1, 2. ¿Kʼusitik tsnuptan epal ermanoetik li avie, xchiʼuk kʼu yelan chaʼi sbaik ta skoj taje?

JNOPBETIK skʼoplal oxvoʼ ermanoetik ti oy svokolike: jun kerem tsakat ta jtos tsatsal chamel ti yantik ch-alub batel sbekʼtale. Jun ermano ti yichʼoj xa mas ta 50 jabile chʼay yabtel xchiʼuk mu sta yan akʼo mi xjotet ta saʼel. Jun ermana ti oy xa sjabilale tsnop ti mu xa masuk xtun ta stojolal li Jeovae.

² ¿Mi jech yakal chanuptan ek? Kʼalal jech chkʼot ta jtojolaltike, xuʼ van muʼyuk xa jtu chkaʼi jbatik. Jech xtok, chakʼbutik at-oʼonton, chopol xa chkaʼi jbatik xchiʼuk xuʼ van muʼyuk xa lek chkil jbatik xchiʼuk li yantike.

3. ¿Mi oy jbaliltik chilutik li Satanas xchiʼuk krixchanoetike?

³ ¿Mi oy jbaliltik chilutik li Satanase? Muʼyuk, yuʼun jech xa onoʼox yakʼoj tal ta ilel xchiʼuk jaʼ jech stalelal li yan krixchanoetik eke. ¿Kʼuxi jnaʼojtik? Yuʼun laj yalbe Eva ti xuʼ spas sba ta mantal stuk mi muʼyuk la xchʼunbe smantal Diose. Jech laj yal akʼo mi snaʼoj lek ti chcham li Evae. Jech xtok, jaʼ oy ta skʼob li politika, li pʼolmajebaletik xchiʼuk li relijionetik ta spʼejel balumile. Jaʼ yuʼun, li jpʼolmajeletik, li jpolitikoetik xchiʼuk li jbabeetik ta relijione muʼyuk stu chilik li xkuxlejal krixchanoetike xchiʼuk mu sventaik-o ti kʼu yelan chaʼi sbaike.

4. ¿Kʼusi ta jkʼeltik batel li ta xchanobil liʼe?

⁴ ¿Mi jaʼ van jech stalelal li Jdiostik Jeovae? Mu jechuk, yuʼun li stuke oy ta yoʼonton ti xijmuyubajuk noʼoxe xchiʼuk  tstoyutik likel kʼalal muʼyuk jbalil chkaʼi jbatik ta skoj li kʼusi ta jnuptantike (Sal. 136:23; Rom. 12:3). Li ta xchanobil liʼe, ta jkʼeltik batel kʼuxi tskoltautik Jeova kʼalal chij-ipaje, kʼalal chkil jvokoltik ta takʼine o mi mu xa epuk kʼusi spas kuʼun chkaʼitik ta skoj ti oy xa jabilaltike. ¿Kʼuxi xuʼ jnaʼtik ti ep jbalil chilutik li Jeovae? Jkʼeltik batel.

5. ¿Kʼu yuʼun jchʼunojtik ti ep jbalil chilutik li Jeovae?

⁵ Akʼo mi ta lum noʼox la spasutik li Jeovae, ep tajek jbalil chilutik (Jen. 2:7). ¿Kʼu yuʼun ti jech chkaltike? Jun srasonale jaʼ ti jech la spasutik kʼuchaʼal stuke, jaʼ xkaltik, ti xuʼ kuʼuntik xchanbel li stalelale (Jen. 1:27). Jaʼ yuʼun, ta skoj ti toj lek kʼu yelan la spasutike, laj yakʼ jbaintik skʼelel li balumil xchiʼuk chonbolometike (Sal. 8:4-8).

6. ¿Kʼusi yan srasonal oy sventa jchʼuntik ti ep-o jbalil chilutik li Jeovae?

⁶ Li Jeovae oy-o jbalil chilutik akʼo mi la saʼ smul li Adane, yuʼun la stak talel Xnichʼon sventa stoj li jmultike (1 Juan 4:9, 10). ¿Kʼusi yan sbalil ta jtabetik ti ay chamuk ta jtojolaltik li Jesuse? Jaʼ ti xuʼ xchaʼkuxiik «li buchʼutik tukʼike xchiʼuk li buchʼutik muʼyuk tukʼike» (Ech. 24:15). Li Vivliae chal ti oy-o jbalil chilutik Jeova akʼo mi iputik, mi muʼyuk kʼusi mas x-ayan kuʼuntik o mi oy xa jabilaltike (Ech. 10:34, 35).

7. ¿Kʼu yuʼun jpʼel ta koʼontontik ti ep jbalil chilutik li Jeovae?

⁷ ¿Kʼusitik yan srasonal oy sventa jchʼuntik ti ep jbalil chilutik li Jeovae? Laj yikʼutik tal ta steklumal ta skoj ti laj yil ti oy ta koʼontontik xchanbel li smantale (Juan 6:44). Nopaj talel ta jtojolaltik kʼalal lik kamigointike (Sant. 4:8). Xojtikinutik lek xchiʼuk snaʼoj kʼuxi xuʼ xlekub batel li jtalelaltike, jaʼ yuʼun oy ta yoʼonton xchiʼuk chchʼakbe yorail sventa xchanubtasutik. Pe maʼuk noʼox, yuʼun tstukʼibtasutik ta skoj ti skʼanojutike (Prov. 3:11, 12). ¿Mi mu jechuk ti kʼuxutik tajek ta yoʼonton li Jeovae?

8. ¿Kʼuxi tskoltautik Salmo 18:27 kʼalal ta 29 yoʼ maʼuk xkakʼ ta koʼontontik li jvokoltike?

⁸ Li ajvalil Davide snaʼoj lek ti kʼanbil yuʼun Jeova xchiʼuk ti ta onoʼox xkoltaate. Taje jaʼ koltaat-o sventa mu stukʼulan kʼalal laj yichʼ albel ti mu kʼusi xtun-oe (2 Sam. 16:5-7). Kʼalal ta jnuptan jvokoltik o mi chkat tajek koʼontontike, li Jeovae tskoltautik sventa maʼuk xkakʼ ta koʼontontik li jvokoltike xchiʼuk ti jtsaltik komele (kʼelo Salmo 18:27-29). Ta melel, ta skoj ti te xchiʼinojutik li Jeovae, muʼyuk me kʼusi xuʼ smakutik sventa xijmuyubaj noʼox xijtun ta stojolal (Rom. 8:31). Pe jkʼeltik batel oxtos kʼusi xuʼ jnuptantik ti xuʼ van chakʼ jnoptik mi skʼanojutik to li Jeovae xchiʼuk mi oy to jbalil chilutike.

9. ¿Kʼu yelan chkaʼi jbatik kʼalal chij-ipaje?

⁹ ¿Kʼu yelan chkaʼi jbatik kʼalal chij-ipaje? Chijchibaj-o xchiʼuk muʼyuk xa jbalil chkaʼi jbatik. Jech xtok, xuʼ van chijkʼexavutik kʼalal chakʼik venta yantik ti oy xa kʼusi mu spas kuʼuntike o ti ta jkʼantik xa koltaele. Akʼo mi muʼyuk buchʼu chakʼ venta ti iputike, chopol onoʼox chkaʼi jbatik ta skoj ti mu xa epuk kʼusi spas kuʼuntike. Kʼalal jaʼo jech chkaʼi jbatike, ta me spat koʼontontik li Jeovae. ¿Kʼuxi tspas?

10. Jech kʼuchaʼal chal Proverbios 12:25, ¿kʼusi xuʼ stoyutik likel kʼalal iputike?

¹⁰ Kʼalal lek kʼusi chkichʼtik albele, jaʼ tstoyutik likel mi iputike (kʼelo Proverbios 12:25). Pe ¿bu xuʼ jtatik? Ta Vivlia. Li Jeovae lekik tajek kʼusi laj yakʼ ta tsʼibael ta Skʼop  sventa xakʼ jnaʼtik ti tsots tajek jkʼoplal chilutik akʼo mi iputike (Sal. 31:19; 41:3). Mi ta jchantik xchiʼuk mi ta jchaʼkʼeltik li lekil kʼop chal ta Vivliae, ta me skoltautik Jeova yoʼ stsal komel kuʼuntik li vul oʼonton chkaʼitik ta skoj ti iputike.

11. ¿Kʼu yelan koltaat yuʼun Jeova li jun ermanoe?

¹¹ Kalbetik skʼoplal li kʼusi la snuptan jun ermano ti Jorge sbie. Kʼalal kerem toʼoxe, tsakat ta jtos chamel ti ta kʼunkʼun kʼunibtasat talele. Ta skoj taje, muʼyuk xa stu laj yaʼi sba. Xi chal kaʼitike: «Muʼyuk toʼox jnopoj ti jech chkaʼi jba ta skoj li jchamele. Kʼexlal sba laj kaʼi ti ep xa buchʼutik chakʼik venta ti ipune. Lik jnop kʼusi van chkʼot ta jtojolal ta skoj ti yantik xa stsatsaj batel li jchamele, mu xa x-echʼ laj kaʼi li jvokole, jaʼ yuʼun la jkʼanbe vokol Jeova ti akʼo skoltaune». ¿Mi takʼbat van li s-orasione? Xi to chale: «Vokol chkaʼi skʼelel jvun ta skoj ti jaʼ xa ta jnopbe-o skʼoplal li jvokole. Jaʼ yuʼun, laj yalbeikun ti xlik jkʼel junantik tekstoetik ta Salmo ti te chal ti oy ta yoʼonton yajtuneltak li Jeovae. Jech lik jpas, kʼalal ta jchaʼkʼel jujun kʼakʼal li tekstoetik taje, jaʼ la skoltaun sventa junuk noʼox koʼonton. Ta tsʼakale, lik yakʼik venta yantik ti mas xa ximuyubaje xchiʼuk chalbeikun ti ta jpatbeik-o yoʼontonik kʼalal jech chilikune. Jamal laj kil ti la stakʼ j-orasion li Jeovae, yuʼun la skoltaun sventa mu xa jvul tajek koʼonton. Jaʼ xa lik kakʼ ta koʼonton ti ep-o jbalil chilune».

12. ¿Kʼusi xuʼ jpastik yoʼ xkakʼtik venta ti tskoltautik li Jeovae?

¹² Mi tsakbilutik ta chamele, xuʼ jpat koʼontontik ti yiloj Jeova ti kʼu yelan chkaʼi jbatike. Jech xtok, toj lek yoʼonton ta jtojolaltik (Sal. 84:11). Pe ¿kʼusi xuʼ jpastik yoʼ xkakʼtik ventae? Jkʼanbetik vokol ti akʼo skoltautik yoʼ mu jaʼuk xbat ta koʼontontik li jvokoltike.  Jchan Jvivliatik, yuʼun tey ta jtatik kʼupil sba kʼopetik ti tspat koʼontontike xchiʼuk kakʼ ta koʼontontik li tekstoetik ti bu chal ti ep jbalil chilutik li Jeovae.

13. ¿Kʼu yelan chaʼi sba li buchʼu chchʼay yabtele?

¹³ Li totiletike oy ta yoʼonton chakʼbe li kʼusi chtun yuʼun yutsʼ yalalike. Pe jnoptik noʼox ti oy jun ermano chchʼay yabtel akʼo mi lek snaʼ x-abtej. Xjotet ta saʼel yabtel, pe muʼyuk tsta-o. Vaʼun, xuʼ van chlik snop ti mu xa kʼusi spas yuʼune. ¿Kʼuxi xuʼ xkoltaat mi la snopbe skʼoplal li kʼusi yaloj Jeovae?

14. ¿Kʼu yuʼun tspas Jeova li kʼusitik yaloje?

¹⁴ Mi jpʼeluk chchʼay ta be li kʼusitik yaloj tspas Jeovae (Jos. 21:45; 23:14). Jech kʼuchaʼal liʼe: jamal yaloj ti tskʼelutik leke (Sal. 31:1-3). Chkʼot onoʼox ta pasel yuʼun li kʼusitik yaloje, yuʼun chopol chkom skʼoplal mi muʼyuk jech tspase. Snaʼoj xtok ti chakʼ yatel koʼontontik ti muʼyukuk tskʼelutik ta skoj ti jaʼutik yutsʼ yalale, jaʼ yuʼun chakʼbutik li kʼusi chtun kuʼuntik sventa lekuk noʼox xijkuxie xchiʼuk ti xijtun-o batel ta stojolale (Mat. 6:30-33; 24:45).

15. 1) ¿Kʼusi la snuptan li ermanoetik ta baʼyel sigloe? 2) ¿Kʼu yuʼun tspat koʼontontik li kʼusi chal Salmo 37:18 xchiʼuk 19?

¹⁵ Kʼalal chkil jvokoltik ta takʼine, xuʼ me jun noʼox koʼontontik mi te ta joltik ti ta onoʼox spas Jeova li kʼusitik yaloje. ¿Kʼuxi yakʼoj ta ilel? Kalbetik junuk skʼelobil. Li ta baʼyel sigloe, la spuk sbaik echʼel ta yantik lum li ermanoetik kʼalal «lik jun tsatsal kontrainel ta stojolal li tsobobbail ta Jerusalene; [...] jaʼ noʼox muʼyuk la spuk sbaik batel li jtakboletike» (Ech. 8:1). Ta skoj taje, laj yil svokolik ta takʼin li ermanoetike, yuʼun chʼabal xa van sna komik, chʼay yabtelik xchiʼuk  spʼolmajebalik. Pe ¿mi iktaatik van yuʼun li Jeovae? Muʼyuk, jun noʼox yoʼonton kuch batel yuʼunik (Ech. 8:4; Ebr. 13:5, 6; Sant. 1:2, 3). Li Jeovae la skolta li tukʼil yajtuneltak ta voʼnee, ¿mi mu van jechuk tspas xanaʼ ta jtojolaltik ek? (Kʼelo Salmo 37:18, 19).

16. ¿Kʼu yuʼun xuʼ van xlik jnoptik ti muʼyuk jbalil chilutik li Jeovae?

¹⁶ Kʼalal chijyijub batele, xuʼ van xi chlik kaltike: «Mu xa masuk xitun yuʼun jnaʼ li Jeovae». Jech van laj yaʼi sba li ajvalil David kʼalal mol xa oxe (Sal. 71:9). ¿Kʼuxi tskoltautik Jeova kʼalal jech chkaʼi jbatike?

17. ¿Kʼusi chakʼ jchantik li kʼusi la snuptan li ermana Jherie?

¹⁷ Kalbetik skʼoplal li kʼusi la snuptan li ermana Jherie. Laj yichʼ takel ta ikʼel sventa xichʼ chanubtasel kʼuxi ta kʼelel lek li salonetik o ti butik chichʼ ichʼel ta mukʼ Jeovae, pe muʼyuk ta yoʼonton chbat. ¿Kʼu yuʼun? Xi chale: «Meʼelun xa, chamem xa jmalal xchiʼuk mu kʼusi jnaʼ spasel. Mu kʼusi xitun-o chkaʼi». Kʼalal jvoy xa ox skʼan xbate, laj yalbe ta jamal Jeova ti kʼu yelan chaʼi sbae. Bat onoʼox ta salon li ta yokʼomale, pe te to xchibet jutuk chaʼi. Kʼalal yakal tsjelubtas mantal jun ermanoe, xi laj yale: «Li kʼusi mas tsots skʼoplale jaʼ ti oyuk ta koʼontontik xkichʼtik chanubtasele». Xi chal li Jherie: «Kʼalal jech laj kaʼie, xi laj kale: ‹Jech oy ta koʼonton maʼ taje›. Tʼom kokʼel, laj kakʼ venta ti la stakʼbun j-orasion li Jeovae, yuʼun xkoʼolaj laj kaʼi ti xi laj yalbune: ‹Ta jchanubtasot, yuʼun jnaʼoj ti lek kʼusi xuʼ xapas ta jtojolale›». Xi to chvul ta sjole: «Kʼalal likʼot ta salone, chixiʼ, xichibet xchiʼuk chkat koʼonton. Pe jun xa koʼonton xchiʼuk ep xa jbalil laj kaʼi jba kʼalal nel li tsobajele».

18. ¿Kʼuxi chakʼ kiltik Vivlia ti oy-o jbalil chilutik Jeova akʼo mi ep xa jabilaltike?

 ¹⁸ Teuk ta joltik ti oy to kʼusi xuʼ jpastik ta stojolal Jeova akʼo mi ep xa jabilaltike (Sal. 92:12-15). Li Jesuse laj yakʼ ta chanel ti ep tajek sbalil chil Jeova li kʼusi ta jpastik ta stojolale akʼo mi jutuk noʼox yileluk o mi mu kʼusi xijtojob spasel chkaʼitik (Luk. 21:2-4). Jaʼ yuʼun, jaʼuk xkakʼ ta koʼontontik li kʼusi xuʼ to kuʼuntik spasele. Jech kʼuchaʼal liʼe: xuʼ jcholtik mantal, xuʼ jkʼopontik Jeova sventa skolta li kermanotaktike xchiʼuk xuʼ jpatbetik yoʼonton yantik sventa tukʼ xtunik ta stojolale. Li Jeovae chal ti xchiʼilutik ta abtele, ¿kʼu yuʼun ti jech chal ta jtojolaltike? Jaʼ ta skoj ti oy ta koʼontontik xchʼunbel smantale, maʼuk ti ep xa kʼusi spas kuʼuntik chile (1 Kor. 3:5-9).

19. ¿Kʼuxi tspat koʼontontik li kʼusi chal Romanos 8:38 xchiʼuk 39?

¹⁹ Jaʼ jun mukʼta matanal chkaʼitik ti chijtun ta stojolal Jeovae, yuʼun ep tajek jbalil chilutik ta jujuntal. Ti la spasutike jaʼ sventa jpasbetik yabtel, vaʼun xijmuyubaj noʼox kʼalal chkichʼtik ta mukʼe (Apok. 4:11). Xuʼ van muʼyuk jbalil chilutik li yan krixchanoetike, pe mu jechuk chilutik li Jeovae, yuʼun li stuke «muʼyuk bu chkʼexav» kʼalal chkaltik ti jaʼ Jdiostike (Ebr. 11:16, 38). Jaʼ yuʼun chaʼa, mu ventauk li kʼusi chkʼot ta jtojolaltike: mi chkat koʼontontik ta skoj ti iputike, ti chkil jvokoltik ta takʼine o ti ep xa jabilaltike, muʼyuk onoʼox bu tstenutik o muʼyuk kʼusi chchʼakutik lokʼel li ta kʼanelal yuʼun Jeovae (kʼelo Romanos 8:38, 39).