¿Mi xkom kuʼun li yixtolanel jkʼunile?
KAPITULO 25
¿Mi xkom kuʼun li yixtolanel jkʼunile?
«Kʼalal vaxakib toʼox jabilale, lik kixtolan li jkʼunile. Ta mas tsʼakal jutuke, laj kaʼi li kʼusi tsnop Diose. Vaʼun kʼalal jech ta jpas jujukoje, toj chopol tajek chkaʼi jba, vaʼun jech˗o ta jnop ti muʼyuk tskʼanun li Diose» (Luis).
KʼALAL jaʼ to chchʼi tal li kerem tsebetike, tskʼan tajek chaʼiik li chiʼinejbail ta vayele, jaʼ yuʼun ep buchʼutik chlik yixtolan li skʼunile. * Oy van buchʼu chalbot ti muʼyuk chopole, ti muʼyuk buchʼu chil svokole. Pe oy lek srasonal ti kʼu yuʼun skʼan xavikta spasele. Kʼelavil kʼusi chal li jtakbol Pabloe: «Milik li stsʼakbenaltak abekʼtalik ti jaʼ noʼox […] sventa li mulivajele» (Kolosenses 3:5). Li buchʼu chixtolan skʼunile muʼyuk tslamajes ti tskʼan chchiʼinvan ta vayele, jaʼ noʼox ta stsatsaj. Pe oy to yan vokolil chakʼ xtok:
●Li buchʼu jech tspase jaʼ xa noʼox tsots skʼoplal chaʼi sba stuk, jaʼ tspas li kʼusi tskʼan stuke.
●Kʼalal chilik junuk vinik o junuk antse, muʼyuk sbalil chilik, jaʼ xa noʼox tskʼan chchiʼinik ta vayel.
●Tsok tajek snopbenik, yuʼun mi nupunik xa ta tsʼakale, mu xa stabeik smelolal o mu xa skʼupinik li chiʼinejbail ta vayele.
Jaʼ yuʼun, mas lek ti xavakʼ persa spajtsanel aba ta yixtolanel li akʼunile (1 Tesalonisenses 4:4, 5). Vaʼun chaʼa, ¿kʼuxi xuʼ xapajtsan aba? Jaʼ ti xakʼel aba li ta kʼusitik tstij avoʼonton sventa xavixtolan li akʼunile (Proverbios 5:8, 9). Pe ¿kʼusi xuʼ xapas mi nopem xa xavaʼi jech spasele? Yikʼal van avakʼoj tajek persa yiktael, pe vokol chavaʼi. Vaʼun, xuʼ van chachibaj xchiʼuk chlik anop ti mu onoʼox spas avuʼun li kʼusitik lek chil Diose. Jaʼ jech laj yaʼi sba jun kerem ti Pedro sbie, xi laj yale: «Tsots tajek jmul chkaʼi kʼalal jech ta jpase, mu xa jta˗o perton chkaʼi, mi jaʼuk xa jta˗o yaʼel xtok ti jkʼopon Jeovae».
Mu me xachibaj mi jech chavaʼi aba eke, stsal me avuʼun. Ep buchʼutik tsal xa yuʼunik ti chixtolan skʼunilike. Jaʼ yuʼun, xuʼ me stsal avuʼun ek.
Kʼalal oy amul chavaʼi abae
Jech kʼuchaʼal laj kiltik xae, stalel onoʼox ti tsots smul chaʼi sbaik kʼalal chixtolan skʼunilike o jech kʼuchaʼal chal 2 Korintios 7:11 ‹chat yoʼontonik jech kʼuchaʼal tskʼan Diose›. Maʼuk chopol mi jech chavaʼi abae, yuʼun jaʼ xuʼ skoltaot sventa xkom avuʼun. Pe mi ch˗echʼ ta mas ti kʼu yelan chopol tajek chavaʼi abae, xuʼ me xachibaj˗o xchiʼuk chlik anop ti mu xa xkom avuʼun chavaʼie (Proverbios 24:10).
Pe teuk me ta ajol xtok un ti chopol onoʼox tajek ti chavixtolan akʼunile, yuʼun ibal sba tajek, tsmosoinot xchiʼuk tsokes atalelal (Tito 3:3). Li yixtolanel kʼunile maʼuk jun tsatsal mulil jech kʼuchaʼal li mulivajele (Judas 7). Jaʼ yuʼun, mu me xanop ti muʼyuk xa chata˗o perton mi oy la avixtolan akʼunile. Li kʼusi mas tsots skʼoplale jaʼ ti xanaʼuk xapajes abae xchiʼuk mu me xachibaj˗o.
Mu me xachibaj mi oy latsʼuj ta spasel yan veltae. Teuk ta a jol ti xi chal Proverbios 24:16: «Xuʼ van xyal ta lum vukub velta li buchʼu tukʼe, pe tstam sba likel yan velta, yan li buchʼu toj chopole j-echʼel chyal-o ta lum ta skoj li svokole». Mi oy la apas jutuk a mule, muʼyuk me chapas-o ta chopol krixchano. Li kʼusie nopbo skʼoplal kʼu yuʼun ti latsʼuj ta spasel yan veltae xchiʼuk kʼelo li kʼusi xuʼ skoltaot sventa mu xa xachaʼpase.
Nopbo skʼoplal xtok ti skʼanojutik li Diose xchiʼuk ti kʼuxutik ta yoʼontone. Li David ti jaʼ la stsʼiba li salmoe snaʼoj ti kʼu yelan chkaʼi jbatik kʼalal oy kʼusi chijtsʼuj ta spasele, yuʼun xi laj yale: «Jech kʼuchaʼal chakʼ ta ilel xkʼuxul yoʼonton ta stojolal xnichʼnabtak li totile, jaʼ jech yakʼoj ta ilel xkʼuxul yoʼonton Jeova ta stojolal li buchʼutik chiʼtaate. Yuʼun snaʼoj lek ti kʼu yelan pasbilutike xchiʼuk te ta sjol ti lumutik noʼoxe» (Salmo 103:13, 14). Li Diose snaʼoj ti jpasmulilutike, jaʼ yuʼun chapal sventa xchʼay jmultik (Salmo 86:5). Pe smalaoj onoʼox un ti xajel li atalelale, jaʼ yuʼun jkʼeltik junantik li kʼusitik xuʼ skoltaot sventa xkom avuʼun ti yixtolanel akʼunile.
Kʼelo li kʼusitik chachʼay-o avoʼontone. Li pelikulaetik, li kʼusitik chakʼel ta television o ta internete, ¿mi mas tstsatsaj-o ti chakʼan li chiʼinejbail ta vayele? Kʼelavil li kʼusi la skʼanbe Jeova jun li buchʼu la stsʼiba li salmoe: «Joypʼino batel jsat sventa mu xil li kʼusi mu kʼusi xtun-oe» (Salmo 119:37). *
Akʼo persa ti oyuk kʼusi yan xanopbe skʼoplale. Paso li kʼusi chal jun ermano ti William sbie: «Kʼalal mu toʼox chavaye, chano loʼiletik ta Vivlia, yuʼun tsots skʼoplal ti jaʼuk xanopbe vayel skʼoplal li kʼusitik sventa Diose xchiʼuk li kʼusi chal Vivliae» (Filipenses 4:8).
Oyuk buchʼu xavalbe li avokole. Manchuk mi chakʼexav tajek, pe skʼan onoʼox xakʼan koltael. Yuʼun jaʼ tskoltaot sventa stsal avuʼun li yixtolanel akʼunile. Jaʼ jech la spas jun kerem ti David sbie, xi laj yale: «Kʼot ta nopel kuʼun ti chkalbe li jtote. Mu xchʼay-o ta jol li kʼusi laj yalbune, laj yakʼ venta ti vokol tajek laj kaʼi sventa xkalbee, jaʼ yuʼun stseʼet xi laj yalbune: ‹Ximuyubaj tajek avuʼun›. La stsatsubtasun tajek ti laj kalbe jtote, jaʼ yuʼun laj kakʼ tajek persa sventa jkomtsan li kʼusi nopem xkaʼi spasele.
»Baʼyele la skʼelbun junchib teksto sventa mu toj chopoluk xkaʼi jba, pe ta tsʼakale laj onoʼox skʼelbun yan teksto sventa xkakʼ venta ti chopol li kʼusi ta jpase. Laje laj yakʼbun jayibuk kʼakʼal ti bu chkakʼ persa sventa mu xa xkixtolan li jkʼunile xchiʼuk ti chchiʼinun ta loʼil yan veltae. Pe mi litsʼuj noʼox ta spasele, laj yalbun jtot ti muuk xichibaje xchiʼuk ti xkakʼ persa sventa masuk to jal stsʼik kuʼun ta jkoje». Xi to laj yal ta tsʼakal li Davide: «Toj ep la stsatsubtasun kʼalal jnaʼoj ti oy buchʼu yakal tskoltaune». *
¿Es el sexo por diversión tan inofensivo como dicen?
[Tsʼib ta yok vun]
^ Li yixtolanel kʼunile mu xkoʼolaj kʼalal bateltik jech stalel˗o chaʼi sbaik li kerem tsebetik ti tskʼan chchiʼinvanik ta vayele, jech kʼuchaʼal kʼalal jaʼo chjulav li keremetik ti tskʼan chchiʼinvanik ta vayele o kʼalal chlokʼ yaʼlel skʼunilik ta akʼobaltike. Li tsebetik eke stalel ti jaʼo tskʼanik chiʼinejbail ta vayel kʼalal jutuk xa ox skʼan xil xchamelike o kʼalal echʼem xa ox jutuke. Li yixtolanel kʼunile jaʼo kʼalal yolbaj xa jech tspasike.
^ Xuʼ xatabe mas yaʼyejal ta pajina 239 kʼalal ta 241, volumen 2.
^ Xuʼ xatabe mas yaʼyejal ta kapitulo 33, volumen 2.
BEILTASEL TA VIVLIA
«Jatavan lokʼel ta stojolal li kʼusi stalel tskʼan yoʼonton kerem tsebetike, jaʼ saʼo batel li tukʼilale, li xchʼunel oʼontonale, li kʼanelale, li jun oʼontonale, jmoj xasaʼ xchiʼuk li buchʼutik sak yoʼontonik tskʼoponik Kajvaltike» (2 Timoteo 2:22).
LI KʼUSI XUʼ XAPASE
Kʼopono noʼox Jeova, mu xamala stsatsaj li avokole. Kʼanbo ti akʼo yakʼbot li «juʼelal ti mu kʼusi xkoʼolaj˗oe» sventa stsal avuʼun li avokole (2 Korintios 4:7).
¿MI ANAʼOJ XA?
Toj kʼun ta pasel li kʼusi tskʼan koʼontontik ta sventa li chiʼinejbail ta vayele. Pe li buchʼu yij ta mantale spajtsaj yuʼun sba manchuk mi chʼabal buchʼu x˗ile.
¡PASO LIʼE!
¿Kʼusi skʼan jpas sventa jaʼuk noʼox jnopbe skʼoplal li kʼusi lekike xchiʼuk li kʼusi sakike?
¿Kʼusi xuʼ jpas sventa mu xitsʼuj ta spasel kʼalal jaʼo vokol chkaʼie?
¿Kʼusi xuʼ jakʼbe jtot jmeʼ ta sventa li yixtolanel jkʼunile?
¿KʼUSI CHANOP?
●¿Kʼu yuʼun lek ti teuk ta ajol ti ‹chapal sventa xchʼay mulil› li Jeovae? (Salmo 86:5).
●Mi stalel jech laj yakʼ Dios ti ta jkʼantik li chiʼinejbail ta vayele xchiʼuk ti chal ti akʼo jpajtsan jbatik xtoke, ¿mi mu tauk jpat koʼontontik ti yuʼun spas kuʼuntik chile?
[Tsʼib ti mukʼtik sletraile]
Ti kʼu xa sjalil tsal kuʼun ti chkixtolan jkʼunile, sak li jnopbene, ximuyubaj tajek yuʼun» (Sara).
[Tsʼib ti mukʼtik sletraile]
Kʼalal chbalchʼuj li jun j-anilajele, chlik ta anil sventa x-anilaj-o batel. Jaʼ noʼox jech li ta yixtolanel akʼunile, mi latsʼuj ta spasel yan veltae maʼuk me skʼan xal ti muʼyuk xa stu ti kʼu sjalil laj avakʼ tal avipale
Xuʼ van chakʼupin skʼelel xtok liʼe
KEREM XCHIʼUK TSEBETIK
Li kʼusitik tsjakʼ kerem tsebetike
Li kʼusi tsjakʼbe sbaik li kerem tsebetik ta sventa li chiʼinejbail ta vayele, li amigoiletike, li stot smeʼike xchiʼuk li chanune.
