Kʼelo li kʼusi yichʼoje

Yaʼyejal tsobajel ti chichʼ pasel jujun jabile

«Jaʼ jun kʼulejal li slivro Diose»

Yaʼyejal tsobajel ti chichʼ pasel jujun jabile

Li ta 5 xchiʼuk ta 6 yuʼun oktuvre ta 2013 la stsob sbaik 1,413,676 krixchanoetik ta 31 mukʼtik lumetik sventa chaʼiik li mantal ch-echʼ ta tsobajel ti chichʼ pasel jujun jabile, jaʼ li numero 129 yuʼun Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania. Jlome la stsob sbaik li ta Salon sventa Asamblea ta Jersey City (Nueva Jersey, Estados Unidos), pe li yepale ta Internet la skʼelik.

Jaʼ la slikes li ermano Guy Pierce ti jaʼ jun li ta Jtsop Jbeiltasvanej yuʼun stestigotak Jeovae. Ta slikebal onoʼox la stijbe yoʼonton ermanoetik ta yaʼiel li mantale, yuʼun laj yal ti ep kʼusitik tsots skʼoplal chichʼ takʼel ti lokʼem ta Vivliae, ti oy kʼusitik achʼ chichʼ chapbel smelolale xchiʼuk ti chichʼ akʼel veʼlil ta mantal ta yoraile (Mateo 24:45; Proverbios 4:18).

«Chichʼ akʼel ta ilel Vivliaetik sventa yichʼobil ta mukʼ Jeova».

Li ermano Mark Sanderson ti jaʼ jun li ta Jtsop Jbeiltasvaneje laj yalbe skʼoplal kʼuxi chichʼ akʼel ta ilel Vivliaetik li ta smeʼ nail abtelal yuʼun li stestigotak Jeova ta Brooklyn (Nueva York, Estados Unidos). Li sbie jaʼ: «Li Vivliae xchiʼuk li sbi Diose». Taje jaʼ chakʼ ta ilel ti toj tsots skʼoplal li sbi Dios li ta tekstoetik ta Tsʼibetik ta Hebreo Kʼop xchiʼuk li ta Tsʼibetik ta Griego Kʼop ti chalbe skʼoplal Cristoe. Ti buchʼutik chtal skʼelike te chakʼik venta ti oy voʼne Vivliaetike, ti oy kʼusitik toj voʼneik nakʼbile xchiʼuk spajinailtak Vivlia ti lokʼ ta sjabilal 500 kʼalal ta 1500 ta jkʼakʼaliltike.

Jtos ti kʼusi toj kʼupil sba ti xkoʼolaj kʼuchaʼal perlae jaʼ li Vivlia la sjelubtas li William Tyndale ta siglo 16. Jaʼ li buchʼu baʼyuk la stikʼbe sbi Dios kʼalal la sjelubtas ta inglés li Vivliae. Te chichʼ akʼel ta ilel xtok jlik pajina kʼalal lokʼ ta sba velta li Vivlia Reina-Valera ti lokʼ ta 1602. Xi la sjelubtasbe skotol velta sbi Dios li Vivlia ta español taje: «Iehova». Oy te jlik Vivlia ta inglés ti ojtikinbil kʼuchaʼal Great Bible (Mukʼta Vivlia; laj yichʼ pasel ta 1549), oy jlik Vivlia xtok ti lokʼ ta lajcheb jeltos kʼopetik ti jaʼ la sjelubtas li Elias Hutter (ti xi sbi ojtikinbil xtoke: Políglota de Núremberg; laj yichʼ pasel ta 1599) xchiʼuk te oy jlik Vivlia ti Geneva Bible sbie (Vivlia yuʼun Ginebra; laj yichʼ pasel ta 1603). Li yoxlikal Vivlia taje tstunesbe sbi li Diose.

Laj yal ermano Sanderson ti xuʼ buchʼuuk noʼox xtal skʼel ti kʼu yelan chichʼ akʼel ta ilel li Vivliaetike. Xi laj yale: «Tsots ta jkʼanbetik vokol Jeova [...] ti akʼo skolta krixchanoetik ti jeltos sjabilalik xchiʼuk ti jeltos xkuxlejalik ti yakalik ta saʼel li kʼusi melele, sventa xlik skʼanik li kʼusi jkʼanojtik tajeke: li Skʼop Diose, li Vivliae xchiʼuk li xchʼul bi Diose: li Jeovae».

Teksto sventa sjabilal 2014.

Li ermano Gerrit Lösch ti jaʼ jun li ta Jtsop jbeiltasvaneje la xchapbe lek smelolal li kʼusi chakʼ jchantik Li jkʼel osil ta toyole. Vaʼun kʼalal laj yoʼontone laj yal ermano Pierce kʼusi tekstoal chtun ta sventa li sjabilal 2014. Jaʼ li kʼusi chal Mateo 6:10 ta Traducción del Nuevo Mundo de las Santas Escrituras ti xi chale: «Akʼo taluk li Ajvalilal avuʼune». Toj tsots onoʼox skʼoplal chaʼiik stestigotak Jeova li teksto taje, pe li avie mas to tsots skʼoplal chaʼiik li ta sjabilal 2014, yuʼun chlokʼ xa sien jabil slikel ta abtel li Ajvalilal yuʼun Diose.

«Jun kʼupil sba matanal yakʼojbutik Jeova.»

Vaʼun la skʼelik jun video ti toj lek laj yilike, jaʼ chalbe skʼoplal li Traducción del Nuevo Mundo de las Santas Escrituras ti spasojik li stestigotak Jeovae xchiʼuk ti oy buchʼutik chalik ti toj lek la jelubtasbil li Vivlia taje. Kʼalal echʼ li asamblea internasional ta 1950 ti «Aumento de la Teocracia» sbie jaʼ te laj yakʼ ta ilel ermano Nathan Knorr jun Vivlia ti jaʼ to laj yichʼ jelubtasele. Laj yalbe skotol li buchʼutik te oyik ti akʼo skʼelik slikleje, ti xchanik leke xchiʼuk ti akʼo skoltaik ta xchanel yantik sventa skʼanik vokol ta sbi li Jeovae. Ta melel, jtunel me kuʼuntik li tojobtasel taj eke.

«Oy kʼusitik ta jvules ta joltik.»

Liʼe jaʼ laj yetʼes li ermano Samuel Herd ti jaʼ jun li ta Jtsop Jbeiltasvaneje. Laj yakʼ ta ilel jun video sventa chakʼ ta ilel ti laj yichʼ jakʼbel sloʼil chanvoʼ betelita ta Estados Unidos ti laj yilik kʼalal lokʼ ta sba velta li Traducción del Nuevo Mundo. Vakib to volumen lokʼ li ta sjabilal 1950 kʼalal ta 1960.

La xchap Eunice Timm ti kʼu yelan laj yil kʼalal lik yichʼ tunesel ta tsobajeletik li Traducción del Nuevo Mundo. Toj lek tajek chil ti oy kʼusitik chkoltavan sventa xichʼ chanel li Vivliae, jech kʼuchaʼal li tsʼibetik ta yok vune xchiʼuk ti chtakvan echʼel ta yan tekstoetike. Ta skoj ti toj ol ta kuchel skotol li ta jujun tsobajele jaʼ noʼox chkuch echʼel ti butik chtun chile. Pe ta skoj ti xuʼ van xichʼ kʼelel yan tekstoe chichʼ echʼel bikʼit Vivlia xtok, jaʼ li King James Version (Versión del Rey Jacobo).

Ep butik jel batel yuʼun ti kʼu yelan chkichʼtik ta mukʼ Jeova li achʼ Vivliae. Jech kʼuchaʼal chal ermano Fred Rusk ti kʼalal skʼan toʼox li 1950 oy la kʼusitik chal ta s-orasionik ta Betel ti voʼne xa komem skʼoplale, yuʼun jaʼ jech chalik kʼuchaʼal chal li Vivlia King James Version. Pe kʼalal lik stunesik Traducción del Nuevo Mundo li ermanoetik taje, kom yuʼunik li voʼne kʼopetike, vaʼun jaʼ xa lik yal ta s-orasionik ti kʼu onoʼox yelan chkʼopojike.

Maʼuk noʼox labal sba laj yil ermano John Wischuk ti lek tajek jelubtasbile, yuʼun toj labal sba laj yil xtok ti bikʼit yakʼoj sbaik li Komite sventa Traducción del Nuevo Mundoe. Xi chale: «Mi jaʼuk skʼan ti x-abat ta ojtikinel li sbiike, akʼo mi chamemik xaʼox, yuʼun tskʼanik ti jaʼuk noʼox stuk xichʼ ichʼel ta mukʼ li Jeovae». Li kʼusitik laj yal li ermano Charles Molohane jaʼ jech tsnopik ek li buchʼutik jakʼbat sloʼilike. Xi laj yale: «Jaʼ tspʼejan lek ta koʼontontik melel mantal xchiʼuk tstsatsubtas xchʼunel koʼontontik li Traducción del Nuevo Mundo. Vaʼun jaʼ tskoltautik ta skoltael yantik sventa stsatsub xchʼunel yoʼontonik ek».

«Jcotoltic ta xcaʼitic ta jcʼoptic li cʼusitic toj labal sba tspas li Diose.»

(Hechos 2:11.) Kʼalal yakal chetʼes mantal li ermano Geoffrey Jackson ti jaʼ jun li ta Jtsop Jbeiltasvaneje xmuyubaj noʼox laj yakʼ ta ilel li Traducción del Nuevo Mundo ta inglés ti laj yichʼ chaʼkʼelele. Vaʼun kʼalal laj yoʼontone, laj yichʼik akʼbel jlik Svivliaik jutuk mu skotol li buchʼutik laj yaʼiik mantale, la staik ek li buchʼutik laj yaʼiik ta Internete.

Kʼalal laj xaʼox yalbe skʼoplal ermano Jackson ti oy xa ta 60 jabil ti lokʼ jvokʼ ta inglés li Traducción del Nuevo Mundo laj yal ti jtos noʼox li kʼusi oy ta koʼontontik ta sventa sjelubtasel li Vivliae, manchuk mi chjel batel ti kʼu yelan chkʼopojik ta inglese. Akʼo mi ta jpaskutik persa ti ta jujupʼeluk xichʼ jelubtasel li Skʼop Diose ta me xichʼ kʼelel ti mu me xjel smelolal ti kʼu yelan yakʼoj ta naʼel li Diose.

Li ta sjabilal 2005 mas to laj yakʼbeik yipal sjelubtasel ta yan kʼopetik Vivlia li Jtsop Jbeiltasvaneje. Jaʼ yuʼun oy xaʼox ta 52 jeltos kʼopetik li Traducción del Nuevo Mundo li vaʼ jabile. Pe li avie oy xa ta 121 jeltos kʼopetik xchiʼuk yakal to chichʼ jelubtasel ta 45 yan kʼopetik xtok. Ti kʼu xa sjalil echʼem tale, skʼanojik koltael sventa xaʼibeik mas smelolal jpʼelantik kʼop li buchʼutik tsjelubtasike. Oy xa 52,000 kʼusitik sjakʼojik ti chapbil xa lek smelolale, jech xtok jaʼ tunem jlom sventa xichʼ kʼelbel lek smelolal junantik teksto ta inglés ti skʼan tukʼibtasel o ti skʼan achʼubtasele.

Jech kʼuchaʼal liʼe, laj yalbe skʼoplal ermano Jackson li 1 Samuel 14:11 ti chalbe skʼoplal ti bu skʼan svaʼan sbaik sventa x-ilatik yuʼun jfilistaetik li Jonatán xchiʼuk li yajkoltaobbae. Ti kʼu toʼox la yelan jelubtasbil ta inglés li ta Traducción del Nuevo Mundo jelel chakʼ ta aʼiel, yuʼun la xuʼ chakʼ ta aʼiel ti tʼanal chakʼ sbaik ta ilel ta stojolal jfilistaetik li Jonatán xchiʼuk li yajkoltaobbae. Vaʼun kʼalal laj yichʼ tukʼibtasele mu xa jechuk chakʼ ta aʼiel. Jkʼelbetik skʼoplal yan teksto. Xi toʼox chal li Miqueas 2:6: «Mu xavakʼik tsʼujuk kʼopetik. Chakʼik tsʼujuk kʼopetik li stukike». Taje ta jujupʼel jelubtasbil, jaʼ yuʼun mi jaʼuk xkaʼibetik smelolal. Pe li avi une laj xa yichʼ tukʼibtasel li Vivlia ta inglese, xi chale: «‹¡Mu xa xacholik mantal!›, xi albatik».

Oy xa ta voʼob jabil laj yichʼ biiltasel yuʼun Jtsop Jbeiltasvanej li komite ti la sbain stukʼibtasel li Traducción del Nuevo Mundo ta inglese. Koliyal ti lek tajek la skʼelike, li avi une xuʼ xa skʼel skotol li buchʼutik chchanik Vivliae. Toj kʼupil sba ti kʼu yelan laj yichʼ pasele, lek ta kʼelel xchiʼuk jal xkuch yuʼun li kʼusitik pasbil-oe. Jech xtok, laj yal ermano Jackson ti chlik lokʼuk li ta mukʼtik sletraile xchiʼuk li bikʼtal Vivliaetike.

«Lec me tucʼ xbat yalel avuʼun li scʼop Dios ti jaʼ melele.»

Lokʼem ta 2 Timoteo 2:15 li mantal laj yetʼes li ermano Stephen Lett ti jaʼ jun li ta Jtsop Jbeiltasvanej eke. Laj yalbe melolal ti kʼalal «lec me tucʼ xbat yalel» avuʼun ti xie jaʼ skʼan xal ti «lek chichʼ tuchʼel» li ta orijinale. Jaʼ yuʼun chaʼa, li yajtsʼaklom Cristoe skʼan xchan ‹lek xtuchʼel› ta «[espada] chacʼ chʼul espiritu», jaʼ xkaltik, ti tukʼ lek tstunes li Skʼop Diose (Efesios 6:17). Te laj yalbe smelolal ermano Lett kʼusitik koltael yichʼoj tal li achʼ Vivliae xchiʼuk laj yal ti kʼuxi tskoltautik sventa xijtojob ta stunesel lek li Vivliae.

  1. Oy jtob sjakʼobil li ta slikebal ta sventa li kʼusitik baʼyel skʼan jchantik ta Vivliae xchiʼuk te yichʼoj tekstoetik ti jaʼ chalbe skʼoplal taje.

  2. Li apendise A jaʼ chalbe skʼoplal li kʼusitik laj yichʼ tukʼibtasele, jech kʼuchaʼal liʼe, chalbe skʼoplal sbi Dios, ti kʼusi yan jel tale xchiʼuk li kʼopetik tstunese.

  3. Li apendise B oy voʼlajuntos sloʼil ti lek ta kolor pasbile, ep kʼusitik yichʼoj tal sventa tskoltautik ta xchanel jvuntik xchiʼuk sventa jchanubtastik yantik, jech kʼuchaʼal mapaetik, divujoetik xchiʼuk tavlaetik.

  4. Oy jun koltael yichʼoj tal kʼalal chlik jujun livro xtoke, sventa jtatik ta anil junuk teksto. Vaʼun jaʼ muʼyuk xa chlokʼ li uni tsʼibetik ta sjol li jujun pajinae.

  5. Oy sglosarioal xtok ti ta sienal noʼox kʼopetik ta Vivlia ti chalbe kʼusitik smelolale.

  6. Mas xa jutuk chlokʼ li kʼopetik ta indisee. Jaʼ xa noʼox te chtal li kʼopetik xchiʼuk li tekstoetik ti mas ta jtunestik ta cholmantale.

  7. Li letraetik xchiʼuk li yuni tekstoaltak ti te chlokʼ ta oʼlol pajinae, mas xa muʼyuk ep te chtal. Jaʼ xa noʼox te chtal li tekstoetik ti ta jtunestik mas ta cholmantale.

  8. Oy tsʼibetik ta yok vun; jlome jaʼ sventa kʼuxi yan ta chanel, yantike jaʼ ti kʼuxi ta jelubtasel ta jujupʼele xchiʼuk yan kʼusitik.

Aplikasion JW Library.

Li ermano John Ekrann ti chtun ta Komite li ta Betel ta Estados Unidose, la stunes selular, tableta xchiʼuk komputadora sventa chakʼ ta ilel li achʼ aplikasion JW Library ti kʼuxi ta tunesele. Li aplikasion taje jaʼ sventa jkʼeltik li Traducción del Nuevo Mundo ta inglés ti laj yichʼ chaʼkʼelel ta 2013 xchiʼuk xuʼ jkʼeltik voʼtos yan Vivliaetik. Leʼ xa ta 7 yuʼun oktuvre ta 2013 ti xuʼ jyalestik ta moton li aplikasion taje.

«Lek tukʼ jelubtasbil li Skʼop Diose.»

Li ermano Anthony Morris ti jaʼ jun li ta Jtsop Jbeiltasvaneje laj to yalbe mas smelolal kʼusitik beiltasatik li komite ti la sbainik xchaʼkʼelel li Traducción del Nuevo Mundo. Ta skoj ti la stsakik ta venta kʼusi chal 1 Corintios 14:8, 9 li komitee laj yakʼ ta yoʼontonik ti kʼunuk ta aʼibel smelolale. Jaʼ yuʼun, muʼyuk xa bu laj yichʼ jelubtasel ta jujupʼel sventa lek jamal xkaʼibetik smelolal li Vivliae.

Kʼalal ta jujupʼel chichʼ jelubtasel li kʼusi chal Génesis 31:20 xi chal ti jechuke: «Li Jacobe laj yelkʼanbe yoʼonton li Labane». Pe li ta hebreo kʼope kʼalal «laj yelkʼanbe yoʼonton» ti xie, jaʼ skʼan xal ti toj manya li kʼusi la spase. Jaʼ yuʼun li Traducción del Nuevo Mundo chakʼ ta aʼiel ti mas la pʼij ti kʼu yelan la spas li Jacobe. Jaʼ jech li ta 1 Corintios 7:39 eke. Kʼalal jujupʼel tajek chichʼ jelubtasel li teksto taje chakʼ ta aʼiel ti xuʼ xmalij ta yan kʼalal chvay smalal li ajnilale. Yuʼun oy junantik tekstoetik ti chvay xi kʼalal chalbe skʼoplal ti chame. Jaʼ yuʼun, sventa mu jeleluk smelolal xbate, xi la sjelubtas li Traducción del Nuevo Mundo: «Chvay ta lajelal».

Xi laj yal li ermano Morrise: «Jaʼ jech laj yichʼ jelubtasel Vivlia ti kʼu yelan chkʼopoj li krixchanoetik ti abol noʼox sbaike, jech kʼuchaʼal j-abteletik ta osiltik, jchabichijetik xchiʼuk jtsakchoyetik. Jaʼ yuʼun chaʼa, kʼalal lek chbat ta jelubtasel li Vivliae ta xaʼibeik smelolal skotol li krixchanoetik ti oy ta yoʼontonik mantale, mu ventauk mi muʼyuk ep chanunajemik».

«Kʼupilik sba kʼopetik la stunesik xchiʼuk tukʼ smelolal.»

Taje jaʼ jech sbi mantal laj yetʼes li ermano David Splane ti jaʼ jun li ta Jtsop Jbeiltasvaneje, te lokʼem ta Eclesiastés 12:10 li mantal laj yale. Lek tukʼ la stsʼibabeik snopben Dios li jtsʼibajometik yuʼun Vivliae, jaʼ jech lek tukʼ la sjelubtasik ek kʼalal la xchaʼkʼelik Vivlia li Komite sventa Traducción del Nuevo Mundo. Jaʼ jech laj yichʼ pasel kʼalal laj yichʼ chaʼkʼelel ta 2013 li Traducción del Nuevo Mundo: ti akʼo lekuk tukʼ li kʼopetik xichʼ tunesele, ti meleluke xchiʼuk ti batsʼi jamaluk smelolal xkaʼitik li Skʼop Diose.

Xi laj yal li ermano Splane: «Toj ep kʼopetik ta inglés ti ep smelolale». Jech kʼuchaʼal li 2 Timoteo 1:13 ti chalbe skʼoplal «ti kʼu yelan li lekil chanubtasel[e]». Ti kʼusi xkoʼolaj-o li jpʼel kʼop «ti kʼu yelan», xie jaʼ li pattern ti jaʼ toʼox jech laj yichʼ tunesel tal li ta Traducción del Nuevo Mundo ta inglese, ti jaʼ skʼan xal «ti kʼusi lek pasbile». Jaʼ yuʼun oy buchʼutik chalik ti jaʼ la skʼoplal kʼupil sba chanubtaseletik ta Vivlia li kʼusi chal li teksto taje. Pe li kʼusi skʼan xal li jpʼel kʼop ta orijinale jaʼ «ti kʼu yelan [pasbile jaʼ] chtun sventa xichʼ lokʼtael kʼusi yan». Jaʼ yuʼun li achʼ Vivlia ta inglese tstunes jpʼel kʼop ti standard xie, ti tukʼ lek jelubtasbile.

La xchapbe lek smelolal ermano Splane ti oy kʼusitik laj yichʼ jelel sventa jaʼ jech xichʼ jelubtasel ti kʼu yelan chkʼopojik ta inglés li avie. Jech kʼuchaʼal liʼe, kʼalal la sjelubtasik li Traducción del Nuevo Mundo ta inglese, kʼalal chalik ti tsjokʼanik ta jtel teʼ li jpasmulile yan-o toʼox melolal, yuʼun chakʼ ta aʼiel ti chichʼ pajbel teʼe, jaʼ xkaltik ti chichʼ xojel ta teʼe. Pe li Jesuse muʼyuk bu la xojik ta teʼ, moʼoj, yuʼun la sjokʼanik ta jtel teʼ, jaʼ jech chakʼ ta aʼiel li achʼ Vivliae (Mateo 27:22, 23, 31).

Kʼalal yuʼun xa chlaj yoʼonton li ermano Splane, xi laj yal ta sventa li Traducción del Nuevo Mundo ta inglés ti laj yichʼ chaʼkʼelele: «Ta jkʼankutik ta orasion ti akʼo xanopaj-o mas ta stojolal Jeova kʼalal chakʼel xchiʼuk chachan li achʼ Vivlia liʼe, sventa jaʼuk-o Atot, Adios xchiʼuk Avamigo li Jeovae».

Stsutseb.

Laj yal ermano Pierce ti toj ep veʼlil ta mantal chakʼbutik li Jeovae, pe li Vivlia une jaʼ li veʼlil ti mas tsots skʼoplal skʼan jlajestike (Isaías 25:6). Sventa lek tsʼakal stsuts li mantaletik echʼe, laj yal ti akʼo xichʼ kʼejintael li kʼejoj 114 ti jaʼ sbi: «Jaʼ jun kʼulejal li slivro Diose»