Kʼelo li kʼusi yichʼoje

Batan ta saʼobil

KAPITULO 56

¿Kʼusi ti tsokesat-o ta melel li jun krixchanoe?

¿Kʼusi ti tsokesat-o ta melel li jun krixchanoe?

MATEO 15:1-20 MARKOS 7:1-23 JUAN 7:1

  • JAMAL LAJ YAL JESUS TI CHOPOL LI KʼUSITIK NOPEM XAʼI TSPAS KRIXCHANOETIKE

Poʼot xa li kʼin Koltael ta sjabilal 32 ta jkʼakʼaliltike, jaʼo mu xokob tajek li Jesus ta skoj ti yakal ta chanubtasvanej ta Galileae. Vaʼun yikʼaluk van la stam batel sbe ta Jerusalen sventa chbat ta kʼin Koltael kʼuchaʼal chal li Smantal Diose. Pe yichʼoj spʼijil bat, yuʼun tskʼan chmilat yuʼun li judaetike (Juan 7:1). Vaʼun sut tal ta Galilea kʼalal laj yoʼontone.

Jaʼo van te oy ta Kapernaum li Jesus kʼalal te kʼotik li jfariseoetik xchiʼuk li jchanubtasvanejetik ta Mantal ti likemik tal ta Jerusalene. ¿Kʼusi van bat spasik te? Yuʼun yakal tskʼelik kʼusi tsabeik-o smul ta sventa relijion li Jesuse. Xi la sjakʼbeike: «¿Kʼu yuʼun muʼyuk tstsakik ta mukʼ avajchankʼoptak li kʼusitik nopem xaʼi tspas krixchanoetik ta voʼnee? Jech kʼuchaʼal liʼe, muʼyuk bu tspok skʼobik kʼalal yuʼun xa chveʼike» (Mateo 15:2). Muʼyuk bu laj yalbe steklumal Dios ti akʼo spasik li kʼusi nopem xaʼiik jech kʼuchaʼal ti «kʼalal to ta xukʼub tspok li skʼobike» (Markos 7:3). Pe jaʼ jun tsatsal mulil chil jfariseoetik li buchʼu mu jechuk tspase.

Muʼyuk la stakʼ ta ora Jesus li kʼusi la sjakʼ jfariseoetike, moʼoj, yuʼun jaʼ laj yalbe smelolal ti yolbaj muʼyuk chchʼunbeik Smantal li Diose. Xi la sjakʼe: «¿Kʼu yuʼun muʼyuk chatsakik ta mukʼ ek li smantal Dios ta skoj li kʼusitik nopem xavaʼiik spasele?». Xi to laj yale: «Jech kʼuchaʼal liʼe, xi laj yal li Diose: ‹Ichʼo ta mukʼ atot ameʼ›, xchiʼuk xi laj yale: ‹Tsta slajel li buchʼu chchopol kʼopoj ta stojolal stot o smeʼe›. Pe xi chavalik li voʼoxuke: ‹Buchʼuuk noʼox ti xi chalbe stot o smeʼe: «Li kʼusi oy kuʼune laj xa kal chkakʼbe Dios, jech oxal mu xa xuʼ jtunes sventa ta jkoltaot-o», mu xa persauk xichʼ ta mukʼ jsetʼuk li stote›» (Mateo 15:3-6; Éxodo 20:12; 21:17).

Chalik jfariseoetik ti jaʼ xa la yuʼun templo skotol li kʼusitik yaloj chakʼbeik ta smoton Diose, mi takʼin o yan kʼusitik yuʼunik, jaʼ yuʼun mu xa la stakʼ stunesik ta yan kʼusitik. Pe ta melel, te to oy ta skʼob jun krixchano li kʼusi yaloj xa chakʼbe ta smoton Diose. Jech kʼuchaʼal liʼe, xuʼ xal jun nichʼonil ti jaʼ jun «korvan» li stakʼin o kʼusitik oy yuʼune, jaʼ xkaltik, jtos matanal ti albil xa chichʼ akʼel ta smoton Diose o ti chichʼ akʼel ta temploe, vaʼun jaʼ xa la chichʼ akʼel ta persa ta templo li matanale. Akʼo mi jech, li stakʼin xchiʼuk li kʼusitik oy yuʼun li jun nichʼonile xuʼ to stunes, pe chal jfariseoetik ti mu xa la stakʼ stunesik sventa skolta stot smeʼik ti mol meʼelik xae xchiʼuk ti skʼanik koltaele. Vaʼun jaʼ jech muʼyuk xa bu tspasik li kʼusi sbainojike (Markos 7:11).

Ta melel, oy lek srasonal ti chopol tajek chaʼi Jesus ti tsjelbeik smelolal li Smantal Diose, jaʼ yuʼun xi laj yale: «Kʼalal jech chapasike jaʼ jech muʼyuk sbalil avuʼunik li skʼop Dios ta skoj li kʼusitik nopem xavaʼiik spasele. Jloʼlavanejetik, ta melel jaʼ akʼoplalik li kʼusi xi laj yal j-alkʼop Isaiase: ‹Li jteklum liʼe ta yeik noʼox chichʼikun ta mukʼ, pe li yoʼontonike nom tajek oy ta jtojolal. Muʼyuk sbalil ti chichʼikun-o ta mukʼe, yuʼun jaʼ noʼox smantaltak krixchanoetik li kʼusi chakʼik ta chanele›». Pe muʼyuk kʼusi xalik li jfariseoetik kʼalal jech tsots albatik mantal yuʼun li Jesuse. Vaʼun laj yalbe epal krixchanoetik ti akʼo xnopajik tale. «Chikintaik xchiʼuk aʼibeik smelolal liʼe», xut. Vaʼun xi laj yalbee: «Maʼuk tsokesat-o li kʼusi ch-och ta ye jun krixchanoe, jaʼ tsokesat-o li kʼusi chlokʼ ta yee» (Mateo 15:6-11; Isaías 29:13).

Vaʼun kʼalal kʼotik xaʼox ta nae, xi la sjakʼbeik Jesus li jchankʼopetike: «¿Mi xanaʼ ti la smak yok jfariseoetik ta skoj li kʼusi laj avale?». Xi la stakʼe: «Chichʼ bulel skotol li teʼ ti bu maʼuk stsʼunoj Jtot ta vinajele. Mu xatukʼulanik. Maʼsat jbeiltasvanejetik maʼ leʼe. Yuʼun mi maʼsat li buchʼu tsbeiltas jun maʼsat vinike xchaʼvoʼalik chbalchʼujik ochel ta chʼen» (Mateo 15:12-14).

Yikʼaluk van labal sba laj yaʼi Jesus kʼalal oy kʼusi la sjakʼ Pedro ta skoj ti tskʼan tsnaʼik ek li yan jchankʼopetike, yuʼun xi laj yale: «Jambo kaʼikutik smelolal» ti kʼusi tsok-o li jun krixchanoe. Xi la stakʼ li Jesuse: «¿Mi mu xavakʼik venta ti ch-echʼ ta xchʼut li kʼusi ch-och ta ye jun krixchanoe xchiʼuk ti chlokʼ batel ta letrinae? Pe li kʼusitik chlokʼ ta ye jun krixchanoe ta yoʼonton chlik tal, taje jaʼ li kʼusitik tsokesat-o jun krixchanoe. Jech kʼuchaʼal liʼe, ta yut oʼontonal chlik tal li kʼusi toj chopol chichʼ nopele, li milvaneje, li sloʼlael nup chiʼilile, li mulivajele, li elekʼe, li buchʼu tsnopbe smul xchiʼile xchiʼuk li xchopol kʼoptael kʼusitik chʼule. Taje jaʼ li kʼusitik tsokesat-o jun krixchanoe, maʼuk tsokesat-o mi muʼyuk tspok skʼob kʼalal chveʼe» (Mateo 15:17-20).

Pe taje maʼuk skʼan xal ti lek xa chil Jesus ti muʼyuk ch-atin li jun krixchanoe, ti muʼyuk tspok skʼob kʼalal yuʼun xa chveʼe o kʼalal tsmeltsan sveʼele. Moʼoj, yuʼun ti kʼusi chapbe lek smelolale jaʼ ti jecheʼ chloʼlavan li jnitvanejetik ta relijione, yuʼun muʼyuk bu chchʼunbeik lek li stukʼil mantaltak Dios ta skoj ti jaʼ batem ta yoʼontonik spasel li kʼusitik nopem xaʼi krixchanoetike. Jaʼ jech, ti kʼusi tsokesat-o li jun krixchanoe jaʼ li kʼusitik toj chopol tspas ti ta yoʼonton chlokʼ tale.