Ak’o mi chich’ik ta muk’ k’usitik sventa vandera li stestigotak Jeovae, ¿k’u yu’un ti mu’yuk tspasik saludare?
Li stestigounkutik Jeovae chkich’kutik ta muk’ li ajvaliletik xchi’uk li vanderaetike. Xchi’uk mu’yuk k’usi chkalbekutik li buch’utik tspasik saludare, ti chak’ yeik ta stojolale o ti tsk’ejintaike.
Pe li vo’onkutike, li stestigounkutik Jeovae mu’yuk ta jpaskutik saludar mi ja’uk ta jk’ejintakutik, yu’un jch’unojkutik ti skontrainoj li k’usi chal li Vivliae. Ta jtojbekutik ta vokol krixchanoetik ti xich’ik ta muk’ li k’usi jch’unojkutike, jech k’ucha’al chkich’kutik ta muk’ li k’usi xch’unojike.
Li ta mantal li’e ta jk’elbetik sk’oplal li sjak’obiltak li’e:
¿K’usi chal Vivlia ta sventa taje?
K’elavil chib beiltasel ta Vivlia ta sventa li k’usi jch’unojkutike:
Ja’ no’ox Dios sta-o ti xich’ ich’el ta muk’e. Xi chal li Vivliae: «Jaʼ noʼox skʼan xavichʼ ta mukʼ li Jeova Dios avuʼune xchiʼuk jaʼ noʼox stuk skʼan xapasbe xchʼul abtel» (Lukas 4:8). K’alal chak’ ye jun krixchano ta stojolal li vandera xchi’uk li imno nasionale, te chak’ ta a’yel ti ja’ mas tsots sk’oplal cha’i slumal k’ucha’al li xkuxlejale. Ja’ yu’un, li stestigounkutik Jeovae mu xak’ jol ko’ontonkutik spasel taje.
Jech xtok, ta jnopkutik ti k’alal chich’ pasel saludar li vanderae, xko’olaj k’ucha’al xich’ ich’el ta muk’ jun dios. Pe chal Vivlia ti mu xtune (1 Korintios 10:14). Jlom j-al-lo’iletike chalik ti te tsakal sk’oplal ta relijion li vanderaetike. Xi la sts’iba li j-al-lo’il Carlton Hayes: «Li vandera ta jun jteklume ja’ li lok’ol mas tsots sk’oplal chich’ik ta muk’e». a Xi laj yalbe sk’oplal ba’yel yajts’aklomtak Kristo li j-al-lo’il Daniel Mannix: «Li yajts’aklomtak Kristoe mu’yuk laj yak’beik matanal li ajvalil ta Romae, xko’olaj k’ucha’al ti mu’yuk la spasik saludar li vanderae». b
Ak’o mi mu’yuk ta jpaskutik saludar vandera li stestigounkutik Jeovae, mu’yuk bu ta jchik’kutik mi ja’uk k’usi ta jpasbekutik, mu’yuk bu chichopol k’opojkutik ta stojolal li vanderae mi ja’uk ta stojolal li lok’oletik yich’oj tale.
Ko’ol skotol krixchanoetik ta sat li Diose (Echos 10:34, 35) Li Vivliae xi chale: li Diose «ta jun noʼox vinik la spas krixchanoetik ta skotol lumetik» (Echos 17:26). Li stestigounkutik Jeovae jch’unojkutik ti mu’yuk lek mi mas jk’anojkutik jlom krixchanoetik ta skoj li sts’unbalike o li slumalike. Ta jtsakutik ta venta skotol krixchanoetik, mu ventauk bu likemik talel (1 Pedro 2:17).
¿K’usi ta jpaskutik mi chkich’kutik sujel yu’un li ajvalile?
Li stestigounkutik Jeovae mu’yuk bu kontra chkilkutik li ajvalile, jech, jch’unojkutik ti ja’ xchapanoj Dios ti yak’ojbe yabtel li ajvaliletike (Romanos 13:1-7). Jch’unojkutik xtok ti sk’an xch’unbeik smantal ajvaliletik li yajts’aklomtak Kristoe (Lukas 20:25).
Pe ¿k’usi van ta jpaskutik k’alal tsk’anbunkutik ajvalil ti jpaskutik li k’usi mu’yuk lek chil Diose? Bak’intike, ta jtik’kutik jlikuk vun ti oy sbalil ta sat ajvalil yo’ xich’ tsakel ta venta li k’usi jch’unojkutike. c Pe k’alal mu k’usi stak’ pasele, li stestigounkutik Jeovae jech-o chi-ich’vankutik ta muk’ xchi’uk jaʼ «ta jchʼunbekutik smantal kʼuchaʼal ajvalil li Diose, maʼuk li krixchanoetike» (Echos 5:29).
¿Mi tsjelik k’usitik sventa politika o sventa kuxlejal li stestigotak Jeovae?
Mu’yuk. Li stestigounkutik Jeovae mu’yuk bu ta jtik’ jbakutik ta politika mi ja’uk ta xkuxlejal li krixchanoetike. Mu’yuk bu chkak’ kekutik ta stojolal li vanderae, mu’yuk bu ta jpaskutik saludar mi ja’uk ta jk’ejinktakutik li imno nasionale. Taje ma’uk ti yu’un ta jkontraikutik li ajvaliletike. Li srasonale ja’ ti yu’un ta jch’unkutik li k’usi chal li Vivliae.