KʼUSITIK KʼOT TA PASEL TA VOʼNE
«Buchʼutik akʼbat sbainik li abtelale»
KʼALAL te xa ox van jayibuk kʼakʼal laj yakʼ ikʼaloʼe, lek xa kʼepel sakub li ta lunes 1 yuʼun septiembre ta 1919. Li vaʼ mal kʼakʼale la stsob sbaik jutuk mu jmiluk krixchanoetik ta jun mukʼta na ti x-och 2,500 krixchanoetike. Sventa xchikintaik li slikeb mantal ch-echʼ ta asamblea ta Cedar Point (Ohio, Estados Unidos). Kʼalal tstsuts xa batel li mantale, vulik to chaʼmil krixchanoetik ta varko, jlome ta karo, yantike ta tren. Ta skoj ti toj ep kʼotik li ta martese ta yolon xa mukʼtik teʼetik echʼ yuʼunik li mantale, yuʼun mu xa x-ochik li ta mukʼta nae.
Ta skoj ti chijil xojobal kʼakʼal chjelav li ta yut teʼetike, lek xa pintotik sako li ermanoetike xchiʼuk xvelajet skʼukʼumal xpixol li antsetik ta skoj li ikʼ chlik tal ta tsʼantsʼan voʼ Erie. Xi chvul ta sjol jun ermanoe: «Ta melel, xkoʼolaj xa kʼuchaʼal te oyunkutik ta paraiso laj kaʼikutik li ta kʼupil sba yolon teʼetik taje, yuʼun nom oyunkutik li ta sbalumil Satanase».
Jaʼ xa chbat ta yoʼontonik skʼelel ti xmuyubajik li ermanoetike, jaʼ xa muʼyuk tstsakik ta venta li kʼupil sba osiltik tee. Xi laj yal jlik periodikoe: «Parejo oy ta yoʼonton chichʼik ta mukʼ li Diose, xkuxet noʼox yoʼontonik xchiʼuk stseʼinik noʼox». Toj lek laj yaʼiik li Jchanolajeletik ta Vivlia ti la stsob sbaike, yuʼun te xa ox van jayibuk jabil laj yilik tsatsal vokolil: kontrainatik kʼalal jaʼo li paskʼope, lik skʼopik ta tsobobbail, paj ta abtel li Betel ta Brooklyne, ep buchʼutik ochik ta chukel ta skoj li Ajvalilal yuʼun Diose xchiʼuk vaxakvoʼ ermanoetik ti chtunik ta Jtsop Jbeiltasvaneje albat ti ch-ochik ta chukel jtob jabile. *
Ta skoj ti chibaj yoʼontonik xchiʼuk ti mu xa snaʼ kʼusi tspasik li vaʼ jabiletike, oy buchʼutik laj yiktaik li cholmantale. Pe mas ep ti buchʼutik laj yakʼbeik yipale, akʼo mi yoʼonuk spajesik cholmantal li yaj-abteltak ajvalile. Kʼalal la sjakʼbe sloʼil Jchanolajeletik ta Vivlia jun vinik ti chchanbe skʼoplale, laj yal ti «jech-o la chcholik Skʼop Dios kʼalal to ta slajebal», manchuk mi tsots li svokolike.
Akʼo mi tsots svokolik li Jchanolajeletik ta Vivliae, «te-o ta yoʼontonik ti jaʼ chbeiltasvan li Kajvaltike, [...] skotol ora tspasik orasion sventa xbeiltasatik yuʼun li Totile». Pe li avie, jmoj xa tskʼupinik yan velta li asamblea ta Cedar Pointe. Jun ermanae tsnopilan kʼuxi van chlik yan velta li yabtel Diose, jaʼ jech tsnop li yan ermanoetik eke. Yuʼun li kʼusi oy tajek ta yoʼontonike jaʼ ti xlik spasik yan velta li abtelale.
ACHʼ ABTEJEBAL
Sjunul xemana tsnopilanik kʼusi van skʼan xal li «GA» *
ti te tsʼibabil li ta programae, li ta uni bikʼtal vunetik ch-akʼbatik sventa lekuk chʼambil xaʼi sbaike xchiʼuk li ta letreroetik ta asambleae. Vaʼun li ta viernese, «Li ta Skʼakʼalil J-abteletike», laj yakʼ ta naʼel ta stojolal vakmil ermanoetik li Joseph F. Rutherford kʼusi smelolal li letraetike, taje jaʼ sletrailtak li jlik revista ti The Golden Age sbi ta inglese, ti jaʼ sventa cholmantale.Xi laj yalbe skʼoplal xchiʼiltak li ermano Rutherford ti tʼujbil chbatik ta vinajele: «Akʼo mi yakal chilik vokolil ta skoj li xchʼunel yoʼontonike, xilik xa batel li kʼusi toj kʼupil sba yutsil tstaik kʼalal ch-ajvalilaj xa ox li Mesiase. [...] Jaʼ jun mukʼta matanal chaʼiik xchiʼuk snaʼojik lek ti persa skʼan xalbeik batel skʼoplal li kʼusi tstaike. Yuʼun jaʼ jtos abtelal ti akʼbilik yuʼun Diose».
Xi chal li revista The Golden Age ta slikeb pajinae: «Jlik revista ti melel kʼusi chale, ti tspat oʼontonale xchiʼuk ti tstsatsubtas xchʼunel oʼontonale». Jaʼ li kʼusi achʼ lik yichʼ tunesel ta cholmantal ta naetike, yoʼ xichʼ albel krixchanoetik mi tskʼan tstsak sbiik sventa xichʼik akʼolanbel li revistae. Kʼalal jakʼbatik jayvoʼ tskʼan tspukik li vun taje, vaʼ xi skotolik. «Ta sjunul yoʼontonik xi lik kʼejinikuke: ‹Kajval, akʼbunkutik li lus chlik tal ta atojolale xchiʼuk li kʼusi melele›. Ti vaʼ yelan laj yaʼi sbaike, jaʼ noʼox xaʼibeik smelolal li buchʼutik tstsʼakliik Jesuse». Xi laj yal jun ermano ti Milton Norris sbie. «Mu xchʼay ta jol taje, yuʼun xkoʼolaj kʼuchaʼal chnik li teʼetike».
Kʼalal tsuts li mantal vaʼ kʼakʼale, li buchʼutik ayik ta asambleae ta ora bat xchol sbaik sventa jaʼuk baʼyel stsak sbiik yoʼ x-akʼolanbatik li revistae. Jaʼ jech laj yaʼi sbaik kʼuchaʼal li ermana Mabel Philbrick ti xi laj yale: «¡Ximuyubajkutik ta jyalel ti oy xa kabtelkutik yan veltae!».
«BUCHʼUTIK AKʼBAT SBAINIK LI ABTELALE»
Te van vukmiluk Jchanolajeletik ta Vivlia lik xcholik mantal. Li vun Organization Method (Kʼu yelan ch-abtej li organisasione) xchiʼuk li foyeto To Whom the Work Is Entrusted (Buchʼutik akʼbat sbainik li abtelale), xi laj yale: li ta smeʼ nail abtelale chlik ta abtel jun Departamento sventa tsbeiltas li cholmantale. Jech xtok, chlik ta abtel jun komite sventa abtelal li ta jujun tsobobbaile xchiʼuk jun direktor yoʼ xkoltavan ta sventa li cholmantale. Laj yichʼ chʼakbel ti butik chcholik mantal li jujun tsobobbaile, akʼbat sbainik 150 o 200 ta pʼej naetik. Jech xtok, ch-echʼ jun tsobajel ta jujun jueves ta ikʼ osil ti Tsobajel sventa Tunelal sbie. Jaʼ sventa xalik ti kʼu yelan echʼ yuʼunik cholmantale xchiʼuk ti xakʼ s-informeike.
Xi laj yal jun ermano ti Herman Philbrick sbie: «Kʼalal likʼotkutik ta jnakutike, la jlikeskutik li kampanya sventa stsak sbiik li buchʼutik tskʼanik li revistae». Ep la staik krixchanoetik ti lek chaʼiik mantale. Jech xtok, xi laj yal jun ermana ti Beulah Covey sbie: «Ep buchʼutik tskʼan chchikintabeik skʼoplal li kʼupil sba kuxlejal ta skoj ti naka to echʼ li paskʼope xchiʼuk li tsatsal vokolile». Xi laj yal jun ermano ti Arthur Claus sbie: «Toj labal laj yaʼi sjunul tsobobbail ti ep buchʼutik la stsak sbiike». Kʼalal chib toʼox u slokʼel li baʼyel revista The Golden Age sbie laj xa ox yichʼ pukel jutuk mu j-oʼloluk miyon ta lik xchiʼuk 50 mil krixchanoetik la stsak sbiik sventa xichʼik akʼolanbel.
Lokʼ jun mantal ta revista The Watch Tower ta 1 yuʼun julio ta 1920 ti xi sbie: «S-evanjelio Ajvalilal». Xi laj yalbe smelolal ta tsʼakal li ermano Alexander Macmillane: «Sba to te laj yichʼ tijbel yoʼonton ermanoetik ta spʼejel Balumil sventa xcholbeik skʼoplal li Ajvalilal yuʼun Diose, jech kʼuchaʼal ta jpastik avie». Li mantal taje, xi tstijbe yoʼonton li buchʼutik tʼujbil chbatik ta vinajele: «Skʼan xichʼ albel krixchanoetik ti nopajem xa tal li Ajvalilal ta vinajele». Li yermanotak Kristo ti jaʼik li buchʼutik akʼbat sbainik li abtelale, ta smiyonal xa noʼox oy xchiʼilik ta cholmantal. Jmoj xmuyubaj chcholik mantal yoʼ to tsmalaik li kʼusi toj kʼupil sba yutsil chtal mi lik ajvalilajuk li Mesiase.
^ par. 5 Kʼelo li livro Los testigos de Jehová, proclamadores del Reino de Dios ta kapitulo 6, «Un tiempo de prueba (1914-1918)».
^ par. 9 Li revista ti The Golden Age sbie lik lokʼuk ta español ta 1932 ti Luz y Verdad sbie. Laje li ta 1938 Consolación la sbiin, pe li ta 1947 ¡Despertad! xa la sbiin.