1. ¿Kʼu yuʼun mu xkoʼolaj kʼuchaʼal yan jpatpʼinetik li Jeovae?

LI TA noviembre ta 2010, jutuk xa mu 70 miyon dolar laj yakʼik jpʼej voʼneal pʼin ta Inglaterra, ti te pasbil ta Chinae. Ta melel, li buchʼu la spat li pʼin taje chakʼ ta ilel ti chanem tajeke, yuʼun la stunes uni lum ti muʼyuk toyol stojole, vaʼun la spas ta jun kʼupil sba pʼin ti toj echʼ xa noʼox toyol stojole. Li Jeovae jaʼ jun jpatpʼin ek. Jaʼ noʼoxe mu xkoʼolaj kʼuchaʼal li yan jpatpʼinetike, yuʼun li stuke mas to xtojob xchiʼuk xchanoj lek. Xi chal li Vivliae: «Li Mucʼul Diose lic smeltsan ta tsʼuʼilum» li tukʼil krixchanoe (Gén. 2:7). Jaʼ yuʼun, «li Adane jaʼ stot li Diose» xchiʼuk xuʼ yuʼun xchanbel li stalelale (Luk. 3:38).

2, 3. ¿Kʼu yelan xuʼ jchanbetik stalelal li j-israeletike?

² Kʼalal la stoy sba ta stojolal Jpasvanej yuʼun li Adane, maʼuk xa xnichʼon ilat yuʼun li Jeovae. Akʼo mi jech, ep xnichʼnabtak li Adane laj yakʼ sbaik ta stojolal li Ajvalilal yuʼun Jeovae (Evr. 12:1). Bikʼit laj yakʼ sbaik sventa xchʼunbeik smantal li Jpasvanej yuʼunike. Vaʼun jaʼ jech laj yakʼik ta ilel ti tspʼajik li Satanase, ti jaʼ tskʼanik ti jaʼuk Stotik li Jeovae xchiʼuk ti jaʼuk Jpatvanej yuʼunike (Juan 8:44). Ti kʼu yelan tukʼ yoʼonton laj yakʼ sbaik ta stojolal li Jeovae, jaʼ tsvules ta joltik li kʼusi laj yalik li  j-israeletik kʼalal sutesoj xa ox yoʼontonike: «Mucʼul Dios, voʼot noʼox jtototcutic; li vuʼuncutique patbiluncutic noʼox ta lum. Jaʼ voʼot laj apatuncutic; voʼot yabteluncutic acʼob jcotolcutic» (Is. 64:8).

³ Li yajtunelutik Jeova avie, chkakʼ kipaltik ta xchanbel li stalelalike, ti bikʼit chkakʼ jbatik ta xchʼunbel smantal li Jpasvanej kuʼuntike. Jaʼ jun matanal chkaʼitik ti jaʼ Jtotik li Jeovae xchiʼuk ta jkʼantik ti jaʼuk Jpatvanej kuʼuntike. Jech oxal, skʼan xiuk jakʼbe jbatike: «¿Mi lek jtakʼ patel chil Jeova sventa xipas ta kʼupil sba pʼin? ¿Mi yakal to chichʼik patel yuʼun Jeova chkil li kermanotake?». Sventa lekuk kʼusi jnoptik ta sventa taje, ta jkʼelbetik skʼoplal oxtos kʼusitik ti jaʼ tskoltautike. Baʼyel, jaʼ tstʼuj Jeova ti buchʼutik tspate. Xchibal, ti kʼu yuʼun tspatutike. Yoxibal, ti kʼu yelan tspatutike.

4. ¿Kʼuxi tstʼuj Jeova li buchʼutik chikʼ tal ta stojolale? Albo junuk skʼelobil.

⁴ Li Jeovae mu jechuk chil krixchanoetik kʼuchaʼal chkiltik voʼotike. Yuʼun jaʼ tskʼelbe li kʼusi oy ta yoʼonton jujun krixchanoe xchiʼuk xil kʼu yelan ta melel (kʼelo 1 Samuel 16:7 xchaʼvokʼal). Jaʼ jech chakʼ kiltik kʼalal la slikes li stsobobbail yajtsʼaklomtak Kristoe. Yuʼun li krixchanoetik ti laj yikʼ tal ta stojolale xchiʼuk ta stojolal li Xnichʼone, muʼyuk bu lek stalelalik yilel (Juan 6:44). June jaʼ jun jnitvanej ta relijion yuʼun judaetik ti Saulo sbie. Jaʼ jun jtoyba vinik, la skontrain li yajtsʼaklomtak Kristoe xchiʼuk la sjutbe smul (1 Tim. 1:13). Pe li Jeovae jaʼ la skʼelbe yoʼonton li Sauloe xchiʼuk stakʼ lek patel laj yil (Prov. 17:3). Yuʼun stakʼ pasel ta «jun tʼujbil vaso» laj yil sventa xcholbe mantal «li jyanlumetike, li ajvaliletike xchiʼuk li xnichʼnabtak Israele» (Ech. 9:15). Oy to buchʼutik la stʼuj Jeova ti la spat leke, vaʼun pasik ta uni pʼinetik «ti oy lek stue» (Rom. 9:21). Jlome toj chopolik toʼox tajek, yuʼun ch-elkʼajik, chyakubik xchiʼuk chmulivajik (1 Kor. 6:9-11). Pe kʼalal laj yojtikinik li Jeovae, tsatsub batel li xchʼunel yoʼontonike xchiʼuk laj yakʼ sbaik ta patel.

5, 6. Mi xkaʼibetik smelolal ti jaʼ Jpatvanej kuʼuntik li Jeovae, ¿kʼusi mu stakʼ jnoptik ta stojolal li krixchanoetik xchiʼuk ta stojolal li kermanotaktike?

⁵ Jpatoj lek koʼontontik ta stojolal Jeova ti jaʼ tstʼuj tal li krixchanoetik ti bu lek chile. Jaʼ yuʼun mu me chopoluk kʼusi jnoptik ta stojolal li kermanotaktike xchiʼuk li krixchanoetik ta jcholbetik mantale. Kalbetik skʼoplal jun vinik ti Michael sbie. Xi chale: «Kʼalal chtalik ta jna li stestigotak Jeovae, ta jmak stiʼ jna xchiʼuk mu xa xkilik ta jpas jba. Batsʼi toj chopol jtalelal ta stojolalik. Ta mas tsʼakale, laj kojtikin jun utsʼ alalil ti toj lek stalelalike. Pe jaʼ to laj kaʼie jaʼik stestigotak Jeova, toj labal sba laj kil. Ta skoj taje, lik jnop ti kʼu van yuʼun chopol chkil li stestigotak Jeovae. Ta ora laj kakʼ venta ti jaʼ ta skoj ti mu xkojtikinik leke xchiʼuk ti jaʼ ta skoj li kʼusi chalik yantike». Ayan ta yoʼonton ta yojtikinel mas li stestigotak Jeovae, jaʼ yuʼun la xchʼam jun estudio. Ta tsʼakale laj yichʼ voʼ xchiʼuk lik tunuk ta tsʼakal ora.

⁶ Mi jpatoj koʼontontik ta stojolal Jeova ti jaʼ Jpatvanej kuʼuntike, lek me kʼusi ta jnoptik ta stojolal li kermanotaktike. Yakaluk to me chichʼik patel yuʼun Jeova xkiltik. Yuʼun jaʼ jech ch-ilatik yuʼun li Jeovae. Yilojbe li kʼusi oy ta yoʼontonike xchiʼuk snaʼoj ti j-echʼel be noʼox li xchopolilike. Maʼuk noʼox, yuʼun xil xtok ti xuʼ xlekub stalelalike (Sal. 130:3). ¿Kʼuxi xuʼ jchanbetik stalelal li Jeovae? Jaʼ ti mu jnoptik ti mu onoʼox xtukʼib li kermanotaktike. Jech xtok, skʼan me jmoj xij-abtej xchiʼuk Dios sventa jkolta li kermanotaktik ta sjelel li stalelalike (1 Tes. 5: 14, 15). Li buchʼu mas to skʼan jech spasike, jaʼ li moletik ta tsobobbaile (Efes. 4:8, 11-13).

7. ¿Kʼu yuʼun skʼan jtojtik ta vokol ti tstukʼibtasutik li Jeovae?

⁷ Jlom krixchanoetike chalik ti jaʼ to laj yaʼibeik smelolal kʼu yuʼun albatik mantal yuʼun stot smeʼik kʼalal laj yil yalab xnichʼnabike. Kʼalal oy xa jabilaltike jaʼ to ta jtojtik ta vokol ti la stukʼibtasutik li jtot jmeʼtike, yuʼun skʼanojutik (kʼelo Evreos 12:5, 6, 11). Skʼanojutik tajek li Jeova eke, yuʼun jaʼ xnichʼnabutik. Jaʼ yuʼun tstukʼibtasutik xchiʼuk kʼunkʼun tspatutik lek. Li kʼusi oy ta yoʼontone jaʼ ti lekuk kʼusi xkʼot ta nopel kuʼuntike, ti xijmuyubajuk noʼoxe xchiʼuk ti jaʼuk Jtotik xkiltik ti jkʼanojtik tajeke (Prov. 23:15). Mu skʼan ti xkil jvokoltik xchiʼuk ti xijcham ta skoj ti mu jsutes koʼontontike (Efes. 2:2, 3).

8, 9. 1) ¿Kʼuxi tskoltautik avi ti xkoʼolaj xa kʼuchaʼal te oyutik ta jun paraiso yaʼeluke? 2) ¿Kʼuxi tspatutik Jeova li ta achʼ balumile?

⁸ Toj chopol toʼox jtalelaltik kʼalal mu toʼox xkojtikintik li Jeovae. Pe la skoltautik ta sjelel jtalelaltik, jaʼ yuʼun mas xa lek jtalelaltik li avie (Is. 11:6-8; Kol. 3:9, 10). Sventa xchanubtasutik xchiʼuk spatutik li Jeovae, oy kʼusi toj lek yakʼojbutik li avie: jaʼ ti xkoʼolaj xa kʼuchaʼal te oyutik ta jun paraiso yaʼeluke. Jech oxal jun noʼox koʼontontik, manchuk mi noj ta choplejal li balumile. Jlom ermanoetik ti muʼyuk kʼanbil yuʼun stot smeʼik chʼiik tale, xmuyubajik xa tajek ta skoj ti kʼanbilik yuʼun li yermanotakike (Juan 13:35). Jaʼ jech, jchanojtik xa skʼanel li yantike. Pe li kʼusi mas tsots skʼoplale, jaʼ ti xkojtikintik xa li Jtotik ta vinajele xchiʼuk ti skʼanojutike (Sant. 4:8).

⁹ Li ta achʼ balumile mas to me ta jkʼupintik li paraiso laj kalbetik skʼoplale. Yuʼun pasem xa ox ta batsʼi nichimaltik li balumile, ti jaʼ tsventain li Ajvalilal yuʼun Diose. Pe li vaʼ kʼakʼale, mi jaʼuk xa noʼox xnop kuʼuntik ti kʼu to yelan tspatutik xchiʼuk chchanubtasutik li Jeovae (Is. 11:9). Jech xtok, ta me stukʼibtas li jnopbentike xchiʼuk li jbekʼtaltike. Vaʼun mas xa me kʼun chkaʼitik ta yojtikinel xchiʼuk ta xchʼunbel li smantale. Jaʼ yuʼun, akʼo me spatutik li Jeovae xchiʼuk kakʼtik me ta ilel ti ta jtojtik ta vokol ti skʼanojutike (Prov. 3:11, 12).

10. ¿Kʼuxi laj yakʼ ta ilel Jesus ti kʼu yelan stalelal li Mukʼta Jpatvaneje?

¹⁰ Jaʼ Mukʼta Jpatvanej kuʼuntik li Jeovae. Lek xtojob ti kʼu yelan tspatutike, jaʼ yuʼun xojtikinutik lek. Snaʼoj ti oy jchopoliltike, ti oy kʼusitik mu spas kuʼuntike xchiʼuk xil ti bu xa kʼalal chʼiemutik tal ta mantale. Vaʼun jaʼ jech tspatutik ti kʼu yelan skʼan chile (kʼelo Salmo 103:10-14). Sventa xkaʼibetik smelolal ti kʼu yelan chilutike, jkʼeltik avil kʼu yelan laj yil Jesus kʼalal oy kʼusi chopol la spas li yajtakboltake. Yuʼun chlik svul sbaik bakʼintik ta sventa ti buchʼu mas mukʼ skʼoplal yuʼunike. Ti lajuk kiltik ti kʼu yelan chut sbaike, ¿kʼusi van la jnoptik ta stojolalik ti jechuke? Yikʼaluk van la jnoptik ti mu stakʼik patel kʼuchaʼal yijil achʼele. Pe mu jechuk laj yil li Jesuse, yuʼun laj yakʼ venta ti xuʼ skolta sventa sjel stalelalike. ¿Kʼuxi? Jaʼ ti ta slekil yoʼonton kʼunkʼun la stojobtase xchiʼuk laj yakʼbe yil ta stalelal ti skʼan bikʼit xakʼ sbaike (Mar. 9:33-37; 10:37, 41-45; Luk. 22:24-27). Kʼalal laj xa ox yichʼ chaʼkuxesel li Jesuse, laj yichʼik chʼul espiritu li jtakboletike xchiʼuk muʼyuk xa bu laj yut sbaik ta sventa ti buchʼu mas mukʼ skʼoplal yuʼunike. Jaʼ xa noʼox laj yakʼ ta yoʼontonik spasel li abtelal akʼbatik yuʼun Jesuse (Ech. 5:42).

11. 1) ¿Kʼuxi laj yakʼ ta ilel David ti lek stakʼ patele? 2) ¿Kʼuxi xuʼ jchanbetik stalelal?

 ¹¹ Li kʼusi tstunes avi sventa tspatutik li Jeovae, jaʼ li Vivliae, li xchʼul espiritue xchiʼuk li tsobobbaile. Mi ta jkʼan akʼo spatutik lek li Vivliae skʼan me jchantik, jnopbetik lek skʼoplal xchiʼuk kalbetik Jeova ti akʼo skoltautik ta xchʼunbel smantale. Xi laj yalbe Jeova li ajvalil Davide: «Cʼalal mocholun xa ta jvayabe, te chajnaʼot; sbejel acʼubal ta jnopilan cʼu xʼelan avoʼnton» (Sal. 63:6). Xi la stsʼiba xtoke: «Ta xcalbe slequilal li Mucʼul Diose, yuʼun jaʼ chistojobtasun; ta acʼubaltic jaʼ chistuqʼuibtasbun cʼusi oy ta yut coʼnton» (Sal. 16:7). Kʼuchaʼal chkakʼtik ventae, xkoʼolaj kʼuchaʼal uni kʼunil achʼel ti lek stakʼ patel li Davide. Yuʼun tsnopbe skʼoplal li tojobtaseletik yuʼun Jeovae xchiʼuk chakʼ ti akʼo xjelbat li kʼusi oy ta yut yoʼontone xchiʼuk li kʼusi tsnope. Jech xtok, manchuk mi toj tsots laj yaʼi li mantal akʼbate, la xchʼun (2 Sam. 12:1-13). ¿Kʼuxi xuʼ jchanbetik ti bikʼit laj yakʼ sbae xchiʼuk ti lek xchʼun mantale? Xiuk jakʼbe jbatike: «Kʼalal ta jchan Jvivliae, ¿mi ta jnopbe lek smelolal sventa sjel li kʼusi oy ta yut koʼontone xchiʼuk li kʼusi ta jnope? ¿Mi xuʼ mas to jnopbe lek skʼoplal li kʼusi ta jchan ta Vivliae?» (Sal. 1:2, 3).

12, 13. ¿Kʼuxi tstunes chʼul espiritu xchiʼuk tsobobbail li Jeovae?

¹² Ep ta tos kʼu yelan tsjel jtalelaltik li chʼul espiritue. Jtose jaʼ ti tskoltautik ta xchanbel stalelal li Jesuse xchiʼuk ti jtsʼitestik li talelaletik chakʼ chʼul espiritue (Gal. 5:22, 23). June jaʼ li kʼanelale. Ta skoj ti jkʼanojtik li Diose, ta jkʼan ta jchʼunbetik li smantale xchiʼuk chkakʼtik ti akʼo spatutike, yuʼun jnaʼojtik ti jaʼ sventa jlekilaltik li mantal chalbutike. Jech xtok, li chʼul espiritue jaʼ me chakʼ kipaltik sventa mu jchanbetik stalelal li balumil liʼe (Efes. 2:2). Kalbetik skʼoplal li jtakbol Pabloe. Li ta skeremale jaʼ la xchanbe stoyobbail li jnitvanejetik ta relijion yuʼun judaetike. Pe koliyal li chʼul espiritue, la sjel li stalelale. Xi la stsʼiba ta tsʼakale: «Oy jtsatsal ta skotol  ta sventa li buchʼu chakʼbun juʼele» (Filip. 4:13). Jaʼ me jech skʼan jpastik ek, skʼan me jkʼanbetik xchʼul espiritu li Jeovae, yuʼun jnaʼojtik ti chakʼbutik mi ta sjunul koʼonton ta jkʼanbetike (Sal. 10:17).

¹³ Oy to yan kʼusi tstunes sventa tspatutik li Jeovae, jaʼ li tsobobbail xchiʼuk li moletike. Kʼalal chilik moletik ti oy kʼusi vokol chkaʼitik spasele, ta me xakʼik persa skoltaelutik. Pe maʼuk me ta snopben stukik li tojobtaseletik chakʼbutike (Gal. 6:1). Ti kʼusi tspasike jaʼ ti bikʼit chakʼ sbaik ta stojolal Jeova sventa skʼanbe spʼijilik xchiʼuk ti masuk xaʼibeik smelolale. Vaʼun tsaʼik tojobtaseletik ta Vivlia xchiʼuk ta jvuntik sventa lekuk xalbutik mantal. Jaʼ yuʼun, teuk me ta joltik ti jaʼ svinajeb ti skʼanojutik tajek Dios kʼalal chalbutik mantal ta slekil yoʼontonik li moletike, yikʼaluk van jaʼ ta sventa ti kʼu yelan ta jlap jkʼuʼ jpokʼtike. Mi ta jchʼunbetik smantalike, xijkoʼolaj me kʼuchaʼal achʼel ti lek jtakʼtik patel yuʼun Jeovae. Vaʼun toj ep me sbalil ta jtabetik.

14. Akʼo mi xuʼ spas ti kʼusi tskʼan yoʼonton ta jtojolaltik li Jeovae, ¿kʼusi tskʼan akʼo jpastik?

¹⁴ Mi xkaʼibetik smelolal ti kʼu yelan tspatutik li Jeovae, mas me lek ta xkil jbatik xchiʼuk li kermanotaktike. Jech xtok, muʼyuk me kʼusi chopol ta jnoptik ta stojolal li krixchanoetik ti bu ta jcholtik mantale xchiʼuk li buchʼutik chkakʼbetik estudioe. Li jpatpʼin ta skʼakʼalil Vivliae, baʼyel tstʼujbe lek lokʼel yikʼobal xchiʼuk stanal li achʼele, vaʼun jaʼ to chlik spat. Jaʼ jechtik tspas li Jeova eke, tskoltautik mi chkakʼ jbatik ta patele. Pe tskʼan ti voʼotik jnop jtuktike, muʼyuk bu tsujutik. Yuʼun ta kʼunkʼun chakʼ jchantik li smantaltake xchiʼuk tskʼan ti xlokʼ ta koʼonton jtuktik ta sjelel li jtalelaltike.

15, 16. ¿Kʼuxi chakʼik ta ilel ti tskʼanik patel yuʼun Jeova li buchʼutik chichʼik estudioe? Albo junuk skʼelobil.

¹⁵ Kalbetik skʼoplal jun ermana ta Australia ti Tessie sbie. Kʼalal lik xchan Vivliae, xaʼibe noʼox smelolal li kʼusi chchane. Pe muʼyuk bu tsjel stalelal xchiʼuk muʼyuk bu chkʼot ta tsobajel. Vaʼun li ermana ti buchʼu chakʼbe estudioe, la skʼopon Jeova xchiʼuk kʼot ta nopel yuʼun ti muʼyuk xa chbat yakʼbe estudioe. Pe oy kʼusi toj labal sba laj yal li Tessie. Kʼalal yakal chichʼ s-estudioe, lik yal ti kʼu yuʼun muʼyuk bu sjeloj-o stalelale. Laj yal ta jamal ti jecheʼ la chloʼlavan chaʼie, yuʼun la lek xaʼi tajimol ta takʼin. Pe laj yal ti ta xa sjel stalelale, ti muʼyuk xa chtajin ta takʼine.

¹⁶ Vaʼun lik batuk ta tsobajel xchiʼuk lik jeluk stalelal, manchuk mi chlabanat yuʼun li yamigotake. Laje laj yichʼ voʼ xchiʼuk lik tunuk ta prekursora regular, akʼo mi bikʼitik to yalab. Ta melel, kʼalal chlik yakʼ ta xkuxlejalik li kʼusitik chchanik ta Vivlia li buchʼutik chichʼik estudioe, chnopaj ta stojolalik li Jeovae xchiʼuk chpatatik sventa xkʼotik ta uni jpʼej pʼin ti kʼupil sba xvinaje xchiʼuk ti toj ep sbalile.

17. 1) ¿Kʼu yuʼun xamuyubaj ti jaʼ Jpatvanej avuʼun li Jeovae? 2) ¿Kʼusi ta jchantik li ta yan xchanobile?

¹⁷ Li avie oy-o jpatpʼinetik ti lek xtojobik spatel kʼupilik sba pʼinetike. Jaʼ jech tspas ta jtojolaltik li Jeova eke, tstojobtasutik batel, oy smalael yuʼun xchiʼuk xil kʼu yelan ta jchʼamtik li mantal chakʼbutike (kʼelo Salmo 32:8). ¿Mi laj xa kakʼtik venta ti oyutik tajek ta yoʼonton li Jeovae? ¿Mi laj xa kakʼtik venta ti kʼunkʼun tspatutik leke? ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa jechuk-o spatutik li Jeovae? ¿Kʼusi mu stakʼ jpastik sventa mu xijpas ta yijil achʼel ti mu jtakʼtik patele? ¿Xchiʼuk kʼusi skʼan spas li totil meʼiletik sventa jmojuk x-abtejik xchiʼuk Jeova sventa xichʼik patel li yalab xnichʼnabike? Taje te ta jchantik ta yan xchanobil.