XCHANOBIL 32
Bikʼit xavakʼ aba, naʼo ti oy spajeb li kʼusi spas avuʼune
«Bikʼituk xavakʼ aba kʼalal chaxanav xchiʼuk li Adiose» (MIK. 6:8).
KʼEJOJ 31 Xanavan skotol ora xchiʼuk Jeova
LI KʼUSI TA JCHANTIKE *
1. ¿Kʼusi laj yal David ta stojolal li Jeovae?
¿MI TA melel bikʼit yakʼoj sba li Jeovae? Jech, yuʼun xi laj yal li Davide: «Chavakʼbun li a-eskudo sventa kolebale xchiʼuk jaʼ tsmukʼibtasbun jkʼoplal ti bikʼit avakʼoj abae» (2 Sam. 22:36; Sal. 18:35). Ti jech laj yal li Davide, jaʼ van vul ta sjol kʼalal kʼot ta snaik li j-alkʼop Samuel sventa xtʼujat ta ajvalil ta Israele. Akʼo mi jaʼ xkʼoxil li Davide, tʼujat yuʼun Jeova sventa x-och ta xkʼexol li ajvalil Saule (1 Sam. 16:1, 10-13).
2. ¿Kʼusi ta jkʼeltik li ta xchanobil liʼe?
2 Li Davide jech van tsnop kʼuchaʼal li jtsʼibajom yuʼun Salmo 113 ti xi laj yalbe skʼoplal li Jeovae: «Tsnijan sba yalel sventa tskʼel li vinajel xchiʼuk balumile, tstoy likel ta pukuktik li buchʼu bikʼit yakʼoj sbae, tstoy likel [...] li buchʼu abol sba sventa te xchotan xchiʼuk li bankilaletike» (Sal. 113:6-8). Li ta xchanobil liʼe, ta jkʼeltik butik yakʼoj ta ilel Jeova ti bikʼit yakʼoj sbae xchiʼuk li kʼusitik xuʼ jchanbetike. Laje, ta jkʼeltik kʼuxi xuʼ jchanbetik li ajvalil Saul, j-alkʼop Daniel xchiʼuk Jesus ta sventa ti oy noʼox spajeb li kʼusi spas kuʼuntike.
¿KʼUXI XUʼ JCHANBETIK STALELAL LI JEOVAE?
3. ¿Kʼu yelan chilutik li Jeovae, xchiʼuk kʼusi chakʼ kiltik taje?
3 ¿Kʼuxi chvinaj ti bikʼit yakʼoj sba li Jeovae? Jtose jaʼ ti kʼu yelan chilutike. Yuʼun maʼuk noʼox tstsak ta venta ti chkichʼtik ta mukʼe, yamigoutik chilutik xtok akʼo mi maʼuk tukʼil krixchanoutik (Sal. 25:14). Pe oy kʼusi la spas sventa jechuk xilutike: la stak talel Xnichʼon sventa stoj li jmultike. ¡Kʼuxutik tajek ta yoʼonton li Jdiostike!
4. ¿Kʼu yelan spasojutik li Jeovae, xchiʼuk kʼu yuʼun jech la spasutik?
Deut. 10:12; Is. 48:17, 18). Toj ep sbalil chkiltik ti bikʼit yakʼoj sba li Jeovae.
4 Jkʼeltik yan ti bu yakʼoj ta ilel Jeova ti bikʼit yakʼoj sbae. Kʼalal la spasutike, laj yakʼ ti akʼo jnop jtuktik li kʼusi ta jpastike akʼo mi mu persauk jech tspas. Jaʼ slokʼol la spasutik xchiʼuk laj yakʼ jnopben jtuktik. Akʼo mi mu jtabetik smukʼulal li Jeovae, tsots skʼoplal chil li kʼusi ta jnop ta jpastike. Li stuke tskʼan ti xijtun ta stojolal ta skoj ti jkʼanojtike xchiʼuk ti jnaʼojtik ti jaʼ sventa jlekilaltik li smantaltake (5. ¿Kʼuxi chakʼ ta ilel Jeova ti skʼan bikʼit chkakʼ jbatike? (Kʼelo li lokʼol ta pajina 1).
5 Ti kʼu yelan chilutik li Jeovae, chakʼ ta ilel ti skʼan bikʼit chkakʼ jbatike. Stuk noʼox toj pʼij ta sjunul vinajel balumil, akʼo mi jech, tstsak ta venta li kʼusi ch-albat yuʼun yantike. Jech kʼuchaʼal liʼe, kʼalal la spas skotol li kʼusitik x-ayane, koltaat yuʼun li Xnichʼone (Prov. 8:27-30; Kol. 1:15, 16). Akʼo mi xuʼ yuʼun skotol li Jeovae, oy kʼusitik chakʼbe sbain li yantike. Jech kʼuchaʼal liʼe, la stʼuj Jesus sventa spas mantal li ta Ajvalilal yuʼune xchiʼuk chakʼbe jutuk kʼusi sbain li 144 mil ti jmoj ch-ajvalilajik xchiʼuk Xnichʼone (Luk. 12:32). Li Jeovae baʼyel xa onoʼox la xchanubtas Jesus sventa xkʼot ta Ajvalil xchiʼuk ta mero Bankilal Pale (Ebr. 5:8, 9). Chchanubtas xtok li buchʼutik jmoj ch-ajvalilajik xchiʼuk Xnichʼone, jaʼ noʼoxe maʼuk ti bikʼitik xa tskʼel ti kʼu yelan tspas yabtelike. Yuʼun spatoj yoʼonton ti tspasik li kʼusi tskʼane (Apok. 5:10).
6, 7. ¿Kʼuxi xuʼ xchanbeik stalelal Jeova li buchʼutik oy kʼusi sbainojike?
6 Mu persauk ti oyuk buchʼu xkoltaat li Is. 41:10). ¿Kʼuxi yan xuʼ xchanbeik stalelal Jeova li buchʼutik oy kʼusi sbainojike?
Jtotik ta vinajele, akʼo mi jech, oy kʼusitik chakʼbe sbain li yantike. Li voʼotike, ¡skʼan jech jpastik ek! Mi jolilot ta utsʼ alalil o mi molot ta tsobobbaile, ¿kʼuxi xuʼ xachanbe stalelal li Jeovae? Oyuk kʼusi xavakʼbe sbain li yantike xchiʼuk mu bikʼituk xa xakʼel ti kʼu yelan tspas yabtelike. Mi jech chapase, xkechet noʼox batel li kʼusitik chichʼ pasele, chachanubtas yantik xchiʼuk chakʼik venta ti spas yuʼunik ek li abtelale (7 Li Vivliae chakʼ ta ilel ti chichʼbe ye o tsjakʼbe kʼusi tsnop yaj-anjeltak li Jeovae (1 Rey. 22:19-22). Totil meʼiletik, ¿kʼuxi xuʼ xachanbeik stalelal? Kʼalal oy kʼusi chapasike xchiʼuk mi stakʼ chavilike, ichʼbeik ye avalab anichʼnabik ti kʼuxi xuʼ xapasike. Mi xuʼ chavilike, jechuk xapasik kʼuchaʼal chalboxuke.
8. ¿Kʼuxi laj yakʼ ta ilel Jeova ti oy smalael yuʼun ta stojolal li Abraan xchiʼuk Sarae?
8 Yan xtok ti kʼuxi yakʼoj ta ilel Jeova ti bikʼit yakʼoj sbae jaʼ ti oy smalael yuʼune. Jech kʼuchaʼal liʼe, muʼyuk chlaj smalael yuʼun kʼalal ta slekil yoʼonton chal yajtuneltak ti muʼyuk lek chaʼiik li kʼusi snopoj tspase. Jun veltae, li Abraane laj yal ti muʼyuk lek chaʼi ti xichʼ lajesel li Sodoma xchiʼuk Gomorrae, pe li Jeovae la xchikintabe (Jen. 18:22-33). Jun velta xtoke, li Sarae tseʼin kʼalal albat ti chchiʼin yol akʼo mi ep xa ox sjabilale. Muʼyuk kap sjol li Jeovae, yuʼun la stsak ta mukʼ (Jen. 18:10-14).
9. ¿Kʼuxi xuʼ xchanbeik stalelal Jeova li totil meʼiletik xchiʼuk li moletike?
9 Mi totil meʼilot o mi molot ta tsobobbaile, ¿kʼuxi xuʼ xachanbe stalelal li Jeovae? Kʼalal chalbot avalab anichʼnab o junuk ermano ta tsobobbail ti muʼyuk lek chaʼi li kʼusi anopoj chapase, ¿kʼu yelan chavaʼi aba? ¿Mi ta anil noʼox chapak akʼoplal o mi chavaʼibe smelolal li kʼusi chalbote? Kʼalal chchanbeik stalelal Dios li buchʼutik oy kʼusi sbainojike, tstabeik sbalil li yutsʼ yalalike xchiʼuk li ermanoetik ta tsobobbaile. Laj xa jkʼeltik talel kʼuxi xuʼ jchanbetik stalelal Jeova ti bikʼit yakʼoj sbae. Jaʼ xa ta jkʼeltik batel kʼuxi xuʼ jchanbetik junantik yajtuneltak ta voʼne ti laj yakʼik venta ti oy noʼox spajeb li kʼusi spas yuʼunike.
¿KʼUSI CHAKʼ JCHANTIK LI KʼUSI LA SPAS YANTIKE?
10. ¿Kʼu yelan chchanubtasutik li Jeovae?
10 Jaʼ «Mukʼul Jchanubtasvanej» kuʼuntik li Jeovae. Jaʼ yuʼun, li ta Skʼope, xuʼ jtabetik sloʼil xkuxlejal yajtuneltak ti oy kʼusi chakʼ jchantike (Is. 30:20, 21). Xuʼ jnopbetik skʼoplal li buchʼutik lek laj yakʼ ta ilel stalelalike, jech kʼuchaʼal ti laj yakʼik venta ti oy noʼox spajeb li kʼusi spas yuʼunike. Xuʼ jkʼeltik xtok kʼusi kʼot ta stojolalik li buchʼutik mu jechuk laj yakʼ ta ilel stalelalike (Sal. 37:37; 1 Kor. 10:11).
11. ¿Kʼusi chakʼ jchantik li kʼusi la spas Saule?
11 Kalbetik skʼoplal li kʼusi kʼot ta stojolal li ajvalil Saule. Kʼalal kerem toʼoxe, snaʼoj ti oy noʼox spajeb li kʼusi spas yuʼune xchiʼuk abol noʼox chaʼi sba, jaʼ yuʼun mu toʼox skʼan xchʼam li kʼusi akʼbat sbaine (1 Sam. 9:21; 10:20-22). Pe kʼalal mu toʼox jaluk yochel ta ajvalile, lik stoy sba xchiʼuk oy kʼusitik la spas ti maʼuk sbainoje. Jun veltae, chʼajub ta smalael li j-alkʼop Samuele. Muʼyuk xa la spat yoʼonton ti ta onoʼox xkoltaatik yuʼun li Jeovae xchiʼuk chʼay ta sjol ti oy noʼox spajeb li kʼusi sbainoje, jaʼ yuʼun laj yakʼ chikʼbil matanal akʼo mi maʼuk yabtel spasel. Vaʼun, muʼyuk xa lek ilat yuʼun li Jeovae xchiʼuk li ta mas jelavele, pojbat li yabtel ta ajvalile (1 Sam. 13:8-14). Mu jechuk xkakʼ ta ilel jtalelaltik xchiʼuk mu jpastik li kʼusi maʼuk oy ta jbatike.
12. ¿Kʼuxi laj yakʼ ta ilel Daniel ti snaʼoj ti oy noʼox spajeb li kʼusi spas yuʼune?
12 Pe oy buchʼu xuʼ jchanbetik stalelal, jaʼ li j-alkʼop Daniele. Bikʼit-o laj yakʼ sba xchiʼuk snaʼoj ti oy noʼox spajeb li kʼusi spas yuʼune, jaʼ yuʼun skotol ora la skʼanbe koltael li Jeovae. Jun veltae, tunesat yuʼun Dios sventa xalbe smelolal li xvayich Nabukodonosore. Muʼyuk la saʼ smukʼulal stuk li Daniele, jaʼ laj yakʼ ta ichʼel ta mukʼ li Jeovae, yuʼun snaʼoj ti maʼuk ta spʼijil stuk li kʼusi la spase (Dan. 2:26-28). ¿Kʼusi chakʼ jchantik taje? Mi tskʼupil kʼoptautik ermanoetik ta skoj li mantal la jelubtastike o mi lek kʼusi chkʼot ta pasel kuʼuntik ta cholmantale, jkʼeltik ti jaʼuk skʼupil kʼoptaik li Jeovae. Teuk ta joltik ti oy noʼox spajeb li kʼusi spas kuʼuntike xchiʼuk ti jaʼ la skoltautik yoʼ spas kuʼuntik taje (Filip. 4:13). Mi jech ta jpastike, jaʼ me yakal ta jchanbetik stalelal li Jesuse. ¿Kʼu yuʼun ti jech chkaltike? Jkʼeltik batel.
13. ¿Kʼusi chakʼ jchantik ta stojolal Jesus li kʼusi chal ta Juan 5:19 xchiʼuk 30?
13 Li Jesuse skotol ora la spat yoʼonton ta stojolal Jeova akʼo mi tukʼ xchiʼuk ti jaʼ Xnichʼon Diose (kʼelo Juan 5:19, 30). Muʼyuk la snop ti tspojbe yabtel li Stote. Xi chal Filipenses 2:6: «Muʼyuk bu la snop ti tskʼan tspoj abtelale, jaʼ xkaltik, ti tskʼan tskoʼoltas sba jech kʼuchaʼal li Diose». Te ta sjol ti oy noʼox spajeb li yabtel yichʼoje, chichʼbe ta mukʼ li yabtel Stote xchiʼuk chakʼ sba ta ventainel.
14. ¿Kʼusi la spas Jesus kʼalal oy kʼusi laj yichʼ kʼanbele?
14 Jun velta li smeʼ Santiago xchiʼuk Juane xi laj yalbe li Jesuse: «Alo mantal sventa te xchoti jun ta abatsʼikʼob xchiʼuk jun ta atsʼetkʼob ta Ajvalilal avuʼun li chaʼvoʼ jkereme». Pe xi la stakʼ li Jesuse: «Taje jaʼ chal Jtot ti buchʼutik te chchotie» (Mat. 20:20-23). Laj yakʼ ta ilel ti oy noʼox spajeb li yabtel yichʼoje xchiʼuk muʼyuk la spas li kʼusi maʼuk xa sbainoje (Juan 12:49). ¿Kʼuxi xuʼ jchanbetik stalelal?
15, 16. ¿Kʼuxi xuʼ xkakʼ ta jkuxlejaltik li kʼusi chal 1 Korintios 4:6?
15 Sventa jchanbetik stalelal li Jesuse, skʼan jtsaktik ta venta li kʼusi chal ta 1 Korintios 4:6: «Jaʼ noʼox me xapas li kʼusitik tsʼibabile». Kʼalal oy buchʼu tskʼanbutik koltaele, mu jaʼuk xkalbetik li kʼusi chtal noʼox ta anil ta joltike o ti jsujtik spasel li kʼusi lek chkaʼi jtuktike. Jaʼuk xkakʼbetik yil li kʼusi chal Vivlia xchiʼuk li kʼusi lokʼem ta jvuntike. Vaʼun, chkakʼtik ta ilel ti oy noʼox spajeb li kʼusi spas kuʼuntike, yuʼun jnaʼojtik ti jaʼ mas to lek li stukʼil mantaltak Jeovae (Apok. 15:3, 4).
16 Mi bikʼit chkakʼ jbatik xchiʼuk mi te ta joltik ti oy noʼox spajeb li kʼusi spas kuʼuntike, chkichʼtik-o ta mukʼ li Jeovae. Jkʼeltik batel kʼuxi tskoltautik sventa xijmuyubaj noʼox xchiʼuk ti lekuk xkil jbatik xchiʼuk yantik mi jech jtalelaltike.
EP SBALIL MI BIKʼIT CHKAKʼ JBATIKE
17. ¿Kʼu yuʼun xmuyubaj li buchʼu bikʼit chakʼ sba xchiʼuk snaʼoj ti oy spajeb li kʼusi spas yuʼune?
17 Mas me xijmuyubaj mi bikʼit chkakʼ jbatik xchiʼuk mi te ta joltik ti oy noʼox spajeb li kʼusi spas kuʼuntike. ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun jnaʼojtik ti ep kʼusi mu spas kuʼuntike, jech oxal ta jtojtik ta vokol kʼalal chkichʼtik koltaele. Kalbetik skʼoplal kʼalal poxtaatik yuʼun Jesus li lajunvoʼ viniketik ti ipik ta leprae. Kʼajomal jun sut tal sventa stojbe ta vokol ti poxtaate. Bikʼit laj yakʼ sba li vinike xchiʼuk snaʼoj ti mu xuʼ xpoxta sba stuke, jaʼ yuʼun la stoj ta vokol xchiʼuk la stoybe skʼoplal li Diose (Luk. 17:11-19).
18. 1) ¿Kʼu yuʼun lek xkil jbatik xchiʼuk yantik mi bikʼit chkakʼ jbatike? 2) ¿Kʼusi chakʼ jchantik li Romanos 12:10?
18 Li buchʼu bikʼit chakʼ sba xchiʼuk snaʼoj ti oy spajeb li kʼusi spas yuʼune lek noʼox xil sba xchiʼuk yantik xchiʼuk oy lek yamigotak. ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun muʼyuk chopol chil kʼalal lek stalelal li yantike xchiʼuk tspat yoʼonton ta stojolalik. Jech xtok, xmuyubaj kʼalal chil ti lek yakal chtunik ta stojolal Jeova li yantike, tskʼupil kʼopta xchiʼuk chichʼ ta mukʼ (kʼelo19. ¿Kʼu yuʼun skʼan mu jtoy jbatik?
19 Pe jaʼuk li jtoybaetike vokol chaʼiik sventa tskʼupil kʼoptaik li yantike, yuʼun jaʼ tskʼanik ti xichʼik kʼupil kʼoptaele. Tskoʼoltas sbaik xchiʼuk yantik xchiʼuk tskʼan tstsalvanik. Mu skʼan xchanubtasik yantik mi jaʼuk ti oyuk kʼusi xakʼbeik sbaine, yuʼun xi tsnopike: «Mas lek ti voʼon jpas skotole, yuʼun naka me sok kabtel». Ep ta velta xtoke, tskʼanik ti masuk tsots skʼoplalike xchiʼuk chitʼixtaik li buchʼu lek kʼusi tspase (Gal. 5:26). Jech xtok, muʼyuk ep yamigotakik. Mi laj kakʼtik venta ti jnaʼ jtoy jbatike, jkʼanbetik koltael Jeova sventa sjel li jnopbentike xchiʼuk ti mu sok li jtalelaltike (Rom. 12:2).
20. ¿Kʼu yuʼun skʼan bikʼit xkakʼ jbatik xchiʼuk jnaʼtik ti oy noʼox spajeb li kʼusi spas kuʼuntike?
20 ¡Toj ep sbalil chkiltik ti bikʼit yakʼoj sba li Jeovae! Ti kʼu yelan chilutike, yakʼoj ta ilel ti jech stalelale xchiʼuk ta jkʼan jech ta jpastik ek. Ta jkʼan ta jchanbetik ek li yajtuneltak Dios ta voʼne ti bikʼit laj yakʼ sbaike. Jaʼuk noʼox xkalbetik smukʼulal xchiʼuk xkichʼtik ta mukʼ li Jeovae (Apok. 4:11). Vaʼun, jmoj chijxanav batel xchiʼuk li Jdiostike, ti skʼanoj li buchʼutik bikʼit yakʼoj sbaik xchiʼuk ti snaʼojik ti oy noʼox spajeb li kʼusi spas yuʼunike.
KʼEJOJ 123 Kichʼtik ta mukʼ kʼusi xchapanoj Dios
^ par. 5 Li buchʼu bikʼit chakʼ sbae chkʼuxubin li yantike. Taje jaʼ jech stalelal li Jeovae, jaʼ yuʼun xuʼ xkaltik ti bikʼit yakʼoj sbae. Li ta xchanobil liʼe, ta jkʼeltik kʼuxi xuʼ jchanbetik Jeova yoʼ masuk to bikʼit xkakʼ jbatike. Ta jkʼeltik xtok kʼuxi xuʼ jchanbetik li ajvalil Saul, j-alkʼop Daniel xchiʼuk Jesus ta sventa ti oy noʼox spajeb li kʼusi spas kuʼuntike.
^ par. 58 LI KʼUSI XVINAJ TA LOKʼOLETIKE: Jun mol ta tsobobbail chakʼbe yil jun kerem kʼuxi ta tunesel li tarjeta sventa cholmantale. Maʼuk ti bikʼitik xa tskʼel kʼu yelan tspas li yabtele, yuʼun chakʼ ti akʼo skʼel stuke.
^ par. 62 LI KʼUSI XVINAJ TA LOKʼOLETIKE: Li ermanae tsjakʼbe jun mol mi lek van ti chbat ta jun kʼin nupunel ti te ch-echʼ ta chʼulnae. Li mole maʼuk chal li kʼusi tsnop stuke, yuʼun chakʼbe yil junantik beiltaseletik ta Vivlia.