1, 2. 1) ¿Kʼu yuʼun chaval ti jaʼ jun matanal li orasione? 2) ¿Kʼu yuʼun tsots skʼoplal ti jnaʼtik kʼusi chal Vivlia ta sventa li orasione?

TOJ ECHʼ noʼox bikʼit li balumil mi ta jkoʼoltastik xchiʼuk skotol li kʼanaletik oy ta vinajele. Ta sat Jeovae «li mukʼtik lumetike xkoʼolajik kʼuchaʼal jpʼaj uni voʼ ta jun valte» (Salmo 115:15; Isaias 40:15). Melel onoʼox ti mu jtabetik smukʼul li vinajele, pe li Vivliae chal ti «Jeovae nopol oy ta stojolal skotol li buchʼutik tskʼanbeik vokole, skotol li buchʼutik tskʼanbeik vokol ta melele. Chakʼbe kʼusi oy ta yoʼontonik li buchʼutik chiʼtaate; chchikintabe kʼalal xvokolet tskʼanik koltaele xchiʼuk tskolta» (Salmo 145:18, 19). Oy jun mukʼta matanal jtaojtik, yuʼun xuʼ chkamigointik li Jeova ti jaʼ li Buchʼu skotol xuʼ yuʼun ti jaʼ la spas li vinajel balumile xchiʼuk ti oy ta yoʼonton chchikinta li j-orasiontike. Li orasione jaʼ jun matanal yakʼojbutik ta jujuntal li Jeovae.

² Sventa xchikinta j-orasiontik li Jeovae, skʼan jechuk jkʼopontik kʼuchaʼal oy ta yoʼontone. ¿Kʼuxi ta pasel li orasione? Jkʼeltik kʼusi chal li Vivliae.

3. ¿Kʼu yuʼun tsots skʼoplal ti xakʼopon li Jeovae?

³ ¿Kʼuxi jnaʼojtik ti oy ta yoʼonton xachiʼin ta loʼil li Jeovae? Nopbo skʼoplal kʼusi chalbutik Jeova ta Filipenses 4:6 xchiʼuk 7 (kʼelo). Oyot tajek ta yoʼonton li Buchʼu la spas li vinajel balumile xchiʼuk oy ta yoʼonton ti xavalbe kʼu yelan chavaʼi abae xchiʼuk li vokoliletik chanuptane.

4. ¿Kʼusi chkʼot ta pasel mi nopoltik ta jkʼopontik li Jeovae, xchiʼuk kʼu yuʼun?

 ⁴ Li orasione jaʼ tskoltautik sventa xkamigointik li Jeovae. Kʼalal nopoltik noʼox chalbe sbaik kʼusi tsvul-o yoʼontonik li buchʼu yamigo sbaike, ti kʼu yelan chaʼi sbaike o ti kʼusi tsvul-o yoʼontonike, mas to lek chamigoin sbaik. Taje jaʼ jech spasoj li Jeovae, yuʼun yalojbutik ta Vivlia kʼusi tsnop, kʼu yelan chaʼi sba xchiʼuk li kʼusi tspas ta jelavele. Kʼalal chapas orasione, xuʼ xavalbe Jeova li kʼusi oy ta yutil to avoʼontone. Mi nopoltik noʼox chakʼopon li Jeovae, mas to lek chavamigoin abaik (Santiago 4:8).

5. ¿Kʼuxi jnaʼojtik ti muʼyuk chchikinta skotol orasion li Jeovae?

⁵ ¿Mi chchikinta skotol orasion li Jeovae? Muʼyuk. Li ta skʼakʼalil j-alkʼop Isaiase, li Jeovae xi laj yalbe li j-israeletike: «Akʼo mi ep chapasik orasion, muʼyuk ta jchikinta; yuʼun solel balom chʼichʼ li akʼobike» (Isaias 1:15). Mi muʼyuk ta jkʼel jbatike, xuʼ van oy kʼusi jpastik ti mu xa  lekuk xkil-o jbatik xchiʼuk li Jeovae. Mi jech chkʼot ta pasele, muʼyuk xa chchikinta j-orasiontik li Jeovae.

6. 1) ¿Kʼu yuʼun toj tsots skʼoplal ti oyuk xchʼunel koʼontontike? 2) ¿Kʼuxi chkakʼtik ta ilel ti oy xchʼunel koʼontontike?

⁶ Mi ta jkʼantik chchikinta j-orasiontik li Jeovae, skʼan oyuk xchʼunel koʼontontik ta stojolal (Markos 11:24). Xi laj yal li jtakbol Pabloe: «Muʼyuk lek chilutik Dios mi chʼabal xchʼunel koʼontontike, yuʼun li buchʼu chnopaj ta stojolal Diose skʼan xchʼun ti oye xchiʼuk ti ch-akʼbat smotonik li buchʼutik ta sjunul yoʼonton tsaʼike» (Ebreos 11:6). Mu baluk noʼox ti xkaltik ti oy xchʼunel koʼontontik ta stojolal Jeovae, yuʼun te chkakʼtik ta ilel kʼalal skotol velta ta jchʼunbetik li smantaltake (kʼelo Santiago 2:26).

7. 1) ¿Kʼu yuʼun skʼan bikʼit chkakʼ jbatik xchiʼuk ti chij-ichʼvan ta mukʼ kʼalal ta jkʼopontik li Jeovae? 2) ¿Kʼuxi chvinaj ti ta sjunul koʼontontik ta jpastik orasione?

⁷ Kʼalal ta jkʼopontik li Jeovae, skʼan xij-ichʼvan ta mukʼ xchiʼuk skʼan bikʼit xkakʼ jbatik, ¿kʼu yuʼun? Jnoptik noʼox ti chbat jkʼopontik junuk ajvalile, ¿mi mu jechuk ti chkichʼtik ta mukʼ kʼalal ta jkʼopontike? Li Jeovae jaʼ li Dios ti skotol xuʼ yuʼune, jech oxal oy to mas srasonal sventa xkichʼtik ta mukʼ kʼalal ta jkʼopontike xchiʼuk ti bikʼit xkakʼ jbatike (Jenesis 17:1; Salmo 138:6). Jech xtok, skʼan ta sjunuluk koʼonton jkʼopontik xchiʼuk ti mu jchaʼaltik li kʼusi chkaltike (Mateo 6:7, 8).

8. ¿Kʼusi skʼan jpastik kʼalal oy kʼusi ta jkʼantik ta orasione?

⁸ Oy kʼusi yan skʼan jtsaktik ta venta, yuʼun mi oy kʼusi ta jkʼanbetik Jeova ta orasione, skʼan jechuk jpastik ek. Jnoptik noʼox ti ta jkʼanbetik Jeova ti akʼo xakʼbutik li kʼusi chtun kuʼuntik jujun kʼakʼale. Pe taje maʼuk skʼan xal ti te jmeyoj jkʼobtik ta jmalatik ti xakʼbutik skotol li Jeovae, yuʼun mi xuʼ kuʼuntik abtele, skʼan tsots xij-abtej xchiʼuk jchʼamtik kʼusiuk abtelal ti stakʼ jpastike (Mateo  6:11; 2 Tesalonisenses 3:10). Jech xtok, mi chkalbetik Jeova ti akʼo skoltautik sventa xkiktatik spasel kʼusi chopole, skʼan xkichʼ jpʼijiltik ek yoʼ mu yolbajuk chkakʼ jbatik ta preva (Kolosenses 3:5). Jkʼeltik batel kʼusi tsjakʼbe sbaik junantik krixchanoetik ta sventa li orasione.

9. 1) ¿Buchʼu skʼan jkʼopontik ta orasion? 2) ¿Kʼusi chakʼ kiltik Juan 14:6 ta sventa li orasione?

⁹ ¿Buchʼu skʼan jkʼopontik? Xi la xchanubtas ta spasel orasion yajchankʼoptak li Jesuse: «Jtotik ta vinajel» (Mateo 6:9). Taje chakʼ ta ilel ti jaʼ noʼox stuk Jeova skʼan jkʼopontike. Xi laj yal li Jesus eke: «Voʼon li beune, voʼon li melelune xchiʼuk voʼon li kuxlejalune. Muʼyuk buchʼu xuʼ xtal ta stojolal li Totile, jaʼ noʼox ta jventa» (Juan 14:6). Taje chakʼ ta ilel ti skʼan xijkʼopoj ta sbi li Jesuse, ¿kʼu yuʼun? Yuʼun mi ta jkʼantik akʼo xchikinta j-orasiontik li Jeovae, skʼan xkichʼtik ta mukʼ ta skoj li yabtel akʼbile. Jech kʼuchaʼal jchanojtik xae, li Jesuse ay ta balumil sventa spojutik ta mulil xchiʼuk ta lajelal (Juan 3:16; Romanos 5:12). Jech xtok, li Jesuse laj yichʼ biiltasel yuʼun Jeova kʼuchaʼal mero bankilal pale xchiʼuk ta jchapanvanej (Juan 5:22; Ebreos 6:20).

10. ¿Kʼu yelan skʼan xkakʼ jbatik kʼalal ta jpastik orasione?

¹⁰ ¿Kʼu yelan skʼan xkakʼ jbatik kʼalal ta jpastik orasione? Li Jeovae muʼyuk chal mi kejel skʼan jpastik orasion, mi vaʼal o mi chotolutik. Li Vivliae chal ti xuʼ kʼuk yelan oyutik kʼalal ta jpastik orasione, jaʼ noʼox venta mi chij-ichʼvan ta mukʼe (1 Kronikas 17:16; Neemias 8:6; Daniel 6:10; Markos 11:25). Li Jeovae jaʼ tsots skʼoplal chil mi ta koʼontontik chlokʼ li kʼusi chkaltike, maʼuk ti kʼu yelan kakʼoj batike. Xuʼ tsots ta jpastik orasion o mi ta koʼontontik noʼox. Xuʼ buyuk noʼox jpastik orasion  xchiʼuk ta kʼusuk ora, manchuk mi sak osil o mi ikʼ osil. Xuʼ jpʼel koʼontontik ti chchikinta j-orasiontik Jeova akʼo mi mu xaʼi li yantike (Neemias 2:1-6).

11. ¿Kʼusi xuʼ chkal ta j-orasiontik?

¹¹ ¿Kʼusi xuʼ xkal ta j-orasiontik? Xuʼ kʼusiuk noʼox xkalbetik Jeova mi jaʼ jech tskʼan yoʼontone. Xi chal li Vivliae: «Kʼusiuk noʼox ti ta jkʼanbetike chaʼibutik mi jech ta jkʼanbetik jech kʼuchaʼal tskʼan yoʼontone» (1 Juan 5:14). ¿Mi xuʼ xkalbetik li kʼusi ta jkʼan jtuktike? Xuʼ, yuʼun jaʼ jech skʼan jkʼopontik kʼuchaʼal kamigotik li Jeovae. Xuʼ xkalbetik skotol li kʼusi ta jnoptike xchiʼuk ti kʼu yelan chkaʼi jbatike (Salmo 62:8). Jech xtok, xuʼ jkʼanbetik xchʼul espiritu yoʼ jpastik li kʼusitik leke (Lukas 11:13). Pe maʼuk noʼox, yuʼun xuʼ jkʼanbetik jpʼijiltik sventa lekuk kʼusi chkʼot ta nopel kuʼuntik xchiʼuk xuʼ jkʼanbetik kipaltik sventa xkuch kuʼuntik li vokoliletike (Santiago 1:5). Skʼan xijvokolet ta skʼanbel perton (Efesios 1:3, 7). Xuʼ jpastik orasion ta stojolal yantik, kutsʼ kalaltik xchiʼuk li ermanoetik ta tsobobbaile (Echos 12:5; Kolosenses 4:12).

12. ¿Kʼusi mas tsots skʼoplal skʼan xkal ta j-orasiontik?

¹² ¿Kʼusi mas tsots skʼoplal skʼan xkal ta j-orasiontik? Jaʼ ti jtatik ta alel li Jeovae xchiʼuk li kʼusi oy ta yoʼontone. Skʼan ta sjunuluk koʼontontik jtojbetik ta vokol Jeova skotol li kʼusi spasoj ta jtojolaltike (1 Kronikas 29:10-13). Kʼalal la xchanubtas yajchankʼoptak ta spasel orasion li Jesuse, laj yal li kʼusi mas tsots skʼoplal skʼan chkal ta j-orasiontike (kʼelo Mateo 6:9-13). Li Jesuse laj yal ti jaʼ baʼyel skʼan jkʼantik ti akʼo xichʼ chʼultajesel li sbi Diose, jaʼ xkaltik, ti chʼuluk xichʼ ilele. Laj to yal noxtok ti akʼo jkʼantik ti taluk li Ajvalilal yuʼune xchiʼuk ti kʼotuk ta pasel li kʼusi oy ta yoʼonton ta sventa balumile. Li Jesuse laj yal ti xuʼ jkʼantik li kʼusi chtun kuʼuntik mi laj xa ox  jkʼanbetik li kʼusi mas tsotsik skʼoplale. Kʼalal baʼyel chkalbetik skʼoplal Jeova li ta j-orasiontike xchiʼuk li kʼusi oy ta yoʼontone, chkakʼtik ta ilel ti jaʼ mas to tsots skʼoplal chkiltike.

13. ¿Kʼu sjalil skʼan jpastik orasion?

¹³ ¿Kʼu sjalil skʼan jpastik orasion? Li Vivliae muʼyuk chal kʼu sjalil skʼan jpastik orasion. Ta skoj ti jeltos li jkuxlejaltike, xuʼ jlikel noʼox jpastik orasion o xuʼ jal  jpastik xtok. Mi ta xijveʼe xuʼ jlikel noʼox jpastik orasion, pe mi oy kʼusi ta jtojbetik ta vokol li Jeovae o mi chkalbetik li jvokoltike, xuʼ mas jal jkʼopontik (1 Samuel 1:12, 15). Junantik krixchanoetik ta skʼakʼalil Jesuse jal tajek tspasik orasion sventa labaluk sba xilik li yantike, pe mu jechuk ta jpastik li voʼotike (Lukas 20:46, 47). Li Jeovae muʼyuk labal sba chil mi jech ta jpastik orasione, yuʼun jaʼ tstsak ta venta mi ta sjunul koʼonton ta jpastik.

14. 1) ¿Mi nopoltik skʼan jpastik orasion? 2) ¿Kʼusi chakʼ kiltik ta stojolal li Jeovae?

¹⁴ ¿Mi nopoltik skʼan jpastik orasion? Li Jeovae chalbutik ti xuʼ nopoltik noʼox jkʼopontike. Xi chal li Vivliae: «Pasilanik orasion», «pasilanik-o me orasion» xchiʼuk «skotoluk me ora xapasik orasion» (Mateo 26:41; Romanos 12:12; 1 Tesalonisenses 5:17). Li Jeovae ta skotol ora  chchikinta li j-orasiontike. Jaʼ yuʼun, skotol kʼakʼal xuʼ jtojbetik ta vokol ti skʼanojutike xchiʼuk li slekil yoʼontone. Xuʼ jkʼanbetik akʼo sbeiltasutik, akʼo xakʼ kipaltik xchiʼuk ti akʼo spat koʼontontike. Mi ep sbalil chkiltik li matanal akʼbilutik ti jaʼ li orasione, skotol ora ta jkʼopontik li Jeovae.

15. ¿Kʼu yuʼun skʼan xkaltik «jechuk» o «amen» kʼalal mi tsuts li orasione?

¹⁵ ¿Kʼu yuʼun skʼan xkaltik «jechuk» o «amen» kʼalal mi tsuts li orasione? Kʼalal chkaltik li jpʼel kʼop taje, chkakʼtik ta ilel ti melel li kʼusi laj kal ta j-orasiontike (Salmo 41:13). Jech noxtok, li Vivliae chal ti skʼan xkaltik «jechuk» kʼalal oy buchʼu yan tspas orasione, xuʼ tsots xkaltik o mi ta koʼontontik noʼox. Kʼalal jech ta jpastike, jaʼ svinajeb ti lek chkaʼitik li kʼusi laj yichʼ alel ta orasione (1 Kronikas 16:36; 1 Korintios 14:16).

16. ¿Mi tstakʼ j-orasiontik li Diose? Albo smelolal.

¹⁶ ¿Mi tstakʼ j-orasiontik li Diose? Tana, li Vivliae chal ti chchikinta j-orasiontik li Jeovae xchiʼuk ti tstakʼbutike (Salmo 65:2; Isaias 30:19). Li Jeovae chchikintabe s-orasion ta smiyonal noʼox krixchanoetik ti ta sjunul yoʼonton tspasike xchiʼuk ta jeltos kʼu yelan tstakʼ.

17. Li Jeovae, ¿kʼuxi tstunes yaj-anjeltak xchiʼuk yajtuneltak sventa tstakʼ j-orasiontik?

¹⁷ Li Jeovae tstunes yaj-anjeltak xchiʼuk yajtuneltak sventa tstakʼ li j-orasiontike (Ebreos 1:13, 14). Oy krixchanoetik ti la spasik orasion sventa xkoltaatik ta yaʼibel smelolal li Vivliae xchiʼuk mu ta sjaliluke kʼot vulaʼanatuk yuʼun stestigotak Jeova. Taje chakʼ ta ilel ti jaʼ yakal tsbeiltas cholmantal ta spʼejel balumil li anjeletike (kʼelo Apokalipsis 14:6). Li voʼotik eke oy jkʼanojbetik Jeova ti akʼo skoltautik ta jvokoltik o kʼalal oy kʼusi chtun  kuʼuntike xchiʼuk jaʼ van la skoltautik junuk ermano li ta tsobobbaile (Proverbios 12:25; Santiago 2:16).

18. Li Jeovae, ¿kʼuxi tstunes xchʼul espiritu xchiʼuk Vivlia sventa tstakʼ j-orasiontik?

¹⁸ Yan kʼusi tstunes Jeova sventa tstakʼ j-orasiontike jaʼ li xchʼul espiritue. Kʼalal ta jkʼanbetik Jeova ti akʼo skoltautik ta stsalel jvokoltike, tstunes xchʼul espiritu sventa sbeiltasutik xchiʼuk tstsatsubtasutik (2 Korintios 4:7). Jech xtok, li Jeovae tstunes Vivlia sventa tstakʼ li j-orasiontike xchiʼuk ti lekuk kʼusi chkʼot ta nopel kuʼuntike. Kʼalal ta jchantike, xuʼ van ta jtatik junuk teksto ti tspat koʼontontike. Li Jeovae xuʼ tstunes junuk ermano sventa xakʼ sloʼil ta tsobajel ti tskoltautike. Xuʼ chtunesatik xtok li moletik ta tsobobbail sventa xakʼbutik beiltaseletik ta Vivlia (Galatas 6:1).

19. ¿Kʼu yuʼun xuʼ van jnoptik ti muʼyuk tstakʼ j-orasiontik li Jeovae?

¹⁹ ¿Mi oy ajakʼojbe aba kʼu yuʼun muʼyuk to stakʼoj a-orasion li Jeovae? Mi jeche, skʼan teuk ta ajol ti jaʼ snaʼoj stuk kʼusi ora xchiʼuk kʼuxi tstakʼ li j-orasiontike. Li Jeovae snaʼoj lek kʼusi chtun kuʼuntik. Jech oxal, sventa xakʼ venta Jeova ti tsots skʼoplal li kʼusi ta jkʼantike xchiʼuk ti oy xchʼunel koʼontontik ta stojolale, skʼan jkʼanilantik ta orasion (Lukas 11:5-10). Bateltike muʼyuk jmalaojtik ti kʼu yelan tstakʼ j-orasiontik li Jeovae. Jnopbetik skʼoplal liʼe, xuʼ van ta jkʼanbetik Jeova ti akʼo skoltautik mi oy kʼusi tsots yakal ta jnuptantike, pe li Jeovae xuʼ van muʼyuk tslajes li jvokoltike, pe xuʼ chakʼ kipaltik sventa xkuch batel kuʼuntik (kʼelo Filipenses 4:13).

20. ¿Kʼu yuʼun skʼan nopoltik noʼox jpastik orasion?

²⁰ Jamal xvinaj ti jaʼ jun mukʼta matanal yakʼojbutik Jeova li orasione. Xuʼ jpʼel koʼontontik ti chaʼibutik li Jeovae (Salmo 145:18). Mi ta sjunul koʼontontik ta jpastik orasione, mas to lek chkamigoin jbatik xchiʼuk li Jeovae.