LI KʼUSI CHAL YANTIKE. Epal krixchanoetike tsnopik ti muʼyuk chopol li tajimol ta takʼine jaʼ noʼox mi chichʼ tsakel ta venta li mantal yuʼun ajvalile. Li takʼin tspasik kanal li ta loteriaetik chchapan ajvaliletike, tstunesik jlom sventa skoltaik li krixchanoetike.

LI KʼUSI CHAL VIVLIAE. Li Vivliae muʼyuk jamal chalbe skʼoplal, pe chal tojobtaseletik ti kʼu yelan chil li Diose.

Li buchʼutik chtajinik li ta tajimoletik taje, jaʼ noʼox tsots skʼoplal chaʼiik ti xkuch yuʼunike mu ventauk mi xchʼay li yantike. Pe xi laj yal li Jesuse: «Kʼelo me abaik ta sventa skotol li xpichʼetel oʼontonale» (Lukas 12:15). Ta melel jaʼ noʼox chtajinik ta skoj pichʼ oʼontonal. Akʼo mi muʼyuk buchʼu mas tspas kanal, pe li buchʼutik chchapanik li tajimoletik taje, chalik ti xuʼ ep tspasik kanal takʼin li buchʼu chtajine. Ta skoj ti oy tajek ta yoʼontonik tskʼan tspasik ta jkʼuleje, epal takʼin tslajesik ti bu chkʼotik ta tajimole. Maʼuk oy ta yoʼontonik skoltael li krixchanoetike, yuʼun chakʼik ti akʼo x˗ayan mas ta yoʼontonik li pichʼ oʼontonale.

Li tajimole tslikes toybail, yuʼun jaʼ noʼox tskʼan chichʼbeik stakʼin li yantike. Pe xi chal li Vivliae: «Ta jujuntal akʼo saʼik li kʼusi lek chaʼi yan krixchanoe, maʼuk li kʼusi lek chaʼi stukike» (1 Korintios 10:24). Jun li ta Lajuneb Mantale jaʼ liʼe: «Mu me xapichʼ oʼontabe li [...] kʼusitik ti oy yuʼun li achiʼile» (Eksodo 20:17). Kʼalal oy tajek ta yoʼonton chkuch yuʼun li jtajimole, jaʼ noʼox tskʼan ti chchʼay yantik sventa xichʼbe li stakʼine.

Li Vivliae chal ti mu jaʼukuk jun juʼelal xkiltik xchiʼuk ti xuʼ xakʼ jkʼulejaltik li suertee. Junantik j˗israeletik ta voʼne ti muʼyuk xchʼunel yoʼontonik ta stojolal Diose lik yichʼik ta mukʼ «li dios yuʼun Lekil Suertee». ¿Kʼu yelan laj yil li Diose? Xi laj yale: «Jaʼ la apasilanik˗o li kʼusi muʼyuk lek chkile xchiʼuk jaʼ la atʼujik spasel li kʼusi chopol chkile» (Isaias 65:​11, 12).

Melel onoʼox ti ta junantik lumetike tstunesik jlom li takʼin sventa skoltaik li krixchanoetike, jech kʼuchaʼal sventa chanvun xchiʼuk koltael ta takʼin. Mu ventauk ti kʼu yelan tstunesik li takʼine. Muʼyuk chjel ti bu lik tale, yuʼun te lik tal ti bu tstijik oʼontonal sventa li pichʼ oʼontonale ti jaʼ tsaʼik li kʼusi tskʼan stukike xchiʼuk ti xuʼ spasik kanal akʼo mi muʼyuk ch˗abtejike.

«Mu me xapichʼ oʼontabe li [...] kʼusitik ti oy yuʼun li achiʼile» (Eksodo 20:17).

LI KʼUSI CHAL VIVLIAE. Li Vivliae jamal chal ti «chyal ta preva li buchʼutik oy ta yoʼonton tskʼan tspasik ta jkʼuleje, chyakatik ta petsʼ xchiʼuk chlik skʼan ta yoʼontonik li kʼusitik chopole xchiʼuk ti chakʼ vokolile, ti jaʼ chlajesatik˗o xchiʼuk ti tsokesatik˗o li viniketike» (1 Timoteo 6:9). Jaʼ tslikes pichʼ oʼontonal li tajimol ta takʼine. Chakʼ tajek vokolil. Li Vivliae chal ti mu xkalbetik jsetʼuk skʼoplale (Efesios 5:3).

Li ta tajimoletik taje chalik ti xuʼ jpastik kanal takʼin ta jech noʼoxe. Pe ta melel jaʼ tstij koʼontontik ta ‹skʼanel takʼin›. Li Vivliae chal ti «jaʼ yibel skotol li kʼusitik tsokesvane». Jaʼ xa me tspasutik ta mantal mi jaʼ bat tajek ta koʼontontik skʼanel li takʼine. Xuʼ me xij˗ipaj yuʼun ta at˗oʼonton xchiʼuk ti xijnamaj ta stojolal Diose. Li Vivliae chal ti buchʼutik jaʼ batem ta yoʼontonik li xpichʼetel oʼontonale «ep tajek staoj svokolik ti toj kʼuxe» (1 Timoteo 6:10).

Muʼyuk chakʼ muyubajel li xpichʼetel oʼontonale, yuʼun muʼyuk jun koʼontontik yuʼun ti kʼu yepal oy jtakʼintike. Xi chal Eklesiastes 5:10: «Li buchʼu skʼanoj platae mu x˗echʼ yoʼonton ta plata, jaʼ jech ek li buchʼu skʼanoj kʼulejale mu x˗echʼ yoʼonton ta takʼin».

Ta smiyonal krixchanoetik ti lik tajinikuke meʼinem xa ta yoʼontonik. Li ta Estados Unidos noʼoxe ta smiyonal krixchanoetik jaʼ xa noʼox batem ta yoʼontonik li tajimole.

Li Proverbios 20:21 chal ti xuʼ van sta skʼulejalik li buchʼu xpichʼet yoʼontonike, pe muʼyuk ch˗akʼbatik bendision yuʼun Dios. Jech xtok, li buchʼu chmeʼin ta yoʼonton li tajimole tstikʼ sbaik ta il o chil svokolik, muʼyuk xa yamigoik, yabtelik xchiʼuk yutsʼ yalalik. Mi ta jchʼuntik li tojobtaseletik ta Vivliae, muʼyuk me chkil jvokoltik ta skoj li tajimole.

«Chyal ta preva li buchʼutik oy ta yoʼonton tskʼan tspasik ta jkʼuleje, chyakatik ta petsʼ xchiʼuk chlik skʼan ta yoʼontonik li kʼusitik chopole xchiʼuk ti chakʼ vokolile, ti jaʼ chlajesatik˗o xchiʼuk ti tsokesatik˗o li viniketike» (1 Timoteo 6:9).