1. ¿Bakʼin mas vokol chkaʼitik chijtun ta stojolal Jeova?

¿BAKʼIN mas vokol chkaʼitik chijtun ta stojolal Jeova? ¿Mi jaʼo kʼalal oy jvokoltike o kʼalal jun noʼox koʼontontike? Kʼalal oy jvokoltike, ta anil noʼox ta jkʼanbetik koltael Jeova. Pe ¿kʼusi ta jpastik kʼalal jun noʼox koʼontontike? Xuʼ van mu xa tsotsuk skʼoplal xkiltik spasbel yabtel li Diose. Li Jeovae laj onoʼox yalbe j-israeletik ti xuʼ jech xkʼot ta stojolalike (Deut. 6:10-12).

2. ¿Kʼusi xuʼ jchanbetik li ajvalil Asae?

² Oy kʼusi xuʼ jchanbetik li ajvalil Asae, yuʼun la spat lek yoʼonton ta stojolal Jeova. Tun ta stojolal ta skotol ora akʼo mi oy vokolil o mi jun yoʼonton. Ta skeremal onoʼox, li Asae «ta sjunul yoʼonton tun ta stojolal Jeova» (1 Rey. 15:14). Jech laj yakʼ ta ilel kʼalal la xchʼaybe skʼoplal ta Juda li yichʼel ta mukʼ jecheʼ diosetike. Yuʼun li Vivliae chal ti «la slokʼes li skajlebtak matanal yuʼun jyanlumetike xchiʼuk li tayal kʼopojebaletike, la slilin li chʼul vaʼanbil tonetike xchiʼuk la xtuchʼ li chʼul posteetike» (2 Kron. 14:3, 5). «Maʼuk noʼox, yuʼun la slokʼes ta yabtel li syaya ti Maaka sbie, yuʼun spasoj jun ibal sba santo sventa xichʼik ta mukʼ» li jnaklejetik tee (1 Rey. 15:11-13).

3. ¿Kʼusi ta jkʼeltik li ta xchanobil liʼe?

³ Li Asae maʼuk noʼox la xchʼaybe skʼoplal li yichʼel ta mukʼ jecheʼ diosetike, yuʼun la skolta judaetik sventa xichʼik ta mukʼ yan velta li Jeovae. Vaʼun, li Jeovae laj yakʼ ti junuk  noʼox yoʼonton * li Asa xchiʼuk judaetike. «Lajuneb jabil muʼyuk x-echʼ paskʼop ta yosilik kʼalal tikʼil ta ajvalil li Asae» (2 Kron. 14:1, 4, 6). Li ta xchanobil liʼe, ta jkʼeltik kʼusi la spas Asa li lajuneb jabil taje. Laje, ta jkʼeltik kʼusi xuʼ jchanbetik li ermanoetik ta baʼyel siglo ti ep kʼusitik la spasik ek kʼalal jun yoʼontonike. Ta slajeb une, ta jkʼeltik liʼ xtoke: ¿kʼusi skʼan jpastik mi kolemutik noʼox sventa xkichʼtik ta mukʼ Jeova ti bu nakalutike?

4. Jech kʼuchaʼal chal 2 Kronikas 14:2, 6 xchiʼuk 7, ¿kʼusi la spas Asa kʼalal jun noʼox yoʼontonike?

⁴ (Kʼelo 2 Kronikas 14:2, 6, 7). Li Asae laj yalbe judaetik ti jaʼ akʼbat xkux yoʼontonik yuʼun Jeova ta sjunul yosilalike. Pe muʼyuk la snop ti xuʼ te smeyoj noʼox skʼob xkome. Yuʼun xi laj yalbe li judaetike: «Jvaʼantik li jteklumetike xchiʼuk joytik ta muro, kakʼbetik tayal kʼelob osil, stiʼtak [...] yoʼ to jaʼ kuʼuntik li lume». ¿Kʼu yuʼun ti jech laj yale? Yuʼun mu xuʼ xmakatik yuʼun yajkontraik sventa xyal xmuyik li ta osiltik ti bu akʼbatemik yuʼun Jeovae xchiʼuk ti oyuk kʼusitik svaʼanike. Jaʼ yuʼun, kʼalal jun toʼox yoʼonton li jteklume, la stijbe yoʼonton sventa oyuk kʼusitik spasik.

5. ¿Kʼu yuʼun la xchapan lek yajsoltarotak li Asae?

⁵ Kʼalal jaʼo jun yoʼontonike, li Asae la skʼel ti chapalikuk lek ta paskʼop li yajsoltarotake (2 Kron. 14:8). ¿Mi yuʼun muʼyuk spatoj yoʼonton ta stojolal Jeova? Mu jechuk, yuʼun snaʼoj ti jaʼ oy ta sba xchapanel judaetik ta skoj ti xuʼ oy kʼusitik snuptanik ta jelavele. Snaʼoj ti mu  jechuk-o jun yoʼontonik li ta Judae. Xchiʼuk jech onoʼox kʼot ta pasel.

6. ¿Kʼusi la spasik li ermanoetik ta baʼyel siglo kʼalal jaʼo jun yoʼontonike?

⁶ Li ermanoetik ta baʼyel sigloe ep ta velta laj yichʼik kontrainel, pe bakʼintike, oy kʼuuk sjalil ti jun noʼox yoʼontonike. ¿Kʼusitik la spasik li vaʼ orae? Laj yakʼ ta yoʼontonik xcholel li lekil aʼyeje. Li ta Echose, chal ti «lik epajikuk ta skoj ti xiʼtaojik Jeova» xchiʼuk ti muʼyuk laj yikta sbaik ta cholmantale. Xmuyubajik noʼox la xcholik mantal kʼalal jaʼo jun yoʼontonike, jech oxal akʼbatik bendision yuʼun li Jeovae (Ech. 9:26-31).

7, 8. ¿Kʼusi la spasik Pablo xchiʼuk yan ermanoetik kʼalal laj yilik ti xuʼ xcholik mas mantale?

⁷ Li ermanoetik ta baʼyel sigloe la xcholik mantal ti bu kʼalal xuʼ yuʼunike. Jun ti buchʼu jech la spase jaʼ li jtakbol Pabloe. Te kom ta Efeso kʼalal laj yil ti jam «jun mukʼta tiʼ na» xkaltik sventa xchol mantal xchiʼuk ti spas ta yajchankʼop Kristo li krixchanoetike (1 Kor. 16:8, 9).

⁸ Li ta sjabilal 49, jaʼo laj yichʼ chapanbel skʼoplal li sirkunsisione. Vaʼun, li Pablo xchiʼuk yan ermanoetike laj yakʼik venta ti xuʼ to xcholik mas mantale (Ech. 15:23-29). Kʼalal laj yalik batel ta tsobobbailetik li kʼusi kʼot ta nopel yuʼunike, li ermanoetike laj yakʼik persa yalel batel «li lekil aʼyejetik ta sventa skʼop Jeovae» (Ech. 15:30-35). ¿Kʼusi kʼot ta pasel? Xi chal li Vivliae: «Mas tsatsub batel xchʼunel yoʼontonik li tsobobbailetike xchiʼuk epajik batel jujun kʼakʼal» (Ech. 16:4, 5).

9. ¿Kʼusi xuʼ to jpastik li ta epal lumetike, xchiʼuk kʼusi skʼan jakʼbe jbatik?

⁹ Li avie, ta epal lumetik xuʼ to jcholtik mantal. Mi xuʼ to xkichʼtik lek ta mukʼ Dios ti bu nakalutike, xiuk jakʼbe jbatike: «¿Mi lek kʼusitik yakal ta jpas?». Stuk xa noʼox jech li kʼusi tspas li steklumal Jeova avie, yuʼun yakʼoj ta yoʼontonik cholmantal xchiʼuk ta xchanubtasel li krixchanoetike (Mar. 13:10). ¡Ep tajek kʼusitik xuʼ jpastik li yajtunelutik Jeovae!

10. ¿Kʼusi tstij koʼontontik spasel 2 Timoteo 4:2?

¹⁰ ¿Kʼusi skʼan jpastik mi jun to koʼontontik ti bu nakalutike? (Kʼelo 2 Timoteo 4:2). Jnopbetik skʼoplal kʼu yelan li jkuxlejaltike. ¿Mi xuʼ van xkepajes kabteltik ta cholmantal o ti xij-och ta prekursore? O ¿mi xuʼ van jech spas junuk kutsʼ kalaltik? Maʼuk me yorail ti jtsob jkʼulejaltik xchiʼuk ti jtsob kʼusitik kuʼuntike, yuʼun ta onoʼox xlaj skʼoplal li ta mukʼta tsatsal vokolile (Prov. 11:4; Mat. 6:31-33; 1 Juan 2:15-17).

11. ¿Kʼusi spasoj epal jcholmantaletik sventa xcholik mantal ti bu kʼalal xuʼ yuʼunike?

¹¹ Epal jcholmantaletike xchanojik yan kʼop sventa xcholik mantal xchiʼuk xchanubtasik li krixchanoetike. Sventa masuk kʼun xaʼiike, li j-organisasiontike slokʼesoj vunetik ta jeltos kʼopetik. Li ta 2010, yakal xa ox chichʼ lokʼesel te van ta voʼob sien kʼopetik li jvuntike. Pe avie, oy xa mas ta jmil jeltos kʼopetik li jvuntike.

12. ¿Kʼu yelan chaʼi sbaik li krixchanoetik kʼalal chaʼiik mantal ta skʼop stukike? Albo junuk skʼelobil.

¹² ¿Kʼu yelan chaʼi sbaik li krixchanoetik kʼalal chaʼiik mantal ta skʼop stukike? Kalbetik skʼoplal jun ermana. Ay ta jun asamblea ti te echʼ ta Memphis (Tennessee, Estados  Unidos). Li mantale jelav ta skʼop stuk ti jaʼ li kiniaruandae. Taje jaʼ jech chkʼopojik li ta Ruandae, República Democrática del Congo xchiʼuk Uganda. Xi laj yal kʼalal laj li asambleae: «Oy xa ta 17 jabil liʼ oyun ta Estados Unidose, pe jaʼ to sba velta ti chkaʼibe smelolal skotol li mantal chjelave». Jamal xvinaj ti kʼot ta yoʼonton ta skoj ti ta skʼop stuk jelav li mantale. Mi xuʼ kuʼuntik chkiltike, ¿kʼu yuʼun mu jchantik yan kʼop sventa jkoltatik li krixchanoetik ta jteritoriotike? ¿Mi mas van chtijbat yoʼontonik ta xchikintael mantal mi ta skʼop stuk chkalbetike? Lek me kʼusi chkʼot ta pasel mi jech la jpastike.

13. ¿Kʼusi lek la spasik li ermanoetik ta Rusia kʼalal jaʼo jun yoʼontonike?

¹³ Ta junantik lume, mu xa xakʼ jpas kabteltik li ajvalile, jaʼ yuʼun mu xa xuʼ xcholik lek mantal li ermanoetike. Kalbetik skʼoplal li ermanoetik ta Rusiae. Akʼo mi jal xa ox laj yichʼik kontrainel, pe li ta marso ta 1991, albatik yuʼun ajvalil ti xuʼ xa spasik yan velta li yabtelik ta mantale. Li vaʼ jabile, kʼajomal toʼox oy 16 mil jcholmantaletik. Pe kʼalal echʼ 20 jabile, oy xa ox mas ta 160 mil. Jamal xvinaj ti laj yakʼbeik tajek yipal ermanoetik kʼalal xuʼ toʼox xcholik mantale. Akʼo mi muʼyuk jalij ti jun yoʼontonike, jech-o xmuyubaj chtunik ta stojolal Jeova xchiʼuk tspasbeik yabtel ti bu kʼalal xuʼ yuʼunike.

14, 15. ¿Kʼu yelan koltaat yuʼun Jeova li Asae?

¹⁴ Jchaʼalbetik skʼoplal kʼusi kʼot ta pasel kʼalal jaʼo kuxi li Asae. Laj skʼoplal ti jun toʼox yoʼontonik ta Judae, yuʼun tal tsakatikuk ta kʼop yuʼun soltaroetik ta Etiopia ti jun miyon yepalike. Li Sera ti jaʼ skomandanteike jpʼel ta yoʼonton ti tstsal  yuʼunik li Judae. Pe li Asae spatoj yoʼonton ta stojolal Jeova. Jaʼ yuʼun, xi laj yalbee: «Koltaunkutik, Jeova Dios kuʼunkutik, yuʼun jpatoj koʼontonkutik ta atojolal xchiʼuk ta abi tal jtsakutik ta kʼop li epal krixchanoetik liʼe» (2 Kron. 14:11).

¹⁵ Li soltaroetik ta Etiopiae jutuk mu j-oʼloluk xjelav yepal kʼuchaʼal li soltaroetik ta Judae. Akʼo mi jech, li Asae spatoj yoʼonton ti xuʼ xkoltaatik yuʼun li Jeovae. Jech onoʼox kʼot ta pasel. Yuʼun lek onoʼox lajik ta tsalel li j-etiopiaetike (2 Kron. 14:8-13).

16. ¿Kʼuxi jnaʼojtik ti chkʼot yorail ti chlaj skʼoplal ti jun koʼontontike?

¹⁶ Mu jnaʼtik kʼusi chkʼot ta jtojoltik ta jujuntal, pe jnaʼojtik ti chkʼot yorail ti chlaj skʼoplal ti jun koʼontontike. Li Jesuse laj onoʼox yal li kʼusi ta jnuptantik ta slajebal kʼakʼale, xi laj yale: «Chavichʼik pʼajel yuʼun skotol jteklumetik» (Mat. 24:9). Xi laj yal ek li jtakbol Pabloe: «Skotol li buchʼutik tskʼan chichʼik ta mukʼ Dios ta sjunul yoʼontonik ta xkuxlejalike xchiʼuk ti tskʼan jmoj oyik xchiʼuk li Kristo Jesuse ta onoʼox xichʼik kontrainel ek» (2 Tim. 3:12). Li Satanas xtoke «oy tajek skʼakʼal yoʼonton», jaʼ yuʼun mu stakʼ jnoptik ti muʼyuk chakʼ jvokoltike (Apok. 12:12).

17. ¿Kʼuxi van chkichʼtik akʼel ta preva?

¹⁷ Poʼot xa xkichʼtik akʼel ta preva jkotoltik. Jutuk xa skʼan xtal «mukʼta tsatsal vokolil ti muʼyuk bu jech kʼotem-o ta pasel kʼalal lik tal li balumil kʼalal to avie» (Mat. 24:21). Li vaʼ orae, xuʼ van skontrainutik li kutsʼ kalaltike xchiʼuk xuʼ van xal ajvalil ti mu xa stakʼ jpas kabteltike (Mat. 10:35, 36). Xiuk jakʼbe jbatike: «¿Mi ta jchanbe kʼusi la spas Asa xchiʼuk mi ta jpat koʼonton ti tskoltaun Jeova xchiʼuk ti chchabiune?».

18. Jech kʼuchaʼal chal Ebreos 10:38 xchiʼuk 39, ¿kʼusi tskoltautik yoʼ lekuk chapalutik ta skoj li kʼusi poʼot xa xtale?

¹⁸ Li Jeovae tskʼan ti lekuk chapalutik ta skoj li kʼusi poʼot xa xtale, jaʼ yuʼun yakal tstsatsubtas li xchʼunel koʼontontike. Svaʼanoj «li tukʼil xchiʼuk pʼijil mosoil» sventa xakʼ jveʼeltik ta yorail noʼox ti jaʼ tskoltautik  sventa tsotsukutike (Mat. 24:45). Pe voʼotik oy ta jbatik ti jtsatsubtastik lek li xchʼunel koʼontontik ta stojolal Jeovae (kʼelo Ebreos 10:38, 39).

19, 20. ¿Kʼusi skʼan jakʼbe jbatik mi la jkʼeltik li kʼusi chal 1 Kronikas 28:9, xchiʼuk kʼu yuʼun?

¹⁹ Skʼan xijnopaj ta stojolal Jeova jech kʼuchaʼal la spas li Asae (2 Kron. 14:4; 15:1, 2). Lik nopajkutik ta stojolal kʼalal laj kojtikintik xchiʼuk kʼalal laj kichʼtik voʼe. Pe skʼan xkakʼtik-o persa skotol ora sventa masuk to jkʼantik. Sventa xkakʼtik venta mi jech yakal ta jpastike, lek ti xiuk jakʼbe jbatike: «¿Mi chkakʼ persa sventa mu jchʼay jba li ta tsobajeletike?». Kʼalal chijbat ta tsobajeletike, chakʼ kipaltik sventa xijtun-o ta stojolal Jeova xchiʼuk jun noʼox koʼontontik kʼalal te jchiʼuktik li ermanoetike (Mat. 11:28). Xiuk jakʼbe jbatik xtoke: «¿Mi oy lek yorail kuʼun sventa xichanunaj jtuk?». Mi te nakalutik xchiʼuk kutsʼ kalaltike, ¿mi ta jpastik jujun xemana li yichʼel ta mukʼ Diose? Mi jtuk nakalutike, ¿mi ta jchʼakbetik yorail sventa xichanunaj jtuktik jech kʼuchaʼal tspas li yan utsʼ alaliletike? ¿Mi chkakʼtik persa sventa jcholtik mantal xchiʼuk ti jchanubtastik li yantike?

²⁰ ¿Kʼu yuʼun lek ti jechuk jakʼbe jbatike? Yuʼun xi chal li Vivliae: «Li Jeovae jaʼ chchaj ta kʼelel li koʼontontike xchiʼuk xil xojtikin li kʼusi ta jnoptike». Lek ti jechuk jpastik eke (kʼelo 1 Kronikas 28:9). Mi laj kakʼtik venta ti skʼan jeltik li kʼusi jnopoj ta jpastike, li jtalelaltike o li kʼusi ta jnoptike, jkʼanbetik koltael li Jeovae. Oy kʼusitik poʼot xa skʼan jnuptantik, ¡jaʼ xa me yorail sventa jchapan jbatik! Mi jun to koʼontontik avie, oyuk me kʼusi jpastik.