Kʼelo li kʼusi yichʼoje

Batan ta saʼobil

KAPITULO 17

Jkʼantik-o li Diose

Jkʼantik-o li Diose

«Voʼoxuk ti lek kʼanbiloxuke tsatsubuk me batel avuʼunik li xchʼunel avoʼontonik ti toj chʼule xchiʼuk [...] te xakomik-o li ta kʼanelal yuʼun Diose» (JUDAS 20, 21).

1, 2. ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa jkʼantik-o li Diose?

¿MI MU jechuk ti jkotoltik ta jkʼan lek tsotsuk kiptike xchiʼuk ti mu jkʼan te noʼox xij-ip-une? Jaʼ jech. Jaʼ yuʼun, lek ta jmakʼlin jbatik, nopolik noʼox ta jpastik ejersisio xchiʼuk lek ta jchabi jbatik. Akʼo mi vokol chkaʼitik spasel taje, ta onoʼox jpastik, yuʼun jnaʼojtik ti ta jtabetik sbalile. Pe maʼuk noʼox skʼan lek tsotsukutik li ta jbekʼtal jtakopaltike, oy to bu yan ti skʼan xijtsatsube.

2 Skʼan jtsatsubtastik-o batel ti kʼu yelan xkil jbatik xchiʼuk li Jeovae, mu baluk noʼox li kʼusitik jpasojtik tal sventa xkojtikintike. Li jchankʼop Judase laj yalbe ermanoetik ti skʼan stsatsub batel li xchʼunel yoʼontonik ti toj chʼule, yuʼun jaʼ chkoltaatik sventa skʼanik-o li Diose (Judas 20, 21). Pe ¿kʼuxi xuʼ jtsatsubtas li xchʼunel koʼontontike?

JTSATSUBTAS-O LI XCHʼUNEL KOʼONTONTIKE

3-5. 1) ¿Kʼusi tskʼan akʼo jchʼuntik li Satanase? 2) ¿Kʼu yelan chavil li smantaltak xchiʼuk li beiltaseletik yuʼun Jeovae?

3 Li Satanase tskʼan akʼo jchʼuntik ti toj vokol ta chʼunbel li smantaltak Jeovae xchiʼuk ti jaʼ la mas xijmuyubaj mi ta jnop jtuktik li kʼusi leke xchiʼuk li kʼusi chopole. Taje ta slikebal onoʼox jech yakʼojbe tal xchʼun li krixchanoetike xchiʼuk jech-o tspas li avie (Jenesis 3:1-6). Jech oxal, tsots skʼoplal ti jpʼeluk ta koʼonton jchʼuntik ti jaʼ mas lek mi ta jchʼunbetik li smantaltak Jeovae.

4 ¿Mi oy van srason li Satanase? ¿Mi ta melel solel tsots ta chʼunbel li smantaltak Jeovae? Moʼoj. ¿Kʼu yuʼun? Kalbetik junuk skʼelobil: kaltik noʼox ti labat ta paxyal ta teʼtik ti lek alakʼ sbae. Jaʼ to avile, te makal lakʼot ta jun mok. «¿Kʼusi xa noʼox tspas li mok liʼe?», xuʼ van xachi. Pe jaʼ to avaʼie, te x-avet jkot leon li ta spat moke. ¿Mi xakapet to van yuʼun li moke? Moʼoj. Xamuyubaj xa ti lek joyolot ta moke. Yuʼun mu teuk chakom ta sveʼel li leone. Li smantaltak Jeovae xkoʼolaj kʼuchaʼal li moke xchiʼuk xkoʼolaj ta leon li Satanase. Jaʼ yuʼun, xi tspʼijubtasutik li Vivliae: «¡Oyuk-o me lek achʼulelik, vikʼiluk me lek asatik! Yuʼun li avajkontraik ti jaʼ li Diabloe te xjoyet kʼuchaʼal jkot leon ti x-avete, yuʼun tskʼan oy buchʼu tsbikʼ» (1 Pedro 5:8).

5 Li Jeovae mu skʼan ti xijlaj ta loʼlael yuʼun li Satanase, jech oxal yakʼojbutik li smantaltake xchiʼuk li beiltaseletik yuʼune. Taje jaʼ chchabiutik xchiʼuk jaʼ tskoltautik sventa xijmuyubajuk noʼox jech kʼuchaʼal tskʼan li Jeovae (Efesios 6:11). Xi laj yal li jchankʼop Santiagoe: «Li buchʼu tskʼel sba lek li ta tukʼil mantal ti chakʼ kolebal xchiʼuk ti chakʼbe-o yipal spasele [...] xmuyubaj noʼox ta spasel» (Santiago 1:25).

6. ¿Kʼusi xuʼ jpastik yoʼ jpʼeluk ta koʼontontik ti jaʼ mas lek mi ta jchʼunbetik smantaltak Jeovae?

6 Mas chlekub jkuxlejaltik xchiʼuk mas to chlekub kʼu yelan xkil jbatik xchiʼuk Jeova mi ta jchʼunbetik li smantaltake. Jech kʼuchaʼal liʼe, li stuke chalbutik ti nopolikuk noʼox jkʼopontike, kʼalal jech ta jpastik une, jun noʼox koʼonton chkaʼi jbatik (Mateo 6:5-8; 1 Tesalonisenses 5:17). Jech xtok, xijmuyubaj noʼox kʼalal ta jchʼuntik ti xbat jtsob jbatik xchiʼuk kermanotaktik sventa xkichʼtik ta mukʼ li Jeovae xchiʼuk ti jpatbe jba koʼontontike; xkuxet koʼontontik xtok kʼalal muʼyuk bu ta jkechan jbatik ta cholmantal xchiʼuk ta spasel ta yajtsʼaklom Kristo li krixchanoetike (Mateo 28:19, 20; Galatas 6:2; Ebreos 10:24, 25). Mi la jnopbetik skʼoplal kʼuxi skoltaojutik talele, tstsatsub xchʼunel koʼontontik xchiʼuk mas to jpʼel ta koʼontontik ti jaʼ mas lek kʼalal ta jchʼunbetik smantaltak Jeovae.

7, 8. ¿Kʼusi tskoltautik yoʼ mu jvul koʼontontik ta skoj li kʼusi xuʼ jnuptantik ta tsʼakale?

7 Xuʼ van ta jvul koʼontontik ta skoj li kʼusi xuʼ jnuptantik ta tsʼakal ti toj tsotsike. Mi jech laj kaʼi jbatike, jvules ta joltik li kʼusi chalbutik Jeovae liʼe: «Voʼon Jeovaun, voʼon Adiosun, voʼon ta jchanubtasot sventa xatabe sbalil atuk, voʼon ta jbeiltasot batel ti bu beal skʼan xatam batele. ¡Oy ta koʼonton ti xatsʼet chikinta li jmantaltake! Vaʼun bi, li jun oʼontonal avuʼune chkʼot kʼuchaʼal jun ukʼum xchiʼuk li tukʼilal avuʼune chkʼot kʼuchaʼal li nab ti mu xpaj ta yukʼlajetele» (Isaias 48:17, 18).

8 Mi la jchʼunbetik smantal li Jeovae, jech-o me jun koʼontontik jech kʼuchaʼal ukʼum ti mu xpaj yoke. Maʼuk noʼox, yuʼun li tukʼilal kuʼuntike, jaʼ xkaltik, li kʼusitik lekik ta jpastike mu xlaj-o jech kʼuchaʼal li nab ti mu xpaj ta yukʼlajetele. Xuʼ me tukʼ-o xkakʼ jbatik kʼusiuk noʼox xkʼot ta jtojolaltik. Xi jamal chalbutik li Vivliae: «Akʼbo sbain Jeova li avikatse, vaʼun jaʼ chikot. Mi jaʼuk onoʼox chakʼ yaluk ta lum li buchʼu tukʼe» (Salmo 55:22).

KAKʼTIK PERSA XIJYIJUB TA MANTAL

9, 10. ¿Kʼu yelan li buchʼu yij ta mantale?

9 Mi mas ta jlekubtastik batel ti kʼu yelan xkil jbatik xchiʼuk li Jeovae, mas chijyijub batel ta mantal xtok (Ebreos 6:1). Pe ¿kʼusi skʼan xal ti yijutik ta mantale?

10 ¿Mi jaʼ skʼan xal ti jpʼel xa skʼoplal yijutik ta mantal mi jal xa kocheltik ta mantale? Moʼoj. Li buchʼu yij ta mantale yamigo tajek sbaik xchiʼuk li Jeovae xchiʼuk jaʼ jech snopben kʼuchaʼal li Jeovae (Juan 4:23). Xi laj yal li jtakbol Pabloe: «Li buchʼu jech kuxulik kʼuchaʼal tskʼan bekʼete jaʼ te chakʼ snopbenik ta stojolal li kʼusitik sventa bekʼete; pe li buchʼutik jech kuxulik kʼuchaʼal tskʼan chʼul espiritue jaʼ te chakʼ snopbenik ta stojolal li kʼusitik sventa chʼul espiritue» (Romanos 8:5). Li buchʼu yij ta mantale maʼuk tsots skʼoplal chil saʼel li kʼusi tskʼan yoʼontone o ti spas ta jkʼuleje. Jaʼ chakʼ ta yoʼonton ti xtun ta stojolal li Jeovae xchiʼuk lekik kʼusi chkʼot ta nopel yuʼun (Proverbios 27:11; kʼelo Santiago 1:2, 3). Ta skoj ti snaʼoj li kʼusi leke xchiʼuk ti jpʼel ta yoʼonton jaʼ tspase, muʼyuk chchʼun mi laj yichʼ sujel ta spasel li kʼusi chopole.

11, 12. 1) Jech kʼuchaʼal laj yal Pabloe, ¿kʼusi chlik tojobkutik spasel mi ta jchanubtas lek li jnopbentike? 2) ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa xijyijub ta mantale? Albo junuk skʼelobil.

11 Skʼan xkakʼtik persa sventa xijyijube. Xi laj yal li Pabloe: «Jaʼ sventa yijil krixchanoetik li tsatsal veʼlile, yuʼun lek chchanubtas snopbenik kʼalal tstunesike, taje jaʼ sventa xkʼel yuʼunik li kʼusi tukʼe xchiʼuk li kʼusi muʼyuk tukʼe» (Ebreos 5:14). Kʼalal «chchanubtas» xi li ta orijinale, jaʼ skʼan xal ti «chchanilane». Taje xuʼ van jaʼ xtal-o ta joltik li buchʼu chchanilan jtosuk tajimole.

12 Jnaʼojtik ti skʼan jal xchʼak yora xchiʼuk ti tsots chakʼ persa li buchʼu tskʼan chkʼot ta lekil jtajimole. Yuʼun muʼyuk buchʼu chanem kʼalal ch-ayane. Kʼalal jvokʼelutik toe, jecheʼ xbechlajet li kok jkʼobtike. Pe mi jelav kʼuk sjalile, ta jchantik stsakel li kʼusitike xchiʼuk ta jchantik xanbal. Maʼuk noʼox, yuʼun mi la jchanilantik jtosuk tajimole, xuʼ xijkʼot ta jun jtajimol. Jaʼ noʼox jech ek, sventa xijyijub ta mantale, skʼan jchʼakbetik yorail xchiʼuk jech-o skʼan jchanilantik.

13. ¿Kʼusi ta jakʼbe jbatik yoʼ jechuk jnoptik kʼuchaʼal li Jeovae?

13 Li ta livro liʼe, laj xa jchantik talel kʼusi xuʼ jpastik yoʼ jechuk jnoptik kʼuchaʼal li Jeovae, jkʼanojtik xa li smantaltake xchiʼuk oy xa sbalil chkiltik. Xi ta jnopbetik skʼoplal kʼalal oy kʼusi ta jnop ta jpastike: «¿Kʼusitik mantal xchiʼuk beiltasel ta Vivlia xuʼ skoltaun? ¿Kʼuxi xuʼ xkakʼ ta jkuxlejal? ¿Kʼusi oy ta yoʼonton akʼo jpas li Jeovae?» (kʼelo Proverbios 3:5, 6; Santiago 1:5).

14. ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa jtsatsubtastik-o li xchʼunel koʼontontike?

14 Skʼan jtsatsubtastik-o li xchʼunel koʼontontik ta stojolal Jeovae. Xi jkoʼoltastike: kʼalal lekik kʼusitik ta jlajestike, chijtsatsub-o. Jaʼ noʼox jech ek, kʼalal ta jchantik ta sventa li Jeovae, jaʼ tskoltautik sventa stsatsub li xchʼunel koʼontontike. Xi laj yal li Pabloe: «Jaʼ sventa yijil krixchanoetik li tsatsal veʼlile». ¿Kʼusi smelolal taje? Jaʼ ti skʼan jchantik li kʼusitik tsotsik ta aʼibel smelolale, mu baluk noʼox li kʼusitik la jchantik ta slikebal ta sventa Jeova xchiʼuk ta sventa li smantaltak ti kʼunik noʼox ta aʼibel smelolale. Kʼalal chkakʼ ta jkuxlejaltik li kʼusi ta jchantike, mas chijpʼijub. Xi chal li Vivliae: «Jaʼ noʼox stuk mas tsots skʼoplal li pʼijilale» (Proverbios 4:5-7; 1 Pedro 2:2).

15. ¿Kʼu yuʼun skʼan jkʼantik li Jeovae xchiʼuk li kermanotaktike?

15 Mi ta jkʼan lek tsotsukutik-oe xchiʼuk ti mu teuk noʼox xij-ip-une, skʼan jech-o jkʼel jbatik. Li buchʼu yij ta mantal eke snaʼoj ti skʼan mu xyochbe yipal sventa jechuk-o lek xil sba xchiʼuk li Jeovae. Xi laj yal li Pabloe: «Kʼelo-o me abaik mi lek oy li xchʼunel avoʼontonike, kʼelo-o me abaik ti buchʼuoxuk ta melele» (2 Korintios 13:5). Pe maʼuk noʼox skʼan tsotsuk li xchʼunel koʼontontike, skʼan xkakʼtik-o persa sventa masuk to jkʼantik li Jeovae xchiʼuk li kermanotaktike. Xi laj yal xtok li Pabloe: «Mi jnaʼojbe skʼoplal skotol li yojtikinobile xchiʼuk mi oy xchʼunel koʼonton sventa jlokʼes batel ta yavil li vitse, pe mi mu jnaʼ xikʼanvane, muʼyuk kʼusi jtu un bi» (1 Korintios 13:1-3).

TEUK-O TA JOLTIK LI SPATOBIL KOʼONTONTIKE

16. ¿Kʼusi tskʼan li Satanase?

16 Li Satanase snaʼoj ti xuʼ xchibaj koʼontontik xchiʼuk ti xuʼ mu xa lekuk xkil jbatik xchiʼuk Jeova kʼalal oy kʼusitik ta jnoptik ti chakʼ chibajele. Jaʼ yuʼun, tskʼan ti jchʼuntik ti mu onoʼox xuʼ lek xilutik li Jeovae. Tskʼan ti xijchibaje xchiʼuk ti jnoptik ti mu xa xchapaj li jvokoltike. Mu skʼan ti jpat koʼontontik ta stojolal li kermanotaktike xchiʼuk mi jsetʼ tskʼan ti xijmuyubaje (Efesios 2:2). Pe ¿kʼusi yakʼojbutik Jeova sventa mu jaʼuk jtikʼ ta jnopbentike? Jaʼ li spatobil koʼontontike.

17. ¿Kʼu yuʼun toj tsots skʼoplal li spatobil koʼontontike?

17 Kʼalal chbat ta paskʼop li jun soltaroe, skʼan xichʼ batel smak sjol o skasko sventa xchabiate. Li ta 1 Tesalonisenses 5:8, tskoʼoltas ta smak jolil li spatobil koʼontontike xchiʼuk chal ti jaʼ «spatobil oʼontonal sventa kolebal» sbie. Jpatoj koʼontontik ti oy kʼusitik chakʼbutik ta tsʼakal li Jeovae, taje jaʼ chchabi li jnopbentike xchiʼuk jaʼ tskoltautik sventa mu jaʼuk jnoptik li kʼusi chakʼ chibajele.

18, 19. ¿Kʼuxi tsatsubtasat yuʼun spatobil yoʼonton li Jesuse?

18 Li Jesuse jaʼ tsatsubtasat ti te-o ta sjol li spatobil yoʼontone. Kʼalal jun xa ox akʼobal skʼan xchame, solel tsots kʼusitik la snuptan. Chonat yuʼun jun yamigo, li june la smuk ta yoʼonton li Jesuse xchiʼuk li yantike tenvanik komel xchiʼuk jatavik batel. Jech xtok, kontrainat yuʼun li krixchanoetik ta slumale xchiʼuk la skʼanik ti xichʼ ilbajinel jaʼ to ti kʼuxi xchame. ¿Kʼusi koltaat sventa xkuch yuʼun skotol taje? Xi chal li Vivliae: «Kuch yuʼun milel ta jtel teʼ sventa vokolil xchiʼuk kuch yuʼun kʼexlaltasel ta sventa li xkuxetel oʼontonal tsta ta tsʼakale, jech xtok, choti xa ta sbatsʼikʼob Dios ta xokon xchotleb sventa ajvalil» (Ebreos 12:2).

19 Li Jesuse snaʼoj ti jaʼ ch-ichʼat-o ta mukʼ Jeova mi tukʼ laj yakʼ sbae xchiʼuk jaʼ jech chakʼ ta ilel ti jaʼ jun jutkʼop li Satanase. Ti jech la snopbe skʼoplal li spatobil yoʼonton taje, jaʼ akʼbat-o xkuxetel yoʼonton. Li yan spatobil yoʼonton ti koltaat-o sventa xkuch yuʼune jaʼ ti te ta sjol ti jutuk xa skʼan xbat xchiʼin Stot ta vinajele. Jaʼ jech skʼan jpastik ek, skʼan teuk-o ta joltik li spatobil koʼontontike, yuʼun jaʼ tskoltautik yoʼ xkuch kuʼuntik kʼusiuk noʼox ti jnuptantike.

20. ¿Kʼusi skʼan jpastik yoʼ mu xtupʼ li spatobil koʼontontike?

20 Li Jeovae xil ti oy xchʼunel avoʼontone xchiʼuk ti kuchem avuʼune (Isaias 30:18; kʼelo Malakias 3:10). Xi jamal chal li Vivliae: «[Li Jeovae] chakʼbot li kʼusi tskʼan avoʼontone» (Salmo 37:4). Jech oxal, teuk ta ajol li spatobil avoʼontone. Li Satanase tskʼan yaʼi ti xtupʼ ta anopben li spatobil avoʼontone xchiʼuk ti xachʼun ti muʼyuk onoʼox chkʼot ta pasel li kʼusitik yaloj Jeovae, pe mu xavakʼ aba ta tsalel. Mi juteb xa mu chtupʼ batel chavaʼi li spatobil avoʼontone, kʼanbo vokol Jeova ti akʼo skoltaote. Mu xchʼay xavaʼi ti xi chal li Filipenses 4:6 xchiʼuk 7: «Mu me kʼusi xavul-o avoʼontonik jsetʼuk, jaʼ lek albeik Dios ta orasion li kʼusi chavul-o avoʼontonike, ta sjunul avoʼontonik xakʼanik vokol xchiʼuk tojik ta vokol kʼalal chapasik orasione; vaʼun li jun oʼontonal yuʼun Dios ti toj echʼ xa noʼox lek ti jaʼ mu sta li snopben krixchanoetike chchabi avoʼontonik xchiʼuk anopbenik ta stojolal li Kristo Jesuse».

21, 22. 1) ¿Kʼu yelan li kuxlejal ta achʼ balumile? 2) ¿Kʼusi jpʼel ta avoʼonton chakʼan chapas?

21 Nopoltikuk noʼox xachʼakbe yorail sventa xanopbe skʼoplal li kʼusitik jun to yutsil ta jtatik ta tsʼakale. Jutuk xa tajek skʼan ti jaʼ xa noʼox chkichʼtik ta mukʼ Jeova jkotoltike (Apokalipsis 7:9, 14). Nopbo skʼoplal kʼu yelan li kuxlejal ta achʼ balumile. Mi te xa ox oyutike, chkakʼtik venta ti mas to kʼupil sba kʼuchaʼal ta jnoptik li avie. Chichʼ lajesel li Satanas xchiʼuk spukujtake xchiʼuk chlaj skʼoplal li choplejale. Chʼabal xa chamel mi jaʼuk lajelal. Kʼalal chvikʼ jsatik jujun kʼakʼale, chkaʼitik ti lek tsotsutike xchiʼuk xijmuyubajutik noʼox ti kuxulutike. Jkotoltik chij-abtej sventa jpastik ta paraiso li balumile, muʼyuk xa chij-ipaj yuʼun li kʼusitik ta jlajestike xchiʼuk jun xa noʼox koʼontontik ti bu chijnakie. Muʼyuk xa bu ch-ilbajinvan li krixchanoetike mi jaʼuk tsaʼik kʼop, naka lekil krixchanoetik xa skotolik. Ta tsʼakal une, skotol li krixchanoetike tstaik «li jun yutsil kolebal jech kʼuchaʼal tstaik li xnichʼnab Diose» (Romanos 8:21).

22 Li Jeovae tskʼan chkʼot ta alekil amigo. Jech oxal, jujun kʼakʼal akʼo avip ti bu kʼalal xuʼ avuʼun sventa xachʼunbe smantal xchiʼuk ti masuk to lek xavil aba xchiʼuke. Jkotoltikuk jkʼantik-o ta sbatel osil li Diose (Judas 21).