1, 2. ¿Kʼusi skʼan jnaʼtik ta stojolal li Satanas xchiʼuk spukujtake?

TOJ echʼ noʼox lek li kuxlejal ti yaloj chakʼbutik Jeova mi pas xa ox ta jun paraiso li balumile. Jaʼ to te xuʼ jkʼupintik li kuxlejal ti oy toʼox ta yoʼonton Jeova ti akʼo jkʼupintike. Avie, kuxulutik ta jun balumil ti sventainoj Satanas xchiʼuk li spukujtake (2 Korintios 4:4). Mu xkiltik li pukujetike, pe oyik ta melel xchiʼuk tsots tajek sjuʼelik.

² Li ta kapitulo liʼe, ta jkʼeltik kʼuxi xuʼ nopol oyutik ta stojolal li Jeovae xchiʼuk ti jchabi jbatik ta stojolal li Satanase. Li Jeovae yaloj ti tskoltautike, pe skʼan xkojtikintik li kʼusitik tstunes Satanas xchiʼuk spukujtak ti oy tajek ta yoʼontonik tsloʼlautik xchiʼuk ti chopol kʼusi tskʼan tspasbutike.

3. ¿Kʼusi tskʼan tspasbutik li Satanase?

³ Li Satanase chal ti chkichʼtik ta mukʼ Jeova ta skoj noʼox ti oy kʼusi chij-akʼbate xchiʼuk ti ta jtentik komel Dios mi chkil jvokoltike (kʼelo Job 2:4, 5). Li Satanas xchiʼuk spukujtake chakʼik venta kʼalal oy buchʼu tskʼan chojtikin li Jeovae, jech oxal tskʼelik kʼuxi xuʼ smakik ta be. Pe mas to chkap sjolik kʼalal oy buchʼu chalbe Jeova ti tskʼan chtun ta stojolale xchiʼuk ti chichʼ voʼe. Xi chalbe skʼoplal Satanas li Vivliae: «Te xjoyet kʼuchaʼal jkot  leon ti x-avete, yuʼun tskʼan oy buchʼu tsbikʼ» (1 Pedro 5:8). Li Satanase mu skʼan ti lekuk xkil jbatik xchiʼuk li Jeovae (Salmo 7:1, 2; 2 Timoteo 3:12).

4, 5. 1) ¿Kʼusi mu spas yuʼun li Satanase? 2) ¿Kʼuxi xuʼ jkontraintik li Satanase?

⁴ Skʼan mu jxiʼtatik li Satanas xchiʼuk spukujtake, yuʼun li Jeovae yakʼojbe noʼox spajeb li kʼusi xuʼ spasbutike. Li Jeovae jamal yaloj ti epal krixchanoetike, jaʼ xkaltik, li melel yajtsʼaklomtak Kristoe, kuxul chkomik li ta «mukʼta tsatsal vokolile» (Apokalipsis 7:9, 14). Li Satanase  mu xuʼ smak ta be taje, yuʼun chchabi steklumal li Jeovae.

⁵ Li Satanase mu kʼusi stakʼ spas sventa snamajesutik ta stojolal li Jeovae, jaʼ yuʼun skʼan ti nopol oyutikuk ta stojolal li Jeovae. Xi chalbutik li Vivliae: «Te chchiʼinoxuk Jeova mi muʼyuk chaviktaik eke» (2 Kronikas 15:2; kʼelo 1 Korintios 10:13). Oy ep buchʼutik ti tukʼ laj yakʼ sbaik ta stojolal Jeova ta mas voʼnee, jech kʼuchaʼal Abel, Enok, Noe, Sara xchiʼuk Moises. La skontrainik li Satanase, yuʼun nopol laj yakʼ sbaik ta stojolal li Jeovae (Ebreos 11:4-40). Xuʼ jech jpastik li voʼotik eke, xi chal li Vivliae: «Kontrainik li Diabloe, vaʼun chjatav lokʼel ta atojolalik» (Santiago 4:7).

6. ¿Kʼusi oy ta yoʼonton li Satanase, xchiʼuk kʼuxi tspas?

⁶ Akʼo mi snaʼoj Satanas ti oy noʼox spajeb li kʼusi akʼbil spas yuʼun Jeovae, chakʼ yipal ti bu kʼalal xuʼ yuʼun sventa skʼunibtas ti kʼu yelan xkil jbatik xchiʼuk li Jeovae. Jeltos kʼu yelan chakʼutik ta preva li Satanase xchiʼuk oy xa ta smilal jabil ti koʼol kʼusi tstunese. ¿Kʼusitik tstunes li Satanase?

7. ¿Kʼu yuʼun chakʼ ta preva yajtuneltak Jeova li Satanase?

⁷ Xi laj yal li jtakbol Juane: «Skotol li krixchanoetike oyik ta sjuʼel li Satanase» (1 Juan 5:19). Li Satanase jaʼ sventainoj li chopol balumile xchiʼuk oy ta yoʼonton tspas ta mantal li yajtuneltak Jeova eke (Mikeas 4:1; Juan 15:19; Apokalipsis 12:12, 17). Li Satanase snaʼoj ti jutuk xa skʼan xichʼ lajesele, jaʼ yuʼun chakʼbe tajek yipal sventa mu tukʼuk xkakʼ jbatik ta stojolal li Jeovae. Bateltike, chkakʼtik venta li petsʼetik tstunese, pe bateltike, muʼyuk.

8. ¿Kʼusi skʼan teuk ta joltik li yajtsʼaklomutik Kristoe?

 ⁸ Xi chal Vivlia ta Efesios 6:12: «Yakal ta jtsak jbatik ta kʼop [...] xchiʼuk li pukujetik ti toj chopolik ti ta vinajel oyike». Skʼan teuk ta joltik ti chlik stsakutik ta kʼop Satanas xchiʼuk spukujtak kʼalal chkakʼbe jkuxlejaltik li Jeovae. Jaʼ yuʼun, kʼalal la stakbe batel karta j-efesoetik li jtakbol Pabloe, oxib to velta laj yal ti skʼan tukʼuk xakʼ sbaik li yajtsʼaklomtak Kristoe (Efesios 6:11, 13, 14).

9. ¿Kʼusi tskʼan tspasbutik li Satanas xchiʼuk spukujtake?

⁹ Li Satanas xchiʼuk spukujtake oy jeltos kʼu yelan tskʼan tsloʼlautik. Mi oy xa jtsalojtik junuk spetsʼe, maʼuk skʼan xal ti tstsal kuʼuntik li yan spetsʼtake, skʼan mu jpat koʼonton ta jtojolaltik. Li Satanase jaʼ baʼyel tskʼel kʼusi kʼunutik-o sventa snaʼ kʼusi petsʼal tstunes. Pe li Vivliae kak xa onoʼox chalbutik kʼusitik tstunes Satanas sventa mu xijlaj ta loʼlael (2 Korintios 2:11; kʼelo nota 31, spetsʼtak Satanas).

10. 1) ¿Kʼusi jaʼ li espiritismoe? 2) ¿Kʼu yelan chil Jeovae li espiritismoe?

¹⁰ Li espiritismoe jaʼ kʼalal chichʼ kʼoponel li pukujetike. Jech kʼuchaʼal kʼalal chichʼ tunesel tʼunolajel, akʼchamel xchiʼuk kʼalal chichʼ kʼoponel li animaetike. Li Vivliae jamal chal ti spʼajoj espiritismo li Jeovae, chal noxtok ti mu xuʼ xkichʼtik ta mukʼ Jeova mi ta jtikʼ jbatik spasel espiritismoe (Deuteronomio 18:10-12; Apokalipsis 21:8). Li yajtsʼaklomtak Kristoe skʼan spʼajik skotol li kʼusitik nitil skʼoplal xchiʼuk li espiritismoe (Romanos 12:9).

11. ¿Kʼusi xuʼ xkʼot ta jtojolaltik mi ta jkʼan ta jnaʼtik li kʼusi mu staleluk jeche?

¹¹ Li Satanase snaʼoj ti tstabe sbalil kʼalal oy ta koʼontontik  snaʼel li kʼusi mu staleluk jeche (sobrenatural), yuʼun mas kʼun chaʼi sventa stunes espiritismo sventa sloʼlautik. Mu ventauk kʼu yelan ta jpastik li espiritismoe, xuʼ me muʼyuk xa lek xkil-o jbatik xchiʼuk li Jeovae.

12. ¿Kʼusi tskʼan Satanas ti akʼo snop li krixchanoetike?

¹² Li Satanase tskʼan tsvovijesbe snopben li krixchanoetike, tskʼan ti ta kʼunkʼun lekuk xa xkiltik li kʼusi chopole xchiʼuk ti jaʼuk chopol xkiltik li kʼusi leke (Isaias 5:20). Jech noxtok, tskʼan ti chʼabal sbalil xkiltik li tojobtaseletik chal li Vivliae xchiʼuk ti jnoptik ti jaʼ chijmuyubaj-o mi muʼyuk ta jchʼunbetik li smantaltak Diose.

13. Alo kʼusitik tspas Satanas sventa xijchibet xa chijkom yuʼune.

¹³ Jtos kʼusi tunem tal yuʼun li Satanase jaʼ ti oyuk kʼusi jakʼbe jbatike o ti mu chʼunbajuk xkaʼitik li kʼusi chkichʼtik albele. Taje jaʼ jech la spas li ta nichimaltik Edene, yuʼun xi la sjakʼbe li Evae: «¿Mi melel ti laj yalboxuk Dios ti mu xuʼ xalobeik sat skotol li teʼetik liʼ ta nichimaltike?» (Jenesis 3:1). Jech noxtok, li ta skʼakʼalil Jobe, li Satanase xi la sjakʼbe li Jeovae: «¿Mi yuʼun ta jecheʼ noʼox xiʼtaoj Dios avaloj li Jobe?» (Job 1:9). Kʼalal laj xa ox yichʼ voʼ li Jesuse, xi akʼat ta preva yuʼun li Satanase: «Mi jaʼ xnichʼonot Diose, albo ti akʼo xkʼataj ta pan li tonetik liʼe» (Mateo 4:3).

14. ¿Kʼusi tspas Satanas sventa xakʼbe snop krixchanoetik ti muʼyuk xibal sba li espiritismoe?

¹⁴ Avie, li Satanase chakʼ yipal sventa mu noʼox xkaʼibetik smelolal ti chopol tajek li espiritismoe o ti jnoptik ti muʼyuk xibal sba junantike. Oy junantik yajtuneltak Jeovae mu xakʼik venta ti xuʼ x-akʼatik ta vokole (2 Korintios 11:3). Jaʼ yuʼun, ¿kʼusi xuʼ jpastik sventa  mu xijtsʼuj li ta petsʼ taje xchiʼuk ti mu sloʼlautik li Satanase? Jkʼelbetik skʼoplal chaʼtos kʼusi tstunes Satanas sventa sloʼlautik: li chʼayob oʼontonale xchiʼuk li poxiletike.

15. ¿Kʼusitik chʼayob oʼontonal xuʼ tsnopajesutik ta stojolal li pukujetike?

¹⁵ Avie, oy epal videoetik, pelikulaetik, kʼusitik chlokʼ ta television, videojuegoetik xchiʼuk pajinaetik ta Internet ti nitil skʼoplal xchiʼuk li pukujetike, li majiae xchiʼuk li kʼusi mu staleluk jeche. Epal krixchanoetike tsnopik ti muʼyuk xibalik sba taje xchiʼuk mu xakʼik venta ti chakʼ sbaik ta pasel ta mantal yuʼun li pukujetike. Xuʼ van xlik jkʼopontik pukujetik ta skoj ti ta jkʼan ta jnaʼtik li kʼusi chkʼot ta pasel ta tsʼakale, ti ta jtunestik kartaetik sventa tarote, ti ta jkʼelbetik skʼoplal yut kʼobile o ti ta jsabetik skʼoplal vaychiletike. Li Satanase tskʼel kʼusi tspas sventa mu xibaluk sba xvinaj taje, tskʼan ti oyuk ta koʼontontik stunesele, ti labaluk sba yilele o ti xuʼ jchʼay-o koʼontontike. Yikʼaluk oy buchʼu tsnop ti muʼyuk xibal sba mi oy kʼusi tskʼel sventa pukujetik o li kʼusi mu staleluk jeche, yuʼun tsnopik ti muʼyuk yakal tspasike. ¿Kʼu yuʼun toj xibal sba mi jech ta jnoptike? (1 Korintios 10:12).

16. ¿Kʼu yuʼun skʼan jpʼajtik li chʼayob oʼontonal ti nitil skʼoplal xchiʼuk li kʼusi mu staleluk jeche?

¹⁶ Li Satanas xchiʼuk spukujtake mu xkʼel yuʼunik li jnopbentike. Pe ¿kʼuxi xuʼ snaʼik li kʼusi oy ta jnopbentik xchiʼuk ta koʼontontike? Jaʼo kʼalal chilik li kʼusi ta jtʼujtik spasele o li kʼusi ta jtʼujtik sventa li kutsʼ kalaltike, te skʼoplal li chʼayob oʼontonaletike. Li Satanas xchiʼuk spukujtake xuʼ chilik mi oy ta koʼontontik yojtikinel li kʼusi  tspasike xchiʼuk xuʼ van chlik stikʼ ta koʼontontik spasel li espiritismoe, ¿kʼuxi chilik? Jaʼo kʼalal ta jkʼeltik pelikulaetik, livroetik sventa j-espiritistaetik, j-akʼchameletik, brujaetik, vampiroetik o yan kʼusitik ti te tsakal skʼoplale (kʼelo Galatas 6:7).

17. ¿Kʼusi tspas Satanas ta skoj ti snaʼoj ti ta jkʼantik ti lek noʼox oyutike?

¹⁷ Oy yan kʼusi tstunes li Satanase, yuʼun snaʼoj ti oy ta yoʼonton krixchanoetik ti lekuk noʼox oyike. Ep buchʼutik ipik li avie xchiʼuk junantike ep ta tos poxiletik tsaʼik akʼo mi muʼyuk tsbalin li xchamelike (Markos 5:25, 26). Bateltike, mu xa noʼox snaʼik kʼusi tspasik li krixchanoetike, vaʼun kʼusiuk xa noʼox poxil chchʼamik.  Pe skʼan oyuk jpʼijiltik li yajtunelutik Jeova sventa mu jchʼamtik junuk poxil ti ta «sjuʼel majia» chichʼ pasele (Isaias 1:13).

18. ¿Kʼusitik poxil skʼan spʼajik li yajtsʼaklomtak Kristoe?

¹⁸ Junantik krixchanoetik ta voʼneal Israele tspasik toʼox majia, jaʼ yuʼun xi albatik yuʼun li Jeovae: «Kʼalal chayeʼ muyel akʼobik sventa chapasik orasione, ta jnakʼ jsat ta atojolalik. Akʼo mi ep chapasik orasion, muʼyuk ta jchikinta» (Isaias 1:15). Taje jamal xvinaj ti chopol tajek chil Jeova li buchʼu jech tspase, yuʼun mi jaʼuk ta xchikintabe s-orasion. Muʼyuk ta koʼontontik spasel li kʼusi xuʼ tsokes ti kʼu yelan xkil jbatik xchiʼuk li Jeovae o ti mu xa skoltautik-oe, mas to kʼalal jaʼo iputike (Salmo 41:3). Jaʼ yuʼun, mi oy jtosuk poxil ta jkʼan ta jtunestike, skʼan jkʼeltik lek mi muʼyuk nitil skʼoplal ta espiritismo o ta juʼelaletik ti mu staleluk jeche (Mateo 6:13). Mi kiltik ti te nitil skʼoplale, skʼan jpʼajtik (kʼelo nota 32, poxiletik).

19. ¿Kʼu yuʼun oy epal krixchanoetik ti chiʼtaik Satanase?

¹⁹ Junantik krixchanoetike tsnopik ti maʼuk melel ti oy li Satanas xchiʼuk spukujtake, pe yantike snaʼojik ti oyik ta melele, yuʼun oy kʼusi yichʼojik pasbel. Ep buchʼutik chiʼtaik tajek li pukujetike xchiʼuk xchʼunojik tajek ta sventa li labtael o metsʼtaele. Yantik xtoke chalik loʼiletik sventa li kʼusitik chopol tspasbeik krixchanoetik li pukujetike, vaʼun ch-och xiʼel ta yoʼonton li yantike. Tskʼupinik tajek li loʼiletik taje xchiʼuk lek chaʼiik sloʼiltael. Ta skoj taje, chiʼtaik-o li Satanase.

20. ¿Kʼuxi van xuʼ jpuktik batel li kʼusitik tsjut Satanase?

²⁰ Li Satanase oy ta yoʼonton ti xiʼtaat yuʼun li krixchanoetike  (2 Tesalonisenses 2:9, 10). Ta skoj ti jaʼ jun jutkʼop li Satanase, snaʼoj lek kʼusi tspas sventa sloʼla li krixchanoetik ti tskʼan tsnaʼik o ti tspasik preva yaʼiik li espiritismoe, yuʼun chakʼbe xchʼunik kʼusitik ti xuʼ van maʼuk melele. Li krixchanoetik taje xuʼ van xalbeik skʼoplal li kʼusi yilojik o yaʼiojik ta alele. Kʼalal jech tsloʼiltaik-o batele, tspʼolesik batel li loʼile. Kʼalal ta jpuktik batel li kʼusi tspukik li krixchanoetike, xkoʼolaj ti yakal ta jkoltatik li Satanase, pe muʼyuk ta koʼontontik spasel jech (Juan 8:44; 2 Timoteo 2:16).

21. ¿Kʼusi mas lek xuʼ xkalbetik skʼoplal?

²¹ Mi oy junuk ermano oy kʼusi laj yichʼ pasbel yuʼun pukujetike, muʼyuk lek ti spukbe skʼoplal sventa xchʼaybe yoʼonton li yantike. Li yajtsʼaklomutik Kristoe skʼan mu jxiʼtatik li kʼusi xuʼ spasik li Satanas xchiʼuk spukujtake. Jaʼ mas lek ti jnopbetik skʼoplal li Jesuse, ti xkalbetik skʼoplale xchiʼuk ti tsots akʼbil sjuʼel yuʼun Jeovae (Ebreos 12:2). Li Jesuse muʼyuk la sloʼiltabe skʼoplal pukujetik sventa xchʼaybe yoʼonton li yajchankʼoptake, yuʼun jaʼ laj yakʼ ta yoʼonton yalel batel «li yutsil slekil yabtel Diose» (Echos 2:11; Lukas 8:1; Romanos 1:11, 12).

22. ¿Kʼusi jpʼel ta avoʼonton spasel?

²² Mu me xchʼay ta joltik kʼusi oy ta yoʼonton li Satanase, yuʼun tskʼan ti mu xa xkamigointik-o li Jeovae xchiʼuk tskʼel kʼuxi tspas. Xkojtikintik li kʼusitik tstunese xchiʼuk jpʼel ta koʼontontik spʼajel li jeltos espiritismoe. Mi jsetʼuk ta jambetik sbe sventa skʼunibtas li kʼusi jpʼel ta koʼontontik spasele (kʼelo Efesios 4:27). Mi ta jkontraintik li Satanase, muʼyuk chijtsʼuj ta spetsʼ, jun noʼox koʼontontik, yuʼun jaʼ chchabiutik li Jeovae (Efesios 6:11).