1, 2. ¿Kʼusi skʼan jpastik ta jujuntal jech kʼuchaʼal chakʼ kiltik li sloʼil jun ermanoe?

MI STESTIGO Jeova li atot ameʼe, mu me xanop ti avamigo xa Jeova ek ta skoj noʼox ti lek xil sbaik xchiʼuk Dios li stukike. Yuʼun ta jujuntal skʼan xkakʼtik persa yoʼ xkamigointik, mu ventauk mi yakal xa chtunik ta stojolal Dios o mi muʼyuk li jtot jmeʼtike.

² Kalbetik skʼoplal jun ermano ti ta mantal onoʼox chʼi tale, Angelito sbi. Kʼalal chex toʼoxe, nom noʼox chaʼi sba ta stojolal Jeova. Xi chal sloʼile: «Chitun toʼox ta stojolal Jeova ta skoj ti jech tspasik chkil li kutsʼ kalale». Pe kʼalal lik xchʼakbe yorail xchanel Svivliae, ti la snopbe skʼoplale xchiʼuk kʼalal mas xa la spasilan orasione, oy kʼusi koltaat-o. Xi to chale: «Laj kakʼ venta ti jaʼ to xuʼ nopol chkaʼi jba ta stojolal kuni Tot mi laj kojtikin leke». Li kʼusi laj yale chakʼ jnopbetik skʼoplal chib sjakʼobil: ¿kʼusi sjelbenal kʼalal jnaʼojbetik jutuk skʼoplal Jeova xchiʼuk kʼalal chkojtikintik leke? Xchiʼuk ¿kʼuxi xuʼ xkojtikintik lek?

3. ¿Kʼusi sjelbenal kʼalal jnaʼojbetik jutuk skʼoplal Jeova xchiʼuk kʼalal chkojtikintik leke?

³ Xuʼ van xi ta jnoptike: «Xkojtikin xa li Jeovae, yuʼun jnaʼojbe xa sbi, jnaʼoj xa junantik li kʼusitik yaloje xchiʼuk li kʼusitik  spasoje». Pe mu baluk noʼox taje, yuʼun skʼan jchʼakbetik yorail sventa xkojtikintik lek xchiʼuk li stalelaltak ti toj kʼupilik sbae. Mi jech ta jpastike, chkaʼibetik smelolal kʼu yuʼun chlokʼ ta ye li kʼusitik chale xchiʼuk ti kʼu yuʼun jech tspase. Taje tskoltautik sventa xkakʼtik venta mi lek chil li kʼusi ta jnoptik o ta jpastike. Jaʼ noʼoxe skʼan jpastik noʼox li kʼusi oy ta yoʼonton Jeovae.

4. ¿Kʼusi chakʼ kiltik mi la jkʼelbetik li sloʼil xkuxlejal Moises xchiʼuk Davide?

⁴ Kʼalal oy xa ta koʼontontik chijtun ta stojolal Jeovae, xuʼ van oy buchʼutik chlik slabanutik. Mas to van chlik skontrainutik xtok mi laj yilik ti chijbat xa ta tsobajeletike. Pe teuk ta joltik ti muʼyuk chiktautik jutebuk li Jeovae, jaʼ noʼox skʼan jpat koʼontontik ta stojolal. Mi jech la jpastike, chkʼot ta kamigotik sbatel osil. Li sloʼil xkuxlejal Moises xchiʼuk ajvalil Davide chakʼ kiltik ti xuʼ xkojtikintik lek li Jeovae akʼo mi maʼuk tukʼil krixchanoutik. Jkʼeltik batel kʼusi la spasik sventa xojtikinik lek li Jeovae xchiʼuk ti kʼusi xuʼ jchanbetik li chaʼvoʼ viniketik taje.

5. ¿Kʼusi la snop la spas li Moisese?

⁵ Li Moisese la snop ti chtun ta stojolal Jeovae. Kʼalal te xa ox van 40 sjabilale, «muʼyuk bu la skʼan albel ti jaʼ yol li stseb Faraone», moʼoj, la snop ti jaʼ chbat xchiʼin li j-ebreoetik ti jaʼik steklumal Diose xchiʼuk ti mosoinbilike (Evr. 11:24). Taje laj yakʼ-o ta vokol xkuxlejal ta stojolal faraon ti jaʼ jun tsatsal ajvalile xchiʼuk ti jaʼ xa dios ilbile. Ta melel, toj ep kʼusi la skomtsan li Moisese xchiʼuk tsots lek xchʼunel yoʼonton. Jech xtok, ta skoj ti spatoj lek yoʼonton ta stojolal Jeovae, lek laj yamigoin sbaik ti kʼu sjalil kuxie (Prov. 3:5).

6. ¿Kʼusi chakʼ jchantik li kʼusi la spas Moisese?

⁶ ¿Kʼusi chakʼ jchantik li kʼusi la spas Moisese? Jaʼ ti jkotoltik skʼan jnoptik mi chijtun ta stojolal Jeova xchiʼuk mi chij-och ta steklumal o mi muʼyuk. Mi kʼot ta nopel kuʼuntik ti chijtun ta stojolale, oy van kʼusitik skʼan xkiktatik komel xchiʼuk xuʼ van skontrainutik li buchʼutik mu skʼanik mantale. Pe mi ta jpat koʼontontik ta stojolal Jeovae, jpʼel me skʼoplal ti tskoltautike.

7, 8. ¿Kʼusi laj yakʼ-o ta yoʼonton spasel li Moisese?

⁷ Li Moisese jech-o laj yojtikinbe stalelal li Jeovae xchiʼuk la spasbe-o batel li yabtele. Kalbetik junuk skʼelobil. Li Jeovae la skʼanbe vokol Moises yoʼ xbat slokʼes tal ta Ejipto li j-israeletike, pe laj yal ti mu xtojob ta kʼopojele xchiʼuk ep ta velta laj yal ti mu spas yuʼune. Li Jeovae kʼuxubaj ta yoʼonton li yajtunele, yuʼun laj yaʼi kʼu yelan chaʼi sba xchiʼuk la skolta (Éx. 4:10-16). ¿Kʼusi kʼot ta pasel? Li Moisese laj onoʼox yalbe ta jamal faraon ti chtal tsots svokole. Ta mas tsʼakal xtoke, laj yil ta sat stuk li sjuʼel Jeova kʼalal la spoj li j-israeletike xchiʼuk ti la slajes ta Tsajal nab li faraon xchiʼuk yajsoltarotake (Éx. 14:26-31; Sal. 136:15).

⁸ ¿Kʼusi kʼot ta pasel kʼalal lokʼemik xa ox tal ta Ejipto li j-israeletike? Akʼo mi jaʼ lokʼesatik tal ta mosoinel yuʼun li Jeovae, nopolik noʼox laj yakʼbeik xkʼuxul sjol. Pe laj yakʼ venta Moises ti oy tajek smalael yuʼune (Sal. 78:40-43). Kʼalal la skʼanbe vokol Dios li Moisese, muʼyuk xa la slajes li j-israeletike, jech te laj yil ti bikʼit tajek yakʼoj sba li Jeovae (Éx. 32:9-14).

9. ¿Kʼu yelan laj yil sbaik xchiʼuk Jeova li Moises jech kʼuchaʼal chal Evreos 11:27?

 ⁹ Kʼalal lokʼem xa ox tal ta Ejipto li Moisese, mas to laj yamigoin sbaik xchiʼuk Jeova, yuʼun xkoʼolaj ti te xa skʼelojbe sat laj yile (kʼelo Evreos 11:27). Xi chal li Vivliae: «Kʼalal chchiʼinat ta loʼil yuʼun Jeova li Moisese, skʼelojbe sba satik jech kʼuchaʼal kʼalal chchiʼin sbaik ta loʼil chaʼvoʼ viniketike» (Éx. 33:11, TNM).

10. ¿Kʼusi skʼan jpastik yoʼ xkojtikintik lek li Jeovae?

¹⁰ ¿Kʼusi xuʼ jchanbetik li Moisese? Jaʼ ti mu baluk noʼox ti jkʼeltik kʼu yelan stalelal Jeova yoʼ xkojtikintik leke, yuʼun skʼan jpasbetik li yabtele. Li Vivliae chal ti oy ta yoʼonton Jeova ti xkol «skotol li krixchanoetike xchiʼuk ti akʼo yojtikinik lek li kʼusi melele» (1 Tim. 2:3, 4). ¿Kʼuxi xuʼ jpasbetik li yabtele? Jtose jaʼ mi ta jchanubtastik yan krixchanoetik ta sventa li Jeovae.

11. ¿Kʼu yuʼun mas to chkojtikintik Jeova mi ta jchanubtastik ta Vivlia li yantike?

¹¹ Mas to me chkojtikintik Jeova mi ta jchanubtastik ta Vivlia li yantike. Jnopbetik skʼoplal liʼe: kʼalal tsbeiltasutik batel ta stojolal «li buchʼutik oy lek ta yoʼontonik stael li kuxlejal sbatel osile», te chkakʼtik venta ti oy xkʼuxul yoʼontone (Ech. 13:48; Juan 6:44). Jech xtok, chkiltik ti oy sjuʼel Skʼop Dios kʼalal tsjel xkuxlejal li buchʼutik chkakʼbetik estudioe xchiʼuk ti chlik slapik «li achʼ talelale» (Kol. 3:9, 10). Xchiʼuk ep ta velta tskolta krixchanoetik li Jeova sventa x-ojtikinate xchiʼuk ti xkolike, taje jaʼ svinajeb ti oy smalael yuʼune (Rom. 10:13-15).

12. ¿Kʼusi la skʼan Moises jech kʼuchaʼal chal Éxodo 33:13, xchiʼuk kʼu yuʼun?

¹² Ep sbalil laj yil Moises ti yamigo sbaik xchiʼuk Jeovae. Akʼo mi ep xa ox spasoj skʼelobil juʼelal ta yip Jeovae, laj to skʼanbe vokol ti xkoltaat sventa xojtikin mase (kʼelo Éxodo 33:13, TNM). * Mas xa ox ta 80 sjabilal li Moisese, pe snaʼoj ti ep to kʼusi skʼan xojtikin ta stojolal li Stot ta vinajele.

13. ¿Kʼuxi xuʼ xkakʼtik ta ilel ti ep sbalil chkiltik ti jaʼ kamigotik li Jeovae?

¹³ ¿Kʼusi chakʼ jchantik taje? Jaʼ ti skʼan epuk-o sbalil xkiltik ti kamigo jbatik xchiʼuk Jeovae akʼo mi jal xa tajek yakal chijtun ta stojolal. Jtos ti kʼuxi xuʼ xkakʼtik ta ilele jaʼ mi ta jchiʼintik ta loʼile.

14. ¿Kʼu yuʼun tsots skʼoplal ti jchiʼintik ta loʼil Jeova sventa xkojtikintik leke?

¹⁴ Mi ta jkʼantik ti oyuk buchʼu xkamigointik leke, skʼan nopolik noʼox jchiʼintik ta loʼil. Jaʼ jech skʼan jpastik sventa xijnopaj mas ta stojolal li Jeovae, skʼan nopolik noʼox jchiʼintik ta loʼil, mu jmak koʼontontik ta yalbel li kʼusi ta jnoptike xchiʼuk ti kʼu yelan chkaʼi jbatike (Efes. 6:18). Xi chal kaʼitik jun ermana ta Turquía ti Krista sbie: «Kʼalal chkalbe Jeova li kʼusi ta jnope xchiʼuk kʼalal chkil kʼu yelan tskoltaune, mas to chlik jkʼan xchiʼuk ta jpat lek koʼonton ta stojolal. Kʼalal chkil ti tstakʼbun li j-orasione, jaʼ xa jbatsʼi Tot chkil xchiʼuk jaʼ Kamigo».

15. ¿Kʼusi laj yal Jeova ta stojolal li ajvalil Davide?

¹⁵ Ta sbikʼtal onoʼox chʼi tal ta mantal li ajvalil Davide, pe la skʼel stuk kʼuxi xuʼ xamigoin sbaik xchiʼuk li Jeovae, maʼuk noʼox laj yichʼ ta mukʼ Dios ta skoj ti jech tspas chil li yutsʼ yalale. Jaʼ yuʼun, li Jeovae skʼanoj  tajek li ajvalile xchiʼuk xi laj yalbe skʼoplale: «[Jaʼ] jun vinik ti xmuyubaj koʼonton yuʼune» (Ech. 13:22). ¿Kʼusi la spas David sventa xamigoin sbaik xchiʼuk li Jeovae?

16. ¿Kʼusi laj yakʼ venta David kʼalal la skʼelbe li spasbentak Jeovae?

¹⁶ Li Davide jaʼ laj yojtikin-o Jeova kʼalal la skʼelbe li spasbentake. ¿Bakʼin la snopbe skʼoplal li kʼusitik spasojan Jeovae? Jaʼo van kʼalal la xchabibe xchijtak stot ta osiltik li ta skeremale. Yuʼun kʼalal tskʼel muyel vinajel ta ikʼ osile, maʼuk noʼox laj yil ti kʼu to yepal chʼijil li kʼanaletike, yuʼun te laj yakʼ venta kʼu yelan stalelal li buchʼu la spase. Jaʼ yuʼun, xi lokʼ ta yoʼonton stsʼibaele: «Li vinajele chacʼ ta naʼel smucʼul tsatsal li Diose; ti cʼu smucʼul yox ta toyole chacʼ ta ilel cʼusitic spasoj li Diose» (Sal. 19:1, 2). Kʼalal la xchotan sba lek ta snopel kʼu yelan meltsanbil li krixchanoetike, te laj yil ti toj echʼ xa noʼox pʼij li Jeovae (Sal. 139:14). Jech xtok, kʼalal la snopbe skʼoplal skotol li kʼusitik spasojane, te laj yakʼ venta ti batsʼi bikʼit tajek li stuke (Sal. 139:6).

17. ¿Kʼusi xuʼ jchantik mi la jnopbetik skʼoplal li kʼusitik spasoj Jeovae?

¹⁷ ¿Kʼusi xuʼ jchanbetik li Davide? Jchotan jbatik ta skʼelel lek li kʼusitik pasbile xchiʼuk jkʼupintik ti liʼ kuxulutik ta sba balumile, mu baluk noʼox xkaʼitik ti kʼupil sba chkiltik li balumil spasoj Jeovae. Kʼalal oy kʼusi ta jpastik jujun kʼakʼale, jnopbetik skʼoplal kʼusi chakʼ jchantik ta sventa Jeova li kʼusi oy ta jpat jxokontike: li teʼetike, li chonbolometike xchiʼuk li krixchanoetike. Mi jech ta jpastike, oy kʼusi ta jchantik jujun kʼakʼal ta stojolal li Jtotik ta vinajele (Rom. 1:20). Maʼuk noʼox, yuʼun mas to chlik jkʼantik-o.

18. ¿Kʼusi laj yakʼ venta David jech kʼuchaʼal chal ta Salmo 18?

¹⁸ Li Davide laj yakʼ venta ti koltaat yuʼun li Jeovae. Kalbetik junchibuk skʼelobil. Laj yakʼ venta ti jaʼ koltaat yuʼun Dios kʼalal la smil jkot leon xchiʼuk jkot oso kʼalal chlaj xa ox ta tiʼel li xchijtak stote. Jech xtok, kʼalal tsal yuʼun li Goliat ti jaʼ jun mukʼta natil krixchanoe, te laj yil ti jaʼ beiltasat yuʼun li Jeovae (1 Sam. 17:37). Xchiʼuk kʼalal tskʼan ox chmilat yuʼun li chopol ajvalil Saule, pojat lokʼel ta skʼob (Sal. 18, sloʼilal). Pe li Davide muʼyuk bu laj yal ti ta yipal noʼox stuk tsal yuʼun li kʼusitik la snuptane, moʼoj, yuʼun bikʼit laj yakʼ sba xchiʼuk laj yal ti jaʼ koltaat yuʼun li Jeovae (Sal. 138:6).

19. ¿Kʼusi chakʼ jchantik li kʼusi la spas Davide?

¹⁹ ¿Kʼusi chakʼ jchantik taje? Jaʼ ti mu baluk noʼox xkaʼitik ti jkʼanbetik koltael li Jeovae, skʼan xkakʼtik venta kʼuxi tskoltautik xchiʼuk bakʼin tspas. ¿Kʼusi xuʼ skoltautik yoʼ xkakʼtik venta ti chakʼ kʼusi chtun kuʼuntik li Jeovae? Jaʼ ti bikʼit xkakʼ jbatike xchiʼuk ti teuk ta joltik ti oy noʼox spajeb li kʼusitik spas kuʼuntike. Mi jech ta jpastike, mas to me chkamigointik. Jaʼ jech kʼot ta stojolal jun kermanotik ta Fiyi ti jal xa yakal chtun ta stojolal Jeova ti Isaac sbie. Xi chalbutike: «Kʼalal chlik jnopbe skʼoplal li kʼusitik jpasoj tale, chkakʼ venta ti ep tajek skoltaojun Jeova ti kʼuxi lik jchanbe talel smantale. Mas xa nopol chkaʼi jba ta stojolal li avie».

20. ¿Kʼusi sbalil la stabe David ti lek laj yil sbaik xchiʼuk Jeovae, xchiʼuk kʼusi xuʼ jchanbetik?

²⁰ Li Davide la xchanbe stalelal li Jeovae. Jaʼ onoʼox jech la spasutik Jeova ti xuʼ jchanbetik li stalelale (Gén. 1:26). Mas to me xijkoʼolaj-o xchiʼuk mi chkojtikinbetik  lek li stalelaltake. Jaʼ jech la spas li Davide, ta skoj ti xojtikin leke, jech la spas stalelal ta stojolal yantik jech kʼuchaʼal li Stot ta vinajele. Jkʼelbetik skʼoplal kʼusi kʼot ta pasel ta xkuxlejal. Tsots la saʼ smul li Davide, yuʼun mulivaj xchiʼuk Bat-Seba xchiʼuk la stakbe ta milel li smalale (2 Sam. 11:1-4, 15). Akʼo mi jech, kʼuxubinat yuʼun li Jeovae. Pe ¿kʼu yuʼun ti jech laj yichʼ pasbele? Yuʼun li Davide xchanojbe stalelal Dios xchiʼuk yakʼoj xa ox ta ilel xkʼuxul yoʼonton ta stojolal li yantike. Toj lek laj yil sbaik xchiʼuk li Jeovae, jaʼ yuʼun li Diose laj yal ti muʼyuk yan ajvalil echʼ ta Israel jech kʼuchaʼal li Davide (1 Rey. 15:11; 2 Rey. 14:1-3).

21. Jech kʼuchaʼal chal Efesios 4:24 xchiʼuk 5:1, ¿kʼusi chkʼot ta jtojolaltik mi ta jchanbetik stalelal li Jeovae?

²¹ ¿Kʼusi chakʼ jchantik? Jaʼ ti skʼan jchanbetik stalelal li Jeovae. Mi jech la jpastike, ta me jtabetik sbalil xchiʼuk mas to chkojtikintik-o. Vaʼun, jaʼ jech chkakʼtik ta ilel ti jaʼutik xnichʼnabe (kʼelo Efesios 4:24; 5:1).

22, 23. ¿Kʼusi sbalil ta jtatik mi chkakʼ ta jkuxlejaltik li kʼusi ta jchantike?

²² Jech kʼuchaʼal laj xa jkʼeltik tale, chkojtikintik lek Jeova mi ta jkʼelbetik li spasbentake xchiʼuk li Skʼope. ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun li ta Vivliae, te chalbutik sloʼil xkuxlejal yajtuneltak Dios ta voʼne ti toj lek kʼusi chakʼbutik ta chanele, jech kʼuchaʼal li Moises xchiʼuk Davide. Li Jeovae skoltaojutik xa onoʼox tal sventa xkojtikintik, pe skʼan xkakʼtik persa ek li voʼotike.

²³ Mu onoʼox xlaj ta ojtikinel skotol li kʼusitik spasoj Jdiostike (Ecl. 3:11). Pe maʼuk mas tsots skʼoplal ti ep xa tajek kʼusi jnaʼtike, yuʼun li kʼusi mas leke jaʼ ti xkakʼ ta jkuxlejaltik li kʼusi ta jchantike xchiʼuk ti xkakʼtik persa xchanbel stalelal li kuni Totike. Vaʼun, mas to me chnopaj tal ta jtojolaltik (Sant. 4:8). Jamal yalojbutik ta Skʼop ti muʼyuk onoʼox bu tstenutik komel ta yoʼonton mi chkakʼtik-o persa yojtikinele.