Li kʼusi chal Vivliae

 Kʼalal chichʼ voʼ jun krixchanoe, chichʼ mukel ta voʼ sjunlejal. a Li ta Vivliae ep ta velta chalbe skʼoplal ti oy buchʼutik laj yichʼik voʼe (Echos 2:41). Jech kʼuchaʼal li Jesuse laj yichʼ voʼ ta ukʼum Jordan (Mateo 3:13, 16). Jaʼ jech li j˗etiopia vinik eke. Kʼalal laj yil ti oy voʼe, la skʼan ti te xichʼ voʼe (Echos 8:36-40).

 Li Jesuse chanubtasvan ti mi oy buchʼu tskʼan chkʼot ta yajtsʼaklome persa skʼan xichʼ voʼ (Mateo 28:19, 20). Jech chanubtasvan ta mas tsʼakal li jtakbol Pedro eke (1 Pedro 3:21).

Li ta mantal liʼe ta jkʼeltik batel li sjakʼobiltak liʼe:

•  ¿Kʼusi skʼan xal li ichʼvoʼe?

•  ¿Mi chal Vivlia ti skʼan xichʼik voʼ li neneʼetike?

•  ¿Kʼusi skʼan xal li ichʼvoʼ ta sbi Totil, Nichʼonil xchiʼuk ta chʼul espiritue?

•  ¿Mi jaʼ jun mulil ti chkichʼtik voʼ yan veltae?

•  Li Vivliae chalbe skʼoplal jeltos ichʼvoʼ

•  Li kʼusi jecheʼ chʼunbil ta sventa li ichʼvoʼe

 ¿Kʼusi skʼan xal li ichʼvoʼe?

 Kʼalal chichʼ voʼ li jun krixchanoe, jaʼ sventa chakʼbe yil yantik ti sutesoj xa yoʼonton xchiʼuk ti yalojbe xa Dios ti jaʼ xa tspasbe li kʼusi oy ta yoʼonton mu ventauk kʼusi snuptan. Liʼe jaʼ skʼan xal ti ta xchʼunbe smantal Jeova xchiʼuk Jesus ta skotol li kʼusitik tspase. Jech xtok, sventa sta xkuxlejal ta sbatel osil li jun krixchanoe, skʼan baʼyuk xichʼ voʼ.

 Kʼalal chichʼ voʼ li jun krixchanoe, jaʼ skʼan xal ti tsjel xkuxlejale. Li Vivliae chal ti xkoʼolaj chkichʼtik mukel kʼalal chkichʼtik voʼe (Romanos 6:4; Kolosenses 2:12). Jaʼ yuʼun, kʼalal chijmutʼij ta voʼe, xkoʼolaj ti chijcham ta skoj li jmol talelaltike. Vaʼun, kʼalal chijlokʼ ta voʼe, xkoʼolaj ti chlik ta achʼ jkuxlejaltik, yuʼun jaʼ xa ta jpastik li kʼusi tskʼan yoʼonton Diose.

 ¿Mi chal Vivlia ti skʼan xichʼik voʼ li neneʼetike?

 Li Vivliae muʼyuk chal mi skʼan xichʼik voʼ li neneʼetike. b Yuʼun chchanubtasvan ti baʼyuk oy kʼusitik skʼan spas li jun krixchano sventa xichʼ voʼe. Jech kʼuchaʼal liʼe, skʼan xaʼibe smelolal li kʼusitik chchanubtasvan ta melel li Vivliae xchiʼuk ti xakʼ ta xkuxlejale. Jech xtok, skʼan sutes yoʼonton ta skoj li smultake xchiʼuk ti xakʼbe xkuxlejal Dios ta jun orasione (Echos 2:38, 41; 8:12). Taje mu spas yuʼunik jech li neneʼetike xchiʼuk li ololetik ti kʼoxik to tajeke.

¿Kʼusi skʼan xal li ichʼvoʼ ta sbi Totil, Nichʼonil xchiʼuk ta chʼul espiritue?

  Li Jesuse xi laj yalbe li yajchankʼoptake: «Bat pasik ta jchankʼop li krixchanoetik [...], akʼbeik yichʼ voʼ ta sbi Totil, Nichʼonil xchiʼuk chʼul espiritu, chanubtasik ta xchʼunel skotol li kʼusitik laj kalboxuke» (Mateo 28:19, 20). Kʼalal akʼbeik yichʼ voʼ ta sbi xie, jaʼ skʼan xal ti buchʼu chichʼ voʼe chichʼ ta mukʼ li yabtel yichʼoj li Totil xchiʼuk Nichʼonile xchiʼuk ti snaʼoj kʼu yelan ch˗abtej li chʼul espiritue. Li jaypʼel kʼop taje jaʼ jech laj yal li jtakbol Pedro kʼalal poʼot xa ox xpoxta li vinik ti koxo onoʼox vokʼe, xi laj yale: «¡Ta sbi Jnasaretal Jesukristo, xanavan!» (Echos 3:6). ¿Kʼu yuʼun jech laj yal? Yuʼun snaʼoj xchiʼuk yichʼojbe ta mukʼ li yabtel Kristoe xchiʼuk jaʼ jech laj yakʼ ta ilel ti jaʼ koliyal Jesukristo li skʼelobil juʼelal tspase.

•   Kʼalal «Totil» xie, jaʼ chalbe skʼoplal li Jeova c Diose. Jaʼ li buchʼu la spasutike, ti laj yakʼ jkuxlejaltike xchiʼuk jaʼ li Buchʼu skotol xuʼ yuʼune. Jaʼ yuʼun, li Jeovae jaʼ li buchʼu mas tsots yabtel yichʼoje (Jenesis 17:1; Apokalipsis 4:11).

•   Kʼalal «Nichʼonil» xie, jaʼ skʼoplal li Jesukristoe ti laj yakʼ xkuxlejal ta jtojolaltike (Romanos 6:23). Sventa jta jkuxlejaltike, tsots skʼoplal ti xkaʼibetik smelolal xchiʼuk ti jchʼuntik ti tsots yabtel yichʼoj Jesus sventa xkʼot ta pasel li kʼusi oy ta yoʼonton Dios ta sventa li krixchanoetike (Juan 14:6; 20:31; Echos 4:8-12).

•   Kʼalal «chʼul espiritu» xie, jaʼ skʼoplal li sjuʼel Dios o li yip ch˗abteje. d Li Diose la stunes xchʼul espiritu sventa oy kʼusitik smeltsan, sventa xakʼ kuxlejal, sventa xchiʼinan ta loʼil li yaj˗alkʼoptake xchiʼuk li yan krixchanoetike xchiʼuk sventa xakʼbe sjuʼelik yoʼ spasik li kʼusi oy ta yoʼontone (Jenesis 1:2; Job 33:4; Romanos 15:18, 19). Jech xtok, la stunes xchʼul espiritu sventa xakʼbe snaʼ junantik viniketik li kʼusi tsnope sventa tsʼibabil xkom li ta Vivliae (2 Pedro 1:21).

¿Mi jaʼ jun mulil ti chkichʼtik voʼ yan veltae?

  Ep buchʼutik ti tsjel srelijionike. Pe mi oy buchʼu laj xa yichʼ voʼ li ta srelijione, ¿mi jaʼ van jun mulil ti xichʼ voʼ yan velta li ta yan srelijione? Junantike chalik ti jaʼe, yikʼaluk van jaʼ ta skoj ti yan˗o kʼu yelan chaʼibeik smelolal li Efesios 4:5 ti xi chale: «Jun noʼox Kajvaltik, jun noʼox xchʼunel oʼontonal xchiʼuk jun noʼox ichʼvoʼ». Pe li teksto taje maʼuk skʼan xal ti mu xa stakʼ xichʼ voʼ yan velta li jun krixchanoe. ¿Kʼuxi jnaʼojtik ti jaʼ jeche?

 Li stsʼak loʼile. Mi la jkʼelbetik stsʼak loʼil li Efesios 4:5, chkakʼtik venta ti jtakbol Pabloe yakal chal ti tsots skʼoplal ti jmojuk kʼusi xchʼunik li melel yajtsʼaklomtak Kristoe (Efesios 4:1-3, 16). Taje jaʼ noʼox xuʼ jech chkʼot ta pasel mi koʼol tstsʼakliik li Kajvaltik Jesukristoe, mi koʼol li xchʼunel yoʼontonike, jaʼ xkaltik, mi koʼol chaʼibeik smelolal li chanubtaseletik chal ta Vivliae xchiʼuk mi skotolik chakʼ ta xkuxlejalik li kʼusi chal Vivlia ta sventa li ichʼvoʼe.

 Ta mas tsʼakale, li jtakbol Pabloe la stijbe yoʼonton junantik ti akʼo xichʼik voʼ yan veltae. ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun muʼyuk toʼox yaʼiojbeik lek smelolal li chanubtaseletik ta Vivlia kʼalal laj yichʼik voʼe (Echos 19:1-5).

 Li ichʼvoʼ ti chchʼam Diose. Sventa lekuk xilutik Dios kʼalal chkichʼtik voʼe, skʼan ti xkojtikintik lek li kʼusi chal ta Vivliae (1 Timoteo 2:3, 4). Mi oy buchʼu xchʼunoj kʼusi mu jechuk chal Vivlia kʼalal laj yichʼ voʼe, ta sat Diose muʼyuk sbalil li ichʼvoʼ taje (Juan 4:23, 24). Akʼo mi ta sjunul yoʼonton laj yichʼ voʼ li taj krixchanoe, pe mu xojtikin lek li kʼusi chal ta melel li Vivliae (Romanos 10:2). Sventa lekuk x˗ilat yuʼun Diose, skʼan xchan li kʼusi chal ta melel li Vivliae, ti xakʼ ta xkuxlejale, ti xakʼbe xkuxlejal Diose xchiʼuk ti xichʼ voʼ yan veltae. Maʼuk me jun mulil mi jech la spase.

Li Vivliae chalbe skʼoplal jeltos ichʼvoʼ

  Li Vivliae maʼuk noʼox chalbe skʼoplal li ichʼvoʼ la staik li yajchankʼoptak Kristo kʼalal laj yichʼik mutʼiel ta voʼe, yuʼun oy yantik ichʼvoʼ ti yan˗o smelolale. Jkʼeltik batel junchibuk:

 Li ichʼvoʼ laj yakʼ li Juan J˗akʼ˗ichʼvoʼe. e Kʼalal oy jun juda krixchano o ti buchʼu ochem ta srelijion judaetik chbat skʼanbe Juan ti x˗akʼbat li ichʼvoʼe, jaʼ sventa xakʼ ta ilel ti sutesoj xa yoʼonton ta skoj ti oy kʼusitik muʼyuk la spas kʼuchaʼal chal li Smantal Moisese (jaʼ li Mantal ti akʼbatik yuʼun Dios li j˗israeletik ta stojolal li Moisese). Li ichʼvoʼ laj yakʼ Juane jaʼ sventa xchapan li krixchanoetik sventa xchʼunik ta stojolal li Mesiase ti jaʼ li Jesus ta Nasarete (Lukas 1:13-17; 3:2, 3; Echos 19:4).

 Li ichʼvoʼ laj yichʼ Jesuse. Li Juan J˗akʼ˗ichʼvoʼe laj yakʼbe yichʼ voʼ li Jesuse, pe jelel tajek li ichʼvoʼ taje. ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun li Jesuse tukʼil vinik echʼ, mi jsetʼuk smul oy (1 Pedro 2:21, 22). Jech oxal, kʼalal laj yichʼ voʼe, maʼuk ta skoj ti tsutes yoʼonton o ti tskʼanbe Dios ti lekuk li sjol yoʼontone (1 Pedro 3:21). Ti kʼu yuʼun laj yichʼ voʼe, jaʼ sventa xakʼbe yil Dios ti tskʼan tspasbe li kʼusi oy ta yoʼontone, jaʼ xkaltik, ti xkʼot ta Mesias o Kristoe. Taje te smakojbe skʼoplal ti xakʼ xkuxlejal ta jkojtike (Ebreos 10:7-10).

 Li ichʼvoʼ ta chʼul espiritue. Li Juan J˗akʼ˗ichʼvoʼ xchiʼuk li Jesukristoe laj yalbeik skʼoplal li ichʼvoʼ ta chʼul espiritue (Mateo 3:11, tsʼib ta yok vun; Lukas 3:16, tsʼib ta yok vun; Echos 1:1-5). Li ichʼvoʼ taje maʼuk me koʼol skʼoplal xchiʼuk li ichʼvoʼ ta sbi chʼul espiritue (Mateo 28:19). ¿Kʼu yuʼun?

 Jayvoʼ noʼox yajchankʼoptak Jesus ti chichʼik voʼ ta chʼul espiritue. Li jchankʼopetik taje chichʼik tʼujel ta chʼul espiritu ta skoj ti tʼujbil chbatik ta vinajel xchiʼuk ti jmoj chtunik xchiʼuk Kristo kʼuchaʼal ajvaliletik xchiʼuk paleetik sventa li balumile f (1 Pedro 1:3, 4; Apokalipsis 5:9, 10). ¿Buchʼutik ti tsventainike? Jaʼik li ta smiyonal noʼox yajchankʼoptak Jesus ti spatoj yoʼontonik chkuxiik sbatel osil ta Paraiso liʼ ta balumile (Mateo 5:5; Lukas 23:43).

 Li ichʼvoʼ ta stojolal Kristo Jesus xchiʼuk li ichʼvoʼ ta slajele. Li buchʼutik chichʼik voʼ ta chʼul espiritue chichʼik voʼ ta stojolal Kristo Jesus xtok (Romanos 6:3). Li ichʼvoʼ liʼe jaʼ noʼox tstaik li yajchankʼoptak Jesus ti tʼujbil chbatik ta vinajel sventa jmoj x˗ajvalilajik xchiʼuke. Kʼalal chichʼik voʼ ta stojolal li Kristo Jesuse, te xa me skʼoplalik li ta tsobobbail ti jaʼik li buchʼutik tʼujbilike: ti jaʼ chkʼotik ta bekʼtalil xkaltike, ti jaʼ jolil yuʼunik li Kristoe (1 Korintios 12:12, 13, 27; Kolosenses 1:18).

 Li buchʼutik tʼujbilike ta xichʼik «voʼ ta slajel Kristo Jesus» xtok (Romanos 6:3, 4). Jech kʼuchaʼal li Jesuse, jaʼ xa mas tsots skʼoplal chilik xchiʼuk chakʼ ta yoʼontonik xchʼunbel li smantal Diose xchiʼuk muʼyuk xa smalaoj xkuxiik sbatel osil liʼ ta balumile. Li ichʼvoʼ taje chkʼot ta tsutsel kʼalal chchamik xchiʼuk ti chichʼik chaʼkuxesel ta vinajel kʼuchaʼal espiritue (Romanos 6:5; 1 Korintios 15:42-44).

 Li ichʼvoʼ ta kʼokʼe. Xi laj yal li Juan J˗akʼ˗ichʼvoʼe: «[Li Jesuse] chakʼ avichʼik voʼ ta chʼul espiritu xchiʼuk ta kʼokʼ. Te xa stsakoj ta skʼob li yikʼaobil strigoe xchiʼuk tsmesbe lek li yavil bu chichʼ ikʼaele, ta skʼej ta snail li strigo laj yikʼae, yan li solepale ta xchikʼ ta kʼokʼ ti bu mu xtupʼe» (Mateo 3:11, tsʼib ta yok vun, 12). Li teksto liʼe chakʼ ta ilel ti mu koʼoluk li ichʼvoʼ ta kʼokʼ xchiʼuk li ichʼvoʼ ta chʼul espiritue. ¿Kʼusi skʼan xal li skoʼoltasobil laj yal Juane?

 Li trigoe jaʼ skʼoplal li buchʼutik chchikintaik xchiʼuk chchʼunbeik smantal Jesuse. Jaʼik li buchʼutik xuʼ staik li ichʼvoʼ ta chʼul espiritue. Li solepale jaʼ skʼoplal li buchʼutik mu xchikintaik li kʼusi chal Jesuse. Li stukike tstaik li ichʼvoʼ ta kʼokʼe ti jaʼ skʼan xal li lajelal sbatel osile (Mateo 3:7-10, 11, tsʼib ta yok vun, 12; Lukas 3:16, tsʼib ta yok vun, 17).