1, 2. ¿Buchʼutik la stʼuj ta yamigo li Jeovae?

¿BUCHʼU van chatʼuj ta avamigo? Jaʼ chatʼuj li buchʼu lek xavil aba xchiʼuke, ti chakʼupin kʼalal te achiʼuke xchiʼuk ti lek xavilbe li stalelaltake.

² Li Jeovae la stʼuj junantik krixchanoetik sventa xkʼot ta yamigotak. Jun ti buchʼu kʼot ta yamigo Jeovae jaʼ li Abraane (Isaias 41:8; Santiago 2:23). Li ajvalil David eke kʼot ta yamigo li Diose, yuʼun toj lek ilat (Echos 13:22). Li Jeovae xi laj yalbe skʼoplal li j-alkʼop Daniele: «Toj lek kʼanbilot». Jaʼ xkaltik, ti toj ep sbalil laj yil li j-alkʼope (Daniel 9:23).

3. ¿Kʼu yuʼun kʼotik ta yamigo Jeova li Abraan, David xchiʼuk Daniele?

³ ¿Kʼu yuʼun kʼotik ta yamigo Jeova li Abraan, David xchiʼuk Daniele? Xi albat yuʼun Jeova li Abraane: «La achikinta li kʼusi laj kalbote» (Jenesis 22:18). Taje chakʼ ta ilel ti jaʼ chamigoin Jeova li buchʼutik bikʼit chakʼ sbaike xchiʼuk ti chchʼunik mantale. Xuʼ xkʼot ta yamigo Jeova sjunul jteklum xtok. Xi albat li jteklum Israele: «Chʼunik li kʼusi chkale, vaʼun voʼon chikʼot ta Adiosik xchiʼuk chakʼotik ta jteklumal» (Jeremias 7:23). Li avie, muʼyuk jelem-o, yuʼun mi chakʼan chakʼot ta yamigo li Jeovae, skʼan xachʼunbe smantal.

4, 5. ¿Kʼu yelan tskolta yamigotak li Jeovae?

⁴ Li Vivliae chal ti Jeovae tskʼel kʼuxi «chakʼbe ta ilel stsatsal sventa skolta li buchʼu ta sjunul yoʼonton tukʼ chakʼ sba ta stojolale» (2 Kronikas 16:9). Xi jamal chalbe yamigotak  Jeova li ta Salmo 32:8: «Ta jpʼijubtasot xchiʼuk ta jchanubtasot».

⁵ Oy jun kajkontratik ti oy sjuʼel xchiʼuk ti mu skʼan ti xkamigointik li Jeovae. Pe li Jeovae oy ta yoʼonton tskoltautik (kʼelo Salmo 55:22). Ta sjunul koʼontontik chijtun ta stojolal Dios yuʼun jaʼ kamigotik xchiʼuk tukʼ chkakʼ jbatik ta stojolal akʼo mi tsots chkil jvokoltik. Jaʼ jech jpʼel koʼontontik kʼuchaʼal li Davide, yuʼun xi laj yalbe skʼoplal li Jeovae: «Muʼyuk buchʼu xuʼ svuyilanun, yuʼun te oy ta jbatsʼikʼob» (Salmo 16:8; 63:8). ¿Kʼusi tspas Satanas sventa mu xijkʼot ta yamigo li Jeovae?

6. ¿Kʼusi chal Satanas ta stojolal li krixchanoetike?

⁶ Li ta kapitulo 11 laj kiltik ti kontrainat yuʼun Satanas li Jeovae xchiʼuk laj yal ti tsjut kʼope. Jech xtok, li Satanase laj yal ti muʼyuk tukʼ kʼusi tspas li Jeovae, yuʼun mu la xakʼ ti tsnop stukik kʼusi lek xchiʼuk kʼusi chopol li Adan xchiʼuk Evae. Li slivroal Jobe chchanubtasutik ti jech-o chakʼ ta preva li buchʼutik tskʼan chamigoinik li Jeovae. Li Satanase chal ti krixchanoetike chtunik ta stojolal Dios ta skoj noʼox ti oy kʼusi ch-akʼbatike, maʼuk ti yuʼun skʼanojik li Diose. Jech xtok, laj yal ti oy la kʼusi xuʼ spas sventa stoy sbaik ta stojolal Jeova buchʼuuk noʼox krixchanoal. Jkʼeltik kʼusi xuʼ jchantik ta stojolal li Jobe xchiʼuk ti kʼu yelan koltaat yuʼun Jeovae.

7, 8. 1) ¿Kʼusi tsnop Jeova ta stojolal li Jobe? 2) ¿Kʼusi laj yal Satanas ta stojolal li Jobe?

⁷ ¿Buchʼu jaʼ li Jobe? Jaʼ jun lekil vinik ti kuxi leʼ xa ta 3,600 jabile. Li Jeovae laj yal ti muʼyuk yan krixchano ti xkoʼolaj kʼuchaʼal Job li ta balumile. Li Jobe «xiʼtaoj Dios xchiʼuk spʼajoj li kʼusi chopole» (Job 1:8). Li Jeovae laj yal ti jaʼ jun melel amigoile.

 ⁸ Li Satanase laj yal ti Jobe chtun la ta stojolal Dios ta skoj noʼox ti oy kʼusi tskʼane. Xi laj yalbe li Jeovae: «¿Mi mu ajoyojuk lek ta mok sventa xachabi xchiʼuk li yutsʼ yalale xchiʼuk skotol li kʼusi oy yuʼune? Avakʼojbe bendision li yabtel yok skʼobe, jech xtok, pʼolem tajek ta balumil li stsʼunbal chonbolomtake. Pe akʼo akʼob avil ta stojolal xchiʼuk pojbo avil skotol li kʼusi oy yuʼune, vaʼun te chavil ti chchopol kʼoptaot ta asate» (Job 1:10, 11).

9. Li Jeovae, ¿kʼusi laj yakʼ ti akʼo spas li Satanase?

⁹ Li Satanase laj yal ti Jobe chtun la ta stojolal Dios ta skoj li kʼusi ch-akʼbate. Laj yal noxtok ti oy la kʼusi xuʼ spas sventa stoy sba ta stojolal Dios li Jobe. Li Jeovae mu xchʼun jsetʼuk li kʼusi chal Satanase akʼo mi jech laj yakʼ ti xichʼ akʼel ta preva li yajtunele. Vaʼun, jaʼ jech xuʼ xakʼ ta ilel Job ti chtun ta stojolal Jeova ta skoj ti skʼanoje.

10. 1) ¿Kʼu yelan akʼbat svokol yuʼun Satanas li Jobe? 2) ¿Kʼusi kʼot ta nopel yuʼun li Jobe?

¹⁰ Li baʼyel vokolil laj yakʼbe Job li Satanase, jaʼ ti laj yakʼ elkʼanbatuk junantik xchonbolomtak xchiʼuk ti chamuk li skomenale. Ta tsʼakale, laj yakʼ ti xmilbat jutuk mu skotoluk yajtuneltak li Jobe. Chʼay skotol li kʼusi x-ayan yuʼune. Ta slajeb une, li Satanase laj yakʼ chamuk li lajuneb xnichʼnabtak Job ta jun tsatsal ikʼ. Akʼo mi jech, li Jobe tukʼ-o laj yakʼ sba. Xi chal li Vivliae: «Akʼo mi ep kʼusi kʼot ta stojolal li Jobe, muʼyuk la saʼ smul xchiʼuk muʼyuk laj yakʼbe smulin li Diose» (Job 1:12-19, 22).

11. 1) ¿Kʼusi to yan vokolil akʼbat yuʼun Satanas li Jobe? 2) ¿Kʼusi kʼot ta nopel yuʼun li Jobe?

¹¹ Pe muʼyuk te paj-o li Satanase, yuʼun xi to la xchibal kʼopta li Jeovae: «Pe akʼo akʼob avil ta stojolal xchiʼuk pikbo li sbakil xchiʼuk sbekʼtale, vaʼun te chavil ti chchopol kʼoptaot ta asate». Li Satanase laj yakʼbe jun tsatsal chamel  li Jobe (Job 2:5, 7). Pe jaʼuk li Jobe tukʼ-o laj yakʼ sba ta stojolal li Jeovae xchiʼuk laj yal ti tukʼ-o chakʼ sba jaʼ to mi chame (Job 27:5).

12. ¿Kʼuxi laj yakʼ ta ilel Job ti tsjut kʼop li Satanase?

¹² Li Jobe mu snaʼ jsetʼuk mi oy kʼusi xchibal kʼoptaoj li Satanase xchiʼuk mu snaʼ kʼu yuʼun ti yakal chil tajek svokole. La sta ta nopel ti jaʼ yakal ch-akʼbat svokol yuʼun li Jeovae (Job 6:4; 16:11-14). Akʼo mi ep laj yil svokol li Jobe, pe tukʼ-o laj yakʼ sba. Jamal vinaj ti laj yamigoin Jeova ta skoj ti skʼanoje, maʼuk ta skoj ti oy kʼusi tstae. Skotol li kʼusi laj yal Satanas ta stojolal li Jobe jecheʼ jutbil kʼopetik.

13. ¿Kʼusi kʼot ta pasel ta skoj ti tukʼ laj yakʼ sba li Jobe?

¹³ Li Jobe tukʼ laj yakʼ sba ta stojolal Dios akʼo mi mu snaʼ jsetʼuk kʼusi yakal chkʼot ta pasel li ta vinajele. Jaʼ jech laj yakʼ ta ilel ti chopol tajek li Satanase. Li Jeovae laj yakʼbe epal bendision Job ta skoj ti jaʼ yamigoe xchiʼuk ti tukʼ laj yakʼ sbae (Job 42:12-17).

14, 15. ¿Kʼu yelan tsjutbe smul skotol krixchanoetik li Satanase?

¹⁴ Li kʼusi kʼot ta xkuxlejal Jobe toj ep kʼusi chakʼ jchantik. Yuʼun li avie, jech-o tsjutbe smul skotol yajtuneltak Dios li Satanase. Chal ti chijtun la ta stojolal Dios ta skoj ti oy kʼusi chakʼbutike. Xi laj yal li Satanase: «Kʼalal oy buchʼu chcham xae, xuʼ xakʼ skotol kʼusi oy yuʼun sventa kuxul xkom» (Job 2:4). Taje chakʼ ta ilel ti tsjutbe smul skotol krixchanoetik li Satanase, maʼuk noʼox li Jobe. Kʼalal ta sienal xa ox jabil slajel li Jobe, li Satanase jech-o chchopol kʼopta li Jeovae xchiʼuk tsjutbe smul li yajtuneltake. Xi chal Proverbios 27:11: «Pʼijan me, kuni nichʼon, vaʼun chmuyubaj avuʼun li koʼontone xchiʼuk xuʼ jtakʼbe sutel li buchʼu tsaʼun ta kʼope», jaʼ xkaltik, ti chlabanat o ti chchopol kʼoptaate.

 ¹⁵ Xuʼ chanop mi chatun ta stojolal Jeova, mi chakʼot ta yamigo xchiʼuk mi tukʼ chavakʼ abae. Mi jech chapase, chavakʼ ta ilel ti tsjut kʼop li Satanase. Xuʼ van oy kʼusi persa skʼan xajel li ta akuxlejal sventa xavamigoin li Diose. Pe jaʼ li kʼusi mas lek xuʼ chkʼot ta nopel avuʼune. Skʼan tukʼ xavakʼ aba mi jech chkʼot ta nopel avuʼune, yuʼun li Satanase chal ti muʼyuk tukʼ chavakʼ aba ta stojolal Jeova mi tsots chavil avokole. Li stuke chakʼ tajek yipal sventa mu tukʼuk xavakʼ aba. ¿Kʼuxi tspas?

16. 1) ¿Kʼusi tspas Satanas sventa mu xtunik ta stojolal Jeova li krixchanoetike? 2) ¿Kʼusi van xuʼ tspas Satanas sventa mu xatun ta stojolal Jeova?

¹⁶ Ep kʼusitik tstunes Satanas sventa mu xkamigointik li Diose. Bateltike, jaʼ jech tskʼan tstsakutik kʼuchaʼal «jkot leon ti x-avete, yuʼun tskʼan oy buchʼu tsbikʼ» (1 Pedro 5:8). Skʼan mu labaluk xavaʼi mi oy avamigotak o avutsʼ avalal o yan krixchanoetik ti chalbot akʼo xavikta xchanel li Vivliae xchiʼuk ti xavikta spasel li kʼusi leke. Xuʼ van xkoʼolaj chavaʼi ti skontrainoxuke (Juan 15:19, 20). * Jech xtok, li Satanase «tspʼis sba ta jun anjel ti xojobaj noʼoxe» xchiʼuk tskʼan tsloʼlautik sventa mu jchʼunbetik smantal Jeova (2 Korintios 11:14). Pe oy yan kʼusi tstunes li Satanase, yuʼun tskʼan ti jnoptik ti mu kʼusi xijtun-oe xchiʼuk ti mu onoʼox xuʼ xijtun ta stojolal li Jeovae (Proverbios 24:10).

17. ¿Kʼu yuʼun ta jchʼunbetik smantal Jeova?

¹⁷ Kʼalal ta jchʼunbetik smantal li Jeovae, chkakʼtik ta  ilel ti tsjut kʼop li Satanase. ¿Kʼusi van tskoltautik sventa jchʼunbetik smantal li Jeovae? Xi chal li Vivliae: «Skʼan xakʼan ta sjunul avoʼonton li Jeova Dios avuʼune, ta sjunul akuxlejal xchiʼuk ta sjunul avipal» (Deuteronomio 6:5). Ta jchʼunbetik smantal Jeova ta skoj ti jkʼanojtike xchiʼuk chlokʼ ta koʼontontik spasel skotol kʼusi tskʼanbutik kʼalal mas ta jkʼantike. Xi laj yal li jtakbol Juane: «Liʼe jaʼ smelolal ti jkʼanojtik li Diose: ti jchʼunbetik li smantaltake; mu toj tsotsuk ta chʼunbel li smantaltake» (1 Juan 5:3).

18, 19. 1) ¿Kʼusitik yaloj Jeova ti chopol chile? 2) ¿Kʼu yuʼun jnaʼojtik ti muʼyuk tskʼanbutik Jeova li kʼusi mu spas kuʼuntike?

¹⁸ Li Jeovae chalbutik ti oy kʼusitik chopolike. Xuʼ xakʼel junantik skʼelobil li ta rekuadro  «Pʼajo li kʼusi spʼajoj Jeovae». Xuʼ van chanop ti muʼyuk chopol skotol li kʼusi te chalbe skʼoplale. Mi lik achan li tekstoetik ta Vivlia ti te talemike xchiʼuk mi la nopbe skʼoplale, chavakʼ venta ti toj lek mi ta jchʼunbetik smantaltak Jeovae. Xuʼ van chavakʼ  venta noxtok ti oy kʼusi skʼan xajel li ta akuxlejale xchiʼuk bateltike xuʼ van vokol chavaʼi sjelel. Mi la apase, chata xkuxetel avoʼonton xchiʼuk chamuyubaj jech kʼuchaʼal li yamigotak Jeova ti tukʼ yakʼoj sbaike (Isaias 48:17, 18). ¿Kʼu yuʼun jnaʼojtik ti xuʼ chjel li jkuxlejaltike?

¹⁹ Muʼyuk tskʼanbutik li kʼusi mu spas kuʼuntik li Jeovae (Deuteronomio 30:11-14). Li Jeovae jaʼ jlekil amigotik xchiʼuk jaʼ noʼox stuk ti mas lek xojtikinutike. Snaʼoj kʼu yelan jtalelaltik xchiʼuk mi oy to kʼusi skʼan jtukʼibtastike (Salmo 103:14). Xi la spat oʼontonal li jtakbol Pabloe: «Pe tukʼ li Diose, muʼyuk chakʼ ti akʼo xavichʼik akʼel ta preva mi mu stsʼik avuʼunike, akʼo mi yakal chavichʼik akʼel ta preva, li Diose chakʼ avilik xtok kʼuxi xuʼ xakolik sventa xkuch avuʼunik» (1 Korintios 10:13). Xuʼ jchʼuntik ti chakʼ kipaltik Jeova sventa jpastik li kʼusi leke. Jech xtok, sventa tstsal kuʼuntik li vokoliletike, chakʼbutik «li juʼelal ti mu kʼusi xkoʼolaj-oe» (2 Korintios 4:7). Li Pabloe laj yichʼ  koltael yuʼun Jeova kʼalal tsots laj yil svokole. Jaʼ yuʼun xi laj yale: «Oy jtsatsal sventa jpas skotol ta skoj li buchʼu chakʼbun juʼele» (Filipenses 4:13).

20. ¿Kʼusi stalelaltak Jeova ti skʼan jchanbetike, xchiʼuk kʼu yuʼun?

²⁰ Sventa xijkʼot ta yamigo Jeovae, maʼuk noʼox bal mi ta xkiktatik spasel li kʼusi chopole, oy to kʼusi skʼan jpastik (Romanos 12:9). Yuʼun li Jeova xchiʼuk yamigotake koʼol kʼusi skʼanojik. Maʼuk noʼox, yuʼun li yamigotak Jeovae chchanbeik stalelal jech kʼuchaʼal li «kʼanelal, kuxetel oʼontonal, jun oʼontonal, smalael, yutsil oʼontonal, slekil oʼontonal, xchʼunel oʼontonal, manxoal xchiʼuk pajesejbail» (Galatas 5:22, 23). Sventa xanaʼ kʼu yelan li yamigotak Jeovae, kʼelo Salmo 15:1 kʼalal ta 5.

21. ¿Kʼusi tskoltaot sventa xachanbe li skʼupil talelaltak Jeovae?

²¹ ¿Kʼusi tskoltaot sventa xachanbe li skʼupil talelaltak Jeovae? Jaʼ ti xanaʼ kʼusi skʼanoj li Jeovae. Pe sventa spas avuʼune, skʼan xanopes aba skʼelel xchiʼuk xchanel li Avivliae (Isaias 30:20, 21). Mi jech chapase, mas to chlik akʼan li Jeovae xchiʼuk mas to ch-ayan ta avoʼonton xchʼunbel li smantale.

22. ¿Kʼusi lek chkʼot ta pasel mi ta jchʼunbetik smantal li Jeovae?

²² Kʼalal ta jel li jkuxlejaltike, xkoʼolaj ti ta jlokʼtik jlikuk mol kʼuʼil xchiʼuk ti ta jlaptik jlikuk achʼ kʼuʼile. Xi onoʼox chal li Vivliae: ‹Lokʼik li amol talelalike jaʼ lapik li achʼ talelale› (Kolosenses 3:9, 10). Xuʼ van mu kʼunuk ta pasel taje, pe li Jeovae jamal yaloj ti chakʼbutik jmotontik mi ta jel jkuxlejaltik xchiʼuk mi ta jchʼunbetik smantale (Salmo 19:11). Chʼunbo smantal Jeova ta skoj ti akʼanoje maʼuk ta skoj ti oy kʼusi chatae. Mi jech chapase, chakʼot ta yamigo li Jeovae xchiʼuk jamal chavakʼ ta ilel ti tsjut kʼop li Satanase.