Kʼelo li kʼusi yichʼoje

Batan ta saʼobil

KAPITULO 13

«Albo yaʼi jteklum Israel ti kʼu yelan xvinaj li templo»

«Albo yaʼi jteklum Israel ti kʼu yelan xvinaj li templo»

ESEKIEL 43:10

LI KʼUSI TA JCHANTIKE: Li kʼusi skʼan xal li labal sba templo laj yil Esekiele

1-3. 1) ¿Kʼu van yuʼun patbat tajek yoʼonton Esekiel kʼalal akʼbat yil li temploe? (Kʼelo li lokʼol ta slikebal kapituloe). 2) ¿Kʼusi ta jkʼelbetik skʼoplal li ta kapituloe?

 NOPO noʼox ti 50 xa sjabilal li Esekiele xchiʼuk ti oy xa ta 25 jabil ti te chukbile. Oy xa ta sjayibal jabil ti yichʼoj jinesel li templo ta Jerusalene. Jaʼ yuʼun, xuʼ van te laj-o skʼoplal mi oy ox ta yoʼonton te chtun ta paleale. Skʼan to 56 jabil sventa xkolik lokʼel li ta Babiloniae, jaʼ yuʼun xuʼ van muʼyuk xa kuxul kʼalal mi sut ta yosilalik li steklumal Diose xchiʼuk xuʼ van muʼyuk chil ti chichʼ chaʼvaʼanel li temploe (Jer. 25:11). Kʼalal la snopbe skʼoplal taje, xuʼ van laj yat-o tajek yoʼonton.

2 Pe, ¡toj lek yoʼonton li Jeovae! Yuʼun oy kʼusi laj yakʼbe yil Esekiel kʼalal jaʼo jech chaʼi sbae. Taje patbat van tajek yoʼonton li tukʼil Esekiele. Jech xtok, akʼbat yil yuʼun Jeova ti sut yilel ta slumale xchiʼuk ti te vaʼanat ta jun tayal vitse. Te la sta «jun vinik ti xojobinaj kʼuchaʼal kovree». Li vinik taje jaʼ jun anjel xchiʼuk laj yikʼ batel li j-alkʼop sventa xojtikin sjunul li temploe (kʼelo Esekiel 40:1-4). ¡Melel xa yilel li kʼusi akʼbat yile! Maʼuk noʼox tsatsubtasbat xchʼunel yoʼonton li Esekiele, yuʼun labal sba laj yil xchiʼuk xuʼ van chʼayal to kʼot yoʼonton. Akʼo mi oy xa bu yiloj li kʼusitik ta templo akʼbat yile, mu xkoʼolaj xchiʼuk li templo ti xojtikin ta Jerusalene.

3 Li baluneb kapituloetik li ta slajeb slivroal Esekiele chalbe skʼoplal li templo akʼbat yil li j-alkʼope. Jkʼeltik batel kʼusi skʼan jtsaktik ta venta yoʼ xkaʼibetik smelolal kʼalal ta jchantik li kʼusi akʼbat yil Esekiele. Ta tsʼakale, ta jkʼeltik mi koʼol skʼoplal li templo laj yal Esekiel xchiʼuk li mukʼta templo ta mantal yuʼun Jeova ti laj yalbe skʼoplal jtakbol Pablo kʼalal echʼem xa ox jayibuk sigloe. Ta slajebe, ta jkʼeltik kʼuxi te tsakal skʼoplal li judaetik ti chukbil batik xchiʼuk Esekiele.

Jelel kʼu yelan skʼan xkaʼibetik smelolal

4. ¿Kʼu toʼox yelan chichʼ albel skʼoplal li templo laj yil Esekiele? ¿Kʼu xa yelan chkaʼibetik smelolal li avie?

4 Li ta voʼnee, li jvuntike chal toʼox ti koʼol skʼoplal li templo laj yil Esekiel xchiʼuk li mukʼta templo ta mantal ti laj yalbe skʼoplal Pablo li ta karta akʼbat snaʼ yuʼun Dios sventa li j-ebreoetike. * Jaʼ yuʼun, xuʼ van ta jnoptik toʼox ti skʼan jsabetik yan smelolal li kʼusitike (tipos y antitipos). Ta skoj taje ta toʼox jsabetik smelolal li jujutos kʼusitik laj yil ta templo li Esekiele, yuʼun ta jnoptik ti xkoʼolaj xchiʼuk li kʼusi laj yal Pablo ta sventa li axibalnae. Pe kʼalal laj yichʼ chanbel mas skʼoplale, ti laj yichʼ pasel orasion xchiʼuk ti laj yichʼ nopbel lek skʼoplale, laj yichʼ ilel ti mu persauk xichʼ sabel tajek skʼoplal yoʼ xkaʼibetik smelolal li kʼusi akʼbat yil Esekiele.

5, 6. 1) ¿Kʼu yuʼun chkaltik ti bikʼit laj yakʼ sba li jtakbol Pablo kʼalal laj yalbe skʼoplal li axibalnae? 2) ¿Kʼusi laj yal Pablo ta sventa li kʼusitik laj yil ta axibalnae? 3) ¿Kʼu yelan skʼan xkaʼibetik smelolal li templo laj yil Esekiele?

5 Jamal ta kʼelel ti muʼyuk lek mi chlik jkʼeltik kʼuxi chkʼot ta pasel ta tsʼakal o ti jsabetik kʼusi smelolal li jujutos kʼusi laj yil Esekiele. Jkʼeltik kʼu yuʼun muʼyuk lek ti jech chichʼ pasele. Kʼalal laj yalbe skʼoplal axibalna xchiʼuk li templo ta mantal li Pabloe, laj yalbe skʼoplal xtok li xchikʼobil pom ti pasbil ta oroe, li smak Kaxae xchiʼuk li jarra pasbil ta oro ti yichʼoj manae. Pe ¿mi laj van sabe smelolal jujutos? Yileluke muʼyuk tijbat yoʼonton yuʼun chʼul espiritu sventa jechuk spase, yuʼun xi la stsʼiba li Pabloe: «Pe li avie, maʼuk yorail ti bikʼitik xa chkalbe skʼoplal skotol taje» (Ebr. 9:4, 5). Li jtakbole bikʼit laj yakʼ sba xchiʼuk ta sjunul yoʼonton la smala ti xbeiltasat yuʼun Jeova ta xchʼul espiritue (Ebr. 9:8).

6 Li voʼotik eke skʼan mu jsabetik smelolal li kʼusi laj yil Esekiele, yuʼun ep kʼusi la sta ta ilel. Jech oxal, skʼan bikʼit xkakʼ jbatik xchiʼuk jmalatik ti sjambe smelolal Jeova mi persa chile (kʼelo Mikeas 7:7). ¿Mi jaʼ van skʼan xal ti muʼyuk bu sjamojbe lek smelolal Jeova li kʼusi laj yil Esekiele? Mu jechuk maʼ taje.

¿Mi jaʼ laj yil Esekiel li mukʼta templo ta mantale?

7, 8. 1) ¿Kʼusi achʼ to laj yichʼ jambel smelolal? 2) ¿Kʼu yuʼun mu xkoʼolaj li templo laj yil Esekiel xchiʼuk li templo ta mantal laj yal Pabloe?

7 Jech kʼuchaʼal laj xa kaltike, ta epal jabil li ta jvuntike chal toʼox ti koʼol skʼoplal li templo laj yil Esekiel xchiʼuk li mukʼta templo ta mantal yuʼun Jeova ti laj yalbe skʼoplal Pablo li ta karta akʼbat snaʼ yuʼun Dios sventa li j-ebreoetike. Pe kʼalal laj yichʼ chanbel lek skʼoplal li kʼusi laj yil Esekiele, laj yichʼ ilel ti maʼuk li mukʼta templo ta mantale. ¿Kʼu yuʼun ti jech chkaltike?

8 Baʼyel, li kʼusi laj yal Pablo ti akʼbat snaʼ yuʼun Diose mu snitbe sba skʼoplal xchiʼuk li templo akʼbat yil Esekiele. Jnopbetik skʼoplal liʼe: kʼalal laj yalbe skʼoplal jtakbol Pablo li axibalna ta skʼakʼalil Moisese, jamal laj yakʼ ta aʼiel ti jaʼ noʼox svinajeb li kʼusi chtal ta tsʼakal ti mas to toj tsots skʼoplale. Li axibalna xchiʼuk li stemplo Salomon xchiʼuk Sorobabele koʼol kʼu yelan meltsanbil, yuʼun yichʼoj jkʼol kuarto ti ‹Batsʼi Lekil Chʼul Kuarto› sbie. Li Pabloe xi laj yalbe skʼoplal li kuarto taje: «Batsʼi Lekil Chʼul Kuarto ti pasbil ta skʼob krixchanoetik» xchiʼuk xi to laj yale: «Jaʼ svinajeb li kʼusi melele». Pe ¿kʼusi smelolal kʼalal ‹li kʼusi melel› xie? Li Pabloe laj yal ta jamal ti jaʼ skʼoplal li vinajele (Ebr. 9:3, 24). Pe ¿mi jaʼ vinajel laj yil li Esekiele? Maʼuk, li kʼusi laj yile muʼyuk chakʼ ta ilel ti laj yil kʼusitik ta vinajele (koʼoltaso xchiʼuk Daniel 7:9, 10, 13, 14).

9, 10. ¿Kʼusi sjelbenal li matanaletik chichʼ akʼel li ta templo laj yil Esekiel xchiʼuk li ta templo ta mantale?

9 Yan ti kʼusi mu xkoʼolaj-o li kʼusi laj yil Esekiel xchiʼuk li kʼusi laj yalbe skʼoplal Pabloe, jaʼ ta sventa li milbil matanaletik chichʼ akʼele. Li Esekiele albat kʼusi skʼan spasik li jnaklejetik, li bankilaletik xchiʼuk li paleetik kʼalal mi laj yakʼik milbil matanale. Skotolik skʼan xakʼik milbil matanal ta sventa li smulike xchiʼuk skʼan xakʼik milbil matanal sventa jun oʼontonal; taje xuʼ van te tslajesik li ta veʼebaletik ta temploe (Esek. 43:18, 19; 44:11, 15, 27; 45:15-20, 22-25). Pe ¿mi nopajtik noʼox chichʼ akʼel matanaletik li ta templo ta mantale?

Li templo laj yil Esekiele maʼuk skʼoplal li mukʼta templo ta mantale

10 Kʼun ta aʼiel li stakʼobile, yuʼun li ta mukʼta templo ta mantale jkoj noʼox laj yichʼ akʼel li milbil matanale, jaʼo kʼalal laj yakʼ ta matanal xkuxlejal Jesukristo ti jaʼ li mero Bankilal Palee. Xi laj yalbe smelolal li Pabloe: «Pe kʼalal tal Kristo kʼuchaʼal mero bankilal pale sventa li kʼusitik lek kʼotemik ta pasele, jelav batel ta karpana ti mas mukʼ xchiʼuk ti mas tukʼ ti mu ta skʼobuk krixchano laj yichʼ pasele, jaʼ xkaltik, ti maʼuk ta skʼob li kʼusitik pasbil ta balumile. Jun noʼox velta och batel ti bu chʼule, pe maʼuk ta xchʼichʼel tot tentsun xchiʼuk chʼiom tot vakax, moʼoj, jaʼ ta xchʼichʼel stuk, vaʼun la jta-o jkolebaltik yuʼun sbatel osil» (Ebr. 9:11, 12). Jech oxal chaʼa, li templo laj yil Esekiel xchiʼuk li tot tentsunetik xchiʼuk chʼiom tot vakaxetik ti laj yichʼ akʼel ta matanale, maʼuk skʼoplal li mukʼta templo ta mantale.

11. Li ta skʼakʼalil Esekiele, ¿kʼu yuʼun maʼuk toʼox yorail sventa xakʼ ta ojtikinel Dios li mukʼta templo ta mantale?

11 Taje chakʼbutik ta ilel li xchibal srasonal ti kʼu yuʼun jech chkaltike. ¿Kʼu yuʼun jnaʼojtik ti maʼuk laj yil Esekiel li mukʼta templo ta mantale? Yuʼun maʼuk toʼox yorail chakʼ ta ojtikinel Dios li templo taje. Jvules ta joltik ti kʼusi akʼbat yil Esekiele jaʼ sventa li judaetik ti chukbil batik ta Babiloniae xchiʼuk ti skʼan xchʼunik li Smantal Moisese. Kʼalal kolik ta skʼob li Babiloniae, chaʼsutik ta Jerusalen xchiʼuk lik yichʼik ta mukʼ Dios jech kʼuchaʼal chal li Smantal Moisese. Jech oxal, persa skʼan xchaʼvaʼanik li templo xchiʼuk li skajleb matanal ti bu jech-o chakʼik milbil matanale. Jutuk mu vakib sien jabil jech la spasik. ¿Kʼu van yelan laj yaʼi sbaik judaetik ti jaʼuk akʼbat yilik yuʼun Esekiel li mukʼta templo ta mantale? ¿Kʼusi van la snop judaetik ti jaʼuk chakʼ xkuxlejal ta stojolalik li bankilal pale xchiʼuk ti te chlaj-o skʼoplal li yakʼel matanaletike? ¿Kʼu van yelan laj yaʼibeik smelolal jechuk li kʼusi akʼbat yil Esekiele? ¿Mi koltaatik-o van sventa xchʼunik li Smantal Moises o mi muʼyuk van? Li Jeovae snaʼoj lek kʼusi ora chakʼ ta naʼel li kʼusitik melele xchiʼuk mi xaʼibe smelolal li steklumale.

12-14. ¿Kʼuxi snitojbe sba skʼoplal li templo laj yil Esekiel xchiʼuk li templo ta mantal laj yal Pabloe? (Kʼelo li rekuadro «Chib templo, chib smelolal»).

12 Jech oxal chaʼa, ¿mi snitojbe sba skʼoplal li templo laj yil Esekiel xchiʼuk li mukʼta templo ta mantal laj yal Pabloe? Jvules ta joltik ti kʼalal laj yalbe skʼoplal mukʼta templo ta mantal li Pabloe, maʼuk la stsak ta venta li templo akʼbat yil Esekiele, yuʼun jaʼ la stsak ta venta li axibalna ta skʼakʼalil Moisese. Li Pabloe laj onoʼox yalbe skʼoplal junantik kʼusitik oy ta stemplo Salomon, Sorobabel xchiʼuk li ta templo laj yil Esekiele, pe jelajtik li kʼusitik mas laj yalbeik skʼoplal ta jujuntale. * Jelajtik li kʼusi laj yalike, pe lek snitojbe sba skʼoplal. ¿Kʼuxi taje?

13 Xi snitojbe sba skʼoplale. Li Pabloe laj yakʼbutik ta ilel kʼusi smakojbe skʼoplal li yichʼel ta mukʼ Diose, yan li Esekiele laj yakʼ ta ilel kʼu yelan skʼan xkichʼtik ta mukʼ. Sventa xkaʼibetik smelolal kʼusi smakojbe skʼoplal li yichʼel ta mukʼ Diose, li Pabloe la sjambe smelolal li kʼusitik oy li ta templo ta mantal jech kʼuchaʼal li bankilal pale, li milbil matanaletike, li skajleb matanale xchiʼuk li Batsʼi Lekil Chʼul Kuartoe. Li kʼusi akʼbat yil Esekiele chakʼbutik ta ilel kʼusi tskʼanbutik Jeova yoʼ xkichʼtik ta mukʼ kʼuchaʼal tskʼane, jaʼ yuʼun tstikʼ ta jnopbentik xchiʼuk ta koʼontontik li kʼusi chakʼ jchantik li mantaletik taje.

14 ¿Kʼusi chakʼ kaʼitik li kʼusi laj yichʼ aʼibel smelolale? Ti kʼu yelan laj yichʼ aʼibel smelolal li kʼusi laj yil Esekiele maʼuk skʼan xal ti muʼyuk xa te tsakal jkʼoplaltike. Sventa jnaʼtik ti te to tsakal jkʼoplaltike, baʼyel jkʼeltik kʼuxi la stabeik sbalil li judaetik ti tukʼ laj yakʼ sbaik ta voʼnee.

¿Kʼusi akʼbat xchan judaetik li templo laj yil Esekiele?

15. 1) ¿Kʼusi ti mas tsots skʼoplal chakʼ ta aʼiel li kʼusi laj yil Esekiele? 2) ¿Kʼusi sjelbenal li kapitulo 8 xchiʼuk li kapitulo 40 kʼalal ta 48 li ta slivroal Esekiele?

15 Sventa jkʼeltik kʼu yelan tstakʼ li Vivliae, jkʼeltik oxtos kʼusitik ti snitojbe sba skʼoplal xchiʼuk ti tskoltautik yoʼ xkaʼibetik lek smelolale. Baʼyel, ¿kʼusi ti mas tsots skʼoplal chakʼ ta aʼiel li kʼusi laj yil Esekiele? Jaʼ ti chchaʼta yav li melel yichʼel ta mukʼ Diose. Taje jpʼel ta yoʼonton Esekiel ti jech chkʼot ta pasele. Li vaʼ orae, stsʼibaoj xa ox li kapitulo 8 li ta slivroal Esekiel ti bu jamal akʼbat iluk li kʼusitik ibalik sba yakal tspasik ta templo ta Jerusalene, pe muʼyuk te nitil skʼoplal xchiʼuk li kʼusi akʼbat yil ti te chvinaj li ta kapitulo 40 kʼalal ta 48. Toj jelel li kʼusi chal li kapituloetik taje, yuʼun chal ti mi jsetʼuk sokem li melel yichʼel ta mukʼ Diose; laj van skʼupin stsʼibael li Esekiele. Jaʼ jun slekil kʼelobil ti chichʼ ichʼel ta mukʼ Jeova kʼuchaʼal tskʼane, yuʼun jech chal li ta Smantal Moisese.

16. Li kʼusi laj yal Isaiase, ¿kʼuxi tskoltautik ta yaʼibel smelolal li templo laj yil Esekiele?

16 Sventa xchaʼta yav li melel yichʼel ta mukʼ Diose, skʼan toybel skʼoplal. Kʼalal skʼan toʼox mas ta sien jabil xkʼot ta pasel taje, xi akʼbat snaʼ yuʼun Jeova li j-alkʼop Isaiase: «Li ta slajebaltik kʼakʼale, li vits ti bu oy sna Jeovae jaʼ mas toyol chkʼot kʼuchaʼal li yan vitsetike xchiʼuk lek nakal chkom, chichʼ toyel muyel ta yakʼol li bikʼtal vitsetike» (Is. 2:2). Li Isaiase jamal laj yakʼ ta ilel ti chchaʼta yav li melel yichʼel ta mukʼ Diose xchiʼuk ti chichʼ toybel skʼoplale xkoʼolaj ti chichʼ akʼel ta jun tayal vitse. ¿Bu toʼox oy Esekiel kʼalal akʼbat yil li temploe? Jaʼo te oy «ta jpʼej vits ti toyol tajeke», te skʼeloj batel li sna Jeovae (Esek. 40:2). Li kʼusi laj yil Esekiele jamal chakʼ ta ilel ti chchaʼta yav li melel yichʼel ta mukʼ Diose.

Li templo laj yil Esekiele te toʼox oy «ta jpʼej vits ti toyol tajeke». (Kʼelo parafo 16).

17. ¿Kʼusi chalbe skʼoplal li kapitulo 40 kʼalal ta 48 ta slivroal Esekiele?

17 Kalbetik skʼoplal li kʼusi laj yil xchiʼuk laj yaʼi Esekiel ti te ta jtatik li ta kapitulo 40 kʼalal ta 48 ta slivroal Esekiele. Li kʼusi baʼyel laj yile jaʼ jun anjel ti yakal tspʼis li yochebaltak temploe, li smuroaltake, li yamakʼiltake, li spakʼbaltake xchiʼuk ti bu chʼul ta temploe (Esek. 40-42). Laje laj yil li yutsilal Jeovae xchiʼuk ti kʼu yelan lik stukʼibtas xchiʼuk sbeiltas li steklumal ti jtoybaetike, li paleetike xchiʼuk li bankilaletike (Esek. 43:1-12; 44:10-31; 45:9-12). Ta tsʼakale, laj yil ti chlokʼ tal voʼ li ta temploe xchiʼuk ti chkuxi yuʼun skotol li kʼusitik ti bu ch-echʼe jaʼ to mi kʼot li ta nab Muertoe (Esek. 47:1-12). Li jteklume chʼakbil ta jujusep ti koʼol tajek smukʼtikile xchiʼuk jaʼ te chichʼ ichʼel ta mukʼ Jeova li ta oʼlol jteklume (Esek. 45:1-8; 47:13-48:35). ¿Kʼusi chakʼ ta aʼiel li kʼusi laj yil Esekiele? Jamal xvinaj ti Diose chalbe steklumal ti persa chchaʼta yav li melel yichʼel ta mukʼe xchiʼuk ti chichʼ toybel skʼoplale. Li temploe chnoj ta yutsilal li Jeovae xchiʼuk chlik lokʼuk tal voʼ li ta temploe, jaʼ xkaltik, chakʼ talel bendisionetik ti chlekubtasvan, ti chakʼ kuxlejal xchiʼuk ti chakʼ jun oʼontonal li ta balumil ti lekubtasbil xae.

Li templo laj yil Esekiele jaʼ jun skʼelobil li kʼusi labal sba tspas ta mas tsʼakal li Jeovae, jaʼ ti chchaʼta yav li melel yichʼel ta mukʼ Diose. (Kʼelo parafo 17).

18. ¿Kʼu yuʼun mu stakʼ jnoptik ti jech van tajek chkʼot ta pasel li kʼusi laj yil Esekiele?

18 Xchibal, ¿mi skʼan van jnoptik ti jech van tajek chkʼot ta pasel li kʼusi laj yil Esekiele? Moʼoj. Yuʼun li Esekiel xchiʼuk li xchiʼiltak ti chukbil batike, yikʼaluk laj yakʼik venta ti jelel kʼu yelan chkʼot ta pasel li kʼusi laj yil li j-alkʼope. ¿Kʼu yuʼun ti jech chkaltike? Jvules ta joltik ti te toʼox oy ‹ta jpʼej vits ti toyol tajek› li templo laj yil Esekiele. Xuʼ van ta jnoptik ti koʼol xchiʼuk li albil kʼop laj yal Isaiase, pe ti melel xkaltike li stemplo Salomone te laj yichʼ vaʼanel li ta vits Moria (Jerusalen) xchiʼuk ti te laj yichʼ chaʼmeltsanel ta tsʼakale. ¿Mi jaʼ van jpʼej tayal vits li vits Moriae? Moʼoj, yuʼun li vits Moriae joyol ta yan vitsetik ti koʼol stayalik o ti mas to toyolike. Jech xtok, toj mukʼ smakoj li templo laj yil Esekiel xchiʼuk li smuroaltake, jaʼ yuʼun mu x-och-o li ta vits Moriae. ¡Mi jaʼuk x-och-o li ta voʼneal Jerusalen ta skʼakʼalil Salomone! Jech xtok, li judaetik ti chukbil batike muʼyuk smalaojik ti xlokʼ talel batsʼi voʼ li ta temploe, ti chkʼot kʼalal ta nab Muertoe xchiʼuk ti chlik lekubuk li yaʼlel nabe. Jech xtok, li yosilal Albil Balumile solel vitstikaltik tajek, jaʼ yuʼun mu stakʼ ti tukʼ xichʼ chʼakel sventa li jujuchop nitilulal jech kʼuchaʼal laj yil Esekiele. Jaʼ yuʼun, mu stakʼ jnoptik ti jech tajek chkʼot ta pasel li kʼusi laj yile. *

19-21. ¿Kʼusi oy ta yoʼonton Jeova ti xlik spasik jechuk steklumal kʼalal oy kʼusi laj yakʼbe yil Esekiele? Xchiʼuk ¿kʼusi la spas sventa jechuk xlik yaʼi sbaike?

19 Yoxibal, li krixchanoetik ta skʼakʼalil Esekiele, ¿kʼusi lik spasik jechuk kʼalal laj yaʼiik li kʼusi akʼbat yil Esekiele? Kʼalal laj yilik kʼu yelan tskʼan Jeova ti xichʼik ta mukʼe, lik kʼexavikuk jechuk li jteklume. Li Jeovae xi laj yalbe li Esekiele: ‹Albo yaʼi jteklum Israel ti kʼu yelan xvinaj li temploe›. Li Esekiele albat ti akʼo xalbe j-israeletik ti kʼu yelan pasbil li templo sventa snopbeik skʼoplale. Pe ¿kʼu yuʼun skʼan snopbeik skʼoplal? Maʼuk sventa xlik smeltsanik, yuʼun li Jeovae yaloj xa onoʼox ti jaʼ «sventa xkʼexavik ta skoj li smulike» (kʼelo Esekiel 43:10-12).

20 Li kʼusi laj yil Esekiele, ¿kʼu yuʼun skʼan xtijbat-o yoʼontonik li buchʼutik tskʼan chtunik ta stojolal Jeova xchiʼuk ti chlik kʼexavikuke? Xi albat yuʼun Jeova li Esekiele: «Xnichʼon krixchano, tsʼetano lek achikin, kʼelo lek xchiʼuk aʼio lek skotol li mantaletik chkalbote xchiʼuk li kʼusitik skʼan pasel ta stemplo Jeovae» (Esek. 44:5). Li j-alkʼope ep ta velta laj ya’i li mantaletik laj yal Jeova xchiʼuk li kʼusitik chapanbil yuʼune (Esek. 43:11, 12; 44:24; 46:14). Jech xtok, ep ta velta vulesbat ta sjol li smantaltak Jeovae xchiʼuk albat kʼu yepal smakoj li jun xukʼubile xchiʼuk ti kʼu yelan li spʼisol ti lek tsʼakale (Esek. 40:5; 45:10-12; koʼoltaso xchiʼuk Proverbios 16:11). Kʼalal laj yalbe skʼoplal templo li Esekiele, laj van stunes mas ta 50 ta velta li jpʼelantik kʼop «spʼisel», «spʼisobil» xchiʼuk yantik ti xkoʼolaje.

21 Li Jeovae, ¿kʼusi van la skʼan laj yakʼbe snaʼ steklumal kʼalal laj yal spʼisol, yalal, mantaletik xchiʼuk li kʼusitik skʼan pasele? Kʼalal ep ta velta laj yal Jeova li jpʼelantik kʼop taje, yileluke jaʼ tskʼan chakʼ ta chanel ti jaʼ noʼox stuk xuʼ xal kʼu yelan skʼan ichʼel ta mukʼe. Jech oxal, li buchʼutik muʼyuk la xchʼunik li mantaletik taje skʼan xkʼexavik ti jechuke. Li kʼusi laj yil Esekiele, ¿kʼuxi koltaatik li judaetik sventa oyuk kʼusi xchanike? Li ta yan kapituloe, ta jkʼeltik kʼuxi koltaatik. Taje tskoltautik sventa xkiltik kʼusi sbalil ta jtabetik avi li kʼusi akʼbat yil Esekiele.

Li buchʼutik tskʼan chtunik ta stojolal Jeovae, ¿kʼu yuʼun skʼan chlik kʼexavikuk ta skoj li kʼusi laj yil Esekiele? Kʼelo parafo 19-21).

^ Li templo ta mantale jaʼ skʼoplal li kʼusi xchapanoj Jeova sventa xichʼ ichʼel ta mukʼ kʼuchaʼal oy ta yoʼontone xchiʼuk jaʼ koliyal ti cham ta jtojolaltik Jesus sventa xpojvane. Li templo taje te lik talel ta sjabilal 29 kʼalal talem xa ox Jesuse.

^ Li Pabloe jaʼ laj yalbe skʼoplal li bankilal palee xchiʼuk li kʼusi tspas jujun jabil li ta Skʼakʼalil Stael Pertone (Ebr. 2:17; 3:1; 4:14-16; 5:1-10; 7:1-17, 26-28; 8:1-6; 9:6-28). Pe kʼalal akʼbat yil templo li Esekiele, muʼyuk chalbe skʼoplal li bankilal pale xchiʼuk li Skʼakʼalil Stael Pertone.

^ Kʼelo li mapa ta pajina 212.