Spasel li kʼusi leke: Jun beiltasel ti jtunel ta melele
Jkʼeltik batel chantosuk ti bu xuʼ skoltautik ta melel li Vivliae. Ta smiyonal xa noʼox krixchanoetik staojbeik sbalil.
1. Li ta nupunele
Li krixchanoetike jelajtik kʼusi tsnopik ta sventa li nupunele xchiʼuk ti kʼusi xuʼ spasik sventa xmuyubajike.
LI KʼUSI CHAL VIVLIAE: «Ta jujuntaloxuk skʼan me xakʼan avajnilik jech kʼuchaʼal akʼanoj aba atukike; jech xtok, akʼo me yichʼ lek ta mukʼ smalal li ajnilale» (Efesios 5:33).
LI KʼUSI SMELOLALE: Li Diose jaʼ laj yakʼbe slikeb li nupunele. Jaʼ yuʼun, snaʼoj lek li kʼusitik chtun yuʼunik sventa xmuyubajikuke (Markos 10:6-9). Li malalil xchiʼuk ajnilale xmuyubajik me mi jaʼ chakʼ ta yoʼontonik spasel li kʼusi tstsatsub-o snupunelike xchiʼuk mi maʼuk tspasik li kʼusi tskʼan yoʼonton stukike. Li jun malalil ti chchabi xchiʼuk ti chkʼuxubin li yajnile jaʼ jech chakʼ ta ilel ti skʼanoje. Li jun ajnilal eke chakʼ ta ilel ti chichʼ ta mukʼ smalal kʼalal tskolta xchiʼuk ta slekil yoʼonton tskʼopone.
TSKOLTAUTIK TA MELEL LI BEILTASEL TA VIVLIAE: Li Quang xchiʼuk yajnil ti likemik ta Vietname la snopik ti mu xa kʼusi xuʼ spasik sventa xmuyubajikuke. Li Quange toj tsots stalelal xchiʼuk muʼyuk xkʼuxul yoʼonton, xi chale: «Mu toʼox jventa ti kʼu yelan chaʼi sba li kajnil ti jaʼ sbi Thie xchiʼuk ep ta velta laj kakʼ ta kʼexlal». Li Thie tskʼan ox chtuchʼ li snupunelike, xi chale: «Mu xa jpat koʼonton ta stojolal li jmalale xchiʼuk vokol xa chkaʼi ti xkichʼ ta mukʼe».
Ta tsʼakale, li Quang xchiʼuk Thie lik xchanik li Vivliae xchiʼuk lik yakʼ ta xkuxlejalik li kʼusi chal Efesios 5:33. ¿Kʼusi sbalil la stabeik? Xi chal li Quange: «Li versikulo liʼe la skoltaun sventa xkakʼbe iluk slekil koʼonton xchiʼuk ti kʼanbiluk xaʼi sba kuʼun li kuni ajnile. Jech xtok, laj kaʼibe smelolal ti skʼan jchabie, ti xkakʼbe li kʼusi chtun yuʼune xchiʼuk ti junuk noʼox yoʼontone. Kakʼoj venta ti kʼalal jech ta jpase, mas to tskʼanun li kajnile xchiʼuk chichʼun ta mukʼ». Xi chal li Thie: «Chkakʼ persa sventa masuk to xkichʼ ta mukʼ li jmalale, jech kʼuchaʼal chal ta Efesios 5:33. Kʼalal jech ta jpase, mas to tskʼanun li jmalale xchiʼuk jun koʼonton chkaʼi jba».
Mi chakʼan chanabe to mas smelolal ta sventa li nupunele, ochan ta jw.org xchiʼuk kʼelo li revista ¡Vikʼiluk me jsatik! numero 2 ta 2018 ti xi sbie: «¿Kʼuxi xuʼ xamuyubaj ta avutsʼ avalal?».
2. Ti kʼu yelan xkil jbatik xchiʼuk li yantike
Ep ta veltae, li krixchanoetike chopol kʼusi tspasbeik li buchʼutik jelel slumalik, srelijionik, li buchʼutik muʼyuk lek xvinaj spat xokonike o li buchʼutik lek chilik li xchiʼilik ta vinikal o ta antsile.
LI KʼUSI CHAL VIVLIAE: «Ichʼik me ta mukʼ buchʼuuk noʼox krixchanoal» (1 Pedro 2:17).
LI KʼUSI SMELOLALE: Li Vivliae chal ti muʼyuk lek ti xijpʼajvane, ti jpʼajtik li buchʼutik lek chilik li xchiʼilik ta vinikal o antsile o ti chopoluk xkiltik li buchʼutik yan-o slumalike. Yuʼun li Vivliae tstij koʼontontik ti xkichʼtik ta mukʼ skotol krixchanoetike, mu ventauk bu slumalik, mi jkʼulejik o mi povreik (Echos 10:34). Jech xtok, skʼan xkichʼtik ta mukʼ xchiʼuk ti xkakʼbetik ta ilel slekil koʼontontik li buchʼutik jelel srelijionik o ti muʼyuk lek chkilbetik li stalelalike (Mateo 7:12).
TSKOLTAUTIK TA MELEL LI BEILTASEL TA VIVLIAE: Li Daniele laj yichʼ chanubtasel ti chopol li krixchanoetik ta Asiae xchiʼuk ti chopol kʼusi xuʼ spasbeik li slumale. Jaʼ yuʼun, lik spʼaj buchʼuuk noʼox ti likemik tal ta Asiae xchiʼuk chchopol kʼopta ta yeloval krixchanoetik. Xi chal li Daniele: «Ti jech la jpase, jaʼ sventa jchabi kaloj li jlumale, muʼyuk bu jta ta nopel ti chopol li kʼusi ta jnop xchiʼuk li kʼusi ta jpase».
Ta tsʼakale, li Daniele lik xchan li Vivliae, xi chale: «Persa la jel li kʼusi ta jnope, yuʼun li Diose parejo chil li krixchanoetike, mu ventauk ti bu likemike. Vaʼun, lik jchan spasel jech ek». Li Daniele, ¿kʼu xa yelan chil li buchʼu jaʼ to sba velta chojtikine? Xi chale: «Maʼuk xa chbat ta koʼonton ti bu likeme, jkʼanoj xa skotol li krixchanoetike xchiʼuk oy xa kamigotak ta spʼejel balumil».
Mi chakʼan chanabe to mas yaʼyejale, ochan ta jw.org xchiʼuk kʼelo li revista ¡Vikʼiluk me jsatik! numero 3 ta 2020 ti xi sbie: «Mu kʼusi chopol xanop ta stojolal yantik».
3. Li takʼine
Epal krixchanoetike jaʼ batem ta yoʼontonik saʼel li kʼulejal ta skoj ti tskʼan chmuyubajik xchiʼuk ti junuk noʼox yoʼontonik xkuxiik batele.
LI KʼUSI CHAL VIVLIAE: «Li pʼijilale chpojvan jech kʼuchaʼal chpojvan li takʼine, pe li sbalil li yojtikinobile xchiʼuk li pʼijilale jaʼ ti kuxul chkom yuʼun li yajvale» (Eklesiastes 7:12).
LI KʼUSI SMELOLALE: Jtunel onoʼox li takʼine, pe maʼuk me chakʼ jmuyubajeltik xchiʼuk ti lekuk xbat li jkuxlejaltike (Proverbios 18:11; 23:4, 5). Sventa xijmuyubajutik ta melel xchiʼuk ti lekuk xbat li jkuxlejaltike, skʼan xkakʼ ta jkuxlejaltik li pʼijil tojobtasel chakʼbutik Dios ti te ta jtatik ta Vivliae (1 Timoteo 6:17-19).
TSKOLTAUTIK TA MELEL LI BEILTASEL TA VIVLIAE: Jun vinik ta Indonesia ti Cardo sbie jaʼ bat ta yoʼonton saʼel li kʼulejale xchiʼuk laj onoʼox sta. Xi chale: «Xuʼ xibat ta paxyal, ti jmananan li kʼusitik toyajtik stojole, ti jman jkarrotake, jnatak. . . Ep kʼusitik ta jkʼupin ta skoj ti jkʼulejune ti jaʼ li kʼusi oy ta yoʼonton li yantik eke». Pe sak chʼay noʼox li skʼulejale. Xi chale: «Lilaj ta loʼlael. Ti kʼu sjalil tsots li-abtej ta stsobel li jtakʼine, sakchʼay noʼox batel ta anil. Jaʼ toʼox batem tajek ta koʼonton saʼel li jkʼulejale. Pe ta skoj ti lilaj ta loʼlaele, chopol tajek laj kaʼi xchiʼuk muʼyuk xa jbalil laj kaʼi jba».
Li Cardoe laj yakʼ ta xkuxlejal li tojobtaseletik chal Vivlia ta sventa li takʼine. Avie, maʼuk xa batem ta yoʼonton saʼel li kʼulejale, jaʼ lek chaʼi ti lekuk noʼox sba li xkuxlejale. Xi chale: «Laj kakʼ venta ti jaʼ mas ep sbalil ti xinopaj ta stojolal Diose. Avie, muʼyuk xa buchʼu xuʼ spojbun li kʼusi oy kuʼune xchiʼuk ximuyubaj tajek».
Mi chakʼan to chanabe mas skʼoplal kʼusi chal Vivlia ta sventa li takʼine, ochan ta jw.org xchiʼuk kʼelo li mantal ti xi sbie: «¿Mi xuʼ van xlekub yuʼun akuxlejal li takʼin xchiʼuk li chanune?», li ta revista Li Jkʼel-osil ta toyol numero 3 ta 2021.
4. Li chiʼinejbail ta vayele
Li krixchanoetike jelajtik kʼusi tsnopik ta sventa li chiʼinejbail ta vayele.
LI KʼUSI CHAL VIVLIAE: «Ti xapajes abaik ta sventa li mulivajele. Ta jujuntal chanik kʼuxi chapajes abekʼtalik sventa lekuk chʼule xchiʼuk sventa ichʼbiluk ta mukʼ xkʼot. Mu me xpichʼetuk tajek avoʼontonik yuʼun li chiʼinejbail ta vayel ti solel muʼyuk spajeb jech kʼuchaʼal tspasik li jyanlumetik ti mu xojtikinik Diose» (1 Tesalonisenses 4:3-5).
LI KʼUSI SMELOLALE: Li Vivliae chal ti mu skotoluk lek li chiʼinejbail ta vayele. Li jpʼel kʼop «mulivajel» xie te smakojbe skʼoplal li buchʼutik tsmukul sati snup xchiʼilike, li jchonbail antsetik o jchonbail viniketike, li buchʼutik chchiʼin sbaik ta vayel ti muʼyuk nupunemike, li buchʼutik chchiʼin sbaik ta vayel ti xchiʼil noʼox sbaik ta vinikal o ta antsile xchiʼuk li buchʼutik chilbajinik o chakʼ sbaik ta chiʼinel ta vayel yuʼun chonbolometike (1 Korintios 6:9, 10). Li chiʼinejbail ta vayele jaʼ jun matanal akʼbilik yuʼun Dios li jun vinik xchiʼuk jun ants ti nupunemike (Proverbios 5:18, 19).
TSKOLTAUTIK TA MELEL LI BEILTASEL TA VIVLIAE: Li Kylie ti nakal ta Australia xi chale: «Kʼalal tojol tsebun toʼoxe, laj toʼox jnop mi oy buchʼu la jchiʼin ta vayele jaʼ to jech kʼanbil chkaʼi jba xchiʼuk jun koʼonton. Pe mu jechuk kʼot ta pasel, yuʼun sok li jkuxlejale xchiʼuk yayijem kom li koʼontone».
Ta tsʼakale, li Kylie lik xchan Vivlia xchiʼuk laj yakʼ ta xkuxlejal li mantaletik ta sventa li chiʼinejbail ta vayele. Xi chale: «Chkakʼ venta ti jaʼ sventa jlekilaltik li smantaltak Diose xchiʼuk muʼyuk bu chkil-o jvokoltik yuʼun. Ta skoj ti jaʼ ta jpas li kʼusi lek chil Jeovae, jun xa koʼonton xchiʼuk kʼanbil xa chkaʼi jba. Ep sbalil li beiltaseletik ta Vivliae, yuʼun muʼyuk xa mas jtaoj jvokol».
Mi chakʼan chanabe mas skʼoplale, ochan ta jw.org xchiʼuk kʼelo li mantal ti xi sbie: «¿Kʼusi chal Vivlia ta sventa li buchʼutik jmoj nakalik ti muʼyuk nupunemike?».
Li Jpasvanej kuʼuntike chakʼ kiltik li kʼusi lek xchiʼuk li kʼusi chopole. Bakʼintike, vokol chkaʼitik ta xchʼunbel smantaltak li Jeovae, pe xlokʼ venta mi la jchʼuntike. Mu me j-echʼelbeuk noʼox li muyubajel ta jtatike, yuʼun chijmuyubaj ta sbatel osil.
