pʼijik kʼalal chalik bol kʼopetike». Li livroe xi to chale: «Mi muʼyuk smelolal xchiʼuk muʼyuk stukʼil chakʼopoje jaʼ skʼan xal ti mu noʼox xa tojob lek snopele».

   Li Vivlia xi chale: «Ictaic ta yalel ti chopol cʼopetique» (Efesios 4:29, Xchʼul Cʼop ti Jtotic Diose, ta skʼop Chamula).

•  Oyuk kʼusi xavakʼ ta avoʼonton stael. Akʼo persa ti mu xaval junuk u bol kʼopetike. Tsʼibao ta vun o ta kalendario ti kʼu yelan xabate. Pe sventa tspas avuʼune, skʼan oy kʼusitik yan xapas. Jech kʼuchaʼal liʼe:

•  Mu xachʼay˗o avoʼonton li kʼusi naka bol kʼopetik chale. Xi chal li Vivliae: «Me ta jchiʼintic li bochʼotic chopolique, chisoquesbutic li jlequil taleltique» (1 Korintios 15:33, Xchʼul Cʼop Jtotic Dios, ta skʼop Chenalhó). Li ta versikuloe maʼuk noʼox chalbe skʼoplal ti mu jchiʼintik li krixchanoetike, yuʼun te tsakal skʼoplal li pelikulaetike, li videojuegoetike xchiʼuk li kansionetike. Xi chal li Kenneth ti 17 sjabilale: «Bateltike chlik jkʼejintatik junuk musika ti mu xkakʼtik venta ti yichʼoj tal bol kʼopetike, yuʼun jaʼ noʼox lek chkaʼitik li smusikaile».

•  Akʼo ta ilel ti vulem xa lek achʼulele. Junantike chalik bol kʼop sventa mukʼta krixchano xa xaʼi sbaik. Pe li mukʼta krixchanoetike «cʼun xa ta tʼujel chaʼyic li cʼusi leque xchiʼuc li cʼusi chopole» (Ebreos 5:14, Xchʼul Cʼop Jtotic Dios, ta skʼop Chenalhó). Muʼyuk yolbaj xa tsjel stalelik sventa ti lek xa x˗ilat yuʼun li yantike.

 Li bol kʼope tsokes anopben xchiʼuk li kʼusitik oy ta apat axokone. Jech kʼuchaʼal chkiltike sokem xa tajek li balumile. Xi chal li livro Cuss Control: «Mu xachanbe li yantike jaʼ lek tukʼibtaso akʼopojel sventa mu xa sokbe skʼopojel li yantike. Mi jech la apase, jun avoʼonton xchiʼuk jun yoʼonton li buchʼu chchiʼinote».