1, 2. ¿Kʼu yuʼun skʼan oyuk ta koʼontontik skʼelbel skʼoplal li slivroal Levitikoe?

LI JTAKBOL Pabloe laj yalbe yamigo Timoteo ti jaʼ «laj yakʼ ta naʼel Dios skotol li Tsʼibetike» xchiʼuk ti toj jtunel kuʼuntike (2 Tim. 3:16). Taje te me tsakal skʼoplal ek li slivroal Levitikoe. ¿Mi oy sbalil chavil li livro taje? Xi tsnopik li junantike: «Muʼyuk xa sbalil li mantaletik yichʼoj tal li livro taje». Pe mu jechuk ta jnoptik li voʼotike.

² Akʼo mi leʼ xa van ta 3,500 jabil laj yichʼ tsʼibael li slivroal Levitikoe, li Jeovae skʼeloj-o talel «sventa jchanubtaseltik» (Rom. 15:4). ¿Kʼuxi tskoltautik li livro taje? Chakʼ kiltik li kʼusi tsnop Diose xchiʼuk oy to yan kʼusitik chakʼ jchantik, jaʼ yuʼun toj lek ti oyuk ta koʼontontik skʼelbel skʼoplale. Jkʼeltik batel chantosuk kʼusi chakʼ jchantik.

3. ¿Kʼu yuʼun chichʼ toʼox akʼel milbil matanal li ta Skʼakʼalil Stael Pertone?

³ Baʼyel kʼusi chakʼ jchantik: skʼan lekuk xilutik Jeova yoʼ xchʼam li matanal chkakʼbetike. Li ta voʼnee, chichʼ toʼox pasel jujun jabil li Skʼakʼalil Stael Pertone, vaʼun tstsob sba tal sjunul li jteklum Israele xchiʼuk li mero bankilal palee chakʼ ta milbil matanal li chonbolometike. ¿Kʼu yuʼun jech tspasik taje? Yuʼun jaʼ chvulesbat-o ta sjol j-israeletik ti skʼan muʼyukuk spaltailike. Pe kʼalal muʼyuk to bu ch-och batel ta Batsʼi Lekil Chʼul Kuarto li mero bankilal pale yoʼ xichʼ ochel li xchʼichʼel chonbolometike, oy kʼusi skʼan spas ti mas to tsots skʼoplal ti  jaʼ mu sta ti xichʼik pasbel perton smulik li j-israeletike.

4. Jech kʼuchaʼal chal Levítico 16:12 xchiʼuk 13, ¿kʼusi tspas li mero bankilal pale kʼalal ch-och batel ta sba velta li ta Batsʼi Lekil Chʼul Kuartoe? (Kʼelo li lokʼol ta pajina 1).

⁴ (Kʼelo Levítico 16:12, 13). Jnoptik kʼusi tspas li mero bankilal palee: li vaʼ kʼakʼale, oxib velta ch-och batel li ta axibalnae. Li ta sba veltae, tstsak ochel chaʼjopuk ninal pom ti oy sperfumeale xchiʼuk tstsak ochel jun yav akʼal ti pasbil ta oro yoʼ xchikʼ li pome. Vaʼun, te chvaʼi jlikel li ta kortina ta stiʼ Batsʼi Lekil Chʼul Kuartoe. Chichʼ lek spʼijil kʼu yelan ch-och batel li mero bankilal palee xchiʼuk te chvaʼi ta yeloval li xkaxail strato Jeovae, jaʼ xkaltik, te chvaʼi li ta yeloval Jeovae. ¿Kʼusi tspas kʼalal te xa ox oy ta yute? Chlik xchikʼ li pome, vaʼun tspuk sba ta yut kuarto li yikʼ pom ti jun to smuile. * Ta mas tsʼakale, ch-och yan velta li ta Batsʼi Lekil Chʼul Kuartoe xchiʼuk chichʼ ochel li xchʼichʼel chonbolometik ti laj yichʼ akʼel ta milbil matanal sventa mulile. Pe jnopbetik skʼoplal liʼe: kʼalal muʼyuk to chichʼ ochel li xchʼichʼel chonbolometike, baʼyel xa onoʼox chchikʼ li pome.

5. ¿Kʼusi chakʼ jchantik kʼalal chichʼ toʼox chikʼel pom li ta Skʼakʼalil Stael Pertone?

⁵ ¿Kʼusi chakʼ jchantik kʼalal chichʼ toʼox chikʼel pom li ta Skʼakʼalil Stael Pertone? Li Vivliae chal ti xkoʼolaj ta chikʼbil pom kʼalal tspasik orasion li yajtuneltak Dios ti tukʼ yakʼoj sbaike (Sal. 141:2; Apok. 5:8). Laj kakʼtik venta ti chichʼ lek spʼijil li mero bankilal pale kʼalal chbat xchikʼ pom li ta yeloval Jeovae. Jaʼ me jech skʼan jpastik ek kʼalal ta jpastik orasione, yuʼun skʼan xkichʼ jpʼijiltik o jmeloltik. Ta melel, toj ep sbalil chkaʼitik ti xuʼ xijnopaj ta stojolal li Mukʼul Jpasmantal ta vinajel balumil jech kʼuchaʼal tspas ta stojolal stot li jun uni kʼox kereme (Sant. 4:8). Pe maʼuk noʼox, yuʼun xuʼ xijkʼot ta yamigo (Sal. 25:14). Mu kʼusi xkoʼolaj-o chkiltik li matanal jtaojtike, jaʼ yuʼun mu jkʼan jpastik li kʼusi chopol-o chaʼi sba kuʼuntik li Jdiostike.

6. ¿Kʼusi chakʼ jchantik ti baʼyel chchikʼ pom li mero bankilal pale ti jaʼ tsʼakal to chakʼ li milbil matanaletike?

⁶ Laj kiltik xtok ti baʼyel chchikʼ pom li mero bankilal pale ti jaʼ tsʼakal to chakʼ li milbil matanaletike. Ti jech tspase jaʼ sventa lekuk x-ilat yuʼun li Jeovae. ¿Kʼusi chakʼ jchantik taje? Kʼalal ay ta balumil Jesus yoʼ xakʼ ta matanal li xkuxlejale, baʼyel oy kʼusi tsots skʼoplal la spas ti jaʼ mu sta li skolebal krixchanoetike. Yuʼun persa tukʼ laj yakʼ sba ta stojolal Stot sventa xchʼambat li matanal chakʼe. Vaʼun, jaʼ jech laj yakʼ ta ilel ti jaʼ mas lek ti jpastik li kʼusi tskʼan yoʼonton Jeovae xchiʼuk ti tukʼ kʼu yelan ch-ajvalilaje.

7. ¿Kʼu yuʼun toj lek laj yil Jeova li kʼusitik la spas Xnichʼone?

⁷ Li Jesuse la xchʼunbe skotol smantal Stot ti kʼu sjalil ay ta balumile. Laj yichʼ akʼel ta preva xchiʼuk snaʼoj ti abol sba kʼu yelan chichʼ milele, akʼo mi jech, muʼyuk xmakat ta be yoʼ spakbe skʼoplal ti toj lek ti kʼu yelan tspas mantal li Stote (Filip. 2:8). Kʼalal la snuptan prevaetike, «tsots x-avet xchiʼuk la smal yaʼlel sat» kʼalal la spas orasione (Evr. 5:7). Li orasion la spase xkoʼolaj ta yikʼ muil pom laj yaʼi li Jeovae, yuʼun te laj yakʼ ta ilel Jesus ti tukʼ yakʼoj sba ta stojolale xchiʼuk mas to tsan ta yoʼonton ti chchʼunbe smantale. Toj lek laj yil Jeova li kʼusitik la spas Xnichʼone xchiʼuk jaʼ jech la spakbe-o skʼoplal ti kʼu yelan ch-ajvalilaj Stote.

8. ¿Kʼuxi xuʼ jchanbetik stalelal li Jesuse?

⁸ Mi chkakʼtik persa xchʼunbel smantaltak Jeova xchiʼuk mi tukʼ chkakʼ jbatik ta  stojolale, jaʼ me jech ta jchanbetik stalelal li Jesuse. Jech xtok, kʼalal ta jnuptantik prevaetike, ta jkʼanbetik vokol Jeova yoʼ lekuk xilutike. Mi jech ta jpastike, chkakʼtik ta ilel ti lek chkiltik ti kʼu yelan ch-ajvalilaje. Kʼalal jaʼ ta jpastik li kʼusi lek chil Diose, xkoʼolaj ta yikʼ muil pom chaʼi li j-orasiontike. Pe mi jaʼ ta jpastik li kʼusi mu skʼupin yoʼontone, muʼyuk chchikinta li j-orasiontike. Xuʼ jpat koʼontontik ti xmuyubaj tajek kuʼuntik li Jtotik ta vinajel kʼalal tukʼ chkakʼ jbatik ta stojolale xchiʼuk kʼalal ta jchʼunbetik smantale (Prov. 27:11).

9. ¿Kʼu yuʼun chakʼik toʼox milbil matanal sventa jun oʼontonal li j-israeletike?

⁹ Xchaʼtosal kʼusi chakʼ jchantik: chijtun ta stojolal Jeova ta skoj ti ta jkʼan ta jtojbetik ta vokol li slekil yoʼontone. Jkʼeltik kʼusi yan tsots skʼoplal tspasik toʼox li j-israeletik kʼalal chichʼik ta mukʼ Jeovae: chakʼik milbil matanal sventa jun oʼontonal. * Li ta slivroal Levitikoe, chalbe skʼoplal ti xuʼ xakʼik milbil matanal sventa jun oʼontonal li j-israeletik yoʼ xakʼik ta ilel ti tstojik ta vokole (Lev. 7:11-13, 16-18). Muʼyuk sujbil chaʼi sbaik kʼalal chakʼik li milbil matanale, moʼoj, chlokʼ ta yoʼonton stukik ta skoj ti skʼanojik li Jeovae. Vaʼun, li buchʼu chakʼ li matanale, li yutsʼ yalale xchiʼuk li paleetike jaʼ tstibeik sbekʼtal li chonbolom ti laj yichʼ akʼel ta matanale. Pe oy kʼusi skʼan xakʼbeik li Jeovae. ¿Kʼusitik jaʼ taje?

10. Li milbil matanal chal ta Levítico 3:6, 12, 14 kʼalal ta 16, ¿kʼuxi xkoʼolaj xchiʼuk li kʼusi la spas Jesuse?

¹⁰ Yoxtosal kʼusi chakʼ jchantik: chkakʼbetik  Jeova li kʼusi mas lek oy kuʼuntik ta skoj ti jkʼanojtike. Li Jeovae jaʼ mas toj kʼupil sba chaʼi ti jaʼ xichʼ akʼbel li xepuʼaltak chonbolome. Laj yal xtok ti ep sbalil chil li srinyon jkot chonbolome xchiʼuk li sekube (kʼelo Levítico 3:6, 12, 14-16). Jaʼ yuʼun, li Jeovae solel xkuxet yoʼonton chaʼi kʼalal jaʼ ch-akʼbat ta smoton li srinyon, li sekub xchiʼuk li xepuʼaltak jkot chonbolome. Kʼalal jech tspas li jun j-israele, chakʼ ta ilel ti tskʼan chakʼbe Jeova li kʼusi mas lek oy yuʼune. Li Jesus eke jaʼ jech la spas kʼalal ta sjunul yoʼonton tun ta stojolal Stot ta skoj ti skʼanoj tajeke (Juan 14:31). Jech xtok, la skʼupin tajek spasbel li yabtele xchiʼuk muʼyuk vokol laj yaʼi xchʼunbel li smantaltake (Sal. 40:8). Ta melel, kʼalal laj yil Jeova taje, solel xkuxet tajek yoʼonton laj yaʼi sba.

11. 1) ¿Kʼuxi xkoʼolaj ta milbil matanal kʼalal chijtun ta stojolal li Jeovae? 2) ¿Kʼuxi tspat koʼontontik taje?

¹¹ Xkoʼolaj me ta milbil matanal sventa jun oʼontonal kʼalal chijtun ta stojolal Jeovae, yuʼun chlokʼ ta koʼonton jtuktik xchiʼuk chkakʼbetik yil ti jkʼanojtike. Ta skoj taje, chkakʼbetik li kʼusi mas lek oy kuʼuntike. Solel xmuyubaj tajek Jeova kʼalal chil ti ta smiyonal noʼox krixchanoetik chtunik ta stojolal ta skoj ti skʼanojik xchiʼuk ti tskʼan chchʼunbeik smantale. Tspat tajek koʼontontik ti maʼuk noʼox ep sbalil chil li kʼusi ta jpastike, yuʼun tskʼel xtok ti kʼu yuʼun jech ta jpastike. Jech kʼuchaʼal liʼe, kʼalal mu xa epuk kʼusi spas kuʼuntik ta skoj ti ep xa jabilaltike, maʼuk chakʼ ta yoʼonton skʼelel li kʼusi mu xa spas kuʼuntike. Xuʼ van xi ta jnoptike: «Mu xa epuk kʼusi spas kuʼun ta stojolal li Jeovae». Pe li stuke yiloj ti chkakʼtik persa bu kʼalal xuʼ kuʼuntik ta skoj ti jkʼanojtike. Jaʼ yuʼun, chchʼam ta sjunul yoʼonton li kʼusi mas lek xuʼ kuʼuntik yakʼbele.

12. ¿Kʼu yelan chaʼi sba Jeova kʼalal chijtun ta stojolale?

¹² ¿Kʼusi chakʼ jchantik li milbil matanal sventa jun oʼontonale? Xkuxet tajek yoʼonton chaʼi Jeova kʼalal xmuet chkʼot ta stojolal li xepuʼaltak, srinyon xchiʼuk li sekub chonbolom ti chichʼ akʼel ta matanale. Jaʼ me jech chaʼi sba ek kʼalal ta sjunul koʼontontik chijtun ta stojolale xchiʼuk kʼalal chlokʼ ta koʼontontik spasele (Kol. 3:23). Nopo xa noʼox avaʼi kʼu to yepal xmuyubaj li Jeovae xchiʼuk ti «muʼyuk chchʼay ta sjol» jsetʼuk li kʼusi ta jpastik ta stojolal ta skoj ti jkʼanojtike akʼo mi ep o mi juteb (Evr. 6:10; Mat. 6:20).

13. Jech kʼuchaʼal chal Levítico 9:23 xchiʼuk 24, ¿kʼusi la spas Jeova yoʼ xakʼ ta ilel ti lek chil li buchʼu laj yichʼik tʼujel ta paleale?

¹³ Xchantosal kʼusi chakʼ jchantik: li Jeovae yakal chakʼbe bendision li s-organisasion ta balumile. Li ta sjabilal 1512 kʼalal muʼyuk toʼox talem Jesuse, jaʼo laj yichʼ vaʼanel ta yok vits Sinai «li chʼulna pasbil ta nucule [o li axibalnae]» (Éx. 40:17). Jkʼeltik kʼusitik kʼot ta pasel li vaʼ orae. Li Moisese la slikes jun tsobajel, vaʼun la stsob sba skotol j-israeletik sventa skʼelik kʼu yelan chakʼik ta sba velta milbil matanal li Aaron xchiʼuk xnichʼnabtak ta skoj ti jaʼ to laj yichʼik tʼujel sventa x-ochik ta paleale (Lev. 9:1-5). ¿Kʼusi la spas Jeova yoʼ xakʼ ta ilel ti lek chil li buchʼu jaʼ to laj yichʼik tʼujele? Kʼalal laj yakʼbeik bendision jteklum li Moises xchiʼuk Aarone, li Jeovae la stak talel kʼokʼ ta vinajel sventa xchikʼ ta j-echʼel li matanal ti te akʼbil ta skajlebe (kʼelo Levítico 9:23, 24).

14. ¿Kʼu yuʼun tsots skʼoplal chkiltik ti lek ilatik yuʼun Jeova li buchʼu laj yichʼik tʼujel ta paleale?

¹⁴ Kʼalal jech kʼot ta pasele, te laj yakʼ ta ilel Jeova ti lek laj yil ti x-ochik ta paleal li Aaron xchiʼuk xnichʼnabtake. ¿Kʼusi la  snop j-israeletik kʼalal laj yilik ti lek ilatik yuʼun Jeova li buchʼu laj yichʼik tʼujele? Kʼot ta nopel yuʼunik ti skʼan xkoltavanik ti bu kʼalal xuʼ yuʼunike. Toj tsots skʼoplal taje, yuʼun li buchʼutik tunik ta paleal ta Israele jaʼ noʼox yuni kʼelobil ta sventa li buchʼutik ch-ochik ta paleal ta tsʼakal ti mas to tsots skʼoplale. Avie, jaʼ xa «mero lekil bankilal pale» kuʼuntik li Kristoe xchiʼuk oy 144 mil ti ch-ochik ta paleal xchiʼuk ti jmoj ch-ajvalilajike (Evr. 4:14; 8:3-5; 10:1).

15, 16. ¿Kʼuxi xvinaj ti yakal tskolta Jeova li tukʼil xchiʼuk pʼijil mosoile?

¹⁵ Li ta 1919, li Jesuse la svaʼan uni jtsop ermanoetik ti tʼujbil chbatik ta vinajel yoʼ jaʼuk xkʼotik ta «tukʼil xchiʼuk pʼijil mosoil». ¿Kʼusi sbainoj li tukʼil mosoil taje? Tsbeiltas li cholmantale xchiʼuk «chakʼbe sveʼel ta [yorail]» li yajtsʼaklomtak Kristoe (Mat. 24:45). ¿Kʼuxi xuʼ jnaʼtik mi chkoltaatik yuʼun Dios li tukʼil xchiʼuk pʼijil mosoile?

¹⁶ Li Satanas xchiʼuk li sbalumile yakʼojik tajek persa yoʼ smakik ta be li abtelal tspasik li tukʼil xchiʼuk pʼijil mosoile. Echʼem xa chib mukʼtik paskʼop ta spʼejel balumil xchiʼuk oy povreal ta buyuk noʼox; tsots tajek kichʼojtik kontrainel xchiʼuk muʼyuk tukʼ kʼusitik kichʼojtik pasbel. Akʼo mi jech, li tukʼil xchiʼuk pʼijil mosoile jech-o yakʼojbutik talel jveʼeltik ta mantal. Ti melel xkaltike, spasoj kanal jechuk Satanas ti muʼyukuk chkoltavan li Jeovae. Jnopbetik skʼoplal liʼe: avie oy xa mas ta 900 jeltos kʼopetik ti yakal chichʼ lokʼesel vunetik ti ta matanal chichʼ pasele. ¿Kʼusi chakʼ ta ilel taje? Jaʼ ti yakal chkoltavan li Diose. Yan sprevail xtoke jaʼ ti yakal tskoltautik ta cholmantale. Yuʼun yakal xa chichʼ «cholel ta spʼejel balumil» li lekil  aʼyeje (Mat. 24:14). Jamal xvinaj ti jaʼ yakal tsbeiltas Jeova li s-organisasione xchiʼuk ti ta slekil yoʼonton yakal chakʼbe bendisione.

17. ¿Kʼuxi xuʼ xkakʼtik ta ilel ti ta jkoltatik li s-organisasion Jeovae?

¹⁷ Xiuk jakʼbe jbatike: «¿Mi ep sbalil chkil ti te kapal jkʼoplal li ta s-organisasion Jeovae?». Muʼyuk xijnaʼet ti yakal tskolta steklumal Jeova jech kʼuchaʼal la spas kʼalal laj yichʼ tʼujel li paleetik ta skʼakʼalil Moises ti yal tal kʼokʼ ta vinajele. Ta melel, sta-o ti jtojbetik ta vokol Jeova ti oyutik ta steklumale (1 Tes. 5:18). ¿Kʼuxi xuʼ xkakʼtik ta ilel ti ta jkoltatik li s-organisasion Jeovae? Jaʼ mi chkakʼ ta jkuxlejaltik li kʼusi chkichʼtik albel ta tsobajeletik, ta asambleaetik xchiʼuk ta vunetike. Yan xtoke jaʼ mi chkakʼtik persa xcholel mantal xchiʼuk mi ta jpastik ta jchankʼop li krixchanoetike (1 Kor. 15:58).

18. ¿Kʼusi skʼan xkakʼ ta koʼontontik spasel?

¹⁸ Skʼan xkakʼ ta koʼontontik yakʼel ta jkuxlejaltik li kʼusi chakʼ jchantik li slivroal Levitikoe. Kakʼtik persa ti lekuk xilutik Jeova yoʼ xchʼam li matanal chkakʼbetike. Tunkutik ta stojolal ta skoj ti ta jkʼan ta jtojbetik ta vokol li slekil yoʼontone. Kakʼbetik li kʼusi mas lek oy kuʼuntik sventa xkakʼbetik yil ti jkʼanojtike. Jkoltatik ta sjunul koʼontontik li s-organisasion ti yakal tstunes avie. Mi jech ta jpastike, chkakʼbetik yil ti ep sbalil chkiltik ti chijtun ta stojolale xchiʼuk ti jaʼutik stestigoe.