Li alab nichʼnabiletik ti staoj xa svaʼlejike oy ta sbaik ti lekuk chabibil li stot smeʼike. Li Vivliae chal ti jaʼo oy ta sbaik skʼelel stot smeʼik li alab nichʼnabiletike. Xi chal 1 Timoteo 5:4: «Akʼo stojbe stot smeʼik xchiʼuk smukʼtot syayaik li kʼusi sta-oe, yuʼun lek chil li Diose». Kʼalal lek tskʼel stot smeʼik li alab nichʼnabiletike, yakal me chichʼik ta mukʼ jech kʼuchaʼal chal li Vivliae (Efesios 6:2, 3).

 Akʼo mi muʼyuk chal Vivlia kʼuxi ta kʼelel li totil meʼiletik ti malubemik xae, pe chalbutik kʼusi la spasik junantik viniketik xchiʼuk antsetik ta voʼne. Te chal tojobtaseletik xtok ti chkoltaatik li buchʼutik chchabiik stot smeʼik ti malubemik xae.

•  Li krixchanoetik ta skʼakʼalil Vivliae, ¿kʼuxi la xchabi stot smeʼik ti malubemike?

•  ¿Kʼusi tojobtasel chakʼ li Vivliae?

•  ¿Mi ta van xal Vivlia ti te skʼan skʼel ta snaik li stot smeʼike?

 Jeltos kʼusi la spasik ta skoj ti jelajtik kʼu yelan xkuxlejalike.

•   Li Josee muʼyuk te nopol nakal xchiʼuk stot ti jaʼ li Jakob ti malubem xae. Kʼalal oy xa ox kʼusi xuʼ spas laj yil li Josee, te nopol laj yikʼ batel ta naklej. Jech xtok, jaʼ la sbain sventa oyuk sveʼel li Jakobe xchiʼuk ti oyuk bu xuʼ xnakie (Jenesis 45:9-11; 47:11, 12).

•   Li Rute te bat nakluk ta slumal li smeʼ alibe xchiʼuk tsots abtej sventa xakʼbe li kʼusi chtun yuʼune (Rut 1:16; 2:2, 17, 18, 23).

•   Kʼalal jutuk xa ox skʼan xcham li Jesuse, oy buchʼu la skʼubanbe komel sventa xkʼelbat li smeʼ ti jaʼ li Mariae, yuʼun yaʼeluke chamem xa ox li smalale (Juan 19:26, 27). a

 Chijlub yuʼun xchiʼuk chlub jnopbentik kʼalal ta jchabi li jtot jmeʼtik li malubemik xae. Li Vivliae chal tojobtaseletik ti xuʼ xkoltavane.

•   Ichʼo ta mukʼ xchiʼuk tsako me ta venta li atot ameʼe.

   Li kʼusi chal Vivliae: «Ichʼo ta mukʼ atot ameʼ» (Eksodo 20:12).

   Ti kʼuxi xuʼ xkakʼ ta jkuxlejaltike: Ti bu kʼakʼal xuʼ chavilike, akʼo spasik li kʼusi tskʼan atot ameʼike xchiʼuk akʼo yalboxuk ti kʼu yelan skʼan chakʼelike. Aʼibo me smelolal ti kʼu yelan chaʼi sbaike xchiʼuk koltao ti bu kʼalal xuʼ avune. Ichʼo me ta mukʼ xchiʼuk tsako me ta venta skotol ora.

•   Tsako me ta venta ti kʼu yelan chaʼi sbae xchiʼuk akʼvanan me ta perton.

   Li kʼusi chal Vivliae: «Li spʼijil jun vinike jaʼ chkoltaat sventa mu xlik ta anil skʼakʼal yoʼonton xchiʼuk tsta-o ichʼel ta mukʼ ta skoj ti mu stsak ta mukʼ li kʼusi chopol tspasbate» (Proverbios 19:11).

   Ti kʼuxi xuʼ xkakʼ ta jkuxlejaltike: Xuʼ van oy kʼusi xalboxuk atot ameʼ ti kʼux chavaʼie o muʼyuk noʼox tstojik ta vokol li kʼusi chapas ta stojolalike. Mi jaʼ jech yakal chanuptane, xi xajakʼbe abae: «¿Kʼu van yelan chkaʼi jba ti voʼonukuk oy kʼusitik mu spas kuʼune? ¿Mi mu chopoluk van chkaʼi jba?». Mi xavaʼi kʼu yelan chaʼi sba xchiʼuk mi chavakʼ ta pertone, xuʼ me mu xbat ta mas li akʼopike.

•   Sabo lek skʼoplal.

   Li kʼusi chal Vivliae: «Muʼyuk lek kʼusi chkʼot ta pasel mi muʼyuk chichʼ jakʼel li kʼusi chichʼ pasele, pe lek kʼusi chkʼot ta pasel kʼalal oy ep jtojobtasvanejetike» (Proverbios 15:22).

   Ti kʼuxi xuʼ xkakʼ ta jkuxlejaltike: Sabo skʼoplal baʼyel kʼuxi xuʼ xakʼel atot ameʼ ta skoj li kʼusi ip-oe. Jakʼo mi oy koltaeletik ti bu nakalike. Chiʼino ta loʼil li buchʼutik jech chchabi stot smeʼik ti malubemik xae. Mi oy achiʼiltak ta vokʼele, ¿kʼu yuʼun mu xatsob abaik sventa xavalbeik skʼoplal kʼu yelan chachabi li atot ameʼike xchiʼuk ti kʼuxi xuʼ koʼol xakolta abaike?

•   Bikʼit me xavakʼ aba.

   Li kʼusi chal Vivliae: «Li pʼijilale jaʼ te oy ta stojolal li buchʼutik bikʼit chakʼ sbaike» (Proverbios 11:2).

   Ti kʼuxi xuʼ xkakʼ ta jkuxlejaltike: Teuk me ajol ti oy kʼusitik mu spas avuʼune. Melel onoʼox ti solel oy ta koʼontontik ti lek jchabi li jtot jmeʼtike, pe bakʼintike muʼyuk mas xokolutik o muʼyuk mas kipaltik spasel. Mi mu xa xkʼel avuʼun chavaʼi li atot ameʼe, kʼanbo me koltael avutsʼ avalal o yan buchʼu ti xchanojbe skʼoplale.

•   Kʼelo me aba ek.

   Li kʼusi chal Vivliae: «Yuʼun muʼyuk buchʼu spʼajoj li sbekʼtal stuke, ti kʼusie, tsmakʼlin xchiʼuk chkʼuxubin» (Efesios 5:29).

   Ti kʼuxi xuʼ xkakʼ ta jkuxlejaltike: Mi oy ta aba skʼelel li atot ameʼe, skʼan me xakʼel aba ek. Mi nupunemote, skʼan me xakʼel xtok li avutsʼ avalale. Skʼan me xamakʼlin aba lek xchiʼuk lek xavay (Eklesiastes 4:6). Bakʼintike, mas lek mi la akuxe, yuʼun jaʼ tskoltaot sventa mu toj lubem xavaʼi aba kʼalal chakʼel li atot ameʼe.

 Li Vivliae muʼyuk chalbe skʼoplal taje. Junantik utsʼ alaliletike chkʼot ta nopel yuʼunik ti te xnaki ta snaik li stot smeʼike. Pe xuʼ van ta mas tsʼakale, tsnopik ti mas van lek kʼelbil chilik mi tstikʼik ta yavil mol meʼeletike. Pe mas lek mi la aloʼiltaik kʼuxi chakʼel atot ameʼik sventa junuk avoʼonton akotolike (Galatas 6:4, 5).