Kʼelo li kʼusi yichʼoje

¿Mi tsujvanik li stestigotak Jeova sventa sjel srelijion li yantike?

¿Mi tsujvanik li stestigotak Jeova sventa sjel srelijion li yantike?

Muʼyuk ta jsujkutik yantik sventa sjel srelijionik. Li jrevistakutik ti mas ta jtuneskutik ti jaʼ Li Jkʼel-osil ta toyole xi chale: «Chopol mi ta jsujtik ta sjelel srelijion li krixchanoetike». a Jkʼeltik junantik srasonaltak:

  • Li Jesuse muʼyuk la suj li krixchanoetik sventa xchʼunik li kʼusi laj yakʼ ta chanele. Yuʼun snaʼoj xa onoʼox ti mu skotolikuk chchʼunike (Mateo 7:​13, 14). Jun veltae chopol laj yaʼiik jlom yajchankʼoptak li kʼusi laj yale, pe muʼyuk la suj sventa te xkomike, yuʼun laj yakʼ batikuk (Juan 6:60-62, 66-68).

  • Li Jesuse la xchanubtas yajchankʼoptak ti mu sujik li krixchanoetik sventa sjel li kʼusi xchʼunojike. Yuʼun li kʼusi skʼan spasike jaʼ ti xakʼik persa ta saʼel li buchʼutik oy ta yoʼontonik mantale (Mateo 10:​7, 11-​14).

  • Muʼyuk lek mi sujbil tsjel srelijion li jun krixchanoe. Li Diose tskʼan ti ta sjunuluk yoʼontonik x-ichʼat ta mukʼe (Deuteronomio 6:4, 5; Mateo 22:37, 38).

¿Mi ta persa ta jkʼankutik ti xkʼotik ta jchʼunolajel skotol li krixchanoetike?

Melel onoʼox ti «kʼalal to ta namal balumil» ta jcholkutik mantale xchiʼuk chkakʼkutik «chanubtasel ta yeloval krixchanoetik xchiʼuk ta jujupʼej na» jech kʼuchaʼal chal li Vivliae (Echos 1:8; 10:42; 20:20). Bakʼintike chkichʼkutik tikʼbel jmulkutik jech kʼuchaʼal pasbatik li yajchankʼop Kristo ta baʼyel sigloe, yuʼun chalik ti ta la jsujkutik li krixchanoetik sventa x-ochik li ta jrelijionkutike (Echos 18:12, 13). Pe mu meleluk, yuʼun muʼyuk bu chisujvankutik. Li kʼusi ta jpaskutike jaʼ ti ta jchanubtaskutik li krixchanoetik sventa stʼujik kʼusi relijional tskʼanike.

Muʼyuk chisujvankutik sventa sjel srelijionike, mi jaʼuk ta jpaskutik kʼusitik sventa politika li ta jrelijionkutike xchiʼuk muʼyuk ta jkoltakutik ta takʼin o yan kʼusitik sventa xkʼotik ta stestigotak Jeova. Pe mu xikoʼolajkutik kʼuchaʼal li yantik ti jaʼik la yajchankʼoptak Kristo ta alel ti mu jechuk chchanubtasvanik kʼuchaʼal chal li Vivliae. b

¿Mi oy jderechotik sventa jel jrelijiontik?

Li j-alkʼop Abraane laj yiktabe li srelijion stot smeʼe

Oy, yuʼun li Vivliae chalbe skʼoplal jayvoʼuk krixchanoetik ti laj yiktaik li srelijion stot smeʼike, yuʼun jaʼ lik yichʼik ta mukʼ li melel Diose. Jaʼ jech kʼot ta stojolal Abraan, Rut, jayvoʼuk jnaklejetik ta Atenas xchiʼuk li jtakbol Pabloe (Josue 24:2; Rut 1:14-16; Echos 17:22, 30-34; Galatas 1:14, 23). Jech xtok, chal onoʼox Vivlia ti oy jderechotik sventa jtʼuj jrelijiontik akʼo mi mu lekuk chil li Diose (1 Juan 2:19).

Li Declaración Universal de Derechos Humanos, chal li kʼusi yaloj li Organización de las Naciones Unidase ti jaʼ la «slikeb li mantaletik ta skotol lumetik ti skʼan oyuk jderechotike», chakʼ ta ilel ti jkotoltik «xuʼ jel jrelijiontik o li kʼusitik jchʼunojtike». Jech xtok, xuʼ la jsabetik skʼoplal li relijione, jchʼamtik li kʼusi chale, kaltik batel xchiʼuk li kʼusitik ta jnoptike. c Jkotoltik oy jderechotik, jaʼ yuʼun ta jtsaktik ta venta kʼusi xchʼunojik li yantike xchiʼuk ti xkaʼibetik smelolal ti tspʼajik li kʼusi jchʼunojtike.

¿Mi jaʼ skʼan xal ti muʼyuk chkichʼtik ta mukʼ kutsʼ kalaltik mi ta jel jrelijiontike?

Moʼoj, yuʼun li Vivliae chal ti skʼan xkichʼtik ta mukʼ skotol krixchanoetike mu ventauk bu junukal srelijion (1 Pedro 2:17). Jech xtok, li stestigotak Jeovae chichʼ ta mukʼ stot smeʼik jech kʼuchaʼal chal li Vivliae akʼo mi jelel srelijionik (Efesios 6:2, 3).

Mu skotolikuk lek chaʼiik li kʼusi chal Vivliae. Jun ants ti te likem ta Zambiae xi chale: «Mi oy buchʼu la sjel srelijion li ta jlumale [...], jaʼ skʼelobil ti muʼyuk tukʼ chakʼ sba ta stojolal yutsʼ yalal xchiʼuk tsvalopatin li slumale». Pe kʼalal svaʼlej xa ox li antse lik Vivlia xchiʼuk stestigotak Jeova, vaʼun kʼot ta nopel yuʼun ti tsjel srelijione. Xi to chale: «Ep ta velta laj yalbeikun jtot jmeʼ ti muʼyuk lek chilik li kʼusi ta jpase xchiʼuk ti chkakʼbe la yatel yoʼontonike. Toj vokol laj kaʼi ta skoj ti tsots tajek skʼoplal chkaʼi ti lekuk xilikune. [...] Kʼalal ta jnop ti tukʼ chkakʼ jba ta stojolal Jeova xchiʼuk ti chkikta li kʼusitik nopem toʼox xkaʼi ta jrelijione, maʼuk skʼan xal ti muʼyuk jkʼanoj li kutsʼ kalale». d

a Kʼelo La Atalaya 1 yuʼun enero ta 2002, pajina 12, parafo 15.

b Jech kʼuchaʼal liʼe, tetik van ta sjabilal 785 ta jkʼakʼaliltike li ajvalil Carlomagnoe laj yal ti persa chichʼik milel li buchʼutik mu skʼan xichʼik voʼ ta relijion katolika li ta slumal Sajoniae. Yan skʼelobil xtoke jaʼ li Paz de Augsburgo sbie, jaʼ jun trato la spasik ta 1555 ta jkʼakʼaliltik li chaʼvoʼ ajvaliletik kʼalal lik paskʼop ta Sacro Imperio Romanoe. Li ta tratoe chal ti chaʼtos kʼusi xuʼ spas li ajvaliletike: mi chkʼotik ta katoliko o mi ch-ochik ta srelijion li Luteroe. Vaʼun, ti bu junukal stʼuj li ajvaliletike persa jaʼ chkʼot ta srelijionik ek li jnaklejetik tee. Mi oy buchʼutik mu skʼanike, persa chlokʼik batel li ta slumalike.

c Li derechoetik taje te chal xtok ta Carta Africana de Derechos Humanos y de los Pueblos, ta Declaración Americana de los Derechos y Deberes del Hombre, ta Carta Árabe de Derechos Humanos de 2004, ta Declaración de Derechos Humanos de la Asociación de Naciones del Sudeste Asiático, ta Convenio Europeo de Derechos Humanos xchiʼuk ta Pacto Internacional de Derechos Civiles y Políticos. Akʼo mi jech, mu skotoluk lumetik ti jech tajek tspasik sventa oyuk sderechoik skotolike.

d Li ta Vivliae chal ti jaʼ Jeova sbi li melel Diose.