JNAʼOJTIK ti tsbeiltasutik li Jeovae xchiʼuk ti chchabiutik ta mantal «li ta slajebal xa kʼakʼale» (2 Tim. 3:1). Pe skʼan jchʼuntik li kʼusi chalbutike. Jaʼ jech skʼan jpastik kʼuchaʼal li j-israeletik kʼalal te oyik ta takixokol balumile, yuʼun tstsakik ta venta kʼalal chichʼ jupanel li okʼese.

Li Jeovae xi laj yalbe li Moisese: «Paso chib okʼes ta plata; tenbil ta martiyo xapas, jaʼ xatunes sventa xatak ta ikʼel li tsobobbaile xchiʼuk sventa stotsik batel li skarpanaike» (Num. 10:2). Li paleetike skʼan jeltos kʼu yelan tsjupan yokʼesik sventa snaʼ j-israeletik li kʼusi skʼan spasike (Num. 10:3-8). Li avi eke, jelajtik kʼu yelan chichʼ jupanel li okʼese, jaʼ xkaltik, ti kʼu yelan chkichʼtik beiltasele. Jkʼeltik batel oxtos kʼuxi chichʼ jupanel li okʼes xkaltike: kʼalal chkichʼtik takel ta ikʼel ta mukʼta tsobajele, kʼalal chichʼik chanubtasel li moletik ta tsobobbaile xchiʼuk kʼalal oy kʼusi chjel li ta tsobobbaile.

Kʼalal tskʼan tstak ta ikʼel Jeova «sjunul li tsobobbail te ta yochebal» axibalna li ta stukʼil slokʼeb kʼakʼale, li paleetike tsjupanik xchibal li okʼese (Num. 10:3). Li nitilulaletik ti te spasoj skarpanaik li ta xchanjotal xokon axibalnae chaʼiik kʼalal chichʼ jupanel li okʼese. Li j-israeletik ti te noʼox nopol nakalik li ta yochebal axibalnae yikʼaluk van ta anil noʼox chkʼotik. Pe li buchʼutik mas to nom nakalike xuʼ van tsʼakal to chkʼotik xchiʼuk mas van vokol chaʼiik. Akʼo mi jelajtik bu nakalik, li Jeovae tskʼan ti stsob sba skotolik sventa xchikintaik li smantaltake.

Li avi eke, ¿mi yakal chkichʼtik takel ta ikʼel sventa jtsob jbatik? Tana. Jaʼ noʼoxe, maʼuk xa ta jun axibalna, jaʼ xa li ta asamblea rejionaletik xchiʼuk yan tsobajeletik ti tsots skʼoplal ti bu chkichʼtik chanubtasele. Li yajtuneltak Diose xmuyubajik noʼox, yuʼun koʼol li chanubtasel chichʼike. Junantike nom to bu chlikik tal sventa xbatik li ta tsobajeletik taje. Akʼo mi jech, xi chalike: «Oy sbalil ti xijbate».

Pe ¿kʼusi tspasik li kermanotaktik ti nom to bu nakalik yoʼ stabeik sbalil li mukʼta tsobajeletike? Ta skoj ti tstunesik li kʼusitik achʼ chlokʼanuk tale, li ermanoetike xuʼ skʼupinik li mantaletik eke xchiʼuk ti teuk xa chaʼi sbaike. Kalbetik skʼoplal kʼusi la spasik kʼalal ay ta Betel ta Benín jun yajkʼopojel smeʼ nail abtelal. Li ta Arlit (Níger) ti jaʼ jun bikʼit jteklum ti oy sminail ti te xkom ta takixokol balumil ta Saharae, ta Internet la skʼelik li mantaletike. La stsob sbaik 21 ermanoetik xchiʼuk yan krixchanoetik ti oy ta yoʼontonik mantale. Akʼo mi nom to bu chʼikilik, pe jmoj tsobol laj yaʼi  sbaik xchiʼuk li yan 44,131 ti ayik ta tsobajele. Xi laj yal jun ermanoe: «Kolavalik ta jmoj ti lajelubtasik ta Internet li tsobajele. Laj kakʼkutik venta ti oyunkutik tajek ta avoʼntonike».

Kʼalal jun noʼox okʼes tsjupanik li paleetike, jaʼ noʼox chbatik ta karpana sventa tsobobbail «li bankilaletike, li joliletik ta jujumil j-israeletike» (Num. 10:4). ¿Kʼusi chbat spasik? Jaʼ te chchanubtasatik yuʼun Moises sventa xchanik spasel li kʼusi sbainojik ta jujuchop nitilulale. Nopo noʼox ti jaʼot jun bankilale, ¿mi laj van avakʼ avipal yoʼ xabat ta tsobajel sventa xatabe sbalile?

Li avi eke, li moletike maʼuk bankilaletik li ta tsobobbaile mi jaʼuk ti jpʼel xa xalik ta stojolal li xchijtak Diose (1 Ped. 5:1-3). Akʼo mi jech, chakʼ ta yoʼontonik ta xchabiel lek li chijetike. Jaʼ yuʼun, ta sjunul yoʼonton chchʼamik kʼalal chichʼik takel ta ikʼel li ta Chanob vun sventa j-abteletik yuʼun Ajvalilal yuʼun Dios o li ta yan chanunetike. Jaʼ te chichʼik chanubtasel sventa skʼelik lek li tsobobbaile. ¿Mi jaʼ noʼox tstabeik sbalil moletik li chanubtasel chichʼike? Moʼoj. Yuʼun tstabeik sbalil skotol ermanoetik sventa xnopajik mas ta stojolal li Jeovae. Akʼo mi muʼyuk ayemutik li ta chanunetik taje, xuʼ jtabetik sbalil li chanubtasel chichʼik li moletike.

Bakʼintike, li paleetike xyal xmuy ti kʼu yelan yechʼomal tsjupan li yokʼesike. Kʼalal jech tspasike, chakʼik ta aʼiel ti tskʼan Jeova ti xtotsik batel li j-israeletike (Num. 10:5, 6). Toj labal sba ti kʼu yelan lek chapal chtotsik batele, pe skʼan xakʼ yipalik sventa spas yuʼunike. Junantike xuʼ van vokol chaʼiik ta spasel. ¿Kʼu yuʼun?

Junantike yikʼaluk van tsnopik ti toj nopolik xa chichʼ pasele xchiʼuk ti mu junuk noʼox yoraile. Li Vivliae xi chalbe skʼoplal li toke: «[Bakʼintike,] te chakʼ sba kʼalal chʼayem xa ox batel kʼakʼale xchiʼuk ta sob noʼox yokʼomal chtots batel». Bateltik xtoke, chjelav chib kʼakʼal, jun u o mas sventa xtots batel li toke (Num. 9:21, 22). ¿Jaykoj la sjelbe yavil skarpanaik li j-israeletike? Li ta Numeros kapitulo 33, chal ti oy van 40 osiletik ti bu la svaʼan skarpanaike.

Bateltike, li «ta mukʼta takixokol balumil ti toj xibal [sbae]», junantik j-israeletike tstaik jun osil ti bu oy yaxibale xchiʼuk ti bu jun yoʼontonike (Deut. 1:19). Jaʼ yuʼun, xuʼ van tsnopik ti chil svokolik mi totsik batel yan veltae.

Skotol li nitilulaletike chaʼiik kʼalal xyal xmuy ti kʼu yelan yechʼomal chichʼ jupanel li okʼese, pe mu koʼoluk yorail chtotsik batel. Junantik j-israeletike xuʼ van chlaj smalael yuʼunik ta skoj ti muʼyuk chtotsik batel ta orae. Kʼalal xyal xmuy ti kʼu yelan yechʼomal chichʼ jupanel li okʼese, jaʼ baʼyel chtotsik batel li nitilulaletik ti te spasoj skarpanaik li ta stukʼil slokʼeb kʼakʼale: Juda, Isakar xchiʼuk Sabulon (Num. 2:3-7; 10:5, 6). Ta tsʼakale, li paleetike tsjupanik yan velta li okʼese sventa jaʼ xa xtotsik li oxchop nitilulaletik ta sure. Jech tspasilanik jaʼ to ti kʼuxi chtotsik batel skotol li j-israeletike.

Vokol van laj kaʼitik kʼalal oy kʼusi jel li ta organisasione. Yikʼaluk van mu xa jnaʼ kʼusi ta jpastik ta skoj ti ep kʼusitik chjele. Xuʼ van mu jkʼantik ti oy kʼusi xjele, yuʼun lek toʼox chkaʼitik ti kʼu yelan chichʼ pasel ta voʼnee. Sventa xnop xkaʼitik li kʼusi laj yichʼ jelele, yikʼaluk van vokol laj kaʼitik ti oyuk smalael kuʼuntike. Akʼo mi jech, skʼan onoʼox jpastik. Yuʼun mi laj kakʼ kipaltik ta spasele, chakʼbutik sbendision li Diose.

Kʼalal jaʼo kuxi li Moisese, li Jeovae ta smiyonal noʼox j-israeletik la sbeiltas li ta takixokol balumile. Ta skoj ti chabiatik xchiʼuk beiltasatik yuʼun li Jeovae, muʼyuk xchamik. Li avie, li Jeovae tsbeiltasutik xchiʼuk tskoltautik sventa lekuk oyutik ta mantal. Jaʼ yuʼun, jechuk jpastik kʼuchaʼal li j-israeletike: jtsaktik lek ta venta kʼalal jelajtik kʼu yelan chichʼ jupanel li okʼese.