1. Jech kʼuchaʼal chal Kolosenses 2:4 xchiʼuk 8, ¿kʼusi tstunes Satanas yoʼ spas ta mantal li jnopbentike?

LI KʼUSI mas oy ta yoʼonton li Satanase jaʼ ti sjel jnopbentik yoʼ jvalopatintik komel li Jeovae. Tskʼan tspas ta mantal jnopbentik sventa koʼoluk kʼusi jnoptik xchiʼuke. Yoʼ spas yuʼune jaʼ tstunes li kʼusi oy ta koʼontontik ta jujuntale (kʼelo Kolosenses 2:4, 8).

2, 3. 1) ¿Kʼu yuʼun skʼan jchʼuntik li pʼijubtasel ta Kolosenses 2:8? 2) ¿Kʼusi ta jkʼeltik li ta xchanobil liʼe?

² ¿Mi ta melel xuʼ sloʼlautik li Satanase? Xuʼ. Kʼalal la stsʼiba Pablo li kʼusi chal Kolosenses 2:8, ¿mi jaʼ la stsʼibabe batel li buchʼu mu xojtikinik mantale? Moʼoj, yuʼun jaʼ laj yalbe batel li yajtsʼaklomtak Kristo ti tʼujbil chbatik ta vinajele (Kol. 1:2, 5). Mi jaʼ jech laj yichʼik albele, mas to me xibal sba ti jech jnuptantik li avi eke (1 Kor. 10:12). ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun yichʼoj jipel yalel tal ta balumil li Satanase xchiʼuk oy ta yoʼonton tsloʼla li yajtuneltak Jeovae (Apok. 12:9, 12, 17). Maʼuk noʼox taje, yuʼun li avie yantik ch-epaj «li viniketik ti toj chopolike xchiʼuk li jloʼlavanej viniketike» (2 Tim. 3:1, 13).

³ Li ta xchanobil liʼe ta jkʼeltik kʼuxi tstunes Satanas li loʼlael ti mu kʼusi xtun-oe xchiʼuk ta jkʼeltik oxtos ‹kʼusitik manya tspas Diablo› sventa sokes li jnopbentike (Efes. 6:11). Li ta yan xchanobile jaʼ ta jkʼeltik batel kʼuxi xuʼ jtsaltik li kʼusitik tspuk Satanas mi ochem xa jutuk ta jnopbentike. Pe baʼyel jkʼeltik kʼuxi la sloʼla Satanas li j-israeletik kʼalal jaʼtik toʼox yochelik li ta Albil Balumile xchiʼuk ta jkʼeltik kʼusi chakʼ jchantik.

4-6. Jech kʼuchaʼal chal Deuteronomio 11:10 kʼalal ta 15, ¿kʼusitik jel kʼalal ochik ta Albil Balumil li j-israeletik ta sventa ti kʼu yelan tstsʼunolajike?

⁴ Li Satanase toj manya kʼu yelan la sloʼla j-israeletik sventa xichʼik ta mukʼ li jecheʼ diosetike. ¿Kʼusi la stunes? Jaʼ li kʼusi chtun yuʼunik yoʼ sta sveʼelike. Kʼalal ochik batel li ta Albil Balumile, persa la xchanik kʼuxi chabtelanik li balumil tee. Yuʼun kʼalal tey toʼox oyik ta Ejiptoe, jaʼ tstunesik li voʼ ta ukʼum Nilo yoʼ xatʼesik o smaltaik li kʼusitik tstsʼunike. Pe li ta Albil Balumile muʼyuk nopol ukʼum sventa xakʼbeik yaʼlel li kʼusi tstsʼunike, jaʼ noʼox smalaojik chyal li job osile xchiʼuk kʼalal yorail voʼtike (kʼelo Deuteronomio 11:10-15; Is. 18:4, 5). Jech oxal, li j-israeletike skʼan skʼelik kʼuxi xuʼ stsʼunolajik. Mu kʼunuk laj yaʼiik, yuʼun li buchʼutik xchanojik toʼox tsʼunolajele te chamik li ta taki xokol balumile.

⁵ Li Jeovae laj yalbe j-israeletik ti jel li xkuxlejalike. Vaʼun, laj yakʼbe jun pʼijubtasel ti muʼyuk te nitil skʼoplal yilel ta sventa li tsʼunolajele. Xi laj yale: «Pero qʼuelo abaic. Mu me xalajic ta loʼlael. Mu me xacomtsanic li Mucʼul Diose. Mu me jaʼuc xbat avichʼic ta mucʼ li yan diosetique. Mu me jaʼuc xaquejan abaic ta stojol» (Deut. 11:16, 17). Li Jeovae, ¿kʼu yuʼun laj yalbe j-israeletik ti akʼo mu xichʼik ta mukʼ jecheʼ diosetik kʼalal jaʼo chalbe skʼoplal li tsʼunolajele?

⁶ Li Jeovae snaʼoj xa onoʼox ti oy van ta yoʼonton j-israeletik xchanbel kʼu yelan tstsʼunolajik li yan jteklumetik ti te nopol oyike. Li j-israeletike xuʼ van xchanbeik kʼuxi tstsʼunolajik li jkanaanetike yuʼun xtojobik lek li stukike. Jaʼ noʼoxe, oy kʼusi vokol un, yuʼun nitil skʼoplal ta jun jecheʼ  dios li kʼusi tspasike, xchʼunojik ti jaʼ yajval vinajel li Baale xchiʼuk ti jaʼ chakʼ talel li voʼe. Pe li Jeovae mu skʼan ti xlajik ta loʼlael li j-israeletik ta skoj li kʼusi jecheʼ xchʼunojike. Akʼo mi jech, ep ta velta laj yichʼik ta mukʼ Baal li j-israeletike (Núm. 25:3, 5; Juec. 2:13; 1 Rey. 18:18). ¿Kʼuxi la sloʼla j-israeletik li Satanase? Jkʼeltik batel.

7. ¿Kʼuxi laj yichʼ akʼel ta preva xchʼunel yoʼonton li j-israeletik kʼalal ochik ta Albil Balumile?

⁷ Li kʼusi baʼyel la stunes Satanas sventa xloʼlavane jaʼ li kʼusi chtun yuʼunike: ti xakʼuk voʼ sventa yoxuk noʼox li balumile. Li ta Albil Balumile jutuk tajek chakʼ voʼ li ta slajebaltik avril kʼalal to ta septiembree. Jaʼ noʼox lek chakʼ sat li kʼusi tstsʼunik ta slikebaltik oktuvree, yuʼun jaʼo chlik yaluk li voʼe. Ta skoj ti chtun tajek yuʼunik voʼ li yan jteklumetik ti te nopol oyik ta Albil Balumile, tsnopik ti oy kʼusitik skʼan spasik sventa xakʼ talel voʼ li diosetike. Vaʼun, li Satanase laj yakʼbe xchʼun j-israeletik ti jaʼ to lek chbat xkuxlejalik mi la xchanik li kostumbreetik tspasik li yan jteklumetike. Li buchʼutik muʼyuk xchʼunel yoʼontonik ta stojolal Jeovae lajik ta loʼlael xchiʼuk oy kʼusitik la spasik yoʼ xichʼik ta mukʼ li Baale, yuʼun yalojik mi jaʼ chkoltavan sventa mu xnatij li kʼepelaltike.

8. ¿Kʼusi jaʼ li xchaʼtosal la stunes Satanas yoʼ sloʼla li j-israeletike? Albo smelolal kʼuxi la stunes.

⁸ Li xchaʼtosal kʼusi la stunes Satanase jaʼ li kʼusi tskʼan noʼox sbekʼtal li j-israeletike. Li yan jteklumetike oy kʼusitik toj ibalik sba tspasik sventa chiʼinejbail ta vayel kʼalal chichʼik ta mukʼ li sdiosike, yuʼun te chchon sbaik ta templo li antsetik xchiʼuk viniketike. Li jteklumetik taje lek noʼox chilik ti xchiʼin sbaik ta vayel li buchʼutik xchiʼil noʼox sbaik ta vinikal o ta antsile xchiʼuk yan kʼusitik tspasik sventa li chiʼinejbail ta vayele (Deut. 23:17, 18; 1 Rey. 14:24). ¿Kʼu yuʼun ti jech tspasike? Yuʼun xchʼunojik ti jaʼ to jech chkoltavan li diosetik sventa lek xakʼ sat li kʼusitik tstsʼunike. Ep tajek j-israeletik tijbat yoʼontonik spasel li kʼusitik ibalik sbae xchiʼuk laj yichʼik ta mukʼ jecheʼ diosetik. Ti melel xkaltike, laj yakʼ sbaik ta loʼlael yuʼun li Satanase.

9. Jech kʼuchaʼal chal Oseas 2:16 xchiʼuk 17, ¿kʼusi la spas Satanas yoʼ xchʼaybe skʼoplal li Jeovae?

⁹ Li yoxtosal kʼusi la stunes Satanase jaʼ ti tskʼan ox chchʼaybe skʼoplal li Jeovae. Kʼalal jaʼo kuxi li j-alkʼop Jeremiase, li Jeovae laj yal ti chʼay ta sjol j-israeletik li sbi Dios ta skoj li kʼusi la spasik li jecheʼ j-alkʼopetike, vaʼun jaʼ xa la stunesik li sbi Baale (Jer. 23:27). Li jpʼel kʼop Baale jaʼ skʼan xal «yajval». Yileluke, li j-israeletike jaʼ xa lik stunesik li biil taje, jaʼ muʼyuk xa li sbi Diose. Jech oxal, li j-israeletike koʼol xa noʼox laj yilik li Jeova xchiʼuk li Baale, vaʼun jaʼ jech laj yichʼik ta mukʼ Baal jech kʼuchaʼal chichʼik ta mukʼ li Jeovae (kʼelo Oseas 2:16, 17).

10. ¿Kʼusitik tstunes avi li Satanase?

¹⁰ Li Satanase jaʼ onoʼox tstunes li kʼusitik la stunes ta voʼnee. Tsloʼla krixchanoetik ta sventa li kʼusi chtun yuʼunike, tspukbe skʼoplal li mulivajele xchiʼuk chchʼaybe yaʼi skʼoplal li Jeovae. Baʼyel kalbetik skʼoplal li yoxtosale.

11. ¿Kʼusi spasoj Satanas yoʼ xchʼaybe skʼoplal li Jeovae?

¹¹ Li Satanase chchʼaybe yaʼi skʼoplal li Jeovae. Kʼalal cham li yajtakboltak Jesuse,  oy kʼusitik jecheʼ lik yakʼik ta chanel li buchʼutik tskuy sbaik ta yajtsʼaklomtak Kristoe (Ech. 20:29, 30; 2 Tes. 2:3). Li jvalopatinej mantaletik taje lik stupʼbeik skʼoplal li melel Diose. Kalbetik skʼoplal jtosuk li kʼusi la spasike. Muʼyuk xa la stikʼik li biil Jeova kʼalal la sjelubtasik li Vivliae, jaʼ xa noʼox la stikʼik komel «Kajval» o yan biil. Ta skoj taje, mu xa xvinaj kʼusi sbi ta melel li Diose xchiʼuk mi jelel xchiʼuk li yan diosetike (1 Kor. 8:5). Kʼalal chalbeik skʼoplal Jeova xchiʼuk Jesuse, koʼol la stunesik li jpʼel kʼop «Kajval» xie. Vaʼun vokol xa ta aʼibel smelolal ti jelelike xchiʼuk ti mu koʼoluk kʼusi sbainojike (Juan 17:3). Ta skoj taje, oy kʼusi lik yichʼ chʼunel ti mu jechuk chchanubtasvan li Vivliae: jaʼ li trinidade. Jaʼ yuʼun, ep krixchanoetik chalik ti mu stakʼ ojtikinel li Diose xchiʼuk ti mu stakʼ nabel skʼoplal kʼu yelane. ¡Jecheʼ ta jyalel li kʼusi laj yakʼik ta chanele! (Ech. 17:27).

12. 1) ¿Kʼusi spukojbe skʼoplal li jecheʼ relijione? 2) Jech kʼuchaʼal chal Romanos 1:28 kʼalal ta 31, ¿kʼusi kʼotem ta pasel ta skoj taje?

¹² Li Satanase tstunes li kʼusi tskʼan noʼox jbekʼtaltike. Jech kʼuchaʼal li ta skʼakʼalil j-israeletike, li Satanase jaʼ tstunes-o li jecheʼ relijion sventa spukbe skʼoplal li mulivajele. Li jecheʼ relijione tskʼan ti staleluk noʼox xkiltik li mulivajele yuʼun chalik ti muʼyuk la chopole. Jech oxal, li buchʼutik chtunik ta alel ta stojolal Diose mu xa tsotsuk skʼoplal chilik li mantaletik yakʼoj Jeova sventa talelalile. ¿Kʼusi kʼotem ta pasel ta skoj taje? Li Pabloe te laj yalbe skʼoplal li ta karta la stakbe batel li ermanoetik ta Romae (kʼelo Romanos 1:28-31). Li «kʼusitik muʼyuk leke» te skʼoplal li jeltos kʼusi smakoj li mulivajele, jech kʼuchaʼal li buchʼutik chchiʼin sbaik ta vayel ti xchiʼil noʼox sbaik ta vinikal o ta antsile (Rom. 1:24-27, 32; Apok. 2:20). Toj tsots skʼoplal ti akʼo jchʼuntik li chanubtaseletik ta Vivliae.

13. ¿Kʼusi yan loʼlael tstunes li Satanase?

¹³ Li Satanase jaʼ tstunes li kʼusi chtun kuʼuntike. Stalel onoʼox ti ta jkʼantik ti oyuk kuʼuntik li kʼusi xuʼ xijkuxi-o jujun kʼakʼale xchiʼuk li kʼusi jtunel yuʼun kutsʼ kalaltike. Jech oxal, skʼan onoʼox jchapan jbatik yoʼ jtatike (1 Tim. 5:8). Pe ¿kʼuxi ta jchapan jbatik? Jaʼ kʼalal chijbat ta chanun xchiʼuk ti baxbolukutik  ta chanune. Pe ¿kʼu yuʼun skʼan xkichʼ jpʼijiltik ta sventa li kʼusi chakʼik ta chanel li ta chanob vunetike? Yuʼun ta junantik lumetike maʼuk noʼox chakʼik ta chanel li kʼusi jtunel kuʼuntik ta jkuxlejaltike, tskapik ta jecheʼ chanubtasel yuʼun krixchanoetik. Chakʼik ta chanel ti chʼabal Diose xchiʼuk ti skʼan jpʼajtik li Vivliae. Tstikʼ ta jnopbentik ti chʼabal jun Jpasvaneje xchiʼuk ti ta kʼunkʼun la kʼataj talel li kuxlejale (Rom. 1:21-23). Li nopbenaletik taje tskontrainbe «spʼijil li Diose» (1 Kor. 1:19-21; 3:18-20).

14. ¿Kʼusitik tspukbe skʼoplal li spʼijil krixchanoetike?

¹⁴ Li spʼijil krixchanoetike tskontrain li smantaltak Jeovae. Jech xtok, tspukbeik skʼoplal ti akʼo xichʼ pasel «li yabtel jbekʼtaltike», maʼuk li yabtel chʼul espiritue (Gal. 5:19-23). Jech oxal, chlik stoy sba li krixchanoetike, jpʼel xalik xchiʼuk jaʼ noʼox tskʼan sba stukik (2 Tim. 3:2-4). Pe jelel li kʼusi tskʼan Jeovae, yuʼun tskʼan ti manxoukutike xchiʼuk ti bikʼituk xkakʼ jbatike (2 Sam. 22:28). ¿Kʼusi kʼotem ta stojolal li ermanoetik ti chanunajemik ta universidade? Jaʼ ti lik yichʼbeik snopben li balumile, maʼuk li spʼijil Diose. Kalbetik junuk skʼelobil.

15, 16. ¿Kʼusi chakʼ jchantik li kʼusi kʼot ta stojolal li jun ermanae?

¹⁵ Xi chal jun ermana ti mas xa ta 15 jabil yakal chtun ta tsʼakal orae: «Stestigoun xa ox Jeova xchiʼuk kichʼoj xa ox voʼ kʼalal libat ta chanun ta universidade. Akʼo mi kaʼioj xchiʼuk jchanoj ti xibal sba kʼalal chijbat ta mukʼtik chanob vune, muʼyuk la jtsak ta mukʼ. La jnop ti muʼyuk ta jta jvokole xchiʼuk ti muʼyuk chtun kuʼun li pʼijubtaseletik taje». ¿Kʼusi vokoliletik  la snuptan? Xi chal stuke: «Ta skoj ti ep skʼan jchʼakbe yorail chanune, muʼyuk xa yorail kuʼun sventa jkʼopon Jeova jech kʼuchaʼal ta jpas toʼoxe. Lubem tajek chikom xchiʼuk muʼyuk xa kipal yoʼ xibat ta cholmantal xchiʼuk ti jchapan jba sventa li tsobajeletike. Laj kakʼ venta ti yakal tsokes ti kʼu yelan xkil jba xchiʼuk Jeova li chanun ta universidade. Jaʼ yuʼun, laj kikta komel».

¹⁶ ¿Mi sokesbat snopben li ermana ta skoj li xchanune? Xi jamal chal stuke: «Chopol chkaʼi li kʼusi la stikʼ ta jnopben li universidade, yuʼun chopol xa noʼox chkil li kʼusi tspas li krixchanoetike, pe mas to ta stojolal li ermanoetike. Ta jkʼan ti lekuk xa tajek li kʼusi tspasike xchiʼuk linamaj ta stojolalik. Jal tajek laj yichʼ kuʼun yoʼ mu xa jechuk jnope. Taje jamal laj yakʼbun kil ti toj xibal sba kʼalal muʼyuk ta jchʼuntik li pʼijubtasel chakʼ Jeova ta stojolal li s-organisasione. Xojtikinun lek li Jeovae: ti lajuk jchʼunbe smantale, muʼyuk la jta jvokol ti jechuke».

17. 1) ¿Kʼusi skʼan jpʼeluk ta koʼontontik spasel? 2) ¿Kʼusi chichʼ kʼelbel skʼoplal li ta yan xchanobile?

¹⁷ Skʼan jpʼeluk ta koʼontontik ti mu xkakʼ jbatik ta yakel li ta «spʼijil krixchanoetike xchiʼuk ta sventa li loʼlael ti mu kʼusi xtun-o» ti tspukbe skʼoplal li sbalumil Satanase. Jchabi jbatik ta sventa li kʼusitik manya tstunese (1 Kor. 3:18; 2 Kor. 2:11). Mu me xkakʼtik ti slokʼes ta jnopbentik buchʼu jaʼ li Jeovae xchiʼuk ti kʼu yelan skʼan xkichʼtik ta mukʼe. Jchʼuntik li smantaltak Dios ta sventa ti kʼu yelan skʼan jpas jtalelaltike xchiʼuk mu xkakʼtik ti sloʼlautik Satanas sventa jpʼajtik li tojobtaseletik yuʼun Jeovae. Pe ¿kʼusi van xuʼ jpastik mi chkakʼtik venta ti sjeloj xa jutuk jnopbentik li kʼusitik chal balumile? Li ta yan xchanobile ta jkʼeltik kʼuxi xuʼ skoltautik Skʼop Dios sventa jlilintik li kʼusitik tsnop krixchanoetik xchiʼuk li kostumbreetik ti «tsots yibeltake» (2 Kor. 10:4, 5).