1. ¿Kʼu yelan laj yaʼi sba Marta, xchiʼuk kʼu yuʼun?

LI Martae solel mu xchʼay ta sjol li smukinal smuke: jun jombil ton ti lek makal ta jun mukʼta tone. Solel toj kʼux laj yaʼi. Vokol ta chʼunel laj yaʼi ti chʼabal xa te xchiʼuk li smuke. Ti oy xa ta chanib kʼakʼal xchamel li Lazaroe toj vokol laj yaʼi li Martae, ta skoj taje ep svulaʼal xchiʼuk ep krixchanoetik ti tal patbatuk yoʼontone.

2, 3. 1) ¿Kʼu van yelan laj yaʼi sba Marta kʼalal laj yil li Jesuse? 2) ¿Kʼusi laj yakʼ ta ilel Marta kʼalal la xchiʼin ta loʼil li Jesuse?

² Vaʼun li Martae te la snup ta be li vinik ti jaʼ jun yamigo li Lazaroe. Ta melel, kʼalal laj yil yan velta Jesús li Martae mas to van laj yat yoʼonton, yuʼun jaʼ noʼox stuk ta spʼejel Balumil ti xuʼ ox la skolta li Lazaroe. Kʼalal yakal ta xchiʼin ta loʼil Jesús te ta slokʼeb li jteklum Betaniae, ta kʼunkʼun chpaj batel chaʼi li kʼusi kʼux chaʼie. Ta anil noʼox patbat yoʼonton xchiʼuk tsatsubtasat li slekil yoʼonton Jesús kʼalal laj yil ti oy ta yoʼonton li yantike. Li stuke la sjakʼbe sjakʼobiltak ti koltaat-o sventa jaʼ xakʼ ta yoʼonton li xchʼunel yoʼontone xchiʼuk ti xchʼunoj ta sventa li chaʼkuxesele. Li loʼil taje jaʼ tijbat-o yoʼonton Marta sventa xal li ojtikinbil loʼil liʼe: «Jchʼunoj ti voʼot Cristoote, ti voʼot Xnichʼonot Dios talemot liʼ ta banamile» (Juan 11:27).

³ Lek jamal ta ilel ti lek tsots xchʼunel yoʼonton li Martae. Akʼo mi muʼyuk chal mas ta stojolal Marta li Vivliae, li skʼelobil laj yakʼ ta ilele oy kʼusi tsots skʼoplal chchanubtasutik ti tstsatsubtas xchʼunel koʼontontike xchiʼuk ti kʼuyelan jpatoj koʼontontik ta stojolal li Diose. Pe kʼalal mu to ta jkʼeltik li skʼelobil laj yakʼbutik ta ilele, jkʼeltik baʼyel li loʼil ta Vivlia ti bu chalbe skʼoplal li Martae.

4. ¿Jayvoʼik ta naklej ta sna li Martae, xchiʼuk kʼu yelan xil sbaik xchiʼuk li Jesuse?

⁴ Sutkutik jayibuk u. Li Lazaroe muʼyuk toʼox ip, lek toʼox chchʼamik ta snaik ta Betania li jvulaʼal ti mas tsots skʼoplale: ti jaʼ li Jesucristoe. Jech kʼuchaʼal chkiltike, li Lazaroe te xchiʼuk ta naklej li xchiʼiltak ta vokʼele, Marta xchiʼuk María. Jlom krixchanoetik ti lek  xchanojbeik skʼoplale chalik ti jaʼ vixil li Martae, yuʼun li ta loʼile jaʼ te chvinaj ti jaʼ chchʼamvan ta snae xchiʼuk bakʼintik xtoke jaʼ baʼyuk chichʼ albel skʼoplal (Juan 11:5). Muʼyuk bu jtatik ti xuʼ chalbutik mi oy van nupunik li Marta, María xchiʼuk li Lazaroe, pe li kʼusi mas tsots skʼoplale jaʼ ti kʼotik ta slekil amigotak li Jesuse. Kʼalal jaʼo te la xchol mantal ta Judeae, ti bu laj yichʼ epal kontrainele xchiʼuk ilbajinele, jaʼ onoʼox te chkom vayuk ta snaik. Ta melel laj van skʼupin tajek ti jun yoʼontonik xchiʼuk ti xmuyubajik li utsʼ alalil taje.

5, 6. 1) ¿Kʼu yuʼun toj ep kʼusitik la spas Marta kʼalal ay vulaʼanatuk yuʼun li Jesuse? 2) ¿Kʼusi la spas María kʼalal kʼot Jesús ta snaike?

⁵ Li Martae ep kʼusi tspas sventa junuk yoʼonton xaʼi sbaik li buchʼu chvulaʼanate. Jaʼ toʼox jun ants ti lek baxbole, ti mu noʼox xchoti ta spasel kʼusitik ta yut nae, jaʼ yuʼun kʼalal kʼot ta vulaʼal li Jesuse solel maʼuk ti chotol xae. Jaʼ yuʼun la snop ta smeltsan jaytosuk lekil veʼlil sventa skʼupin lek li buchʼu chvulaʼanat ta sna ti tsots skʼoplale xchiʼuk li buchʼutik xchiʼinojan kʼotele. Li vaʼ kʼakʼal taje toj tsots toʼox skʼoplal chil krixchanoetik ti lekuk xchʼamvanik ta snaike. Kʼalal oy buchʼu chkʼot ta vulaʼale, ta stsʼutsʼik, tslokʼbeik xonob, tspokbeik yok xchiʼuk tsjaxbeik muil aseite ta sjol (kʼelo Lucas 7:44-47). ¡Yuʼun nopem onoʼox xaʼiik ti chakʼbeik lek svayeb xchiʼuk sveʼel li yajvulaʼalike!

⁶ Ta melel, li Marta xchiʼuk Mariae toj ep van yabtelik. Li Mariae —ti chichʼ albel skʼoplal bakʼintik ti jaʼ mas chkʼanvane xchiʼuk ti mas snaʼ snopel leke, ti jaʼ mu sta li Martae— laj van skolta toʼox li xvixe, pe kʼalal kʼot li Jesuse muʼyuk xa la skolta. Kʼalal jaʼo te chvulaʼaj li Jesuse laj yakʼ chanubtasel xtok, ¡kʼu to van yelan chanubtasvan! Yuʼun mu xkoʼolaj xchiʼuk li jnitvanejetik ta relijion li ta skʼakʼalil Jesuse, yuʼun li stuke lek tstsak ta mukʼ li antsetike xchiʼuk ta sjunul yoʼonton chalanbe li kʼusitik ta sventa li Ajvalilal yuʼun Diose, ti jaʼ onoʼox chalbe skʼoplal kʼalal chchol mantale. Li Mariae solel xmuyubaj te bat chotluk ta stsʼel li jchanubtasvaneje, lek tsʼetel xchikin chaʼi skotol li kʼusi chale.

7, 8. ¿Kʼu yuʼun lik kapuk tajek li Martae, xchiʼuk kʼusi laj yal?

⁷ Chtal van ta joltik ta anil kʼuyelan laj yaʼi sba Marta ta skoj taje. Kʼalal jaʼo yakal ta spasel li veʼlile xchiʼuk ti mu albajuk kʼusitik tspas sventa xakʼbe li kʼusitik chtun yuʼun li yajvulaʼaltake, solel mas xa sujom tspas li kʼusitike xchiʼuk mas xa tsvul yoʼonton. Kʼalal jaʼo xtal xbat spasel kʼusitik li Martae, ¡li smuke naka noʼox te chotol ti muʼyuk kʼusi tspase! ¿Mi yuʼun tsukul xa van stiba o mi tsots xa van tajek chichʼ ikʼ Marta ta skoj ti kapem tajeke? Yikʼaluk van jech. Yuʼun mu onoʼox xuʼ yuʼun spasel skotol li kʼusitik skʼan pasele.

⁸ Ta slajebale, muʼyuk xa tsʼik yuʼun skapemal sjol li Martae, vaʼun laj yal ti kʼuyelan chaʼi sbae. Xi la xtuchʼbe ta be sloʼil li Jesuse:  «Cajval, ¿me muʼyuc abul jba chavil ti jtuc chacʼ abtejcun li jmuque? Jaʼ lec albo acʼo tal scoltaun» (Luc. 10:40). ¡Solel toj jamal li kʼusi laj yale! Lek xvinaj ti smalaoj ti akʼo xalbe mantal María li Jesuse xchiʼuk ti xalbe akʼo spas li kʼusitik skʼan pasele.

9, 10. 1) Li Jesuse, ¿kʼusi la stakʼbe li Martae? 2) ¿Kʼuxi jnaʼojtik ti maʼuk chopol chil Jesús ti solel tsots ch-abtej li Martae?

⁹ Xuʼ van toj labal sba laj yaʼi Marta li kʼusi la stakʼ li Jesuse, yuʼun ep li buchʼutik tskʼelik Vivliae labal chaʼiik ek. Ta slekil yoʼonton xi la stakʼ li Jesuse: «Marta, Marta, ta sventa ti toj ep cʼusitic chanop chapase, jech chloʼilaj avoʼnton. Pero jun noʼox li cʼusi tsots scʼoplale. Li Mariae jaʼ xa la stʼuj li cʼusi tsots scʼoplale, jech muʼyuc bochʼo xuʼ chpojbat» (Luc. 10:41, 42). ¿Kʼusi laj yakʼ ta aʼiel Jesús taje? ¿Mi laj van yakʼ ta aʼiel ti jaʼ mas skʼanoj li kʼusitik x-ayane, ti jaʼ muʼyuk skʼanoj li Diose? ¿Mi laj van stukʼibtas ta skoj ti solel tsots ch-abtej ta smeltsanel veʼlile?

¹⁰ Taje mu jechuk. Li Jesuse laj yil ta anil ti ta sjunul yoʼonton tspas xchiʼuk ti toj leke. Jech xtok, lek xvinaj ti muʼyuk chopol chil ti lek la xchʼam li yajvulaʼaltake, yuʼun ta sjunul yoʼonton bat kʼalal «laj yacʼ lec veʼel» ta sna Mateo ti oy xa skʼakʼalil laj yichʼ pasele, ti jaʼ laj yichʼ pasel ta sventa li Jesuse (Luc. 5:29). Maʼuk chopol ti tsmeltsan veʼlil li Martae, li kʼusi chopole jaʼ ti jaʼ mas tsots skʼoplal laj yile, yuʼun jaʼ bat ta yoʼonton ta smeltsanel jaʼ chʼay ta sjol li kʼusi mas tsots skʼoplale. ¿Kʼusi ti mas tsots skʼoplale?

11, 12. ¿Kʼuxi ta slekil yoʼonton la stukʼibtas yamiga li Jesuse?

¹¹ Li Jesús, ti jaʼ li jun noʼox Xnichʼon Diose, bat ta sna Marta sventa chchanubtasvan ta sventa li kʼusitik melele. Jaʼ noʼox mas toj tsots skʼoplal, yuʼun mi jaʼuk xkoʼolaj kʼuchaʼal li muil veʼlile xchiʼuk ti kʼuyelan tsots abtej ta xchapanel li Martae. Ta melel, laj van yat yoʼonton Jesús kʼalal laj yil ti muʼyuk la xchikinta yamiga kʼalal jaʼo xuʼ stsatsubtasbat xchʼunel yoʼontone, pe laj yakʼ ti akʼo snop stuk li kʼusi tspase. * Jech oxal, li Jesuse muʼyuk bu la suj li María ti xikta sba ta xchikintael li kʼusi chale.

¹² Sventa slajesbe yoʼonton li Martae, li Jesuse xlamet yechʼomal ye laj yalbe mantal kʼalal laj yalbe jayibuk velta sbie xchiʼuk laj yalbe ta melel ti mu persauk «toj ep cʼusitic» tsnop tspase, ti «jech chloʼilaj [yoʼontone]». Yuʼun bal noʼox jechuk mi oy jutuk uni veʼlile, yuʼun li kʼusi mas tsots skʼoplale jaʼ ti jaʼo oy yuʼunik epal veʼlil ta  sventa mantale. Kʼuchaʼal chkiltike, li Jesuse muʼyuk onoʼox tspojbe María «li cʼusi tsots [skʼoplal]» la stʼuje: ti xuʼ xaʼi li kʼusi chal li Jesuse xchiʼuk ti xuʼ xchanbe li stalelaltake.

13. ¿Kʼusi xuʼ jchantik ta sventa li kʼusi laj yalbe Marta li Jesuse?

¹³ Toj ep kʼusitik xuʼ xchanik li yajtsʼaklomtak Cristo ta sventa li kʼusitik skʼan pasel ta yut nae, jech kʼuchaʼal la spas li Martae. Jech kʼuchaʼal liʼe, chchanubtasutik ti mu xkakʼtik kʼusi smakutik sventa jsaʼtik li kʼusitik chtun kuʼuntik ta mantale (Mat. 5:3, TNM). Jech xtok, kʼalal oy buchʼu tsvulaʼanutike, skʼan jchanbetik stalelal Marta ti lek tskʼupin yakʼel kʼusitik oy yuʼune xchiʼuk ti lek baxbole, akʼo mi jech, tskʼan me mu masuk jvul koʼontontik ta sventa li kʼusi chkakʼbetike ti jaʼ xa muʼyuk ta jtsaktik ta venta li kʼusitik mas tsots skʼoplale. Kʼalal te oyutik xchiʼuk li kermanotaktike, maʼukuk me mas  tsots skʼoplal xkiltik ti ta jkʼupintik junuk lekil veʼlile, moʼoj, li kʼusi mas tsots skʼoplale jaʼ ti jpatbe jba koʼontontik ta jujuntale xchiʼuk ti xkalbetik li kʼusi yakʼojbutik ta naʼel Diose (kʼelo Romanos 1:11, 12). Akʼo mi jutuk noʼox chkakʼtik uni veʼlil, xuʼ me jpatbe jba koʼontontik.

14. ¿Kʼuxi xuʼ jnaʼtik ti ta sjunul yoʼonton la xchʼam li tukʼibtasel akʼbat yuʼun Jesús li Martae?

¹⁴ ¿Mi laj van xchʼam Marta li tojobtasel akʼbat yuʼun Jesuse? Jnaʼojtik ti laje. Li jtakbol Juane, laj yal ta slikebal sloʼil li labal sba sloʼilal xkuxlejal Lazaroe, xi chalbutike: «Li Jesuse lec scʼanoj li Marta xchiʼuc li smuque xchiʼuc li Lazaroe» (Juan 11:5). Echʼ xa jayibuk u kʼalal ay ta vulaʼal ta Betania li Jesuse. Lek xvinaj ti muʼyuk chopol laj yaʼi xchiʼuk ti muʼyuk ilinem ta stojolal Jesús li Martae. Moʼoj, yuʼun ta sjunul yoʼonton la xchʼam li tojobtasele. Ta sventa ti kʼuyelan la xchʼam tojobtasel li Martae chakʼbutik ta ilel ti oy lek xchʼunel yoʼontone, yuʼun jkotoltik onoʼox ta jkʼantik tukʼibtasel bakʼintik.

15, 16. 1) ¿Kʼusi la spas Marta kʼalal ipaj li Lazaroe? 2) ¿Kʼu yuʼun chʼay spatobil yoʼontonik li Marta xchiʼuk li Mariae?

¹⁵ Kʼalal ipaj li Lazaroe, jaʼ van la xchabi li Martae. La spas bu kʼalal xuʼ yuʼun sventa lekuk oy xchiʼuk sventa xlekub, pe akʼo mi jech, mas to ipaj batel. Kʼalal jaʼo ipe, li Marta xchiʼuk li Mariae solel jaʼ te tskʼelilanik, pe mas xa tsots ch-ipaj chilik. ¡Ep van ta velta ti solel sakpakʼan xa xvinaj sat chil smuk li Martae xchiʼuk chvul van ta sjol ti koʼol muyubajik xchiʼuk ti koʼol laj yat yoʼontonik ti ep xa jabil koʼol nakiike!

¹⁶ Kʼalal chcham xa li Lazaroe, li xchiʼiltak ta vokʼele la stakbeik batel jun aʼyej li Jesuse, ti te chchol mantal ta jun uni jteklum ti chib kʼakʼal yiloje. Li kʼusi laj yal Martae lek jamal, yuʼun xi laj yale: «Cajval, ip chaʼay li Lazaroe, jaʼ ti lec acʼanoj aba achiʼuque» (Juan 11:1, 3). Snaʼojik lek ti kʼanbil yuʼun Jesús li Lazaroe, jaʼ yuʼun spatoj yoʼontonik ti oy kʼusi xuʼ spas Jesús sventa skoltae. Pe, ¿mi chkʼot noʼox van? Mi jaʼ spatoj-o yoʼontonik li Marta xchiʼuk li Mariae, ta anil noʼox laj li spatobil yoʼontonike, yuʼun cham li Lazaroe.

17. ¿Kʼu yuʼun mu xa snaʼ kʼusi tspas li Martae, xchiʼuk kʼusi la spas kʼalal laj yaʼi ti nopol xa xtal li Jesuse?

¹⁷ Xchaʼvoʼalik laj yokʼitaik li xchiʼilik ta vokʼele, la xchapanik sventa xbat smukik xchiʼuk la xchʼamik ep jvulaʼaletik ti likemik ta Betaniae xchiʼuk yantik ti te nopol nakalike. Pe muʼyuk xkʼot-o li Jesuse. Melel onoʼox ti mu xa van snaʼ kʼusi tspas li Martae. Kʼalal chanib xaʼox kʼakʼal xchamel li Lazaroe, jaʼ to laj yaʼi ti te xa xtal ta be li Jesuse xchiʼuk ti nopol xa xil li jteklume. Akʼo mi solel chat tajek  yoʼonton, li Martae bat snup tal ta be ta anil li Jesuse, muʼyuk laj yalbe komel jpʼeluk li Mariae (kʼelo Juan 11:18-20).

18, 19. ¿Kʼusi lek spatoj-o yoʼonton li Martae, xchiʼuk kʼu yuʼun toj tsots li xchʼunel yoʼontone?

¹⁸ Kʼalal laj yil Marta li Jchanubtasvaneje, xi tsots laj yalbe ti kʼusi chat-o yoʼontonik ti oy xa skʼakʼalile: «Cajval, ti liʼuc oyucote, muʼyuc xcham ti jchiʼil ta voqʼuel jechuque». Akʼo mi jech, muʼyuk to bu chʼayem xchʼunel yoʼonton xchiʼuk spatobil yoʼonton, yuʼun xi to laj yale: «Avi tana liʼe, ta jnaʼ ti cʼusi ta xacʼanbe ti Diose, ta xacʼbot scotol». Ta ora noʼox, li Jesuse oy kʼusi laj yalbe ti tsatsubtasbat xchʼunel yoʼontone: «Ti achiʼil ta voqʼuele, ta xchaʼcuxi talel» (Juan 11:21-23, Ch).

¹⁹ Li Martae la snop mi jaʼ chalbe skʼoplal Jesús li ta jelavele, jaʼ yuʼun xi la stakʼbee: «Jnaʼoj ti ta xchaʼcuxi ta slajebal cʼacʼal ti cʼalal yorail ta xchaʼcuxiic scotol li bochʼotic chamenique» (Juan 11:24). ¡Toj echʼ noʼox tsots li xchʼunel yoʼontone! Akʼo mi muʼyuk xchʼunojik  ta sventa chaʼkuxesel li jlom jchanubtasvanejetik ta relijion jech kʼuchaʼal li jsaduseoetike, li Martae xchʼunoj lek li chanubtasel chal ta Tsʼibetik ta sventa li chaʼkuxesele (Dan. 12:13; Mar. 12:18). Snaʼoj ti chchanubtasvan ta sventa chaʼkuxesel li Jesuse xchiʼuk ti oy xa xchaʼkuxesanoj jayvoʼuk krixchanoetike, pe muʼyuk xchaʼkuxesoj-o buchʼu ti oy xa ta chanib kʼakʼal xchamel jech kʼuchaʼal li Lazaroe. ¡Ti snaʼuk li kʼusi jutuk xa skʼan xkʼot ta pasel li Martae...!

20. Alo kʼusi skʼan xal li kʼusi laj yal Jesuse xchiʼuk li kʼusi la stakʼ Marta ti te chichʼ tael ta Juan 11:25-27.

²⁰ Li avi une, oy kʼusi labal sba laj yal Jesús ti chakʼ ta ilel ti akʼbat yabtel yuʼun Stot sventa chchaʼkuxes li animaetik ta spʼejel Balumil ta jelavele. Xi chale: «Vuʼun jchaʼcuxesvanejun, xchiʼuc vuʼun jʼacʼcuxlejalun». Laje xi la sjakʼbe li Martae: «¿Me jech achʼunoj?». Vaʼun jaʼ jech la stakʼ kʼuchaʼal laj kiltik ta slikebal kapituloe. Li Martae oy lek xchʼunel yoʼonton ti jaʼ Cristo —o Mesías— li Jesuse, ti jaʼ Xnichʼon li Diose xchiʼuk ti jaʼ li buchʼu ta xtal ta Balumile, jech kʼuchaʼal yaloj xa onoʼox j-alkʼopetik ta voʼnee (Juan 5:28, 29; kʼelo Juan 11:25-27).

21, 22. 1) ¿Kʼuxi laj yakʼ ta ilel Jesús ti snaʼoj ti toj kʼux kʼalal oy buchʼu chchame? 2) ¿Kʼusi kʼot ta pasel kʼalal chaʼkuxi li Lazaroe?

²¹ ¿Mi oy sbalil chil Jeova xchiʼuk Jesucristo li xchʼunel yoʼonton laj yakʼ ta ilel li Martae? Li kʼusitik chkʼot ta pasel ti ta jkʼeltik batele, lek xvinaj ti jeche. Jkʼeltik kʼusi kʼot ta pasel: baʼyel, li Martae anil bat saʼ talel li Mariae. Li Martae laj yakʼ venta ti Jesuse solel chat yoʼonton kʼalal jaʼo chchiʼin ta loʼil li Mariae, ti ep buchʼutik te xchiʼinojan ti talemik sventa chpatbat yoʼontone. Li Martae laj yil stuk ti muʼyuk la smak yokʼel li Jesuse, lek xvinaj ti muʼyuk xiʼ ta stojolal krixchanoetik ti chakʼ ta ilel ti kʼuyelan chaʼi sba ta skoj ti oy buchʼu chame. Ta slajebale, laj yaʼi ti la skʼan ti akʼo xichʼ lokʼesel li ton ti jaʼ smak xchʼenal li smuke (Juan 11:28-39).

²² Ta skoj ti jamal onoʼox chkʼopoje, li Martae laj yal ta anil ti tuxae, yuʼun oy xa ta chanib kʼakʼal smukel. Li Jesuse xi la svulesbe ta sjol li Martae: «Laj xa calbot ti me chachʼune, chavilbe slequilal li Diose». Li Martae la xchʼun, jaʼ yuʼun ta anil noʼox laj yilbe slekilal li Diose: ¡ta anil noʼox, li Jeovae laj yakʼbe sjuʼel Xnichʼon sventa xchaʼkuxes li Lazaroe! Jnoptik ti lek kom ta sjol Marta li kʼusi laj yile: li Jesuse laj yalbe Lázaro ti akʼo xlokʼ talele; kʼalal lik li Lazaroe oy kʼusi bakʼ yuʼun, xchiʼuk nopaj talel ta stiʼ chʼen kʼalal pixil to ta pokʼe, vaʼun laj yal mantal Jesús ti akʼo stitunike xchiʼuk laj yal ti akʼo batuke, vaʼun la smey sbaik li oxvoʼ xchiʼil sbaik ta vokʼele (kʼelo Juan 11:40-44). ¡Ti kʼusi kʼux toʼox chaʼi ta yoʼonton li Martae chʼabal xa!

23. ¿Kʼusi oy ta yoʼonton tspas Jeova xchiʼuk li Jesuse, xchiʼuk kʼusi skʼan jpastik sventa xakʼbutik li bendisionetike?

²³ Li loʼil ta Vivlia taje chakʼ ta ilel ti maʼuk noʼox jecheʼ nopbil  ti chchaʼkuxi talel li buchʼutik chamemike, jaʼ jun chanubtasel ta Vivlia ti melel li kʼusitik kʼotemik ta pasele (Job 14:14, 15). Li Jeova xchiʼuk li Xnichʼone oy ta yoʼonton chakʼbe smoton li yajtuneltak ti lek xchʼunel yoʼontonike, jech kʼuchaʼal la spasik li Marta, María xchiʼuk li Lazaroe. Mi ta jtsʼitestik lek xchʼunel koʼontontik jech kʼuchaʼal li Martae, ta melel chakʼbutik bendisionetik li Jeovae.

24. ¿Kʼusi ora laj yalbe skʼoplal Marta ta slajebal velta li Vivliae?

²⁴ Li loʼil ta Vivliae chalbutik skʼoplal yan velta li Martae. Jaʼo kʼalal jun toʼox xemana skʼan xcham li Jesuse. Li Jesuse snaʼoj xa onoʼox ti chil svokol li ta xemana taje, jaʼ yuʼun bat ta sna yamigotak ta Betania. Ti xanav oxib kilometro ti lik talel ta Jerusalene. Li Jesús xchiʼuk Lazaroe te yakalik ta veʼel ta sna Simón ti ip ta kʼaʼemal chamele, vaʼun te chichʼ albel skʼoplal yan velta li buchʼu ta jloʼiltabetik skʼoplale: «Li Martae jaʼ la smeltsan veʼlil» (Juan 12:2).

25. ¿Kʼu yuʼun jaʼ jun bendision ta tsobobbailetik li antsetik jech kʼuchaʼal li Martae?

²⁵ ¡Toj lek xvinaj ti j-abtel ants-oe! Yuʼun kʼalal la jkʼeltik ta Vivlia ta sba veltae yakal ta abtel, xchiʼuk li ta slajebal laj yichʼ albel skʼoplale yakal ch-abtej xtok, yuʼun chakʼ persa yakʼbel kʼusi chtun yuʼun li yantike. Li avie, oy antsetik ta tsobobbailetik ti jechik kʼuchaʼal li Martae, antsetik ti oy ta yoʼontonik li yantike xchiʼuk ti lek yoʼontonike, koliyal li xchʼunel yoʼontonike jaʼ chtijbat-o yoʼontonik sventa xakʼbeik kʼusitik chtun yuʼunik li yantike. Melel onoʼox ti laj yakʼ-o ta ilel jech xchʼunel yoʼonton li Martae, koliyal taje, kuch batel yuʼun li kʼusitik tsotsik chkʼot ta stojolale.

26. ¿Kʼusi ora koltaat-o xchʼunel yoʼonton li Martae?

²⁶ Ta mas tsʼakal jutuke, oy kʼusi tsots kʼot ta stojolal li Martae, yuʼun cham li Jchanubtasvanej ti skʼanoj tajeke, ti jaʼ milvan li yajkontratake. Li jloʼlavanejetik xchiʼuk jmilvanejetik taje muʼyuk xkʼuxul yoʼontonik tskʼan ox tsmilik li Lazaroe, yuʼun jaʼ ta skoj ti ep krixchanoetik la xchʼunik li Jesuse (kʼelo Juan 12:9-11). Melel onoʼox ti la xchʼak sbaik xchiʼuk xchiʼiltak ta vokʼel ta tsʼakal li Martae, yuʼun chamik. Mu jnaʼtik kʼuxi kʼot ta pasel xchiʼuk kʼusi ora, pe jnaʼojtik lek ti jaʼ koltaat-o Marta sventa xkuch yuʼun kʼalal to ta slajeb li xchʼunel yoʼonton ti lek tsotse. ¡Jaʼ jun slekil kʼelobil ta sventa li xchʼunel oʼontonale!