KOLTAEL SVENTA UTSʼ ALALILETIK
¿Kʼusi skʼan xapasik kʼalal mu koʼoluk kʼusi chanopike?
Jelel kʼusi oy ta yoʼontonik ta jujuntal li jun nupultsʼakale, li kʼusi nopem xaʼiik spasele xchiʼuk li stalelalike, taje jaʼ junantik vokoliletik tsnuptanik. Pe xuʼ van oy bu mas vokol sventa koʼoluk li kʼusi chkʼot ta nopel yuʼunike, jech kʼuchaʼal liʼe:
Ti kʼu sjalil skʼan te oy xchiʼuk li yutsʼ yalalike.
Ti kʼu yelan tslajesik li takʼine.
Skʼan snopik lek mi tskʼan xil yalab xnichʼnabik o mi moʼoj.
¿Kʼusi skʼan spas li nupultsʼakaletik kʼalal mu koʼoluk kʼusi chkʼot ta nopel yuʼunike?
Li kʼusi skʼan xanaʼike
Ti oy kʼusitik xijkoʼolaje maʼuk skʼan xal ti koʼol kʼusi ta jnoptike. Akʼo mi ep kʼusitik xkoʼolaj ta stalelalik li nupultsʼakaletike oy onoʼox mu xkoʼolaj li kʼusi tsnopike ti te smakoj li kʼusitik tsots skʼoplale.
«Lichʼi ta jun utsʼ alalil ti jmoj oyike. Li ta savado o ta domingoe ta jtsob jbakutik xchiʼuk li jmukʼtotake, li juntotake xchiʼuk li jprimotake. Pe jaʼuk li yutsʼ yalal jmalale mu masuk tstsob sbaik. Jaʼ yuʼun, jelel li kʼusi ta jnopkutik ti kʼu sjalil skʼan jtsob jbakutik xchiʼuk li kutsʼ kalalkutike o ti jkʼoponkutik li buchʼutik nom to nakalike» (Tamara).
«Ta skoj ti jelel kʼu yelan lichʼikutik tale, jelel tajek ti kʼu yelan ta jnopkutik ta jlajeskutik li takʼine. Kʼalal jun chib toʼox u jnupunelkutike, oy onoʼox jaykojuk lik jkʼopkutik ta skoj taje. Pe muʼyuk onoʼox xchapaj kʼalal la jchiʼin jbakutik ta loʼil ta jkoj chaʼkoje» (Tyler).
Li chaʼvoʼ krixchanoe xuʼ jmoj skʼelik li jun osile, pe xuʼ van jelel li kʼusi tstsakik ta ventae. Jaʼ jech li nupultsʼakaletike xuʼ jmoj li kʼusi tsnopike, pe ti jelel li kʼusi tstsakik ta ventae.
Maʼuk skʼan xal ti chchapaj skotol li kʼopetik mi koʼol kʼusi kʼot ta nopel kuʼuntike. Kalbetik skʼelobil, ¿kʼusi van chapasik mi oy junukal avuʼunik ch-ipaj atot ameʼik xchiʼuk ti skʼan xachabiike? ¿Kʼusi van chapasik mi oy junukal avuʼunik ti mu skʼan xil yalab xnichʼnabe? a
«Oy xa onoʼox jloʼiltaojkutik jayibuk velta xchiʼuk kajnil mi ta jkʼan kalab jnichʼnabkutik. Pe li stuke te xnopnun-o. Jaʼ yuʼun, mas xa mu xkoʼolaj li kʼusi ta jnopkutike. Mu jnaʼ kʼusi ta jpas sventa jmoj kʼusi jnopkutike» (Alex).
Ti jelel kʼusi tsnopike maʼuk skʼan xal ti te sok-o li snupunelike. Junantik li buchʼutik chchanbeik lek skʼoplale chalik ti mi mu koʼoluk kʼusi chkʼot ta nopel avuʼunik ti tsots skʼoplale, skʼan oyuk kʼusi xapas sventa jechuk xkʼot ta pasel li kʼusi oy ta avoʼontone akʼo mi xatuchʼ li anupunele. Pe kʼalal jech «chchapanike» jaʼ noʼox tstsakik ta venta ti kʼu yelan chaʼi sbaike xchiʼuk jaʼ jutuk tstsakik ta venta li kʼusi jamal yalojik ta stojolal Dios ti skʼan jmojuk-o oyik akʼo mi oy svokolike.
Li kʼusi skʼan xapasike
Pasik me li kʼusi la avalik ta jamal kʼalal lanupunike. Kʼalal te oy ta anopbenik taje, jaʼ me tskoltaoxuk sventa jmoj xachapanik batel li akʼopike maʼuk ti chakontrain abaike.
Teksto ta Vivlia ti tsots skʼoplale: «Ti kʼusi spasoj ta jun li Diose muʼyuk buchʼu xuʼ xchʼak» (Mateo 19:6).
Nopbeik skʼoplal. Jnoptik noʼox ti oy junukal avuʼunik ti tskʼan yalab xnichʼnabe. Mi jaʼ jeche, nopbeik skʼoplal liʼe:
¿Mi lek oy li anupunelike?
¿Mi chapaloxuk sventa xatsʼitesik junuk olol?
Li kʼusi sbainoj totil meʼile.
Li totil meʼile maʼuk noʼox skʼan xakʼbeik sveʼel, skʼuʼtak xchiʼuk snaik li yalab xnichʼnabike.
Ta sventa li takʼine.
¿Mi spas avuʼunik ti skʼan xa-abtejik, chakʼel avutsʼ avalalik xchiʼuk yan kʼusitik ti abainojik spasele?
Teksto ta Vivlia ti tsots skʼoplale: «Mi oy junuk avuʼunik ti tskʼan tsvaʼan junuk toyol kʼelob osile, ¿mi mu baʼyeluk chchotan sba sventa tskʼel kʼu yepal chlaj yuʼun sventa stsuts yuʼun li kʼusi tspase» (Lukas 14:28).
Kʼelbeik skʼoplal ti kʼu yuʼun oy akʼopike. Xuʼ van xchapaj avuʼunik junantik li kʼusitik mu jmojuk kʼusi chanopike. Kalbetik junuk skʼelobil, mi jaʼ chanopik mi chakʼan avalab anichʼnabik o mi moʼoje, li buchʼu mu skʼan xil yalab xnichʼnabe skʼan xi sjakʼbe sbae:
«Kʼalal chkal ti mu jkʼan xkil kalab jnichʼnabe, ¿mi jaʼ van ta jkʼan chkal ti mu jkʼan-oe o mi jaʼ noʼox jech chkal li avie?».
«¿Mi mu jkʼan xkil kalab jnichʼnab ta skoj ti ta jnop ti mu xitojob ta tsʼitesvaneje?».
«¿Mi jaʼ chixiʼ ti muʼyuk xa mas tstsakun ta venta li jnup jchiʼile?».
Pe mi oy junukal avuʼunik ti tskʼan chil yalab xnichʼnabe, xuʼ xi sjakʼbe sba eke:
«¿Mi chapalun xa sventa xikʼot ta totil o meʼil?».
«¿Mi xlokʼ-o jtakʼinkutik sventa jtsʼiteskutik junuk olol?».
Teksto ta Vivlia ti tsots skʼoplale: «Yan li pʼijilal ta toyole toj lek [...] srason» (Santiago 3:17).
Teuk ta anopben ti oy onoʼox srason ek ti kʼu yuʼun jech tsnop li anup achiʼile. Li chaʼvoʼ krixchanoe xuʼ jmoj skʼelik li jun osile, pe xuʼ van jelel li kʼusi tstsakik ta ventae. Jaʼ jech li nupultsʼakaletike xuʼ jmoj li kʼusi tsnopike, pe ti jelel li kʼusi tstsakik ta ventae, jech kʼuchaʼal ta sventa ti kʼu yelan tslajesik li takʼine. Kʼalal chakʼelbeik skʼoplal li kʼusi mu jmojuk chanopike, jaʼ lek ti baʼyel xakʼelik ti bu koʼol kʼusi chanopike.
¿Kʼusi ti koʼol oy ta avoʼontonike?
¿Kʼusi sbalil chatabeik li kʼusi chanopik ta jujuntale?
Sventa slekilal li anupunelike, ¿mi xuʼ van xajel li kʼusi chanope o achaʼvoʼalik sventa xatsakbe abaik ta venta li kʼusi chanopike?
Teksto ta Vivlia ti tsots skʼoplale: «Ta jujuntal akʼo saʼik li kʼusi lek chaʼi yan krixchanoe, maʼuk akʼo saʼik li kʼusi lek chaʼi stukike» (1 Korintios 10:24).
a Li kʼusitik mas tsots skʼoplal skʼan xichʼ nopele, skʼan xichʼ pasel kʼalal skʼan toʼox xnupunike. Akʼo mi jech, xuʼ onoʼox sjel li xkuxlejalike o ti kʼu yelan chaʼi sabik ta jujuntale (Eklesiastes 9:11).