KAPITULO 101
Bat veʼuk ta sna Simon ta Betania
MATEO 26:6-13 MARKOS 14:3-9 JUAN 11:55–12:11
-
SUT TAL TA BETANIA LI JESUSE, TA STSʼEL JERUSALEN
-
LA SMALBE MUIL ASEITE JESUS LI MARIAE
Kʼalal lokʼ tal ta Jeriko li Jesuse te bat ta Betania. Vitstik ti bu muyik batel ti te van 20 kilometrouk xanavike. Te van 250 metrouk xil muyel tiʼ nab li Jerikoe, yan li Betaniae te van 610 metrouk xil yalel tiʼ nab. Jaʼ te nakalik xchiʼuk chaʼvoʼ xvixobtak li Lasaroe, taje jaʼ jun bikʼit jteklum ti te van oxibuk kilometro xil Jerusalene, ti te xkom ta slokʼeb Kʼakʼal ta Vits Olivatike.
Ep judaetik ti kʼotik xa ta Jerusalen sventa tspasik li kʼin Koltaele. Jaʼ baʼyel te oyik «sventa tsakubtas sbaik kʼuchaʼal chal Mantale», jaʼ mi oy bu la staik ta pikel anima o mi oy kʼusi la spasik ti ibal sba komik ta skoje (Juan 11:55; Números 9:6-10). Jaʼ yuʼun te la stsob sbaik ta templo jlom li krixchanoetik taje. Tsnopik mi ta van xkʼot ta kʼin Koltael li Jesuse (Juan 11:56).
Jelajtik kʼusitik tsnopik ta stojolal Jesus li krixchanoetike. Jlom jnitvanej ta relijion yuʼun judaetike tskʼan tstsakik sventa tsmilik. Jaʼ yuʼun laj yalik mantal ti akʼo yalik mi oy buchʼu laj yil «sventa tstsakik[e]» (Juan 11:57). Ta xa onoʼox smil yaʼiik Jesus kʼalal la xchaʼkuxes Lasaroe (Juan 11:49-53). Jaʼ yuʼun la snopik ti mu skʼan xakʼ sba ta ilel ta stojolal krixchanoetik li Jesuse.
Ta viernes kʼot ta Betania li Jesuse, ti te lik tal ta Jerikoe, jaʼo «kʼalal vakib xaʼox kʼakʼal skʼan li kʼin Koltaele» (Juan 12:1). Jaʼo chlik skʼakʼalil Savado (ta 8 yuʼun nisan) kʼalal chchʼay batel Kʼakʼal ta skʼakʼalil viernese. Jaʼ yuʼun chaʼa, kʼot xaʼox ta Betania kʼalal mu to chlik li skʼakʼalil Savadoe. Yuʼun mu stakʼ xanav ta skʼakʼalil Savado li Jesus kʼuchaʼal chal li mantal yuʼun judaetike, jaʼ xkaltik, kʼalal chchʼay batel Kʼakʼal ta viernes xchiʼuk jaʼ to chpaj kʼalal mi chʼay batel Kʼakʼal ta savadoe. Jaʼ van te bat vayuk ta sna Lasaro li Jesuse, jech onoʼox kʼuchaʼal nopem xaʼie.
Te nakal jun vinik ta Betania ti Simon sbie. Laj yikʼ ta veʼel Jesus ta bat kʼakʼal savado, laj yikʼbe ta veʼel li xchiʼiltake xchiʼuk laj yikʼ ta veʼel ek li Lasaroe. ‹Ip toʼox ta kʼaʼemal chamel› li Simone, yuʼun jaʼ van junuk li viniketik ti ipik toʼox ta kʼaʼemal chamel ti poxtaatik yuʼun Jesus leʼ xa ta sjayibal kʼakʼale. Baxbol tajek kʼu yelan la smakʼlin yajvulaʼal li Martae. Yan li Mariae oy kʼusi toj labal sba la spas ta stojolal Jesus ti jaʼ lik-o kʼope.
La sjam jun jarra ti pasbil ta alavastroe, «jutuk mu j-oʼloluk litro muil aseite [yichʼoj], jaʼ li batsʼi nardo» sbie (Juan 12:3). Toyol tajek stojol li aseite taje. ¡Te van oxibuk sien denario stojol! Taje jaʼtik jech yepal tspas kanal jun j-abtel ta jun jabil. Vaʼun la smalbe aseite ta sjol Jesus li Mariae, la smalbe ta yok xchiʼuk la skusbe yok ta stsotsil sjol. Te une xmuet tajek ta sjunul yut na li muil aseitee.
Kap tajek sjolik li yajchankʼoptak Jesuse, xi la sjakʼike: «¿Kʼu yuʼun ti jecheʼ laj yichʼ ixtolanel li muil aseitee?» (Markos 14:4). Xi laj yal li Judas Iskariotee: «¿Kʼu yuʼun mu lajuk yichʼ chonel mas ta oxib sien denario li muil aseite liʼe xchiʼuk ti lajuk yichʼ akʼbel stojol jechuk li buchʼutik abol sbaike?» (Juan 12:5). Pe maʼuk ta skoj ti yuʼun oy ta yoʼonton ta melel buchʼutik abol sbaik li Judase. Moʼoj, yuʼun nopem xaʼi chelkʼan li takʼin ta xkaxail stakʼin jchankʼopetike.
Xi la spakbe skʼoplal Maria li Jesuse: «¿Kʼu yuʼun chavulilanik li antse? Yuʼun toj lek li kʼusi la spas ta jtojolale. Yuʼun skotol kʼakʼal liʼ achiʼinojik li buchʼutik abol sbaike, yan li voʼone mu skotoluk kʼakʼal liʼ jchiʼinojoxuke. Yuʼun kʼalal la smalbun ta jbekʼtal muil aseite li antse, jaʼ jech la spas sventa chchapanun kʼalal mi laj kichʼ mukele. Ta melel chkalboxuk avaʼiik: kʼalal chichʼ cholel ta buyuk noʼox ta sjunul balumil li lekil aʼyejetik liʼe, li kʼusi la spas li antse chvinaj batel skʼoplal ek sventa chichʼ naʼel» (Mateo 26:10-13).
Ta skoj ti mas xa ta jun kʼakʼal te oy ta Betania li Jesuse, laj xa yaʼi skotol krixchanoetik ti te oye. Jaʼ yuʼun ep judaetik talik ta sna Simon sventa tskʼelik li Jesuse, pe maʼuk noʼox, yuʼun tskʼel yaʼiik ek li Lasaro «ti chaʼkuxesat yuʼun Jesuse» (Juan 12:9). Pe la snop skʼopik li bankilal paleetik sventa tsmilik li Jesus xchiʼuk Lasaroe. Yikʼaluk van jaʼ chakʼ-o xchʼunel yoʼonton chilik ta stojolal Jesus ep krixchanoetik ta skoj ti chaʼkuxi li Lasaroe. ¡Toj echʼ xa noʼox chopolik!