1, 2. ¿Kʼusi tskʼan tsnaʼik epal krixchanoetik?

LAJ jun jteklum ta skoj tsatsal nikel, och milvanuk jun vinik ta jun chʼulna, vaʼun ep buchʼutik cham xchiʼuk oy yayijem komik. Cham jun ants ta kanser, vaʼun stuk kom li voʼob yalabtake.

² Kʼalal oy jech chkʼot ta pasel kʼuchaʼal laj xa kaltike, epal krixchanoetik xi tsjakʼbe sbaike: «¿Kʼu yuʼun toj ep pʼajbail xchiʼuk vokolil li ta balumile?». ¿Mi oy jech ajakʼojbe aba ek?

3, 4. 1) Li Abakuke, ¿kʼusi la sjakʼbe li Jeovae? 2) ¿Kʼusi jamal albat li Abakuke?

³ Li Vivliae chalbe skʼoplal junantik yajtuneltak Jeova ti oy jech la sjakʼbe sbaik eke. Jun ti buchʼu jech la sjakʼe jaʼ li j-alkʼop Abakuke, xi la sjakʼbe li Jeovae: «¿Kʼu yuʼun chavakʼ kil li kʼusi chopole? ¿Kʼu yuʼun te noʼox atsʼikoj li utsʼintaele? ¿Kʼu yuʼun ti liʼ noʼox jkʼeloj li lajesel xchiʼuk choplejale? ¿Kʼu yuʼun ti naka saʼkʼop xchiʼuk ti naka paskʼop tspasike?» (Abakuk 1:3).

⁴ Li Vivlia xtoke chal ti jamal laj yalbe Abakuk Jeova ti chchapan li vokoliletike (Abakuk 2:2, 3). Skʼanoj tajek krixchanoetik li Jeovae, jaʼ yuʼun xi chal li Vivliae: «Oyoxuk ta yoʼonton» (1 Pedro 5:7). Pe maʼuk noʼox, yuʼun kʼalal chkil jvokoltike jaʼ mas to kʼux chaʼi Jeova kʼuchaʼal voʼotike (Isaias 55:8, 9). Pe ¿kʼu yuʼun toj ep vokolil ta balumil? Jkʼeltik batel.

5. 1) ¿Kʼusi chchanubtasvanik junantik jchanubtasvanejetik ta relijion? 2) ¿Kʼusi chchanubtasvan li Vivliae?

⁵ Junantik paleetik, pastoretik xchiʼuk jchanubtasvanejetik  ta relijione chchanubtasvanik ti jaʼ jech tskʼan yoʼonton Dios ti chkil jvokoltike. Xuʼ van chalik xtok ti jaʼ tsnop stuk Dios kʼusi vokolil ta jnuptantik xchiʼuk xuʼ van chalik ti mu onoʼox stakʼ naʼel lek kʼu yuʼun ti chkil jvokoltike. Xi chalik junantike: «Mi oy buchʼu chame jaʼ sventa chbat xchiʼin Dios ta vinajel», jaʼ jech chalik ek kʼalal chcham junuk kʼox olole. Pe taje maʼuk melel. Yuʼun li Jeovae mu kʼusi chopol snaʼ spas, xi chal li Vivliae: «¡Mi jaʼuk onoʼox bu tsnop tspas kʼusi chopol li melel Diose, mi jaʼuk onoʼox bu tspas kʼusi muʼyuk lek li Buchʼu skotol xuʼ yuʼune!» (Job 34:10).

6. ¿Kʼu yuʼun oy epal krixchanoetik jaʼ chakʼbeik smulin Dios li vokoliletik oye?

⁶ Epal krixchanoetike tsnopik ti jaʼ sventainoj balumil li Jeovae, jaʼ yuʼun jaʼ chakʼbeik smulin skotol li vokoliletik oy avie. Pe li ta kapitulo 3 li ta livro liʼe la jchantik ti jaʼ sventainoj balumil li Satanase.

7, 8. ¿Kʼu yuʼun toj ep vokolil li ta balumile?

⁷ Xi jamal chal li Vivliae: «Skotol li krixchanoetike oyik ta sjuʼel li Satanase» (1 Juan 5:19). Li Satanase jaʼ sventainoj li balumile, chʼabal xkʼuxul yoʼonton xchiʼuk chopol tajek. «Jaʼ yakal tsloʼla skotol li jnaklejetik ta spʼejel balumile» (Apokalipsis 12:9). Li baʼyel srasonal ti kʼu yuʼun noj ta jutbil kʼop, ta pʼajbail xchiʼuk ti chʼabal xkʼuxul yoʼontonik ta balumile, jaʼ ti epal krixchano xchanojbeik stalelal li Satanase.

⁸ Li xchibal srasonal ti kʼu yuʼun chkil jvokoltike, jaʼ ta skoj ti la stoy sbaik li Adan xchiʼuk Evae, yuʼun kʼalal la stoy sbaike, pasik ta jpasmulil li yalab xnichʼnabike. Ta skoj ti jpasmulil li krixchanoetike, chakʼbeik svokol li yantike. Junantike tslikesik kʼop ta skoj ti tskʼan mas tsots skʼoplalike, chbatik ta paskʼop xchiʼuk chakʼbeik svokol li yantike (Eklesiastes 4:1; 8:9). Li yoxibal srasonal ti kʼu yuʼun chkil  jvokoltike, jaʼ ta skoj «li yorail kʼusitik chkʼot ta pasel ti muʼyuk malabile» (Eklesiastes 9:11). ¿Kʼusi smelolal taje? Jaʼ ti xuʼ van oy kʼusi ta jnuptantik o ti chopol kʼusi chkʼot ta jtojolaltik ti muʼyuk jmalaojtike o ti jaʼo jech kʼot ta pasel kʼalal jaʼo te oyutike.

9. ¿Kʼu yuʼun jnaʼojtik ti oy lek srasonal yuʼun Jeova ti yakʼoj to permiso ti oyuk vokolile?

⁹ Maʼuk smul Jeova ti oy vokoliletik, paskʼopetik, choplejal xchiʼuk ti muʼyuk tukʼ kʼusi chichʼ pasele. Maʼuk ta smul xtok ti ch-echʼ nikel, tsatsal ikʼaloʼ, nojelal ta voʼ xchiʼuk yan kʼusitike. Pe xuʼ van xi xajakʼbe abae: «Mi mu albajuk sjuʼel li Jeovae, ¿kʼu yuʼun mu spajes li vokoliletike?». Jnaʼojtik ti skʼanojutik tajek li Jeovae, jaʼ yuʼun xuʼ jchʼuntik ti oy lek srasonal yuʼun ti yakʼoj to permiso ti oyuk vokolile (1 Juan 4:8).

10. Li Satanase, ¿kʼuxi la sjutbe smul li Jeovae?

¹⁰ Li Diabloe laj yakʼ ti stoy sbaik ta stojolal Dios li Adan xchiʼuk Eva kʼalal te toʼox oyik li ta nichimaltik Edene. Laj yal ti maʼuk jun lekil Ajvalil li Jeovae xchiʼuk laj yal noxtok ti oy kʼusitik muʼyuk ch-akʼbat skʼupinike. Li kʼusi oy ta yoʼonton Satanase jaʼ ti xchʼunik Adan xchiʼuk Eva ti jaʼ xtojob ta ajvalil li Satanase xchiʼuk ti mu persauk xbeiltasatik yuʼun Diose (Jenesis 3:2-5; kʼelo nota 26).

11. ¿Kʼusi skʼan jnabetik skʼoplal?

¹¹ Li Adan xchiʼuk Evae muʼyuk la xchʼunbeik smantal Jeova xchiʼuk la stoy sbaik ta stojolal, yuʼun yalojik ti xuʼ tsnop stukik li kʼusi lek xchiʼuk li kʼusi chopole. Li Jeovae oy kʼusi skʼan spas sventa xvinaj ti muʼyuk lek kʼusi kʼot ta nopel yuʼunik li Adan xchiʼuk Evae xchiʼuk ti jaʼ snaʼoj stuk li kʼusi jaʼ sventa jlekilaltike, pe ¿kʼusi van tspas?

12, 13. 1) ¿Kʼu yuʼun muʼyuk laj yichʼik lajesel ta ora noʼox li Adan xchiʼuk Evae? 2) Li Jeovae, ¿kʼu yuʼun yakʼoj to ti tsventain balumil li Satanase xchiʼuk ti tsventain sba stuk li krixchanoetike?

 ¹² Li kʼusi oy ta yoʼonton Jeovae jaʼ ti xkʼataj ox ta paraiso spʼejel li balumile xchiʼuk ti xnoj ta xnichʼnabtak Adan xchiʼuk Evae. Pe ta onoʼox xkʼot ta pasel li kʼusi snopoje akʼo mi tskʼan tsmak ta be li Satanase (Jenesis 1:28; Isaias 55:10, 11). Li Jeovae muʼyuk la slajes ta anil li Adan xchiʼuk Evae, yuʼun laj yakʼ ti xil yalab xnichʼnabik sventa stʼujik buchʼu skʼan xventainatik.

¹³ Kʼalal la sjutbe smul Jeova li Satanase, jaʼo te skʼelojik smiyonal noʼox anjeletik (Job 38:7; Daniel 7:10). Jaʼ yuʼun, li Jeovae laj yakʼbe yorail Satanas sventa xakʼ ta ilel ti oy srason ta alele. Jech xtok, laj yakʼbe yorail li krixchanoetik sventa tspas sbaik ta mantal stukik ta jun balumil ti sventainoj Satanase. Jaʼ to jech xuʼ xakʼik venta li krixchanoetik mi mu persauk chventainatik yuʼun li Jeovae.

14. ¿Kʼusi vinajem talel ti kʼu xa sjalil sventainoj sba stuk li krixchanoetike?

¹⁴ Oy xa ta jaymil jabil ti sventainoj sba stuk li krixchanoetike akʼo mi jech muʼyuk lek kʼusi kʼotem ta pasel yuʼun li ajvaliletik svaʼanojike. Jamal vinajem ti tsjut kʼop li Satanase xchiʼuk ti jtunel yuʼun krixchanoetik ti xkoltaatik yuʼun Diose. Jamal xvinaj ti melel li kʼusi xi laj yal li j-alkʼop Jeremiase: «Kajval Jeova, jnaʼoj lek ti mu sventainojuk stuk sbe li jun krixchanoe. Mi jaʼuk xuʼ yuʼun tsbeiltas sba batel stuk li jun krixchano ti yakal chanave» (Jeremias 10:23).

15, 16. 1) ¿Kʼu yuʼun jal to yakʼoj permiso ti oyuk vokolil li Jeovae? 2) ¿Kʼu yuʼun muʼyuk spajesoj Jeova li kʼusitik chopol chkʼot ta pasel ta sbalumil Satanase?

¹⁵ ¿Kʼu yuʼun jal to yakʼoj permiso ti oyuk vokolil li Jeovae? ¿Kʼu yuʼun muʼyuk chakʼbe slajeb li kʼusitik chopol  chkʼot ta pasele? Skʼan x-echʼ kʼuuk sjalil sventa xvinaj ti muʼyuk lek ti kʼu yelan ch-ajvalilaj li Satanase. Li krixchanoetike jujulikel tsjelik li ajvaliletike, pe muʼyuk lajem yuʼunik li vokoliletike. Jech xtok, li avie oy ep kʼusitik achʼ chlokʼanan talel xchiʼuk ep kʼusi snaʼojik li ta siensiae. Akʼo mi jech, epajem ti muʼyuk tukʼilale, li povreale xchiʼuk li paskʼop ti muʼyuk toʼox jech ilbile. Jaʼ noʼox xuʼ lek chbat jkuxlejaltik mi tskoltautik li Jeovae.

¹⁶ ¿Kʼu yuʼun muʼyuk spajesoj Jeova li kʼusitik chopol chkʼot ta pasel ta sbalumil Satanase? Yuʼun ti stikʼuk sba ta spajesele xkoʼolaj ti tskolta sventa tspas mantal li Satanase. Pe muʼyuk jech ta yoʼonton tspas li Diose. Jech xtok, li krixchanoetike tsnopik ti xuʼ sventain sba stukike. Pe mu meleluk maʼ taje. Jech xtok, li Jeovae muʼyuk chakʼbe xchʼun krixchanoetik li loʼlael taje, yuʼun mu snaʼ sjut kʼop li Diose (Ebreos 6:18).

17, 18. ¿Kʼusi tspas Jeova sventa tstukʼibtas li kʼusitik sokesoj li Satanase?

¹⁷ Li Jeovae xuʼ tstukʼibtas skotol li kʼusitik sokem ta skoj ti la stoy sbaik Satanas xchiʼuk li krixchanoetike. Spas onoʼox yuʼun skotol li kʼusi tsnop Jeovae. Mi vinaj ti jaʼ jun jut kʼop li Satanase, li Jeovae tspas li kʼusi snopoj onoʼoxe, yuʼun tskʼatajes ta paraiso li balumile. «Skotol li buchʼutik oy ta smukinalike» ta xchaʼkuxiik (Juan 5:28, 29). Li krixchanoetike muʼyuk ta x-ipajik xchiʼuk muʼyuk chchamik. Li Jeovae jaʼ chakʼbe ta skʼob Jesus sventa «tslilinbe yabteltak Diablo», jaʼ xkaltik, ti tslajes skotol li kʼusitik spasoj li Satanase (1 Juan 3:8). Yoʼ to ta jmalatik taje, ta jtojtik ta vokol ti yakʼojbutik ta ilel smalael li Jeovae. Avie, xuʼ to xkojtikintik xchiʼuk xuʼ jnoptik mi chkakʼ jbatik ta ventainel yuʼun li Jeovae (kʼelo 2 Pedro 3:9, 10). Li Jeovae tskoltautik sventa xkuch kuʼuntik kʼalal jaʼo chkil jvokoltike (Juan 4:23; kʼelo 1 Korintios 10:13).

 ¹⁸ Li Jeovae muʼyuk tsujutik sventa jaʼuk sventainutik. Yuʼun yakʼojbutik jun matanal, jaʼ ti xuʼ jnop jtuktik li kʼusi ta jpastike. Jkʼeltik batel kʼu yuʼun toj tsots skʼoplal li matanal taje.

19. 1) ¿Kʼusi matanal yakʼojbutik li Jeovae? 2) ¿Kʼu yuʼun skʼan jtojbetik ta vokol Jeova li matanal yakʼojbutike?

¹⁹ Li Jeovae chakʼ jnop jtuktik li kʼusi ta jpastike. Koliyal li matanal taje xuʼ jnoptik kʼusi ta jpas ta jkuxlejaltik xchiʼuk xuʼ jnoptik mi chijtun ta stojolal Dios o mi muʼyuk. Yuʼun mu xijkoʼolaj xchiʼuk li chonbolometike (Proverbios 30:24-28). Jech xtok, mu xijkoʼolaj ta makinaetik ti oy noʼox spajeb ti kʼu yelan laj yichʼik meltsanele. Li voʼotike xuʼ jnop jtuktik kʼu yelan ta jpas jtalelaltik, buchʼu chkamigointik xchiʼuk kʼusi ta jpas li ta jkuxlejaltike. Li Jeovae tskʼan ti xijmuyubaje.

20, 21. ¿Kʼusi ti mas lek xuʼ chkʼot ta nopel avuʼune?

²⁰ Li Jeovae tskʼan ti xakʼan ta sjunul avoʼontone (Mateo 22:37, 38). Li Jeovae xkoʼolaj ta jun totil, yuʼun li jun totile xmuyubaj kʼalal xi chal ta sjunul yoʼonton li xnichʼone: «Jkʼanojot», yuʼun muʼyuk tsuj xnichʼon sventa jech ch-albate. Li Jeova eke yakʼoj ti jnop jtuktik mi ta jkʼan xijtun ta stojolal o mi muʼyuk. Li Satanas, Adan xchiʼuk Evae kʼot ta nopel yuʼunik ti muʼyuk chchʼunbeik smantal li Jeovae. Li voʼote, ¿mi lek kʼusi ta xkʼot ta nopel avuʼun?

²¹ Li kʼusi mas lek xuʼ xkʼot ta nopel avuʼune jaʼ ti xatun ta stojolal li Jeovae. Ta smiyonal noʼox krixchanoetik kʼotem ta nopel yuʼunik ti tskontrainik li Satanase xchiʼuk avie jaʼ xa chtunik ta stojolal Jeova (Proverbios 27:11). Laj xa kiltik ti chkʼot yorail tslajes skotol vokoliletik li Diose xchiʼuk tskʼatajes ta paraiso spʼejel li balumile. ¿Kʼusi van skʼan xapas sventa xakuxi li ta Paraiso eke? Taje jaʼ ta jkʼeltik li ta yan kapituloe.