¿Buchʼutik chbatik ta vinajel?
Li kʼusi chal Vivliae
Li Diose stʼujoj jayvoʼ tukʼil yajtuneltak sventa xbatik ta vinajel kʼalal mi la xchaʼkuxese (1 Pedro 1:3, 4). Kʼalal mi laj xa ox yichʼik tʼujele, skʼan tsotsuk-o li xchʼunel yoʼontonike xchiʼuk ti lekuk stalelalike, mi moʼoje, mu staik-o ti chbatik ta vinajele (Efesios 5:5; Filipenses 3:12-14).
¿Kʼusi tspasik ta vinajel?
Jaʼ ti ch-ochik ta ajvalil xchiʼuk ta paleal xchiʼuk Jesus li ta jmil jabile (Apokalipsis 5:9, 10; 20:6). Taje jaʼ skʼoplal li achʼ pasob mantal ta vinajele, jaʼ xkaltik, li «achʼ vinajel» ti chalbe skʼoplal li Vivliae xchiʼuk tspasik ta mantal li krixchanoetik ta balumile o li «achʼ balumile». Li ajvaliletik taje chakʼik ti oyuk tukʼilal li ta balumile, jech kʼuchaʼal oy onoʼox ta yoʼonton ta slikebal li Diose (Isaias 65:17; 2 Pedro 3:13).
¿Jayvoʼ chbatik ta vinajel?
Li Vivliae chal ti chchaʼkuxiik 144 mil krixchanoetik yoʼ xbatik ta vinajele (Apokalipsis 7:4). Jun veltae, li jtakbol Juane akʼbat yil ti te «kotol ta vits Sion li Chʼiom Chije, [li Jesukristo ti chaʼkuxesbile] te xchiʼuk li 144 [mile]» (Apokalipsis 14:1-3; Juan 1:29; 1 Pedro 1:19). Li vits Sione chakʼ ta ilel ti tsots skʼoplal li abtelal akʼbilik yuʼun Dios li Jesus xchiʼuk li 144 mil te ta vinajele (Salmo 2:6; Ebreos 12:22).
Li buchʼu takbilik xchiʼuk tʼujbilik sventa x-ajvalilajik xchiʼuk Kristo li ta Ajvalilal yuʼun Diose chichʼik ojtikinel xtok kʼuchaʼal uni jtsop chij (Apokalipsis 17:14; Lukas 12:32). Taje chakʼ ta aʼiel ti jutebik noʼox li buchʼutik chbatik ta vinajele, ti jaʼ epik li yan xchijtak Kristoe (Juan 10:16).
Li kʼusi mu jechuk tsnopik ta sventa li buchʼutik chbatik ta vinajele
Xi xchʼunojik jlome: Skotol li buchʼutik lek stalelalike chbatik ta vinajel.
Li kʼusi melele: Li Diose jamal yaloj ti jutuk mu skotoluk li krixchanoetike liʼ chkuxiik ta balumile (Salmo 37:11, 29, 34).
Xi laj yal li Jesuse: «Mi junuk buchʼu muyem batel ta vinajel» (Juan 3:13). Kʼalal jech laj yale, jamal laj yakʼ ta ilel ti muʼyuk batik ta vinajel li lekil krixchanoetik jech kʼuchaʼal Abraan, Moises, Job xchiʼuk David ti chamik kʼalal muʼyuk toʼox talem li Jesuse (Echos 2:29, 34). Li krixchanoetik taje spatoj yoʼontonik ti chchaʼkuxiik ta balumile (Job 14:13-15).
Li buchʼutik chkuxiik ta vinajel xi chichʼ albel skʼoplale: «Baʼyel chaʼkuxesele» (Apokalipsis 20:6). Jech oxal, oy to yan chaʼkuxesel, pe liʼ ta balumile.
Li Vivliae chal ti mi lik ventainvanuk li Ajvalilal yuʼun Diose, «muʼyuk xa lajelal» (Apokalipsis 21:3, 4). Taje liʼ chkʼot ta pasel ta balumile, yuʼun muʼyuk buchʼu snaʼ xcham li ta vinajele.
Xi xchʼunojik jlome: Ta jujuntal ta jnoptik mi ta jkʼan chijbat ta vinajel o mi liʼ chijkom ta balumile.
Li kʼusi melele: Jaʼ chal stuk Dios jayvoʼ tukʼil yajtuneltak chbatik ta vinajel sventa te xkuxiike (Filipenses 3:14). Li buchʼutik chtaatik ta ikʼele, maʼuk ti jech la snop stukike (Mateo 20:20-23).
Xi xchʼunojik jlome: Li buchʼutik liʼ chkuxiik ta balumile, jaʼ ta skoj ti mu staik-o chbatik ta vinajele.
Li kʼusi melele: Li buchʼutik liʼ chkuxiik ta balumil ta sbatel osile, xi ch-albatik yuʼun Diose: «Jteklumal», «li buchʼutik jtʼujoje» xchiʼuk «akʼbilik bendision yuʼun Jeova» (Isaias 65:21-23). Vaʼun, jaʼ jech chkʼot ta pasel li kʼusi oy onoʼox ta yoʼonton ta slikebal li Diose, jaʼ ti chkuxiik ta sbatel osil ta jun paraiso liʼ ta balumile (Jenesis 1:28; Salmo 115:16; Isaias 45:18).
Xi xchʼunojik jlome: Kʼalal 144 mil xi li ta Apokalipsise, jaʼ noʼox ta lokʼolkʼop.
Li kʼusi melele: Akʼo mi oy numeroetik ti jaʼ lokʼolkʼop li ta Apokalipsise, pe oy junantik ti maʼuke. Jun skʼelobile, jaʼ li sbi «12 ta voʼ yajtakboltak Chʼiom Chije» (Apokalipsis 21:14). Jkʼeltik batel yan sprevail ti maʼuk noʼox lokʼolkʼop li 144 mile.
Apokalipsis 7:4 chal ti kʼu yepal laj yichʼ seyoalike, jaʼ xkaltik, li buchʼutik chbatik ta vinajele «jaʼ 144 mil». Pe te chal xtok «epal krixchanoetik ti muʼyuk buchʼu xchap yuʼune», li epal krixchanoetik taje ta xkolik ek (Apokalipsis 7:9, 10). Ti jaʼuk lokʼolkʼop li 144 mile xchiʼuk ti jaʼuk skʼoplal epal krixchanoetike, muʼyuk smelolal jechuk ti laj yalbe skʼoplal chaʼtsop krixchanoetike. a
Jech xtok, li 144 mile «jaʼik li buchʼutik laj yichʼik manel lokʼel ta stojolal krixchanoetik ti kʼotemik kʼuchaʼal sba sat tsʼunobil» (Apokalipsis 14:4). Kʼalal chal: ‹Sba sat tsʼunobile› jaʼ skʼan xal ti oy noʼox jayvoʼ yichʼojik tʼujele. Jaʼ yuʼun, jaʼ jech chichʼ albel skʼoplal li buchʼutik jmoj ch-ajvalilajik xchiʼuk Jesus ta stojolal li krixchanoetik ti chkuxiik ta balumil, ti mu xa noʼox albajuk yepale (Apokalipsis 5:10).
a Xi laj yal li jchanubtasvanej Robert Thomas ta sventa li 144 mil chal ta Apokalipsis 7:4: «Oy noʼox kʼuk yepal chal li numero taje, mu xkoʼolaj xchiʼuk li kʼusi chal ta 7:9 ti mu stakʼ chapele. Mi chkaltik ti jaʼ lokʼolkʼope, jaʼ jech skʼan xkiltik skotol li numeroetik chal ta livroe» (Comentario exegético de Revelación 1-7, pajina 474).