XCHANOBIL 50
¡Chakʼ jkolebaltik li Jeovae!
«Jaʼo yorail xuʼ chavalic ti colem chcom scotol li [jnaklumetike]» (LEV. 25:10).
KʼEJOJ 22 ¡Akʼo taluk li Ajvalilal avuʼune!
LI KʼUSI TA JCHANTIKE *
1, 2. 1) ¿Kʼusi kʼinal nopem xaʼiik spasel li ta junantik lumetike, xchiʼuk kʼusi toʼox jaʼ li Sjabilal Kolebale? (Kʼelo li rekuadro « ¿Kʼusi toʼox jaʼ li Sjabilal Kolebale?»). 2) ¿Kʼusi laj yalbe skʼoplal Jesus li ta Lukas 4:16 kʼalal ta 18?
TA JUNANTIK lumetike, tspasik jun mukʼta kʼin sventa svules ta sjolik kʼalal tstsʼaki yuʼunik 50 jabil ti bu ch-abtejike, taje jubileo sbi yuʼunik. Xuʼ van chjalij jun kʼakʼal li kʼine, jun xemana o xuʼ van mas jal. Pe mi laj yoʼontonik ta kʼine, ta anil noʼox chchʼay ta sjolik li kʼusi la spasike.
2 Li ta voʼnee, li j-israeletik eke tspasik jun mukʼta kʼin ta jujun 50 jabil ti mas to leke xchiʼuk ti chjalij jun jabil ti jaʼo te chkol skotolike, Sjabilal Kolebal laj yichʼ ojtikinel. ¿Mi oy sbalil ti jkʼelbetik skʼoplal taje? Oy, yuʼun jaʼ tsvules ta joltik li kʼusi toj kʼupil sba spasoj ta jtojolaltik Jeova sventa xijkol ta sbatel osile xchiʼuk ti xuʼ xa jtabetik sbalil li avie. Li Jesus eke laj yalbe skʼoplal li kolebal taje (kʼelo Lukas 4:16-18).
Xmuyubajik tajek j-israeletik li ta Sjabilal Kolebale, yuʼun tsut batel ta slumalik li buchʼutik yichʼojik mosoinele xchiʼuk jmoj xa chnakiik xchiʼuk li yutsʼ yalalike. (Kʼelo parafo 3). *
3. ¿Kʼusi lek la staik j-israeletik li ta Sjabilal Kolebal jech kʼuchaʼal chal Levítico 25:8 kʼalal ta 12?
3 ¿Kʼusi xuʼ skoltautik sventa xkaʼibetik lek smelolal li kolebal laj yalbe skʼoplal Jesuse? Jaʼ mi la jkʼelbetik lek skʼoplal li kʼusi albatik yuʼun Dios ti akʼo spasik li j-israeletik li ta Sjabilal Kolebale. Xi laj yale: «Ta slajunebal yoxvinic (50) jabile jaʼ chʼul jabil chcʼot avuʼunic. Jaʼ Sjabilal Colem Chcom Scotol [o Sjabilal Kolebal], jaʼ yorail xuʼ chataic ti cʼu onoʼox xʼelan oyoxuc jujunoxuque. Xchiʼuc jaʼo yorail xuʼ chavalic ti colem chcom scotol li jnaclumetic te ta avosilalique». Albatik xtok ti xuʼ xichʼik sutel li yosilike xchiʼuk ti sutik batel xchiʼuk yutsʼ yalalike (kʼelo Levítico 25:8-12). Li ta xchanobil echʼe, te laj kiltik ti ep la stabeik sbalil j-israeletik kʼalal la xchabiik li savadoe. Kalbetik skʼoplal xtok kʼusi lek la staik li ta Sjabilal Kolebale. Jnopbetik skʼoplal liʼe: mi oy junuk j-israel ti tstikʼ sba ta ilil xchiʼuk ti persa skʼan xchon jsepuk yosil sventa xtoj li yile, chichʼ sutesbel li ta Sjabilal Kolebal sventa oyuk kʼusi xakʼbe ta xrexto li xnichʼnabtake. Jnoptik xtok ti oy jun j-israel ti chil svokol ta takʼine, jaʼ yuʼun skʼan xchon batel xnichʼon ta mosoil sventa xtoj li yile o ti jaʼ xbat ta mosoil li stuke. Mi jech kʼot ta stojolale, li ta Sjabilal Kolebale, xuʼ sut batel xchiʼuk yutsʼ yalal li buchʼu batem ta mosoile. Li kʼusi la xchapan Diose jaʼ chvulesbat-o ta sjolik li buchʼutik batemik ta mosoinel ti ta onoʼox xkolik jun kʼakʼale. Taje jaʼ chakʼ ta ilel ti kʼux tajek ta yoʼonton yajtuneltak li Jeovae.
4, 5. ¿Kʼu yuʼun oy sbalil ti jkʼelbetik skʼoplal li Sjabilal Kolebale?
4 ¿Kʼusi lek la staik xtok li j-israeletik li ta Sjabilal Kolebale? Xi chal li Vivliae: «Muʼyuc bochʼo meʼon avuʼunic. Yuʼun li Mucʼul Dios cuʼuntique chayacʼboxuc ep bendición te ta avosilalic ti bu chayacʼboxuc avuʼuninique» (Deut. 15:4). Taje mu jechuk chkiltik li avie, yuʼun jaʼ noʼox tspasik mas ta jkʼulej li jkʼulejetike, yan li povreetike mas to tspasik ta povre.
5 Melel onoʼox ti muʼyuk xa ta jchʼuntik li mantal sventa li Sjabilal Kolebale, jaʼ xkaltik, ti skʼan xichʼ koltael li mosoiletike, ti xichʼ chʼayel ililetike xchiʼuk ti xichʼ sutesbel yosil junuk krixchanoe (Rom. 7:4; 10:4; Efes. 2:15). Pe ¿mi oy van sbalil ti jkʼelbetik skʼoplale? Oy, yuʼun tsvules ta joltik li kʼusi spasoj xa Jeova sventa spojutik lokʼel li ta mulile.
LI JESUSE LAJ YAL TI CHTAL JUN KOLEBALE
6. ¿Kʼusi smosoinojutik ti skʼan xkichʼtik pojel lokʼele?
6 Ta skoj ti smosoinojutik li mulile, chijmalubutik, chij-ipajutik xchiʼuk chijchamutik. Jaʼ yuʼun, jkotoltik skʼan xkichʼtik pojel lokʼel ta yok skʼob. Kʼalal ta jkʼel jbatik ta nen o kʼalal chijbat ta doktore, te chkakʼtik venta ti toj tsots yip li kʼusi jkuchojtike. Jech xtok, ta jvul tajek koʼontontik kʼalal ta jsaʼ jmultike. Xi laj yal li jtakbol Pabloe: «Jaʼ chchukun batel li ta smantal mulil oy ta jbekʼtale. ¡Solel toj abol jba! ¿Buchʼu van xuʼ tskoltaun ta sventa li slajel jbekʼtale?» (Rom. 7:23, 24).
7. ¿Kʼusi kak xa onoʼox laj yal Isaias ta sventa li kolebale?
7 Oy kʼusi toj kʼupil sba la spas Jeova sventa spojutik lokʼel ta yok skʼob li mulile. ¿Buchʼu la stunes yoʼ spojutik lokʼel? ¡Jaʼ li Jesuse! Li j-alkʼop Isaiase kak xa onoʼox laj yal ti chtal jun kʼupil sba kolebal ta jelavel ti jaʼ xkom to li kʼusi laj yichʼ pasel ta Sjabilal Kolebale. Xi laj yal kʼalal skʼan toʼox mas ta 700 jabil xtal li Jesuse: «Li espíritu yuʼun Cajvaltic Diose liʼ oy ta jtojol; laj yacʼbun svuʼel yuʼun jech vocʼbil licom ta sventa yabtel. Jaʼ yuʼun la stacun tal sventa tal calbe yaʼyic lequil aʼyej li bochʼotic abul sbaique; la stacun tal sventa tal jcolta li bochʼotic oy svocolique, sventa tal calbe ti xuʼ chcolic li bochʼotic mozoinbilique, xchiʼuc ti xuʼ chloqʼuic ta chuquel li bochʼotic ochemic ta chuquele» (Is. 61:1). Jkʼeltik buchʼu skʼoplal li albil kʼop laj yal Isaiase.
8. ¿Buchʼu skʼoplal li albil kʼop chal ta Isaias ta sventa li kolebale?
8 Li albil kʼop ta sventa kolebale jaʼo lik kʼotuk ta pasel kʼalal lik xchol mantal li Jesuse. Kʼalal bat ta snail tsobobbail ta Nasaret ti jaʼ te slumale, te la xchanbe judaetik li albil kʼop laj yal Isaiase xchiʼuk xi laj yalbe sba skʼoplal stuke: «Liʼ oy ta jtojolal li xchʼul espiritu Jeovae, yuʼun la stʼujun sventa chkalbe lekil aʼyejetik li buchʼutik abol sbaike. La stakun tal sventa ta jcholbe skʼoplal skolebal li buchʼutik chukbilike xchiʼuk sventa chilik osil yan velta li maʼsatetike xchiʼuk sventa chkakʼbe skolebal li buchʼutik lilijem yoʼontonike, sventa ta jcholbe skʼoplal li sjabilal ti lek ch-ilvan li Jeovae» (Luk. 4:16-19). ¿Kʼuxi laj yakʼ kʼotuk ta pasel Jesus li albil kʼop taje?
LI BUCHʼUTIK BAʼYEL LA STAIK KOLEBALE
Li Jesuse yakal chalbe skʼoplal kolebal li ta snail tsobobbail ta Nasarete. (Kʼelo parafo 8, 9).
9. ¿Kʼu yelan li kolebal smalaojik xa ox li krixchanoetik ta skʼakʼalil Jesuse?
9 Li kolebal laj yalbeik skʼoplal li Isaias xchiʼuk Jesuse jaʼo lik kʼotuk ta pasel li ta baʼyel sigloe. Yuʼun xi laj yal stuk li Jesuse: «Chkʼot ta pasel avi li kʼusi tsʼibabil laj avaʼiike» (Luk. 4:21). Li buchʼutik la xchikintaik li kʼusi laj yal Jesuse xuʼ van smalaojik xa ox ti xichʼ sabel xkʼexol li ajvalil ta Roma yoʼ mu xa spasatik ta mantale. Xuʼ van jech xa ox smalaojik ek li yajchankʼoptak Jesuse, yuʼun xi laj yalik chaʼvoʼ ta mas tsʼakale: «Li voʼonkutike jpatoj ox koʼontonkutik ti jaʼ li buchʼu tspoj Israele» (Luk. 24:13, 21). Pe ¿mi laj van stijbe yoʼonton yajtsʼaklomtak sventa stoy sbaik ta stojolal jromaetik ta skoj ti solel jpʼel xalike? Muʼyuk, yuʼun xi laj yalanbee: «Tojbeik Sesar li kʼusitik jaʼ yuʼun Sesare» (Mat. 22:21). Vaʼun chaʼa, ¿kʼuxi laj yakʼbe skolebal krixchanoetik li Jesuse?
10. ¿Kʼu yelan li kolebal laj yakʼ Jesuse?
10 Li Jesuse laj yakʼ chaʼtos kolebal: baʼyel, la skolta krixchanoetik sventa mu xa xchukatik yuʼun li jecheʼ chanubtaseletik chakʼik li jnitvanejetik ta relijione. Ep judaetik chichʼik sujel sventa spasik li kʼusi nopem xaʼi tspas yantike xchiʼuk li kʼusitik jecheʼ xchʼunojike (Mat. 5:31-37; 15:1-11). Oy buchʼutik chalik ti tskoltaik yantik sventa xtunik ta stojolal Diose, pe bu chata, maʼuk jech yakal tspasik li stukike, yuʼun xkoʼolaj ti pasemik ta maʼsate. Ta skoj ti muʼyuk lek laj yilik li Mesiase xchiʼuk ti muʼyuk laj yichʼik ta kʼux li chanubtaseletik laj yakʼe, muʼyuk xjam satik ta mantal xchiʼuk muʼyuk xkolik ta yok skʼob li mulile (Juan 9:1, 14-16, 35-41). Pe li Jesuse la xchanubtas li buchʼutik manxoike xchiʼuk laj yakʼbe yil kʼusi xuʼ spasik, vaʼun jaʼ jech xuʼ xkolik lokʼel li ta jecheʼ chanubtaseletike (Mar. 1:22; 2:23–3:5).
11. ¿Kʼu yelan li yan kolebal laj yakʼ Jesuse?
11 Xchibal, li Jesuse la skoltautik lokʼel ta yok skʼob li mulile. Ta skoj ti ay chamuk ta jtojolaltike, xuʼ xakʼutik ta perton Dios mi ep sbalil chkiltik li pojelal laj yakʼe xchiʼuk mi jaʼ jech chkakʼtik ta ilel ta jkuxlejaltike (Evr. 10:12-18). Xi laj yal li Jesuse: «Mi chakʼ akolelik li Nichʼonile, ataoj me akolelik ta melel» (Juan 8:36). Li kolebal taje mas to lek ti jaʼ xkom to li kʼusi la sta j-israeletike. ¿Kʼu yuʼun jech chkaltik? Yuʼun li buchʼutik la sta skolelik li ta Sjabilal Kolebale xuʼ van ochik to ta mosoil yan velta xchiʼuk chamik onoʼox.
12. ¿Buchʼutik baʼyel la stabeik sbalil li kolebal laj yalbe skʼoplal Jesuse?
12 Li ta Pentekostes ta sjabilal 33, li Jeovae jaʼo la stʼuj ta xchʼul espiritu li jtakboletik xchiʼuk yan krixchanoetik ti tukʼ yakʼoj sbaik sventa xkʼotik ta xnichʼnabtake. Vaʼun, jmoj ch-ajvalilajik xchiʼuk Jesus ta vinajel mi kʼot yorail chichʼik chaʼkuxesele (Rom. 8:2, 15-17). Taje jaʼik me li buchʼutik baʼyel la stabeik sbalil li kolebal laj yalbe skʼoplal Jesus li ta snail tsobobbail ta Nasarete. ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun muʼyuk xa chukbilik li ta jecheʼ chanubtaseletike xchiʼuk li kʼusi nopem xaʼiik spasel li jnitvanejetik ta relijione. Jech xtok, tojbil xa smul ch-ilatik yuʼun Dios ta skoj li pojelale. Li Sjabilal Jkolebaltike jaʼo te lik talel li ta sjabilal 33 kʼalal laj yichʼik tʼujel li yajtsʼaklomtak Kristoe, vaʼun jaʼ to te tstsuts mi laj li Ajvalilal ta Jmil Jabil yuʼun Jesuse. ¿Kʼusitik lek kʼotem xa ox ta pasel li vaʼ orae?
TSTA SKOLEBALIK EK LI YAN CHIJETIKE
13, 14. ¿Buchʼutik xuʼ staik xtok li kolebal laj yalbe skʼoplal Jesuse?
13 Li avie, ta smiyonal noʼox krixchanoetik ta spʼejel balumil te skʼoplalik li ta yan chijetike (Juan 10:16). Li krixchanoetik taje muʼyuk yichʼojik tʼujel sventa xbatik ta vinajel, pe smalaoj chkuxiik sbatel osil ta balumil jech kʼuchaʼal chal li Skʼop Diose.
14 Mi jaʼ te jmalaojtik chijkuxie, yakal xa ta jkʼupintik jutuk li kʼusitik tstaik li buchʼutik jmoj ch-ajvalilajik xchiʼuk Jesuse. Yuʼun mi chkakʼtik ta ilel ti ep sbalil chkiltik ti ay chamuk ta jtojolaltike, xuʼ jtatik perton ta skoj li jmultike, vaʼun lek chilutik li Diose xchiʼuk jun noʼox koʼontontik (Efes. 1:7; Apok. 7:14, 15). Jech xtok, xuʼ van jal laj kichʼtik loʼlael ta jecheʼ chanubtaseletik, pe xijmuyubaj tajek ti kolemutik xa li avie. Xi onoʼox laj yal li Jesuse: «Chavojtikinik li kʼusi melele xchiʼuk jaʼ chakʼ akolebalik li kʼusi melele» (Juan 8:32).
15. ¿Kʼusitik poʼot xa skʼan xlaj skʼoplal, xchiʼuk kʼusitik ta jkʼupintik ta jelavel?
15 Mas to me ta jtabetik sbalil ta jelavel li kolebal laj yal Jesuse. Yuʼun jutuk xa skʼan sventa slajes li jecheʼ relijionetike xchiʼuk li ajvaliletik ti muʼyuk stukʼilike. Jech xtok, li Jeovae chchabi li «epal krixchanoetik» ti ch-ichʼat ta mukʼe xchiʼuk tsbusanbe tal bendision kʼalal te xa ox oyik li ta achʼ balumile (Apok. 7:9, 14). Pe maʼuk noʼox, yuʼun chchaʼkuxes ta smiyonal noʼox krixchanoetik. Mi jaʼ la stʼuj chtunik ta stojolal Jeovae, muʼyuk xa ch-ipajik, muʼyuk xa chmalubik mi jaʼuk xa chchamik ta skoj li mulile (Ech. 24:15).
16. ¿Kʼu yuʼun chkaltik ti mas to lek li kolebal ta jtatik ta jelavele?
16 Laj xa kiltik ti oy kʼusitik la skʼupinik j-israeletik li ta Sjabilal Kolebale, pe li voʼotike mas to lek li kolebal ta jkʼupintik kʼalal mi lik li Ajvalilal ta Jmil Jabil yuʼun Jesuse. ¿Kʼu yuʼun ti jech chkaltike? Yuʼun tskoltautik Jesus xchiʼuk li buchʼutik jmoj ch-ajvalilajik sventa xijkol ta yok skʼob li mulile: muʼyuk xa chij-ipaj, muʼyuk xa chijcham xchiʼuk chijkʼot ta xnichʼnab Dios yan velta. Vaʼun, chijpas ta tukʼil krixchano mi tukʼ laj kakʼ jbatik ta stojolal li Jeovae.
Li ta mas jelavele, xijmuyubaj noʼox ta skoj ti ta jpastik kʼupil sba abtelaletike. (Kʼelo parafo 17).
17. ¿Kʼu yelan jkuxlejaltik ta jelavel jech kʼuchaʼal chal ta Isaías 65:21 kʼalal ta 23? (Kʼelo li lokʼol ta pajina 1).
17 Li ta Isaías 65:21 kʼalal ta 23 (kʼelo), te chalbe skʼoplal kʼu yelan li jkuxlejaltik ta jelavele. Mu me jnoptik ti naka xa chotlej ta jpastik li ta achʼ balumile, yuʼun li Vivliae chal ti ta jpastik kʼupil sba abtelaletik ti chakʼbutik jun oʼontonale. Kʼalal mi tsuts li Ajvalilal ta Jmil Jabile, ta «xichʼik koltael ta mosoil yuʼun mulil xchiʼuk ta lajelal li kʼusitik pasbil eke, sventa staik li jun yutsil kolelal jech kʼuchaʼal tstaik li xnichʼnab Diose» (Rom. 8:21).
18. ¿Kʼu yuʼun xuʼ jpat koʼontontik ti stuk xa noʼox jech li kʼusi jmalaojtike?
18 Li Jeovae la skʼel ti oyuk lek yorail xkux yoʼontonik li j-israeletike xchiʼuk ti oyuk yorail x-abtejike. Jaʼ me jech tspas ta jtojolaltik ek kʼalal mi lik li Ajvalilal ta Jmil Jabil yuʼun Jesuse. Ta skoj ti toj tsots skʼoplal ti xkichʼtik ta mukʼ Dios yoʼ xijmuyubaj noʼoxe, jech-o ta jchʼakbetik lek yorail spasel li kʼusitik sventa mantale. Xuʼ jpat koʼontontik ti xijmuyubaj noʼox li ta jelavele, yuʼun ta jpastik kʼupil sba abtelaletik xchiʼuk chijtun-o ta stojolal li Jeovae.
K’EJOJ 142 Jchʼuntik ta melel spatobil koʼntontik
^ par. 5 Li ta Mantal akʼbat yuʼun Jeova li Moisese, te laj yichʼ albel j-israeletik ti skʼan spasik li Sjabilal Kolebale, jaʼ xkaltik, li kʼusi la xchapan Dios sventa xkolik li j-israeletike. Akʼo mi mu xa persauk jchʼuntik li Mantal taje, pe oy sbalil mi ta jchanbetik skʼoplal li Sjabilal Kolebale. Li ta xchanobil liʼe, ta jkʼeltik kʼuxi te nitil skʼoplal xchiʼuk li kʼusi spasoj Jeova ta jtojolaltike xchiʼuk ti kʼuxi xuʼ jtabetik sbalile.
^ par. 61 LI KʼUSI XVINAJ TA LOKʼOLE: Junantik viniketike kolik ta mosoil li ta Sjabilal Kolebale, sut batel ta yosilalik xchiʼuk tal nupatikuk ta be yuʼun li yutsʼ yalalike.
