Li Maria Lúcia ti te nakal ta Brasile ip ta síndrome de Usher ti ta jkuchbe jtot jmeʼtike, ta kʼunkʼun chmak batel jchikintik o pakʼchikin chijkom yuʼun xchiʼuk ta kʼunkʼun chtupʼ batel jsatik yuʼun. Li stuke pakʼchikin onoʼox ayan, jaʼ yuʼun ta sbikʼtal onoʼox la xchan senya kʼop. Kʼalal tetik xa ox van 30 sjabilale, lik makuk li sate. Akʼo mi oy kʼusitik vokol chaʼi, lek chaʼi xchiʼinel li yantike. Avie, mas xa ta 70 sjabilal, pe jech˗o xmuyubaj.

 Muʼyuk toʼox tupʼem sat Maria Lúcia kʼalal laj yojtikin li stestigotak Jeova ta 1977. Xi chale: «Jun veltae la jta li Adriano ti jaʼ toʼox jchiʼil ta chanune, jaʼtik toʼox tajek yochel ta Testigo. Laj yalbun ti oy kʼusi kʼupil sba tspas ta jelavel li Diose, jaʼ ti tspas ta jun paraiso li balumile xchiʼuk ti muʼyuk xa buchʼu ch˗ipaje. Labal tajek sba laj kaʼi, jaʼ yuʼun laj kalbe ti ta jkʼan chanubtasel ta Vivliae. Mu ta sjaliluke, lik batkun ta tsobajeletik ta Río de Janeiro. Junantik li tsobajeletike tsjelubtasik ta senya kʼop. Koliyal Jeova lichʼi ta mantal, vaʼun laj kichʼ voʼ ta julio ta 1978».

 Ta mas tsʼakale, li Maria Lúciae la sjel stsobobbail, tee mu buchʼu snaʼ senya kʼop. Tsots tajek laj yaʼi li ta slikebale, yuʼun mu xaʼibe smelolal li kʼusi ch˗echʼ ta tsobajeletike. Pe oy chaʼvoʼ ermanaetik ti lik skoltaike. Chchiʼinik ta chotlej xchiʼuk tstsʼibaik li kʼusi te chalike. Xi chal li Maria Lúciae: «Kʼalal chikʼot ta jnae, ep ta velta ta jchan li kʼusi la stsʼibaik sventa xkaʼibe smelolal li kʼusi echʼ ta tsobajele. Ta tsʼakale, la xchanik senya kʼop li chaʼvoʼ ermanaetike, vaʼun jaʼ xa tsjelubtasbeikun ta senya kʼop li mantale».

 Ta tsʼakale, kʼunkʼun mak batel sat li Maria Lúciae, jaʼ yuʼun mu xa ox xil kʼalal oy buchʼu chkʼoponat ta senya kʼope. Ta skoj taje, persa oy buchʼu chnikesbat skʼob sventa xjelubtasbat ta senya kʼope. Xi chale: «Ta jtsakbe skʼob li buchʼu tsjelubtasbun ta senyae. Vaʼun, jaʼ jech chkaʼi kʼusi senya tspas batel».

 Tstoj tajek ta vokol Maria Lúcia ti chjelubtasbat ta senya kʼope. Xi chale: «Jaʼ sbendision Jeova chkil. Yuʼun kʼalal tsjelubtasbeikun ta senya kʼope, chkaʼibe smelolal li kʼusi ch˗echʼ ta tsobajeletik xchiʼuk ta asambleaetike».

 Kʼalal chchol mantal li Maria Lúciae, tstsakbe skʼob li pakʼchikinetik sventa tskʼopon ta senya kʼope. Li buchʼutik chcholbe mantale kʼupil sba chilik ti chakʼ persa xcholel mantale. ¿Kʼusi la spas Maria Lúcia kʼalal xyaket li chamel COVID˗19? La stsʼiba ep kartaetik sventa pakʼchikinetik. Jaʼ koltaat yuʼun li smuk ti José Antônio sbi, ti pakʼchikin xchiʼuk maʼsat eke. a

 Li Maria Lúciae chal ti kʼu yelan tstsʼiba li kartaetike, xi chale: «Ta jtunes jpech oja ta plastiko ti xkoʼolaj ta letra L. Taje tskoltaun sventa lek tukʼ xitsʼibaj xchiʼuk ti ta jujun parafo jchʼak batele. Toj lek kʼusi xkom ta sjol li jmuke, jaʼ yuʼun jaʼ chalbun li kʼusi xuʼ jtsʼiba li ta kartae xchiʼuk li tekstoetike. Ta skoj ti mu xtojobik lek skʼelel vun li pakʼchikinetike, kʼun noʼox ta aʼibel smelolal ti kʼu yelan ta jtsʼiba li jkartae».

 Akʼo mi maʼsat li Maria Lúciae, lek baxbol ta abtel. Li Karoline ti jaʼ tskolta ta sjelubtasel ta senya kʼop li kʼusi ch˗echʼe xi chale: «Lek chʼubabil xchiʼuk lek sak yuʼun skotol kʼusi oy ta sna li Maria Lúciae. Lek chaʼi spasel veʼlil. Jaʼ yuʼun, nopolik noʼox chikʼ ta veʼel li yamigotake».

 Jun mol ta stsobobbail Maria Lúcia ti Jefferson sbie xi chale: «Skʼanoj tajek Jeova li Maria Lúciae xchiʼuk skʼanoj li krixchanoetike. Skotol ora tskolta li yantike xchiʼuk chakʼ ta ilel ti oy ta yoʼontone» (Filipenses 2:4).