Li buchʼutik chchanbe skʼoplal chonbolometike (zoología) voʼne xa ti snaʼojik ti percebeetik ti jaʼ xchanul nabe, lek tspakʼ sbaik ta tonetik, ta skotleb varkoetik xchiʼuk ta varkoetik. Yakʼojik venta ti mas lek li spegamentoal percebeetik kʼuchaʼal li yan pegamentoetik ti spasoj krixchanoetike. Jaʼtik to laj yakʼik venta kʼuxi xuʼ spakʼ sba ti butik tʼuxule.

 Nopbo skʼoplal liʼe: Li kʼusitik xchanojbeik xa skʼoplale chakʼ ta ilel ti xuvital percebeetike tsaʼik bu xuʼ lek tspakʼ sbaik. Kʼalal mi la staike, oy chaʼtos kʼusi tsmalik lokʼel. Li jtose xkoʼolaj ta aseite ti tstakijes li bu tsnapʼan sbaik ti tʼuxule, vaʼun te tsmalik yan likido ti yichʼoj fosfoproteína.

 Li chaʼtos kʼusitik tsmale tspas ta pegamento ti lek tsotse, ti mu junuk bakteria xuʼ tsokes li pegamento taje. Toj tsots skʼoplal ti lekuk tsotse, yuʼun te napʼal chkom li percebe ti kʼu sjalil kuxule.

 Toj ep kʼusitik smakoj sventa spas li pegamento taje. Xi laj yal jun vinik ti la xchanbe skʼoplal eke: «Li spegamentoal percebese chakʼ ta ilel ti xuʼ spasik junuk pegamento ti tspakʼ sba ti bu tʼuxule», li kʼusi laj yichʼ chanel taje xuʼ xkoltaatik-o jsientifikoetik sventa spasik junuk pegamento ti xuʼ xichʼ tunesel ta yut voʼe xchiʼuk ti xichʼ pasel jtosuk bioadhesivo sventa stunes li doktoretike o sventa spakʼik li spiesailtak makinaetike.

 ¿Kʼusi chanop? ¿Mi ta jech noʼox kʼataj tal li spegamentoal percebeetike o mi oy van buchʼu la spas?