1, 2. ¿Kʼusi yakal chkʼot ta pasel kʼalal jaʼo la xchiʼin ta loʼil krixchanoetik ta Israel li Samuele, xchiʼuk kʼu yuʼun skʼan sutes yoʼontonik?

LI Samuele jaʼo te vaʼal ta stojolal epal krixchanoetik xchiʼuk te skʼelojanbe sat. Li tukʼil vinik taje epal jabil xaʼox chtun ta j-alkʼop xchiʼuk ta jchapanvanej, te une la stsob jteklum Israel li ta lum Gilgale. Ta yual xaʼox mayo o junio jech kʼuchaʼal li jkalendariotik avie, ti bu chchʼi li trigoe solel kʼon xa xvinaj, yuʼun sta xa yorail ti chichʼ tsobele. Lik xaʼox li kʼepelaltike. Ta anil noʼox tsʼijil komik, jaʼ yuʼun li Samuele tsjakʼbe sba kʼusi xuʼ spas sventa xkʼot ta yoʼonton krixchanoetik li kʼusi chalbee.

² Li jteklume muʼyuk chakʼik venta ti kʼu stsatsal li smulike. Yuʼun solel oy ta yoʼonton tskʼanik ti akʼo x-och ta ajvalil junuk krixchanoe. Mu xaʼibeik smelolal kʼalal jech tskʼanik taje, yuʼun chakʼik ta ilel ti muʼyuk tstsakik ta venta li Jeovae xchiʼuk li j-alkʼop yuʼune. ¡Yuʼun jaʼ yakal tspʼajik kʼuchaʼal ajvalil li Jeovae! ¿Mi chchʼunbat van Samuel ti akʼo sutes yoʼontonike xchiʼuk ti xakʼik venta ti kʼu stsatsal li smulike?

3, 4. 1) ¿Kʼu yuʼun laj yalbe skʼoplal xkuxlejal kʼalal kʼox toʼox li Samuele? 2) ¿Kʼu yuʼun toj tunel kuʼuntik avi li xchʼunel yoʼonton laj yakʼ ta ilele?

³ Kʼalal la xchiʼin ta loʼil epal krixchanoetik li j-alkʼope, xi laj yale: «Li vuʼune molun xa, sac xa jol». Ti sak xa sjol xvinaje jaʼ chakʼ ti stsakik ta mukʼ xchiʼuk tsots skʼoplal li kʼusi chale. Xi to laj yal xtoke: «Li vuʼune biqʼuitun onoʼox lic jcoltaoxuc tal cʼalal to tana» (1 Sam. 11:14, 15; 12:2). Akʼo mi epal jabil xaʼox yechʼel, te to lek ta sjol kʼalal kerem toʼoxe. Koliyal ti lek kʼusi kʼot ta nopel yuʼun kʼalal uni kʼox toʼoxe, kʼot ta jun vinik ti lek xchʼunel yoʼontone xchiʼuk ta jun tukʼil yajtunel Dios.

⁴ Li Samuele la stsatsubtas lek xchʼunel yoʼonton xchiʼuk la xchabi-o,  muʼyuk laj yakʼ ti akʼo sokesat li chopol krixchanoetike xchiʼuk ti muʼyuk tukʼ chakʼ sbaik ti bu nakie. Ta skoj ti kuxulutik ta jun balumil ti oy krixchanoetik ti toj chopolike xchiʼuk ti nom oyik ta stojolal li Diose, vokol chkaʼitik ek stsʼitesel li xchʼunel oʼontonale (kʼelo Lucas 18:8). Jkʼeltik kʼusi xuʼ jchantik ta stojolal Samuel kʼalal kʼox toʼoxe.

5, 6. ¿Kʼuxi ti toj jelel chʼi talel Samuel jech kʼuchaʼal li yan ololetike, xchiʼuk kʼu yuʼun lek snaʼoj stot smeʼ Samuel ti lek chichʼ kʼelele?

⁵ Li Samuele toj jelel ti kʼuxi chʼi talele. Kʼalal laj xaʼox yikta xchuʼ ti oxib sjabilal o mas jutuke, jaʼo lik abtejuk ta xchʼulna Jeova ti pasbil ta nukule, ta Silo, ti mas jutuk ta 30 kilometro xil li Ramae, li slumale. Li stot smeʼ Samuel ti jaʼ Elcana xchiʼuk Anae, yalojik xa onoʼox ti tspas jun abtelal ta stojolal Jeovae: yuʼun ta sjunul xkuxlejal chkʼot ta nasareo. * ¿Kʼu yuʼun te laj yiktaik ti nom kom li snae? ¿Mi yuʼun muʼyuk skʼanojik?

⁶ Pe li stukike snaʼojik onoʼox ti lek chichʼ kʼelel ta Silo li skeremike. Li Elí ti jaʼ mero bankilal palee, melel onoʼox ti lek la skʼele, yuʼun jaʼ la xchiʼin ta abtel. Yuʼun li ta chʼulna pasbil ta nukule te chtunik jlom antsetik ti jeltos yabtel tspasike (Éx. 38:8; Juec. 11:34-40).

7, 8. 1) ¿Kʼuxi tspatbeik yoʼonton jujun jabil Samuel li stot smeʼe? 2) ¿Kʼusitik xuʼ xchanbeik stot smeʼ Samuel li totil meʼiletik avie?

⁷ Yuʼun li Ana xchiʼuk Elcanae muʼyuk xchʼay ta sjolik li skʼanbil keremike, li sba yolike. Yuʼun jaʼ stakʼobil s-orasion Ana kʼalal la skʼanbe Dios jun skereme xchiʼuk ti laj yalbe ti chakʼ sventa tunuk ta stojolal ta jun chʼul abtelale. Li Anae jujun jabil chichʼbe batel jun mokan kʼuʼil ti jaʼ spasoj stuk sventa tslap li ta chʼulna pasbil ta nukule. Melel onoʼox van ti solel oy tajek ta yoʼonton kʼalal chichʼ vulaʼanel yuʼun li stot smeʼe, yuʼun chpatbat yoʼonton xchiʼuk ch-akʼbat tojobtaseletik sventa jaʼuk jun mukʼta matanal xil li abtelal tspas ta chʼulna pasbil ta nukul sventa chtun ta stojolal li Jeovae.

⁸ Jech kʼuchaʼal chkiltike, oy kʼusi xuʼ xchanik li buchʼutik oy yalab xnichʼnabike. Ep totil meʼiletik jaʼ mas chat-o yoʼontonik ta sventa li kʼusitik chtun yuʼun yalab xnichʼnabik ta sventa li takʼine, maʼuk li ta sventa mantale. Pe jaʼuk li Ana xchiʼuk li Elcanae jaʼ mas tsots skʼoplal laj yilik li kʼusitik chtun yuʼun ta mantal li yutsʼ yalale, taje jaʼ koltaat sventa lekil krixchano xbat li Samuele (kʼelo Proverbios 22:6).

9, 10. 1) ¿Kʼu toʼox yelan li chʼulna pasbil ta nukule, xchiʼuk kʼu yelan laj yil Samuel li chʼul abtelal taje? (Kʼelo xtok li tsʼib ta yok vune.) 2) ¿Kʼusi abtelal la spas Samuel li ta chʼulna pasbil ta nukule, xchiʼuk kʼuxi xuʼ xchanbeik li kerem tsebetik avie?

⁹ Kʼalal yakal chchʼi batele, li kʼox Samuele xuʼ van chbat skʼel li vitsetik  ti te joyol ta stsʼel Siloe. Kʼalal ta toyol skʼeloj batel li jteklume xchiʼuk li stenlejaltik ti te xvinaj yalele, melel onoʼox ti solel xmuyubaj kʼalal jaʼo tskʼel batel li xchʼulna Jeova ti pasbil ta nukule. Li chʼulna pasbil ta nukule te xa van ta 400 jabil laj yichʼ meltsanel ti jaʼ toʼox tspas mantal li Moisese, yuʼun muʼyuk toʼox yan bu xuʼ xichʼ ichʼel ta mukʼ Jeova ta spʼejel Balumil. *

¹⁰ Li kerem Samuele solel lik skʼan tajek li abtelal tspas ta chʼulna pasbil ta nukule. Xi la stsʼiba ta tsʼakale: «Te ch-abtej o ta stojol li Mucʼul Diose; slapoj jun mocan cʼuʼil pasbil ta lino no» (1 Sam. 2:18). Kʼalal slapoj jun mokan kʼuʼil li Samuele —jaʼ noʼox jlik kʼuʼil xchiʼuk ti chʼabal skʼobe— taje jaʼ skʼan xal ti tskolta li paleetike. Akʼo mi maʼuk pale li ta xchʼulna Jeovae, oy ta sba jlom abtelaletik, jech kʼuchaʼal sjamel jujun sob li stiʼ amakʼe xchiʼuk tskolta li mol Elie. Akʼo mi solel ep tskʼupin li yabteltak Samuele, pe oy kʼusi chopol lik kʼotuk ta pasel ta sna Jeova ti lik yat-o yoʼontone. ¿Kʼusi ti laj yat-o yoʼontone?

11, 12. 1) ¿Kʼusi chopol stalelalik laj yakʼik ta ilel li Ofni xchiʼuk Fineese? 2) ¿Kʼusi chopol tspasik ta chʼulna pasbil ta nukul li Ofni xchiʼuk Fineese? (Kʼelo xtok li tsʼib ta yok vune.)

¹¹ Ta sbikʼtal onoʼox, li Samuele laj yil kʼusitik toj chopolik xchiʼuk ti muʼyuk tukʼilale. Li ta slivroal Samuele chal ti chaʼvoʼ skeremotak li Elie, li Ofni xchiʼuk Fineese, jaʼik «puru chopol viniquetic; muc xichʼic ta mucʼ li Mucʼul Diose» (1 Sam. 2:12). Li chaʼpʼel kʼop taje koʼoltik smelolal. Li ta hebreo kʼop «chopol» xi li ta versikulo liʼe xuʼ xichʼ jelubtasel kʼuchaʼal «nichʼnabiletik ti muʼyuk kʼusi xtunik-oe». Taje sta-o ti jech laj yichʼ albel skʼoplal li Ofni xchiʼuk Fineese, yuʼun muʼyuk la stsakik ta venta li Jeovae. Ta skoj ti muʼyuk la stsakik ta venta li mantaletik xchiʼuk li kʼusitik tskʼan li Jeovae, la spasik tsatsal muliletik.

¹² Li Smantaltak Jeovae chal li kʼusi skʼan spasik li paleetike xchiʼuk ti kʼuyelan skʼan xakʼik li matanaletike. Jaʼ yuʼun, li matanaletik taje jaʼ jun skʼelobil laj yakʼ Dios sventa xakʼ ta perton li krixchanoetike. Koliyal taje xuʼ sakikuk ta stojolal xchiʼuk tsbeiltas xchiʼuk chakʼbe bendision. Ta skoj li xchopol talelal laj yakʼik ta ilel li Ofni xchiʼuk Fineese, li  yan paleetike muʼyuk xa lek laj yakʼik li matanaletik chakʼik li j-israeletike. *

13, 14. 1) ¿Kʼu yelan laj yaʼi sbaik li lekil krixchanoetik ta skoj li kʼusitik chopol tspasik li ta chʼulna pasbil ta nukule? 2) ¿Kʼuxi ti muʼyuk kʼot ta lekil bankilal pale xchiʼuk ta jun lekil totil li Elie?

¹³ Jnoptik noʼox kʼuyelan laj yaʼi sba li kerem Samuel kʼalal laj yil ti ep kʼusitik chopol chkʼotanuk ta pasel li ta chʼulna pasbil ta nukule xchiʼuk ti muʼyuk buchʼu xchapane. Epal krixchanoetik van laj yil ti solel chat yoʼontonik xchiʼuk ti muʼyuk laj yichʼik ichʼel ta mukʼ kʼalal chlokʼik batel ta chʼulnae. Li krixchanoetik taje povreik, bikʼit yakʼoj sbaik xchiʼuk ilbajinbilik sventa chbat saʼ spatobil yoʼontonik xchiʼuk sventa tstsatsubik ta mantal. Maʼuk noʼox taje, yuʼun ta tsʼakale laj yaʼi ti Ofni xchiʼuk Fineese muʼyuk la stsakik ta venta li smantaltak Dios ta sventa li chiʼinejbail ta vayele, yuʼun la xchiʼinik ta vayel antsetik ti te chchabiik stiʼ chʼulna ti pasbil ta nukule (1 Sam. 2:22). Xuʼ van la snop Samuel ti oy kʼusi tspas Elí ta sventa taje.

¹⁴ Melel onoʼox ti jaʼ oy ta sba Elí sventa xchapan li vokolil taje. Ta skoj ti jaʼ mero bankilal palee, jaʼ oy ta sba xchapanel li kʼusitik chkʼot ta pasel ta chʼulna pasbil ta nukule. Kʼuchaʼal totile jaʼ oy ta sba xalbe mantal li xnichʼnabtake. Maʼuk noʼox chakʼbe sba svokol stuk, yuʼun chakʼbe svokol epal krixchanoetik li ta jteklume. Li Elie muʼyuk kʼot ta lekil bankilal pale xchiʼuk ta jun lekil totil, yuʼun jutuk noʼox laj yakʼbe utel li xnichʼnabtake (kʼelo 1 Samuel 2:23-25). Yuʼun li xnichʼnabtake tskʼanik tsatsal tsitsel ti jechuke. Ta skoj li smulike staik-o ti xchamike.

15. ¿Kʼusi tsatsal mantal laj yakʼbe Jeova li Elie, xchiʼuk kʼu yelan la xchʼamik pʼijubtasel li yutsʼ yalale?

¹⁵ Ta skoj ti solel mas tsatsaje, li Jeovae la stak batel «jun yajtunel Dios», jun j-alkʼop ti muʼyuk chichʼ albel sbie, bat yalbe Elí ti ch-akʼbat tsatsal mantal yuʼun li Jeovae. Li baʼyele, xi laj yalbe Elí li Jeovae: «Cʼu yuʼun jaʼ toj echʼem laj avichʼ ta mucʼ li anichʼnab jech chac cʼu chaʼal vuʼune». Laje laj yalbe ti ta jun noʼox kʼakʼal chcham li xchopol nichʼnabtake xchiʼuk ti ep chil svokol li yutsʼ yalale, xchiʼuk ti chchʼay yuʼun li matanal akʼbil ta paleale. ¿Mi kʼot van ta yoʼonton Elí xchiʼuk xnichʼnabtak li pʼijubtasel taje? Li loʼil ta Vivliae chakʼ ta ilel ti muʼyuk la sjel stalelal li xnichʼnabtak Elie (1 Sam. 2:27–3:1).

16. 1) ¿Kʼusi chal loʼil ta Vivlia ta sventa ti kʼuyelan chʼi ta mantal li Samuele? 2) ¿Kʼu yuʼun tspatbot avoʼonton li kʼusi laj yichʼ alel ta stojolal Samuel kʼalal ta skeremal toʼoxe?

¹⁶ ¿Mi ta van xakʼ sba ta sokesel li Samuele? Mi jsetʼuk. Pe akʼo mi  jech oy onoʼox kʼusitik lekik chkʼot ta pasel xtok: lekil loʼiletik ta stojolal Samuel kʼalal yakal xa batel ta chʼiele. Jech kʼuchaʼal laj yal ta 1 Samuel 2:18, akʼo mi ep kʼusitik kʼot ta pasel, «li querem Samuele te ch-abtej o ta stojol li Mucʼul Diose». Ta sbikʼtal noʼox lik yakʼ ta yoʼonton li abtelal yuʼun Jeovae. Li ta versikulo 21 chalbutik ti oy to kʼusi lek kʼot ta pasele: «Li Samuele te chchʼi o batel ta stojol li Mucʼul Diose». Kʼalal echʼ xaʼox batel jayibuk jabile, li kʼusi la spase jaʼ ti mas lekuk xil sbaik xchiʼuk li Jeovae. Ti lek laj yil sba xchiʼuk li Jeovae jaʼ koltaat-o sventa mu xpʼaj li ta kʼusi chopole.

17, 18. 1) Kʼalal jaʼo tsnuptanik kʼusitik chopol li kerem tsebetike, ¿kʼuxi xuʼ xchanbeik stalelal li Samuele? 2) ¿Kʼuxi laj yakʼ ta ilel Samuel ti jaʼ la spas li kʼusi leke?

¹⁷ Xuʼ van xi la snop jechuk li Samuele: «Mi la saʼ smulik ta stojolal Jeova li bankilal pale xchiʼuk li xnichʼnabtake, li voʼone xuʼ jpas li kʼusi xal koʼonton eke». Pe akʼo mi tspas smulik li yan krixchanoetike, akʼo mi tsots yabtel yichʼojik, maʼuk skʼan xal ti stakʼ jpas jmultik eke. Li avie ep kerem tsebetik ti chchanbeik stalelal li Samuele xchiʼuk chchʼiik-o «batel ta stojol li Mucʼul Diose» akʼo mi joyolik ta krixchanoetik ti chopol kʼusi tspasike.

¹⁸ ¿Kʼusi matanal la sta Samuel ti la xchʼunbe smantal li Jeovae? Li Vivliae xi chale: «Li querem Samuele te yochel chʼiel batel. Lec ch-ilat yuʼun Mucʼul Dios xchiʼuc lec ch-ilat yuʼun cristianoetic» (1 Sam. 2:26). Li kerem taje lek stalel laj yichʼ ilel ta stojolal li buchʼutik tsots skʼoplal laj yilike. Yuʼun li Jeovae la skʼan tajek li Samuele. Li stuke spatoj yoʼonton ti chakʼbe slajeb kʼusitik chopol ta Silo li Diose. Pe xuʼ van tsjakʼbe sba kʼusi ora tspas taje. Pe jutuk xa skʼan xaʼi skotol li kʼusi tskʼan ox tsnaʼe.

19, 20. 1) ¿Kʼusi kʼot ta pasel ta stojolal Samuel li ta jun akʼobale? 2) ¿Kʼu yelan la xchabi Elí li Samule? 3) ¿Kʼuxi la snaʼ Samuel ti buchʼu ta xkʼoponate?

¹⁹ Jutuk xaʼox skʼan sakub. Yuʼun tsanal to li kas ta yut chʼulna pasbil ta nukule. Ta skoj ti solel stsʼijlane, li Samuele laj yaʼi ti oy buchʼu kʼopoje, la snop ti jaʼ li Elie, ti mol xa tajeke xchiʼuk ti maʼsat xaʼoxe, jaʼ yuʼun la snop ti tskʼan koltaele. Li Samuele lik xchiʼuk «ibat ta anil» ti bu chvay li Elie. Jnoptik noʼox avaʼi ti solel tʼan ok bat ta anil li uni kerem ti bu chvay li Elie. ¡Toj alakʼ sba ta aʼiel taje! Li Samuele lek stsakoj ta mukʼ xchiʼuk snaʼoj ti tskʼan koltael li Elie. Yuʼun jaʼ bankilal pale to yuʼun Jeova li Elie (1 Sam. 3:2-5).

²⁰ Li Samuele xi la stijbe svayel li Elie: «Lital xa. ¿Cʼusi chaval?». Li Elie laj yalbe ti muʼyuk bu xaptae, jaʼ yuʼun laj yalbe ti akʼo xbat vayuke. Chib to velta jech kʼot ta pasel. Li ta yoxibal xaʼox veltae, li Elie laj yakʼ venta ti kʼusi yakal chkʼot ta pasele. Li vaʼ kʼakʼal ti noj ta choplejale, li Jeovae muʼyuk toʼox bu tskʼopon steklumal sventa oy kʼusi chakʼbe yil o albilkʼopetik. Pe akʼo mi jech, li Elie laj yaʼibe smelolal ti Jeovae tskʼan ti akʼo xaʼi Samuel li kʼusi chale. Jaʼ yuʼun, laj yalbe ti akʼo sut vayuk yan veltae xchiʼuk laj yalbe li kʼusi skʼan stakʼbee. Ta anil noʼox xi laj yaʼi yan veltae: «Samuel, Samuel». Li Samuele la xchʼun li kʼusi albat yuʼun Elie, jaʼ yuʼun xi la stakʼe: «Cʼopojan, Cajval, ta xcaʼay cʼusi chaval, vuʼun avajtunelun» (1 Sam. 3:1, 5-10).

21. ¿Kʼuxi xuʼ jchikintatik li kʼusi chal Jeova avie, xchiʼuk kʼu yuʼun oy sbalil?

²¹ Jaʼ to oy buchʼu chikintabat ta Silo li Diose. Taje jaʼo te lik kʼoponatuk-o yuʼun Jeova li Samuele, yuʼun laj onoʼox xchikintabe. ¿Mi jech ta jpastik ek? Sventa jchikintatik kʼusi chalbutik li Jeovae, mu persauk oy buchʼu xkʼopoj talel ta akʼobaltik. Li avie oy xa kuʼuntik li Skʼope, mi la jkʼeltike xkoʼolaj ti tskʼoponutik skotol kʼakʼal li Jeovae. Mi mas la jchikintabetik kʼusi chal Jeova xchiʼuk mi la jchʼuntike mas me tstsatsub li xchʼunel koʼontontike. Taje jaʼ li kʼusi la spas li Samuele.

22, 23. 1) ¿Kʼuxi kʼot ta pasel li aʼyej laj yal Samuel ti xiʼ toʼox ta yalel ta slikebale? 2) ¿Kʼu yelan vinaj batel skʼoplal li Samuele?

²² Li vaʼ akʼobal taje jaʼ jel-o xkuxlejal li Samuele. Jaʼo laj yojtikin mas li Jeovae, yuʼun kʼot ta yaj-alkʼop xchiʼuk ta yajkʼopojel. Jaʼ yuʼun oy xa ta sba yalbel Elí li tsatsal mantal laj yal Jeova ta stojolal li yutsʼ yalale: ti chkʼot ta pasel li albilkʼope. Ta slikebale xiʼ li Samuele, pe tsots yoʼonton laj yalbe Elí li kʼusi albat yuʼun li Diose. ¿Kʼu yelan laj yaʼi li Elie? La xchʼam li kʼusi oy ta yoʼonton tspas Diose. Ta tsʼakale kʼot ta pasel skotol li kʼusi yaloj xa onoʼox li Jeovae. Li j-israeletike la spasik kʼop xchiʼuk li jfilistaetike, ta jun noʼox kʼakʼal cham li Ofni xchiʼuk Fineese. Li Elí eke jaʼo cham kʼalal laj yaʼi ti laj yichʼik batel li xkaxail smantal Jeovae (1 Sam. 3:10-18; 4:1-18).

²³ Pe akʼo mi jech, ti kʼuyelan stalelal Samuel kʼuchaʼal tukʼil j-alkʼope,  laj yichʼ ojtikinel batel ta stojolal epal krixchanoetik. Li Vivliae chal ti «lec chiʼinbil yuʼun Mucʼul [Diose]» xchiʼuk muʼyuk onoʼox stselpʼuj li kʼusi laj yale (kʼelo 1 Samuel 3:19).

24. ¿Kʼusi la skʼanik j-israeletik li ta tsʼakale, xchiʼuk kʼu yuʼun jaʼ jun tsatsal mulil taje?

²⁴ ¿Mi la xchʼunik kʼusi laj yal Samuel li j-israeletike xchiʼuk ti tukʼ laj yakʼ sbaik ta stojolal li Jeovae? Mi jsetʼuk. Yuʼun kʼot yorail ti mu xa skʼanik ti akʼo xichʼik beiltasel yuʼun jun j-alkʼope. La skʼanik jun ajvalil jech kʼuchaʼal tspasik li yan lumetike. Li Samuele jech la spas kʼuchaʼal la skʼanike, pe yuʼun jech laj yal mantal li Diose. Pe akʼo mi jech laj onoʼox spʼijubtas ti tsots li smulike. Yuʼun maʼuk yakal ta spʼajik jun krixchano, moʼoj, jaʼ stuk Jeova. Jaʼ yuʼun la stsob li jteklum te ta Gilgal li Samuele.

25, 26. Li ta Gilgale, ¿kʼuxi la skolta steklumal Samuel sventa xakʼik venta ti tsots tajek smulik ta stojolal li Jeovae?

²⁵ Kʼalal jaʼo te tsobolike, li j-israeletike solel kapemik tajek. Li Samuel ti mol xae la svulesbe ta sjol j-israeletik ti kʼuyelan oy xchʼunel yoʼonton xchiʼuk ti tukʼ laj yakʼ sbae. Vaʼun «lic scʼopan Mucʼul Dios» li Samuele xchiʼuk la skʼanbe ti akʼo stak talel chaukil voʼe (1 Sam. 12:17, 18).

²⁶ ¿Chaukil voʼ van ta yorail kʼepelaltik? ¡Toj vokol ta chʼunel maʼ taje! Pe akʼo mi xchʼunik o mi chlabanvanik, jutuk xa skʼan xlaj taje. Ta anil noʼox ikʼub li toketike xchiʼuk la smak sjunul li vinajele, xchiʼuk jun tsatsal ikʼ la slomes li trigoetik ta osiltike. Solel toj tsots tajek lik bakʼanuk li chauketik ti chmak jchikintik yuʼune, vaʼun lik yakʼ voʼ. ¿Kʼu yelan laj yaʼi sbaik li jteklume? «Scotol li israeletique ep ixiʼic yuʼun li Mucʼul Diose xchiʼuc li Samuele.» Jaʼ to laj yakʼik venta ti solel tsots tajek li smulike (1 Sam. 12:18, 19).

27. ¿Kʼusi tsnop Jeova ta stojolal li buchʼutik ta xchanbeik xchʼunel yoʼonton li Samuele?

²⁷ Ta skoj li skʼelobil juʼelale, li Jeovae la stakʼbe li kʼusi la skʼan li yaj-alkʼope, vaʼun kʼot ta yoʼonton yuʼun li jtoyba krixchanoetik li Jeovae. Li Samuele oy onoʼox xchʼunel yoʼonton laj yakʼ ta ilel ta stojolal Dios ta sbikʼ tal onoʼox kʼalal to ta smolibel, ta skoj taje laj yichʼ akʼbel bendision. Li Jeovae muʼyuk onoʼox bu jelem: jaʼ yuʼun xuʼ jchʼuntik ta melel ti chakʼbutik bendision xchiʼuk tskoltautik Jeova mi la jtsʼitestik li xchʼunel oʼontonal jech kʼuchaʼal laj yakʼ ta ilel li Samuele.