1. ¿Kʼusi oy ta koʼontontik spasel jkotoltik, xchiʼuk kʼu yuʼun jech chkaʼi jbatik? (Kʼelo li lokʼol ta pajina 1).

LI Jesukristoe xi laj yalbe mantal li yajtsʼaklomtake: «Batanik, bat pasik ta jchankʼop li krixchanoetik ta skotol jteklumetike» (Mat. 28:19). Jkotoltik oy ta koʼontontik ti xijtojob ta spasel batel li kabteltik akʼbil ta jbatike (2 Tim. 4:5). Ta melel, toj tsots skʼoplal li jun abtelal taje xchiʼuk anil xa noʼox skʼan pasel. Pe akʼo mi oy tajek ta koʼontontik spasel, xuʼ van vokol chkaʼitik xchʼakbel yorail.

2. ¿Kʼusitik xuʼ smakutik sventa mu xa tsʼakaluk jpastik li kabteltike?

² Oy kʼusitik tsotsik skʼoplal ta jpastik ti xuʼ chijkʼunib-o yuʼun xchiʼuk ti chchʼay koʼontontike. Jech kʼuchaʼal liʼe: xuʼ van ta jkus tajek jchikʼtik jujun kʼakʼal sventa jmakʼlin li kutsʼ kalaltike, ti oy kʼusi yan jbainojtik spasel ta kutsʼ kalaltike, xuʼ van stsakojutik jtosuk chamel, iputik ta tsatsal at-oʼonton o kʼuxik xa noʼox jbekʼtaltik ta skoj li yijubele. ¿Kʼusi xuʼ jpastik sventa mu jaʼuk smakutik li kʼusitik taje xchiʼuk ti lekuk-o tsʼakal jpas batel li kabteltike?

3. ¿Kʼusi chakʼ kiltik li kʼusi laj yal Jesus ta Mateo 13:23?

³ Mu me xijchibaj-o mi jutuk xa ta jpasbetik yabtel Jeova ta skoj li kʼusi ta jnuptantike. Li Jesuse snaʼoj xa onoʼox ti mu koʼoluk yepal spas kuʼuntik li abtelal sventa li Ajvalilale (kʼelo Mateo 13:23). Li Jtotik Jeovae ep tajek sbalil chil ti jpasbetik li yabtele, jaʼ noʼox venta mi ta sjunul koʼontontik ta jpastike (Evr. 6:10-12). Jech xtok, xuʼ van xkakʼtik venta ti oy to kʼusitik xuʼ jpastike. Jaʼ yuʼun, ta jkʼeltik batel kʼusi xuʼ jpastik sventa jaʼuk baʼyel xkakʼ ta jkuxlejaltik li yabtel Diose, ti lekuk noʼox sba jkuxlejaltike xchiʼuk ta jkʼeltik kʼuxi xuʼ xijtojob mas ta cholmantal xchiʼuk ta chanubtasvanej.  Pe baʼyel kalbetik skʼoplal kʼusi skʼan xal ti lek tsʼakal ta jpas li kabteltike.

4. ¿Kʼusi skʼan xal ti lek tsʼakal ta jpas batel li kabteltike?

⁴ ¿Kʼusi skʼan xal ti lek tsʼakal ta jpas batel li kabteltike? Ta jpʼel chaʼpʼel noʼoxe, jaʼ skʼan xal ti ta jcholtik mantal xchiʼuk ti chijchanubtasvan bu kʼalal xuʼ kuʼuntike. Pe teuk ta joltik ti maʼuk tstsak ta venta Jeova ti kʼu yepal ta jcholtik mantale, jaʼ tskʼel ti kʼu yuʼun jech ta jpastike. Mi ta melel jaʼ tstij koʼontontik li kʼanelal chkaʼitik ta stojolal Jeova xchiʼuk ta stojolal li yan krixchanoetike, ta sjunul me koʼontontik ta jpastik li kabteltike * (Mar. 12:30, 31; Kol. 3:23). Taje jaʼ me skʼan xal ti chkakʼ kipaltik ta spasel ti bu kʼalal xuʼ kuʼuntike. Mi jaʼ jun matanal chkiltik li cholmantale, skʼan xkakʼtik persa yalbel skotol krixchanoetik li lekil aʼyeje.

5, 6. ¿Kʼusi xuʼ jpastik sventa jaʼuk mas tsots skʼoplal xkiltik li yabtel Jeovae akʼo mi oy noʼox kʼusi chchʼay-o koʼontontike? Albo smelolal.

⁵ Jnopbetik skʼoplal jun kerem ti tskʼupin tajek stijel guitarrae xchiʼuk ti ta sjunul yoʼonton jech tspas kʼalal xuʼ yuʼun chile. Ta skoj ti mu xveʼo leke, chkʼot to abtejuk voʼob kʼakʼal ta jun tienda. Akʼo mi mas jal chkʼot abtejuk li ta tiendae, pe jaʼ xlaj-o chaʼi li stijel guitarrae. Oy ta yoʼonton ti xkʼot ta jun lekil jtij sone, jaʼ yuʼun chchanilan tajek xchiʼuk tskʼupin stijel ta buyuk noʼox akʼo mi uni jlikel tajek.

⁶ Jaʼ jech chkʼot ta jtojolaltik ek, yuʼun xuʼ van muʼyuk chijlokʼ skotol ora ta cholmantal akʼo mi jaʼ li kʼusi oy tajek ta koʼontontik spasele. Chkakʼtik van tajek persa sventa xkʼot ta yoʼontonik mantal li krixchanoetike. Pe ta skoj ti oy noʼox kʼusi ta jpastike, mu xa van jnaʼtik kʼusi ta jpastik sventa jaʼuk mas tsots skʼoplal xkiltik li yabtel Jeovae.

7, 8. ¿Kʼuxi xuʼ jchanbetik Jesus ti kʼu yelan la spasbe yabtel Stote?

⁷ Ti kʼu yelan laj yil yabtel li Jesuse jaʼ jun slekil kʼelobil kuʼuntik, yuʼun jaʼ mas tsots skʼoplal laj yaʼi xcholbel skʼoplal li Ajvalilal yuʼun Diose (Juan 4:34, 35). Ta sienal noʼox kilometro xanav sventa xcholbe mantal li krixchanoetike. La spas ti bu kʼalal xuʼ yuʼun sventa xchol mantal ta naetik xchiʼuk ti bu oy ep krixchanoetike. Sil kʼakʼal jaʼ la spasbe-o yabtel li Stote.

⁸ ¿Kʼuxi xuʼ jchanbetik li kʼusi la spas Kristoe? Jaʼ mi chkakʼtik persa xcholbel skʼoplal li Ajvalilal yuʼun Dios ta buyuk noʼoxe. Jech oxal, chlokʼ ta koʼontontik yiktael li kʼusi x-ayan kuʼuntik sventa jcholtik mas li mantale (Mar. 6:31-34; 1 Ped. 2:21). Junantik ermanoetike xuʼ xtunik ta prekursor espesial, ta prekursor regular o ta auksiliar. Li yantik xtoke xchanojik yan kʼop o batemik ta naklej ti bu chtun mas jcholmantaletike. Pe skʼan teuk ta joltik ek li jcholmantaletike, yuʼun chakʼik tajek persa xcholel mantal xchiʼuk toj ep chkoltavanik. Kʼuk noʼox yelan li jkuxlejaltike, li Jeovae muʼyuk tskʼanbutik li kʼusi mu spas kuʼuntike. Jaʼ noʼox tskʼan ti jkʼupintik yalel batel li ‹lekil aʼyejetik ti jaʼ yuʼun li Dios ti xmuyubaje› (1 Tim. 1:11; Deut. 30:11).

9. 1) Akʼo mi persa abtej li Pabloe, ¿kʼuxi laj yut sventa jaʼuk mas tsots skʼoplal xil li cholmantale? 2) Jech kʼuchaʼal chal Echos 28:16, 30 xchiʼuk 31, ¿kʼu yelan laj yil Pablo li spasbel yabtel Diose?

⁹ Toj lek ta chanbel kʼusi la spas li Pablo eke. Kʼalal bat ta xchibal velta ta Korinto kʼuchaʼal misioneroe, muʼyuk mas ep stakʼin, jaʼ yuʼun abtej ta spasel karpanaetik. Pe maʼuk bat ta yoʼonton li yabtele, jaʼ noʼox la saʼ li kʼusi chtun yuʼun sventa xkuxi yoʼ mu persauk xtojbat li kʼusi chtun yuʼune xchiʼuk ti xcholbe mantal li jkorintoetike (2 Kor. 11:7). Akʼo mi ch-abtej, jaʼ mas tsots skʼoplal laj yilbe li yabtel Jeovae xchiʼuk chchol mantal jujun savado. Kʼalal mas xa ox lek li xkuxlejale, jaʼ mas laj «yakʼbe yipal ta yalel skʼop Dios li Pabloe, laj yalbe mantal judaetik sventa chakʼ ta ilel ti jaʼ Kristo li Jesuse» (Ech. 18:3-5; 2 Kor. 11:9). Ta mas tsʼakale, laj yichʼ chukel chib jabil li ta na bu tslokʼ ta Romae, pe la xcholbe mantal li yajvulaʼaltake xchiʼuk la stsʼiba kartaetik (kʼelo Echos 28:16, 30, 31). Jpʼel ta yoʼonton ti muʼyuk kʼusi chakʼ akʼo xmakat ta be yoʼ spasbe yabtel li Diose. Xi laj yale: «Jtaojkutik li abtelal liʼe, muʼyuk chilubtsajkutik» (2 Kor. 4:1). Li voʼotik eke xuʼ kuʼuntik ti masuk to tsots skʼoplal xkiltik yalbel skʼoplal li Ajvalilale akʼo mi ep kabteltik.

10, 11. ¿Kʼuxi xuʼ tsʼakal jpas batel kabteltik akʼo mi ip noʼox chkaʼi jbatik?

¹⁰ Ta skoj ti ep xa jabilaltik o ti iputik noʼoxe, xuʼ van mu xa xuʼ kuʼuntik li cholmantal ta naetik akʼo mi oy tajek ta koʼontontik spasel. Mi jeche, xuʼ jsaʼtik yan kʼuxi xuʼ jcholtik mantal. Li jchʼunolajeletik ta baʼyel sigloe chcholik mantal ta buyuk noʼox. Jech kʼuchaʼal ta naetik, ti bu oy ep krixchanoetike xchiʼuk ta buyuk noʼox (Ech. 17:17; 20:20). ¿Kʼusi van xuʼ jpastik mi mu xa masuk xuʼ kuʼuntik xanbale? Xuʼ te xijchoti ti bu ch-echʼ krixchanoetike. Xuʼ jcholtik mantal ta telefono, ta kartaetik xchiʼuk ta buyuk noʼox. Oy ep jcholmantaletike xkuxet noʼox chaʼiik xchiʼuk xmuyubajik noʼox kʼalal tsaʼik kʼuxi xuʼ xcholik mantal akʼo mi oy tsots svokolik.

¹¹ Akʼo mi oy noʼox jchameltik, xuʼ me lek tsʼakal jpas batel li kabteltike. Kalbetik  skʼoplal yan velta li jtakbol Pabloe, xi laj yale: «Oy jtsatsal ta skotol ta sventa li buchʼu chakʼbun juʼele» (Filip. 4:13). Jun veltae, li Pabloe ipaj kʼalal bat svulaʼan li tsobobbailetike, jaʼ yuʼun tun yuʼun li juʼelal laj yalbe skʼoplale. Xi laj yalbe li ermanoetik ta Galasiae: «Anaʼojik ti la jcholboxuk lekil aʼyejetik ta sba velta ta skoj ti ipun toʼoxe» (Gal. 4:13). Kʼalal chij-ipajutik eke, xuʼ van chkoltavan sventa jcholbetik mantal li doktoretike, li enfermeroetike xchiʼuk li yan jpoxtavanejetike, yuʼun jaʼo ch-abtejik kʼalal chbat jsaʼtik ta snaike.

12. ¿Kʼusi skʼan xal kʼalal oy kʼusi «tukʼ skʼeloj batel li sbekʼ» jsatike?

¹² Xi laj yal li Jesuse: «Li slusal jbekʼtaltike jaʼ li sbekʼ jsatike. Jaʼ yuʼun, mi tukʼ skʼeloj batel li sbekʼ asate xojobaj noʼox sjunul li abekʼtale» (Mat. 6:22). ¿Kʼusi skʼan xal taje? Jaʼ ti skʼan lekuk noʼox sba li jkuxlejaltike, jaʼ xkaltik ti mu xkakʼtik kʼusi xchʼay koʼontontike, jtosuk noʼox li kʼusi jkʼelojtik batele o li kʼusi chkakʼ ta koʼontontik staele. ¿Buchʼu xuʼ jchanbetik? Jaʼ li Jesuse, li stuke laj yakʼ ta yoʼonton spasbel yabtel Stot xchiʼuk la xchanubtas yajchankʼoptak sventa masuk tsots skʼoplal xilik li yabtel Jeova xchiʼuk li Ajvalilale. Xuʼ jchanbetik stalelal Jesus mi jaʼ batem ta koʼontontik spasbel yabtel li Diose xchiʼuk mi baʼyel ta jsaʼtik «li Ajvalilal yuʼun Dios xchiʼuk li stukʼilale» (Mat. 6:33).

13. ¿Kʼusi xuʼ skoltautik sventa jaʼuk xkakʼ ta koʼontontik li cholmantale?

¹³ Jtos li kʼusi xuʼ skoltautik sventa jaʼuk xkakʼ ta koʼontontik li cholmantale,  jaʼ mi ta jutukajestik li kʼusi x-ayan kuʼuntik yoʼ jkoltatik yantik ta yojtikinel Jeova xchiʼuk ti xlik skʼanike. * Jnopbetik skʼoplal liʼe: ¿Mi xuʼ jeltik kʼu yelan chij-abtej yoʼ masuk jcholtik mantal jujun kʼakʼale? ¿Mi xuʼ jutukajesbetik yorail ti kʼu sjalil ta jchʼay koʼontontike?

14. ¿Kʼusi la spas jun nupultsʼakal sventa jaʼuk xakʼ ta yoʼontonik li cholmantale?

¹⁴ Kaltik avaʼi kʼusi la spas xchiʼuk yajnil jun mol ta tsobobbail ti Elías sbie. Xi chal sloʼile: «Mu toʼox xuʼ kuʼunkutik ti xitunkutik ta prekursore, pe la jkʼelkutik kʼusi xuʼ jpaskutik. Mu masuk ep yilel li kʼusi la jelkutik sventa masuk jcholkutik mantale, pe toj ep sbalil. Jech kʼuchaʼal liʼe, la jutukajeskutik slajesel li takʼine, mas xa jutuk ta jchʼay koʼontonkutik yuʼun laj kakʼkutik venta ti jal tajek ta jchʼakbekutik yoraile. Jech xtok laj kalbe yajval kabtelkutik ti akʼo sjelbe yorail li kabtelkutike. Kʼalal jech la jpaskutike, oy xa yorail kuʼunkutik sventa jcholkutik mantal ta bat kʼakʼal, ti xkakʼkutik mas chanubtaseletik ta Vivlia xchiʼuk ti jcholkutik mantal chib velta ta u ta xokol kʼakʼale. Toj echʼ xa noʼox lek laj kaʼikutik».

15, 16. Li kʼusi chal ta 1 Timoteo 4:13 xchiʼuk 15, ¿kʼuxi xuʼ xijpas ta lekil jcholmantal xchiʼuk ta jchanubtasvanej? (Kʼelo xtok li rekuadro « Li kʼusitik xuʼ jpastik sventa lekuk tsʼakal jpas batel li kabteltike»).

¹⁵ Yan ti kʼuxi xuʼ lek tsʼakal jpas batel li kabteltike jaʼ mi ta jchantik mas kʼu yelan chijchanubtasvane. Jlom krixchanoetik ti staoj yabtelike skʼan jech-o xichʼik chanubtasel  yoʼ xchanik xchiʼuk ti xtojobikuk mase. Li voʼotik eke skʼan me jchantik-o batel yoʼ xijtojob mas ta spasel li kabteltike (Prov. 1:5; kʼelo 1 Timoteo 4:13, 15).

¹⁶ Pe ¿kʼuxi xuʼ xijpas ta lekil jchanubtasvanej? Jaʼ mi ta jtsaktik lek ta venta kʼu yelan chkichʼtik chanubtasel jujun xemana li ta tsobajel Jkuxlejaltik xchiʼuk Kabteltik sventa Diose. Li ta tsobajel taje te chkichʼtik chanubtasel sventa masuk xijtojob ta cholmantal. Xuʼ jpastik liʼe: kʼalal chakʼ tojobtasel li buchʼu sbainoj li tsobajele, jnoptik kʼuxi xuʼ skoltautik li kʼusi chalbe li buchʼutik laj yatʼes sparteik sventa xijtojob mas ta cholmantale. Vaʼun jechuk jpastik mi lijlokʼ ta cholmantal ta yan kʼakʼale. Yan xtok li kʼusi xuʼ jpastike jaʼ ti jkʼanbetik koltael li jkʼelvanej ta grupo sventa skoltautik o ti koʼoluk xijlokʼ ta cholmantal xchiʼuke. Xuʼ jkʼanbetik koltael xtok li jcholmantaletik ti xchanojik xa leke, junuk prekursor o li jkʼelvanej ta sirkuitoe. Mi jech la jpastike, ta jchantik lek stunesel li abtejebaletik sventa chanubtasele, ta jkʼupintik mas li cholmantale xchiʼuk kʼalal chijchanubtasvane.

17. ¿Kʼusi sbalil ta jtabetik kʼalal lek tsʼakal ta jpas batel li kabteltike?

¹⁷ Jaʼ jun mukʼta matanal ti xuʼ jchiʼintik «ta abtel» li Jeovae (1 Kor. 3:9). Kʼalal jaʼ ta jtʼujtik «li kʼusi mas tsots skʼoplale» xchiʼuk kʼalal chkakʼ ta koʼontontik li kabteltike, xkuxet noʼox koʼontontik chijtun ta stojolal li Jeovae (Filip. 1:10; Sal. 100:2). Xuʼ jpat koʼontontik ti chakʼ kipaltik Jeova sventa spas batel kuʼuntik li kabteltike akʼo mi oy jvokoltik o mi oy kʼusitik tsmakutike (2 Kor. 4:1, 7; 6:4). Jlomutike xuʼ van ep ta jcholtik mantal o xuʼ van uni jutuk ta skoj li kʼusitik ta jnuptantike, pe xuʼ me xkuxet noʼox koʼontontik mi ta sjunul koʼontontik chijtun ta stojolal li Diose (Gal. 6:4). Kʼalal lek tsʼakal ta jpas batel li kabteltike, chkakʼtik ta ilel ti jkʼanojtik li Jeova xchiʼuk li jchiʼiltaktike. Oy sbalil mi jech ta jpastike, xi chal li Vivliae: «Mi jech chapase ta me xakol xchiʼuk ta me xkolik ek li buchʼutik chchikintabote» (1 Tim. 4:16).