Kʼelo li kʼusi yichʼoje

Batan ta saʼobil

¿Kʼu yelan skʼan xkiltik mi oy kʼusi chopol la jpastike?

¿Kʼu yelan skʼan xkiltik mi oy kʼusi chopol la jpastike?

Li Don xchiʼuk Margarete * xmuyubajik tajek kʼalal kʼot ta vulaʼal li stsebik xchiʼuk li yalabtake. Li Margaret ti chanunajem ta spasel veʼlile, pe ti spasoj xa juvilare, la spas jun veʼlil ti tskʼupin tajek li chaʼvoʼ smamobtake. Jaʼ jun sopa ti macarron sbie, ti kapbil ta kesoe, yuʼun tskʼan ti tsobol xveʼik yoʼ to mu sutik batel li stsebe.

Li Margarete te laj yakʼ ta mexa li veʼlil kʼalal te xa ox oy skotolike. Kʼalal la sjam li pʼine chʼayal to kʼot yoʼonton... ¡yuʼun kʼajom noʼox te li salsa pasbil ta kesoe! Yuʼun li Margarete muʼyuk xakʼbe li macarron ta veʼlile, ti jaʼ li kʼusi mas tsots skʼoplal skʼan xichʼ jechuke. *

Jkotoltik onoʼox oy kʼusi chopol ta jpastik, mu ventauk mi jutuk o ep jabilaltik. Bakʼintike, muʼyuk ta jnoptik li kʼusi chkaltike, oy kʼusi ta jpastik kʼalal maʼuk yoraile, ti oy kʼusi yolbaj muʼyuk ta jpastike o ti chchʼay xkaʼitike. ¿Kʼu yuʼun oy kʼusitik chopol ta jpastik? ¿Kʼu yelan skʼan xkiltik? ¿Kʼusi xuʼ tskoltautik sventa mu jpastik li kʼusi chopole? Mi lek noʼox smelolal chkiltike tskoltautik stakʼel li sjakʼobiltak liʼe.

TI KʼU YELAN CHKILTIK LI VOʼOTIKE XCHIʼUK TI KʼU YELAN CHIL DIOSE

Kʼalal oy kʼusi lek ta jpastike ta sjunul koʼonton ta jchʼamtik kʼalal oy buchʼu tskʼupil kʼoptautike. Pe kʼalal oy kʼusi chopol ta jpastike, akʼo mi mu yolbajuk la jpastik o ti muʼyuk xilik li yantike, ¿mi jamal chkaltik ti jaʼ jmultike? Sventa jech jpastike, skʼan bikʼit xkakʼ jbatik.

Kʼalal jtoybautike yikʼaluk chkaltik ti maʼuk la jpastik li kʼusi chopole, chkaltik ti muʼyuk mas chopole o xuʼ van yan-o buchʼu ta jpakʼtatik. Kʼalal jech ta jpastike, jutuk mu skotoluk velta chopol kʼusi chkʼot ta pasel. Yuʼun muʼyuk chchapaj li kʼope xchiʼuk xuʼ van yan-o buchʼu chkuchin li mulile. Akʼo mi mu xkil-o jvokoltik ta ora li kʼusi la jpastike, pe skʼan jvules ta joltik ti ta tsʼakale «ta jujuntal chchapanutik Dios ti kʼu yelan ta jpastike» (Romanos 14:12).

Oy noʼox smelolal chil Dios kʼalal oy kʼusi chopol ta jpastike. Li ta slivroal Salmose chalbutik ti Diose «jaʼ jcʼanvanej, jaʼ jcʼuxubinvanej». Xi chal xtoke: «Mu jʼechʼeluc ch-ilin o ta jtojoltic; muc teuc snacʼoj o ta sbatel osil li scʼacʼal yoʼntone». Yuʼun snaʼoj ti jsaʼmulil krixchanoutike, xojtikin li kʼusitik vokol chkaʼitik spasele xchiʼuk snaʼoj «ti lum achʼelutic noʼoxe» (Salmo 103:8, 9, 14).

Li Diose xkoʼolaj kʼuchaʼal jun totil ti oy xkʼuxul yoʼontone, tskʼan ti jechuk xkiltik kʼuchaʼal chil li stuke (Salmo 130:3). Ta slekil yoʼonton chakʼbutik tojobtaseletik xchiʼuk beiltaseletik, yuʼun tskʼan ti ta smeloluk noʼox xkiltik kʼalal oy kʼusi chopol ta jpastike o kʼalal oy kʼusi chopol tspas li yantike.

¿KʼUSI XUʼ JPASTIK?

Oy junantike kʼalal oy kʼusi chopol tspasik o chalike jaʼ noʼox tsaʼik buchʼu xuʼ tspakʼtaik o chalik ti maʼuk smulike. Mi oy kʼusi la aval ti oy buchʼu chopol laj yaʼie, mas lek ti xakʼanbe pertone, ti xa chapanike xchiʼuk ti lekuk-o xavil abaike, ¿mi mu masuk lek xanaʼ? Mi oy kʼusi la apas ti xuʼ xata-o avokol o ti tsta-o svokol yantike, mas me lek ti mu xa-iline xchiʼuk mu yanuk-o buchʼu xapakʼta. Mas lek ti xachapane. Mi muʼyuk jamal la aval ti jaʼ amule, xuʼ van mas chavil-o avokol xchiʼuk mas tstsatsaj-o li kʼope. Mas lek ti xakʼel kʼu yuʼun chopol bat ta pasele xchiʼuk ti xachapane, vaʼun chʼayo ta ajol.

Kʼalal yan-o li buchʼu chopol kʼusi tspase xuʼ van ta ora noʼox chij-ilinutik. Pe mas lek ti jchʼuntik li tojobtasel chakʼbutik Jesus liʼe: «Skotol li kʼusitik chakʼan akʼo spasboxuk li krixchanoetike skʼan me jech xapasbeik ek» (Mateo 7:12). Kʼalal oy kʼusi chopol ta jpastike, akʼo mi mu masuk tsots skʼoplal ta jtojtik ta vokol ti mu xichʼik ta mukʼe xchiʼuk ti oyuk xkʼuxul yoʼonton li yantike. ¿Kʼuchaʼal mu xavakʼ persa sventa xavakʼ iluk slekil avoʼonton ta stojolal li yantike? (Efesios 4:32).

¿KʼUSI BEILTASELETIK XUʼ SKOLTAUTIK?

Jun diksionario chal ti jaʼ la chopol kʼusitik chkʼot ta pasel kʼalal oy kʼusi maʼuk jech ta jnoptik ta stojolal yantike, ti yan-o li kʼusi kaʼiojtike o ti muʼyuk xkakʼ ta koʼontontik li kʼusi chkichʼtik albele. Skʼan jnaʼtik ti buchʼuuk noʼox xuʼ xkʼot ta stojolal taje. Sventa mu masuk jpastik li kʼusi chopole jaʼ me tskoltautik mi jtsaktik ta mukʼ li beiltaseletik ta Vivliae.

Jun beiltasele te ta jtatik ta Proverbios 18:13: «Li bochʼo tstacʼ noʼox ta anil loʼil cʼalal muc to chaʼibe smelole jaʼ bol chcʼot, xchiʼuc jaʼ noʼox chacʼ sba ta qʼuexlal». Mi ta jchikintatik lek li kʼusi chij-albate xchiʼuk mi ta jnoptik lek li kʼusi chkaltike jaʼ me tskoltautik sventa mu kʼusi chopoluk xkaltik o ti oy kʼusi anil jpastik ti muʼyuk jnopojtike xchiʼuk jaʼ me tskoltautik sventa mu kʼusi chopol jnoptik ta stojolal li yantike.

Yan beiltasel ta Vivliae xi chale: «Ti bu kʼalal xuʼ chavilike, junuk me avoʼontonik xchiʼuk skotol li krixchanoetike» (Romanos 12:18). Akʼo persa ti junuk avoʼontonike xchiʼuk ti jmoj tsobolukoxuke. Mi la abtej xchiʼuk yantike, ichʼo ta mukʼ xchiʼuk tsako ta venta. Albo ti lek li kʼusi yakal tspase xchiʼuk patbo yoʼonton. Kʼalal jech chij-abteje, mas kʼun ti chkakʼ jbatik ta perton ta jujuntale xchiʼuk ti mu jtsaktik ta venta li kʼusi chopol chichʼ alel o chichʼ pasele. Akʼo mi jech, xuʼ mas kʼun ta chapanel kʼalal lek noʼox chkil jbatike.

Mi oy kʼusi chopol la apase mu xapak akʼoplal. Mas lek kʼelo kʼusi xuʼ xachan, yuʼun xuʼ van tskoltaot sventa mas xlekub batel junuk atalelal, jech kʼuchaʼal: stsʼikel, slekil oʼontonal, pajesejbail, manxoal, jun oʼontonal xchiʼuk kʼanelal (Galatas 5:22, 23). Taje xuʼ van jaʼ skoltaot sventa mu xapas yan velta. Mu xavul-o tajek avoʼonton mi oy kʼusi chopol la apase, mas lek chapano. Mi chijtseʼin noʼox kʼalal oy kʼusi chopol chkʼot ta pasele mas me kʼun chkaʼitik.

TA JTABETIK SBALIL KʼALAL TA SMELOLAL NOʼOX CHKILTIKE

Mi ta smelolal noʼox chkiltik mi oy kʼusi chopol la jpastike xuʼ me lek kʼusi chkʼot ta pasel kuʼuntik. Mas jun koʼonton chkaʼi jbatik xchiʼuk jun noʼox koʼontontik xchiʼuk li yantike. Mi la jkʼeltik kʼusi xuʼ jchantike, mas me chlekub-o li jtalelaltike xchiʼuk chijpʼijub-o. Muʼyuk chijchibaj-o xchiʼuk muʼyuk ta jnoptik ti mu xa spas kuʼuntik li kʼusi leke. Mi te ta joltik ti jkotoltik onoʼox oy kʼusi chopol ta jpastike jaʼ tskoltautik sventa xijnopajutik ta stojolal li yantike. Pe li sbalil mas tsots skʼoplal ta jtatike, jaʼ ti jech ta jchanbetik stalelal li Diose, ti skʼanojutike xchiʼuk ti snaʼ x-akʼvan-o ta pertone (Kolosenses 3:13).

¿Kʼusi kʼot ta stojolal li Margaret ti laj kalbetik skʼoplal ta slikebale? ¿Mi muʼyuk xa jun yoʼonton veʼik-o? Moʼoj, yuʼun tseʼej noʼox laj yaʼiik li kʼusi kʼot ta pasele. Jun yoʼonton veʼik akʼo mi muʼyuk smacarronal li veʼlile. Kʼalal ep xa ox jabiletik echʼeme, li smamobtak Margarete chalbe xnichʼnabik li kʼusi kʼot ta pasele xchiʼuk ta muyubajel noʼox chalbeik skʼoplal li smukʼtot syayaike... Yuʼun muʼyuk onoʼox mas tsots skʼoplal li kʼusi kʼot ta pasele.

^ par. 2 Jelbil li biiletike.

^ par. 3 Li macarron ti kapbil ta kesoe, jaʼ jun veʼlil ti lek snaʼ slajesik li ta Estados Unidose.