Kʼelo li kʼusi yichʼoje

Batan ta saʼobil

KAPITULO 15

«Ta jlajesbe skʼoplal ti chachon abae»

«Ta jlajesbe skʼoplal ti chachon abae»

ESEKIEL 16:41

LI KʼUSI TA JCHANTIKE: Li kʼusi chakʼ jchantik li jchonbail antsetik chal ta slivroal Esekiel xchiʼuk ta Apokalipsise

1, 2. ¿Buchʼu junukal jchonbail ants ti mas toj ibal sba chkaʼitik li kʼusi tspase?

 KʼUX chkaʼitik k’alal chkiltik junuk jchonbail antse xchiʼuk xuʼ chlik jnoptik ti kʼu yuʼun jech lik spase. ¿Mi yuʼun van laj yichʼ ilbajinel ta sna? ¿Mi chopol kʼusi pasbat jech oxal ta stsebal noʼox lik xchon sba? ¿Mi jaʼ van lik xchon sba-o ta skoj ti oy povreale? O ¿mi jatav ta stojolal smalal ta skoj ti toj simarone? Taje buyuk noʼox xkaʼitik avi li ta jun chopol balumile. Jaʼ yuʼun, kʼuxubaj ta yoʼonton Jesus junantik jchonbail antsetik, jaʼ jech laj yakʼ ta ilel ti xuʼ xlekub xkuxlejalik li buchʼutik tsutes yoʼontonike (Mat. 21:28-32; Luk. 7:36-50).

2 Jaʼ xa kalbetik skʼoplal jun ants ti chchon sba ta skoj ti tskʼupine. Li ants taje muʼyuk chopol chaʼi ti jech tspase, yuʼun tsnop ti xuʼ tsots skʼoplal ch-ilate. Oy ta yoʼonton tspas ta jkʼulej xchiʼuk ti xichʼuk ojtikinele. Pe maʼuk noʼox, li smalale tukʼ yakʼoj sba ta stojolal yajnil xchiʼuk muʼyuk tsloʼla, pe chmukul satiat yuʼun yajnil, yuʼun chchon sba. ¿Kʼu yelan chavaʼi aba ti oy antsetik ti yolbaj chchon sbaike? Ta melel toj ibal sba chkaʼitik. Jaʼ yuʼun, li Jeovae ep ta velta chalbe skʼoplal jun ants sventa xakʼ ta aʼiel kʼu yelan chil li jecheʼ relijione.

3. ¿Kʼusi ta jkʼelbetik skʼoplal li ta kapitulo liʼe?

3 Li ta kapitulo 16 xchiʼuk 23 ta slivroal Esekiele, chalbe skʼoplal chaʼvoʼ jmulavil antsetik ti chakʼ ta ilel ti muʼyuk tukʼ laj yakʼ sbaik li yajtuneltak Dios ta Israel xchiʼuk ta Judae. Pe yoʼ to mu xkalbetik skʼoplal taje, kalbetik skʼoplal yan jmulavil ants. Li ants taje lik xchon sba kʼalal muʼyuk toʼox vokʼem li Esekiele. Maʼuk noʼox, yuʼun muʼyuk toʼox li jteklum Israele xchiʼuk jech-o chmulivaj li avie. Te chvinaj buchʼu skʼoplal li ta slivroal Apokalipsise.

«Smeʼ li jchonbail antsetike»

4, 5. 1) ¿Buchʼu skʼoplal li Mukʼta Babiloniae? 2) ¿Kʼu yuʼun ti jech ta jnoptike? (Kʼelo li lokʼol ta slikebal kapituloe).

4 Ta slajebaltik li baʼyel sigloe, li jtakbol Juane akʼbat yil yuʼun Jesus jun ants ti toj yan-o ta kʼelele, ti xi sbie: «Li jchonbail ants ti tsots sjuʼel» xchiʼuk «Mukʼta Babilonia ti jaʼ smeʼ li jchonbail antsetike» (Apok. 17:1, 5). Li ta epal sien jabil echʼem talele, li jnitvanejetik ta relijion xchiʼuk li buchʼutik chchanbeik skʼoplal Vivliae jeltos kʼu yelan yalojbeik skʼoplal li ants taje. Yuʼun yalojik ti jaʼ li Babiloniae, li Romae xchiʼuk li relijion katolikae... Pe li stestigoutik Jeovae voʼne xa ti jnaʼojtik buchʼu skʼoplal li jchonbail ants ti tsots sjuʼele, jaʼ xkaltik, skotol li jecheʼ relijionetik ta spʼejel balumile. ¿Kʼu yuʼun ti jech chkaltike?

5 Li vaʼ antse tsots ch-akʼbat stoj smul, yuʼun mulivaj xchiʼuk li ajvaliletik ta balumile, jaʼ xkaltik, li politikae. Jamal ta kʼelel chaʼa ti maʼuk skʼoplal li politikae. Jech xtok, li ta Apokalipsise chal ti jpʼolmajeletik ta balumil eke, jaʼ xkaltik, li pʼolmajebaletik ta spʼejel balumile kʼux ta xaʼiik kʼalal mi laj yichʼ lajesel li Mukʼta Babiloniae. Jaʼ yuʼun, maʼuk skʼoplal li pʼolmajebaletike, ¿kʼusi skʼoplal un chaʼa? Li jmulavil ants taje oy smul ta skoj ti tstunes espiritismoe, ti chichʼ ta mukʼ santoetike xchiʼuk ti tsjut kʼope. ¿Mi mu jechuk ti xkoʼolaj xchiʼuk li jecheʼ relijionetik ti muʼyuk tukʼ kʼusi tspasik ta balumile? Yan kʼusi skʼan jtsaktik ta venta xtoke jaʼ ti te chotol ta sba jtiʼvanej chonbolom li jmulavil antse. Taje chakʼ ta ilel ti xuʼ tspas ta mantal li politikae xchiʼuk tskontrain li yajtuneltak Jeova ti tukʼ yakʼoj sbaike (Apok. 17:2, 3; 18:11, 23, 24). Taje jaʼ jech spasoj li jecheʼ relijionetik avie, ¿mi mu jechuk?

6. ¿Kʼu yuʼun chkaltik ti jaʼ smeʼ jchonbail antsetik li Mukʼta Babiloniae?

6 Li Mukʼta Babiloniae maʼuk noʼox xi ch-albat sbie: «Li jchonbail ants ti tsots [sjuʼele]», yuʼun xi to ch-albate: «Jaʼ smeʼ li jchonbail antsetike». ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun li jecheʼ relijione xchʼakoj sba ta bikʼtal relijionetik xchiʼuk jeltos kʼusi xchʼunojik. Kʼalaluk la skapbe skʼop krixchanoetik ta Babel o Babilonia li Jeovae, la spukik batel ta spʼejel balumil li kʼusi xchʼunojike, vaʼun jaʼ jech epaj li jeltos relijionetike. Sta-o tajek ti Mukʼta Babilonia sbi li jecheʼ relijionetike, yuʼun te lik tal sbi li ta voʼneal jteklum Babilonia ti bu noj toʼox ta jecheʼ relijionetike (Jen. 11:1-9). Jaʼ yuʼun, xuʼ xkaltik ti skotol li jecheʼ relijionetike jaʼ stsebetak jun organisasion: li jchonbail antse. Li Satanase ep ta velta tstunes li relijionetik taje. Yoʼ stijbe yoʼonton krixchanoetike, tstunes espiritismo, yichʼel ta mukʼ santoetik, ti oyuk kʼusi xchʼunik xchiʼuk ti tspasik kostumbreetik ti chikʼubtasbe sbi Jeovae. Li organisasion taje chopol tajek xchiʼuk pukem skʼoplal, jaʼ yuʼun xi tspʼijubtas steklumal li Jeovae: «Jteklumal, lokʼanik tal te sventa mu koʼoluk xapas amulik» (kʼelo Apokalipsis 18:4, 5).

Li Babel ta voʼne ti Babilonia la sbiin ta tsʼakale, la spukik batel ta spʼejel balumil li kʼusi xchʼunojike xchiʼuk li kʼusi nopem xaʼiik spasele, vaʼun jaʼ jech lik tal li jecheʼ relijionetike. (Kʼelo parafo 6).

7. ¿Kʼu yuʼun skʼan jchʼuntik li pʼijubtasel chakʼbutik Jeovae?

7 ¿Mi achʼunoj li pʼijubtasel yakʼoj Jeovae? Jvules ta joltik ti jech laj kichʼtik pasel ti chtun kuʼuntik li beiltaseletik chakʼ Diose (Mat. 5:3). Sventa jtatik li kʼusi chtun kuʼuntik ta mantale, skʼan jaʼuk noʼox xkichʼtik ta mukʼ li Jeovae. Jaʼ yuʼun, mu jkʼan jtikʼ jbatik jsetʼuk li ta jecheʼ relijione. Pe li Satanase jaʼ xa tskʼan ti jtikʼ jbatik li ta jecheʼ relijione xchiʼuk oy onoʼox pasem yuʼun. Li ta skʼakʼalil Esekiele, li steklumal Diose ep ta velta la skap sbaik li ta jecheʼ relijione. Kʼalal ta jnopbetik skʼoplal li kʼusi muʼyuk lek la spasik ta voʼnee, oy kʼusi chakʼ jchantik ta sventa smantaltak, stukʼilal xchiʼuk xkʼuxul yoʼonton li Jeovae.

«Lik achon aba»

8-10. 1) ¿Kʼusi tskʼanbe Jeova li buchʼutik ch-ichʼat ta mukʼe? 2) ¿Kʼu yelan chaʼi sba Jeova mi ta jkap jbatik ta jecheʼ relijione? Albo junuk skʼelobil.

8 Li ta slivroal Esekiele, li Jeovae chalbe skʼoplal jun jchonbail ants sventa xakʼ ta aʼiel kʼusi yakal tsnuptan. Li Jeovae laj yakʼbe stsʼiba Esekiel chib loʼiletik ti jamal chakʼ ta ilel ti kʼux tajek laj yaʼi ti muʼyuk tukʼ laj yakʼ sbaik li yajtuneltake xchiʼuk ti mulivajike. Pe ¿kʼu yuʼun la skoʼoltas ta jchonbail antsetik?

9 Yoʼ to mu jtakʼtike, baʼyel jkʼeltik kʼusi chkichʼtik kʼanbel yoʼ xkichʼtik ta mukʼ Jeova jech kʼuchaʼal tskʼane, ti te la jchantik ta kapitulo 5 li ta livro liʼe. Li Jeovae xi laj yalbe j-israeletik li ta Smantal Moisese: «Mu me xavichʼ ta mukʼ yan diosetik», xi to laj yale: «Yuʼun li Jeova Diosun avuʼune, jaʼ Diosun ti jtuk noʼox ta jkʼan ichʼel ta mukʼe» (Eks. 20:3, 5). Ta mas tsʼakal jutuke, jaʼ onoʼox jech laj yal, yuʼun xi laj yale: «Mu me xanijan aba ta stojolal yan dios, yuʼun li Jeovae ojtikinbil ti stuk noʼox tskʼan ichʼel ta mukʼe. Ta melel, jaʼ jun Dios ti stuk noʼox tskʼan ichʼel ta mukʼe» (Eks. 34:14). Jamal ta aʼiel kʼusi oy ta yoʼonton li Jeovae, yuʼun jaʼ noʼox chchʼam li ichʼel ta mukʼ chkakʼbetik mi jaʼ noʼox stuk chkichʼtik ta mukʼe.

10 Jnopbetik skʼoplal jun nupultsʼakal yoʼ xkaʼibetik smelolale. Li malalil xchiʼuk ajnilale oy kʼusitik xuʼ spasik ti jaʼ noʼox stuk xuʼ chakʼbe sbaik ta ilele o ti chakʼbe sbaik ta ilel ti skʼanoj sbaike. Mi oy junukal yuʼunik chlik yakʼbe yil yan krixchano ti lek chile o ti chchiʼin yaʼi ta vayele, oy srasonal ti chlik itʼixajuk li snup xchiʼile xchiʼuk ti kʼux chaʼi ti chmukul satiate (kʼelo Ebreos 13:4). Jaʼ jech chaʼi sba ek li Jeovae, yuʼun chvalopatinat chaʼi kʼalal muʼyuk tukʼ chakʼ sbaik ta stojolal li yajtuneltak ta skoj ti jaʼ chlik yichʼik ta mukʼ yan diosetike. Li ta kapitulo 16 li ta slivroal Esekiele, li Jeovae jamal chakʼ ta ilel kʼu yelan chaʼi sba kʼalal chichʼ valopatinele.

11. Li Jeovae, ¿kʼusi laj yal ta sventa li Jerusalene xchiʼuk ti kʼuxi lik talele?

11 Ta sjunul slivroal Esekiele jaʼ mas ep loʼilaj Jeova li ta kapitulo 16. Jaʼ li albil kʼop ti mas nat ta sjunul Tsʼibetik ta Ebreo Kʼope. Akʼo mi jaʼ tstʼab ta alel li jteklum Jerusalen li Jeovae, pe jaʼ chalbe skʼoplal li judaetik ti muʼyuk tukʼ laj yakʼ sbaike. Chakʼ ta ilel kʼuxi lik talel xchiʼuk ti kʼuxi valopatinvan komele. Chal ti xkoʼolaj ta jun neneʼ tseb ti laj yichʼ jipel komele xchiʼuk ti ikʼ tajeke. Li stot smeʼe jaʼik li jkanaanetik ti chichʼik ta mukʼ santoetike. Li Jerusalene jal ochik ta skʼob jebusetik ti jaʼ li jchop nitilulal ta Kanaane xchiʼuk jaʼ to kolik ta skʼob kʼalal och ta skʼob David li Jerusalene. Li Jeovae kʼuxubaj ta yoʼonton li uni tseb ti jaʼ to vokʼe, jaʼ yuʼun la spok, la xchabi xchiʼuk kʼot ta yajnil ta mas tsʼakal. Ti melel xkaltike, li j-israeletik ti jaʼik li jnaklejetik li ta jteklume, lokʼ ta yoʼonton stukik spasel jun trato xchiʼuk Jeova leʼ xa onoʼox ta skʼakʼalil Moisese (Eks. 24:7, 8). Kʼalal pas ta kapital li jteklum Jerusalene, li Jeovae laj yakʼbe bendision, laj yakʼbe skʼulejal xchiʼuk la skʼupiltas jech kʼuchaʼal tspas jun malalil ti jkʼuleje xchiʼuk ti tsots sjuʼel ti tskʼupiltas ta lekil natsʼiletik li yajnil sventa xichʼ ichʼel ta mukʼe (Esek. 16:1-14).

Li Salomone la spas li kʼusi tskʼan yoʼonton li yajniltak ti jaʼik jyanlumetike, jaʼ yuʼun sok-o skʼoplal yuʼun li Jerusalen ta skoj ti lik yichʼ ta mukʼ santoetike. (Kʼelo parafo 12).

12. ¿Kʼuxi ti valopatinvanik komel li jteklum Jerusalene?

12 ¿Kʼusi kʼot ta pasel ta tsʼakal? Xi laj yal li Jeovae: «Pe lik apat avoʼonton ta skoj ti kʼupil abae xchiʼuk lik achon aba ta skoj ti vinaj batel akʼoplale. Toj echʼ xa noʼox chopol ti kʼu yelan la achon aba ta stojolal ti buchʼuuk noʼox te ch-echʼe xchiʼuk laj avakʼ aba ta stojolal» (Esek. 16:15). Li ta skʼakʼalil Salomone, li Jeovae laj yakʼbe epal bendision xchiʼuk skʼulejal li Jerusalen ti jaʼ li steklumale. Jaʼ li jteklum ti mas ep kʼusi x-ayan yuʼune xchiʼuk jaʼ li jteklum ti mas laj yichʼ ojtikinel ta skʼakʼalile (1 Rey. 10:23, 27). Pe ta kʼunkʼun lik yichʼik ta mukʼ jecheʼ diosetik xchiʼuk lik svalopatinik li Diose. Jech noxtok, li Salomon ti ep yajniltak ti jaʼik jyanlumetike la spas li kʼusi tskʼan yoʼontonike. Vaʼun, laj yikʼubtas li jteklume, yuʼun lik yichʼ ta mukʼ jecheʼ diosetik (1 Rey. 11:1-8). Maʼuk noʼox, yuʼun li buchʼutik ochik ta ajvalilal ta tsʼakale mas to chopol kʼusi la spasik. La spukbeik skʼoplal li jecheʼ yichʼel ta mukʼ diose xchiʼuk la sokesik sjunul li jteklume. ¿Kʼu yelan laj yil Jeova ti valopatinat komel xchiʼuk ti la xchon sbaik ta mantale? Xi laj yal stuke: «Taje mu stakʼ jech xapas ti jechuke, mi jsetʼuk onoʼox stakʼ jech xkʼot ta pasel» (Esek 16:16). Pe li steklumal ti la stoy sbaike mas to sokik batel.

Junantik j-israeletike la smil yalab xnichʼnabik sventa xakʼbeik ta smotonin li jecheʼ diosetik jech kʼuchaʼal li Moleke

13. ¿Kʼusitik toj chopol la spas steklumal Dios li ta Jerusalene?

13 Jnopbetik skʼoplal kʼu to xkʼuxul laj yaʼi Jeova xchiʼuk ti ibal sba laj yil li kʼusi la spas li steklumale. Yuʼun xi laj yale: «Li akeremtak xchiʼuk atsebetak ti ayan avuʼun sventa xkuʼunine la amil sventa xkʼot ta smoton li lokʼoletike. ¿Mi mu toj echʼemuk xa ti kʼu yelan lamulivaje? La amil li jnichʼnabe xchiʼuk la achikʼ ta kʼokʼ sventa xavakʼ ta matanal» (Esek. 16:20, 21). Li kʼusi toj chopol la spasike chakʼ ta ilel ti toj echʼ noʼox chopol li Satanase, yuʼun lek xa chil kʼalal chopol kʼusi tspas li steklumal Diose. Pe li Jeovae xil skotol xchiʼuk xuʼ slekubtas li kʼusitik mas to chopol spasoj li Satanase xchiʼuk ta xchapan (kʼelo Job 34:24).

14. 1) ¿Buchʼu skʼoplal li chaʼvoʼ xvixobtak Jerusalen laj yal Jeovae? 2) ¿Buchʼu ti mas to chopol kʼusi la spase?

14 Akʼo mi jech, li Jerusalene muʼyuk chkʼexav ta skoj li kʼusi tspase, yuʼun jech-o la xchon sba. Li Jeovae laj yal ti toj echʼ noʼox chopol li kʼusitik tspase ti jaʼ xkom to li yan jchonbail antsetike. Yuʼun jaʼ tstoj li buchʼutik chmulivaj xchiʼuke (Esek. 16:34). Li Jeovae laj yal ti jlokʼ meʼil li Jerusalene ti jaʼik li nitilulaletik ti chichʼik ta mukʼ santoetik xchiʼuk ti oy ta skʼobik li jteklume (Esek. 16:44, 45). Laj to yal ti jaʼ xvix li Samariae ti jaʼ baʼyel lik xchon sba ta mantale. Li Jeovae laj yal ti oy smuk li Jerusalene, jaʼ li Sodomae ti jaʼ li jteklum ti lek ojtikinbil xchiʼuk ti laj yichʼ lajesel ta skoj stoyobbail xchiʼuk ti toj ibal sba kʼusi tspase. Ti jech laj yal li Jeovae jaʼ sventa xakʼ ta ilel ti mas to toj chopol kʼusi la spas li Jerusalene ti jaʼ xkom to li xvix ti jaʼ Samariae xchiʼuk li smuk ti jaʼ Sodomae (Esek. 16:46-50). Li steklumal Diose muʼyuk laj yakʼ ta yoʼonton li pʼijubtasel laj yichʼike, yuʼun jech-o ibal sba kʼusi la spasik.

15. 1) ¿Kʼu yuʼun chakʼbe stoj smul Jerusalen li Jeovae? 2) ¿Kʼuxi chpatbat yoʼontonik ti jech la spas li Jeovae?

15 ¿Kʼusi la spas li Jeovae? Xi jamal laj yalbe li Jerusalene: «Ta jtsob tal skotol li amalaltak ti laj avakʼ akʼo skʼupinikote», xi to laj yale: «Ta xkakʼot ta skʼobik». Tslajesat yuʼun li jteklumetik ti jmoj sjolik xchiʼuke, chlaj skʼoplal ti kʼupil sbae xchiʼuk ch-ichʼbat batel li kʼusitik oy yuʼune. Xi jamal laj yal li Diose: «Chakʼbeikot ton xchiʼuk tsmilikot ta s-espadaik». ¿Kʼu yuʼun chakʼbe stoj smul Jerusalen li Jeovae? Maʼuk ti oy ta yoʼonton tslajes li steklumale, yuʼun xi laj yale: «Ta jlajesbe skʼoplal ti chachon abae» xchiʼuk xi jamal laj yale: «Ta xpaj li skʼakʼal koʼonton ta atojolale xchiʼuk chlamaj li skapemal jol ta atojolale; jun xa koʼonton xchiʼuk muʼyuk xa chi-ilin». Jech kʼuchaʼal laj kiltik li ta kapitulo 9, li kʼusi oy toʼox ta yoʼonton li Jeovae jaʼ ti ta kʼunkʼun chlik xchaʼta yav li melel yichʼel ta mukʼ Dios kʼalal mi kolik ta skʼob Babilonia li steklumale. Pe ¿kʼu yuʼun ti jech la spase? Yuʼun xi laj yal stuk li Jeovae: «Li voʼone ta jvules ta jol li trato la jpastik kʼalal tsebot toʼoxe» (Esek. 16:37-42, 60). Li Jeovae ta xakʼ ta ilel ti tukʼ chakʼ sba akʼo mi mu jechuk la spas li steklumale (kʼelo Apokalipsis 15:4).

16, 17. 1) Li Oola xchiʼuk Oolibae, ¿kʼu yuʼun chkaltik ti maʼuk skʼoplal li buchʼutik tskuy sbaik ta yajtsʼaklom Kristoe? (Kʼelo li rekuadro «La xchon sbaik chaʼvoʼ tsebetik»). 2) ¿Kʼusi chakʼ jchantik li kapitulo 16 xchiʼuk 23 ta slivroal Esekiele?

16 Li kʼusitik laj yal Jeova li ta kapitulo 16 ta Esekiele ep kʼusitik chakʼ jchantik ta sventa li stukʼil mantaltake, ti tukʼ kʼusi tspase xchiʼuk ti ep xkʼuxul yoʼontone. Taje jaʼ jech chakʼ kiltik ek li kapitulo 23. Li melel yajtsʼaklomutik Kristoe tsots skʼoplal chkiltik li mantaletik laj yal Jeova ta stojolal li steklumal ti la xchon sbaik ta mantale. Mu jkʼan jyayijesbetik yoʼonton Jeova jech kʼuchaʼal la spas Juda xchiʼuk li Jerusalene. Li kʼusi ta jkʼantike jaʼ ti mi jsetʼuk ta xkichʼtik ta mukʼ santoetik ti te skʼoplal li xpichʼetel oʼontonale xchiʼuk li skʼanel kʼulejale (Mat. 6:24; Kol. 3:5). Ta skoj li xkʼuxul yoʼonton Jeovae, laj xa xchaʼta yav li melel yichʼel ta mukʼ Dios avi ti ta slajebal kʼakʼal kuxulutike xchiʼuk muʼyuk ta xakʼ ti sok yan veltae. Li Jeovae spasoj jun trato xchiʼuk li Israel ta mantal «ti chjalij ta sbatel osile». Li trato taje muʼyuk chlaj skʼoplal akʼo mi oy buchʼu muʼyuk tukʼ chakʼ sba o mi chchon sba ta mantal (Esek. 16:60). Jaʼ yuʼun, skʼan oyuk sbalil xkiltik ti oyutik ta steklumal Jeova ti muʼyuk xchopolile.

17 Laj xa jkʼeltik kʼusi laj yal Jeova ta stojolal li jchonbail antsetik ti te chal ta Esekiele. Avie, jkʼeltik kʼusi chakʼ jchantik ta stojolal «li jchonbail ants ti tsots [sjuʼele]», li Mukʼta Babiloniae.

«Mi jaʼuk xa bu chichʼ tael»

18, 19. ¿Kʼusi xkoʼolajik-o li jchonbail antsetik chal ta slivroal Esekiel xchiʼuk ta Apokalipsise?

18 Mu snaʼ xjel li Jeovae (Sant. 1:17). Ti kʼuxi lik talel li jchonbail antse, li Jeovae jech-o chopol chil li jecheʼ relijione. Jaʼ yuʼun, xkoʼolajtik li tsatsal mantal akʼbatik li jchonbail antsetik ti te chvinaj ta slivroal Esekiele xchiʼuk li kʼusi chkʼot ta stojolal «li jchonbail ants ti tsots sjuʼel» ti te chal ta Apokalipsise.

19 ¿Buchʼu laj yakʼbe stoj smul li jchonbail antsetik chal ta slivroal Esekiele? Maʼuk li Jeovae, jaʼik li jteklumetik ti mulivajik xchiʼuke. Jaʼ jech ek skotol li jecheʼ relijionetik ta spʼejel balumile, yuʼun ch-akʼbat stojol smulik ta skoj ti mulivajemik xchiʼuk li ajvaliletik ta balumile. ¿Buchʼu chakʼbe stoj smul li jchonbail antse? Li Vivliae chal ti jaʼ li ajvaliletik ta balumile, yuʼun «chlik spʼajik li jchonbail antse, lajem xchiʼuk tʼanal chiktaik, tstibeik li sbekʼtale xchiʼuk chchikʼik ta kʼokʼ ta j-echʼel». ¿Kʼu yuʼun ti ta ora noʼox jech chlik spasik li ajvaliletike? «Yuʼun jech akʼbat ta yoʼontonik yuʼun Dios sventa spasik li kʼusi snopoj Diose» (Apok. 17:1-3, 15-17).

20. ¿Kʼusi chakʼ ta ilel ti chlaj skʼoplal ta sbatel osil li Babiloniae?

20 Li Jeovae jaʼ ta stunes li ajvaliletik ta balumil sventa chakʼbe stoj smul li jecheʼ relijionetik ti te skʼoplal li buchʼutik tskuy sbaik ta yajtsʼaklom Kristoe. Chichʼik lajesel ta j-echʼel, muʼyuk ch-akʼbatik perton xchiʼuk muʼyuk ch-akʼbatik yorail sventa sjel stalelalik. Li Apokalipsise chal ti «mi jaʼuk xa bu chichʼ tael» li Babiloniae (Apok. 18:21). Li yaj-anjeltak Diose ta xmuyubajik ti laj skʼoplal li Babiloniae xchiʼuk xi tsots chalike: «¡Kʼupil kʼoptaik li Jeovae! Jech-o sbatel osil yakal chmuy batel xchʼailal li Babiloniae» (Apok. 19:3). ¡Ta xlaj ta sbatel osil! Li Diose muʼyuk ta xakʼ ti chlik yan jecheʼ relijione xchiʼuk ti tsokes li melel yichʼel ta mukʼ Diose. Kʼalal mi laj xa ox yichʼ chikʼel xchiʼuk lajesel li Babiloniae, xkoʼolaj ti te xtomet-o xchʼailal ta sbatel osile.

Li Mukʼta Babiloniae ta xichʼ lajesel yuʼun li jteklumetik ti jmoj toʼox sjolik xchiʼuke. (Kʼelo parafo 19, 20).

21. ¿Kʼusi chkʼot ta pasel kʼalal mi laj xa ox yichʼ lajesel li Mukʼta Babiloniae? ¿Kʼusi chkʼot ta pasel ta slajebaltik li mukʼta tsatsal vokolile?

21 Kʼalal mi lik skontrainik Mukʼta Babilonia li ajvaliletike, jaʼ yakal chakʼik kʼotuk ta pasel li chapanel yuʼun Diose. Jaʼ jech ta xkʼot ta pasel li kʼusi oy ta yoʼonton Diose. Vaʼun, jaʼo te chlik li ‹mukʼta tsatsal vokolil ti muʼyuk bu jech kʼotem-o ta pasele› (Mat. 24:21). Xchiʼuk jaʼo te chkʼot ta tsutsel li ta Armajedone, li paskʼop yuʼun Jeova ta stojolal li chopol krixchanoetike (Apok. 16:14, 16). Li ta yan kapituloetik chtale, ta jkʼeltik kʼuxi laj yal Esekiel ti chkʼotanan ta pasel taje. Pe avie jkʼeltik batel kʼusi chakʼ jchantik li kapitulo 16 xchiʼuk 23 li ta slivroal Esekiele, jvules ta joltik kʼusi chal xchiʼuk kakʼ ta jkuxlejaltik.

Kʼalal mi lik skontrainik Mukʼta Babilonia li ajvaliletike, jaʼ yakal chakʼik kʼotuk ta pasel li chapanel yuʼun Diose. (Kʼelo parafo 21).

22, 23. Li kʼusi laj xa kiltik ta sventa li jchonbail antsetike, ¿kʼu yelan skʼan xkichʼtik ta mukʼ li Jeovae?

22 Li Satanase lek chaʼi tsokes li buchʼutik chichʼik ta mukʼ melel Diose. Oy ta yoʼonton ti mu xa xkichʼtik ta mukʼ Jeova sventa jechuk jpastik kʼuchaʼal li jchonbail antsetik chal ta Esekiele. Pe skʼan jvules ta joltik ti muʼyuk lek chil Jeova mi jaʼ xa chkichʼtik ta mukʼ yan diosetike (Num. 25:11). Jaʼ yuʼun, ta jkʼeltik ti mu jtikʼ jbatik jsetʼuk li ta jecheʼ relijione xchiʼuk ti mu jpiktik li kʼusitik ibal sba chil Diose (Is. 52:11). Ta jkʼel jbatik ti mu jtikʼ jbatik li ta kʼopetik sventa politikae xchiʼuk li ta kʼopetik ti chchʼak-o sba li krixchanoetike (Juan 15:19). Jech xtok, muʼyuk ta jkʼantik li jlumaltike, yuʼun xkoʼolaj chkiltik ta jun relijion ti jaʼ yuʼun Satanase.

23 Li kʼusi mas tsots skʼoplal chkiltike, jaʼ ti chkichʼtik ta mukʼ Jeova li ta templo ta mantal ti sak xchiʼuk chʼule. Jaʼ yuʼun, oyuk sbalil chkiltik li kʼusi xchapanoj Diose xchiʼuk jpʼeluk ta koʼonton ti mu jtikʼ jbatik jsetʼuk li ta jecheʼ relijione xchiʼuk ti jvalopatintik li mantale.