TEKSTOETIK TI CHAPBIL SMELOLALE

Romanos 10:13 | «Li bochʼotic tscʼanbeic vocol Cajvaltique»

CHICHʼ TIJEL TA

«Skotol li buchʼu tskʼan vokol ta sbi Jeovae jaʼ chkol» (Romanos 10:13, Xchʼul Kʼop Dios sventa Achʼ Balumil).

«Scotol li bochʼotic tscʼanbeic vocol Cajvaltique jaʼ ta xcolic» (Romanos 10:13, Xchʼul Cʼop Jtotic Dios, ta skʼop Chenalhó).

Li kʼusi skʼan xal Romanos 10:13

Li Diose muʼyuk chopol chil li krixchanoetike akʼo mi jeltos slumalik, mi jkʼulejik o mi abol noʼox sbaik. Li kʼusi oy ta yoʼontone jaʼ ti xkolike xchiʼuk ti sta xkuxlejik ta sbatel osile. Pe sventa jtatik taj une skʼan jkʼantik vokol ta sbi Jeova, ti jaʼ li Dios ti skotol xuʼ yuʼune a (Salmo 83:18).

Kʼalal chal ta Vivlia «tskʼan vokol ta sbi Jeova» xie, maʼuk noʼox skʼan xal ti jnabetik sbi li Diose xchiʼuk ti chkalbetik kʼalal chkichʼtik ta mukʼe (Salmo 116:12-14). Skʼan ti jpat koʼontontik ta stojolal li Diose xchiʼuk ti jsaʼtik koltael ta stojolale (Salmo 20:7; 99:6).

Li Jesukristoe tsots skʼoplal laj yilbe li sbi Diose. Kʼalal laj yakʼ kiltik kʼu yelan skʼan jpastik orasione, xi laj yale: «Jtotik ta vinajel, akʼo yichʼ chʼultajesel li abie» o sakubtasel (Mateo 6:9). Li Jesuse laj yal xtok ti mi ta jkʼan chijkuxiutik sbatel osile, skʼan xkojtikintik, jchʼunbetik smantal xchiʼuk ti jkʼantik li Jeovae (Juan 17:3, 6, 26).

¿Kʼu yuʼun jchʼunojtik ti jaʼ Jeova li «Cajvaltic» chal ta Romanos 10:13 ta Vivlia Xchʼul Cʼop Jtotic Diose? Yuʼun li kʼusi chale jaʼ te lokʼesbil talel ta Joel 2:32. Li teksto taje li ta ebreo kʼop laj yichʼ tsʼibaele maʼuk «Cajvaltic» xi, jaʼ te chvinaj li sbi Diose. b

Stsʼak loʼil ta Romanos 10:13

Li ta kapitulo 10 ta Romanose, chakʼ kiltik ti sventa lek xilutik li Diose skʼan oyuk chʼunel koʼontontik ta stojolal li Jesukristoe (Romanos 10:9). Oy junantik versikulo li ta Pokoʼ Testamentoe jaʼ jech chal ek. Li jun krixchano ti oy xchʼunel yoʼontone jamal chalbe yantik li lekil aʼyejetik sventa kolebale. Ti jech tspase tskolta li krixchanoetik sventa oyuk xchʼunel yoʼontonike xchiʼuk ti sta xkuxlejalike (Romanos 10:10, 14, 15, 17).

Kʼelo li kapitulo 10 ta Romanose xchiʼuk li tsʼibetik ta yok vun yichʼoj tale xchiʼuk li tekstoetik ti bu chtakvan batel li chʼin letraetike.

a Li sbi Diose te van vukmil velta chvinaj li ta voʼneal tsʼibetik ta Vivliae, li ta ebreoe yichʼoj chanib letra ti ojtikinbil kʼuchaʼal Tetragramatone. Li ta españole chichʼ jelubtasel kʼuchaʼal «Jeova» akʼo mi oy junantik ti xchanojbeik skʼoplale mas lek chaʼiik ti chichʼ jelubtasel kʼuchaʼal «Yahweh».

b Xakʼel noʼox yilele li jtsʼibajometik ta Achʼ Testamentoe la stunesbeik li sbi Dios kʼalal te ta slokʼesik talel ta Pokoʼ Testamento li kʼusitik chalike. Xi chal jlik livroe: «Li ta Achʼ Testamentoe oy lek sprevail ti yichʼoj talel Tetragramaton (Yahweh) ta junantik o ta skotol li tekstoetik ti bu lokʼem talel ta Pokoʼ Testamentoe» (The Anchor Bible Dictionary, volumen 6, pajina 392). Li ta Vivlia Xchʼul Kʼop Dios sventa Achʼ Balumile te chalbe mas yaʼyejal li ta Apendise A5 yoʼ bu chal Sbi Dios ta Tsʼibetik ta Griego Kʼop. Li Vivlia de estudio ta inglés ta Apendise C2 te talem sbi Vivliaetik ti bu chalbe sbi Dios ta Romanos 10:13.